အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ားသည္ ျမန္မာ့လူအဖြဲ႔အစည္းကို ၿခိမ္းေျခာက္ေနေသာ ျပႆနာတခု ျဖစ္သည္။ အထူးသျဖင့္ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲမ်ား ျပဳလုပ္ရာတြင္ပင္ အက်ပ္အတည္းကို ျဖစ္ေစ၏။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို မတိုက္ဖ်က္နိုင္သမၽွ ေကာင္းမြန္ေသာ အစိုးရ (Good Governance) ဆိုသည္မွာ အိပ္မက္တခုသာ ျဖစ္ေနဦးမည္။ ထို႔အတူ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး (law Enforcement) မရွိသမၽွ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရး ဆိုသည္မွာလည္း နတ္သမီးပံုျပင္တခုသာ ျဖစ္ေနေလဦးမည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ဘာလုပ္သင့္သည္၊ ဘယ္လိုလုပ္သင့္သည္ ဆိုသည္ကို စဥ္းစားရန္ လိုအပ္ပါသည္။ တဖန္ ေကာင္းမြန္ေသာ အစိုးရ (Good Governance) သည္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ (transparency) ကို ေတာင္းဆိုေနသည္။ တာဝန္ယူမႈ၊ တာဝန္ခံမႈ (Accountability)  လည္း မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေနသည္။ အဆိုပါအခ်က္မ်ားႏွင့္ မျပည့္စံုပါက (Good Governance) ကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည္ မဟုတ္သကဲ့သို႔ အဂတိလိုက္စားမႈကိုလည္း ထိေရာက္ေအာင္ တိုက္ထုတ္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ေပ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈမ်ားသည္ ထိုနယ္ပယ္သံုးခုလံုးတြင္ ျဖစ္ေပၚေနသည့္အတြက္ မည္သည့္အလႊာကို စကိုင္မည္ ဆိုသည္ကို ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရန္ ခက္ေနေလသည္။ အထက္ကစၿပီး ကိုင္တြယ္သင့္သည္ (သို႔မဟုတ္) ေအာက္ကစၿပီး ကိုင္တြယ္ရမည္ဆိုသည့္ ျပႆနာလည္း ရွိေနေသးသည္။ အထက္မွာျဖစ္သလို ေအာက္မွာလည္း ျဖစ္သည့္ (As Above So Below, As Below So Above) ဟူေသာ စကားပံုကဲ့သို ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမွာ ေနရာတကာ ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနပါသည္။ စာေရးသူအျမင္ ေျပာရမည္ဆိုလၽွင္ အထက္ကစ ကိုင္တြယ္ရမည္ဟုသာ ျမင္မိပါသည္။ ေအာက္ေျခလူတန္းစားသည္ အေပၚကလူမ်ား လုပ္သည့္အတုိင္း လိုက္လုပ္ေနျခင္းဟုု ေကာက္ခ်က္ခ်ခ်င္သည္။ အႀကီးစား က်ဴးလြန္မႈမ်ားကို မကိုင္တြယ္ႏိုင္ဘဲ ေအာက္ေျခႏွင့္ အလယ္လႊာကို  ဖိအားေပးျခင္းျဖင့္ ထိေရာက္မည္ မဟုတ္ပါ။ တရားမၽွတမႈလည္း  ရွိမည္ မဟုတ္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို တိုက္ဖ်က္မည္ဆိုပါက ႏိုင္ငံ၏ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ရဲရဲတင္းတင္း တိုက္ဖ်က္ရန္ လိုအပ္သကဲ့သို႔ အစိုးရအေနျဖင့္လည္း လံုေလာက္ေသာ သတၱိႏွင့္  ႏိုင္ငံေရးစိတ္ဆႏၵ (Political will) ျပင္းျပရန္ လိုအပ္လာပါၿပီ။ ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ အခန္းက႑ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ထိန္းေက်ာင္းေနေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ား (community Leaders) တြင္ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ပညာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၏  အခန္းက႑မွာ အလြန္အေရးႀကီးပါသည္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ျပႆနာႏွင့္ ပတ္သက္လၽွင္ ေခတ္အဆက္ဆက္ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကိုယ္တိုင္က ေလးေလးနက္နက္ မရွိခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ယင္းျပႆနာသည္ ယေန႔ကာလတြင္ ေျဖရွင္းရခက္ခဲသည့္ အဆင့္သို႔ ေရာက္ေနရျခင္း ျဖစ္သည္။ ဥပမာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အတၱစြဲ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ေသာ လူခ်မ္းသာ၊ နတ္ခ်မ္းသာ ျဖစ္ေရးဘက္ကိုုသာ ဦးစားေပးၿပီး ေဟာေျပာေနျခင္းမ်ဳိးထက္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းအတြင္း အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကင္းေစမည့္ ကိုုယ္က်င့္တရား၊ သီလ သမာဓိတရားတို႔ကိုသာ ဦးစားေပး၍ ေဟာမည္ဆိုလၽွင္ အတိုင္းအတာတခုအထိ ေကာင္းက်ဳိးရႏိုင္ပါမည္။ အက်င့္သီလႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္း ေကာင္းက်ိဳးကို ဆက္စပ္ၿပီး ေဟာၾကားေရးသည္ ဒီမိုကေရစီေခတ္အတြက္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား အထူးဝါယမ စိုက္ထုတ္ရမည့္အလုပ္ ျဖစ္ေပမည္။ ထိုကဲ့သို႔ ေဟာၾကားမႈမ်ားသည္ ဘာသာေရးစာအုပ္ စာေပတြင္ အမ်ားအျပား ရွိေနသည္။  အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို  ဗုဒၶျမတ္စြာကိုယ္တိုင္ လံုးဝတားျမစ္ခဲ့ၿပီး အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို တိုက္ဖ်က္ႏိုင္မည့္ အက်င့္သီလတရားမ်ားကို စနစ္တက် ေဟာၾကားခဲ့သည္။ ပိဋကတ္စာအုပ္စာေပမ်ား၏ စာမ်က္ႏွာမွန္သမၽွတြင္ အက်င့္သီလ ဦးစားေပးေသာ တရားဓမၼမ်ား ပါရွိေနၿပီးျဖစ္ရာ ေဟာၾကားခ်င္စိတ္ရွိဖိုု႔သာ လိုုအပ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ဘာသာေရးဆရာမ်ားကိုယ္တိုင္ အပူေဇာ္ခံရသည္ကို တပ္မက္ေနၾကေလရာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ေရွာင္ၾကဥ္ေရးကို မေဟာႏိုင္ေတာ့ဘဲ အလႉဒါနအက်ိဳးကိုသာ ေဟာျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ပူေဇာ္လာသူက အက်င့္ပ်က္သူ ျဖစ္သည္ကို သိေနပါလ်က္ႏွင့္လည္း ထိုသူ၏ အက်င့္ပ်က္မႈကို မေျပာေတာ့ေပ။ အမွန္တြင္ သာသနာေရး၊ ဘာသာေရးအတြက္ လႉဒါန္းသည့္ပစၥည္းမ်ား သန္႔စင္မႈရွိရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းကို ရဲရဲတင္းတင္း ေျပာဆိုဆံုးမသင့္ပါသည္။ သို႔မွာသာ လႉဒါန္းသူဘက္မွ အက်င့္သီလ ေကာင္းမြန္မႈကို အေလးျပဳလာမည္သာ ျဖစ္သည္။ ဥပမာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံက ထုတ္သည့္ (Rolls- Royce Car) ကားကို ပိုက္ဆံရွိတိုင္း ဝယ္ယူ၍ မရ။ ဝင္ေငြရလမ္း ေဖာ္ျပႏိုင္မွသာ ကုမၸဏီက ေရာင္းပါသည္။ ယင္းမွ တနည္းတဖုံ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို တိုက္ဖ်က္ျခင္းပင္ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ နမူနာယူသင့္သည္ဟု ထင္ျမင္မိပါသည္။ ပညာေရးက႑ လက္ရွိအေနအထားကို ေလ့လာၾကည့္ပါက လူငယ္အမ်ားစုသည္လည္း အက်င့္ပ်က္ေနသာ လူႀကီးမ်ား၏ ေနာက္ကို ထက္ၾကပ္မကြာ လိုက္ေနၾကသည္ကို အထင္းသား ေတြ႔ရေပလိမ့္မည္။ စာေမးပြဲေအာင္ရန္ လာဘ္ေပးျခင္း၊ အလုပ္ရရန္ လာဘ္ေပးျခင္း၊ အလုပ္အကိုင္ခြင့္ရရန္ လာဘ္ေပးျခင္း၊ အနည္းဆံုးအားျဖင့္ ဆရာသမား၏ မ်က္ႏွာသာေပးမႈကို ရယူလိုသည့္အတြက္ လက္ေဆာင္ပစၥည္းမ်ားျဖင့္ ကန္ေတာ့ျခင္းမ်ားမွာ ဓေလ့ထံုးတမ္းတခုကဲ့သို ့ ျဖစ္ေနသည္။ သမိုင္းဆရာႀကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္းက ဆရာကန္ေတာ့ျခင္းသည္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ပံုစံတခု ျဖစ္ေၾကာင္း အတိအလင္း သတိေပးခဲ့ဖူးသည္ မဟုတ္ပါလား။  ဓေလ့ထံုးတမ္းအဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိလာခဲ့ျခင္းမွာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို တိုက္ဖ်က္ရန္အတြက္ ႀကီးမားသည့္ အဟန္႔အတားတခု ျဖစ္ေနေစေတာ့သည္။ ယခုကဲ့သို႔ စနစ္ေျပာင္းလဲခ်ိန္တြင္ ေက်ာင္းဆရာမ်ားက အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို ဦးေဆာင္ပယ္ဖ်က္ေပးရန္ လိုအပ္သည္။ ဆရာမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရးအတြက္ကို တတ္ႏိုင္သေလာက္ ပံ့ပိုးေပးရမည့္ အပိုင္းမွာ နိုင္ငံေတာ္အပိုင္း ျဖစ္ပါသည္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးမ်ားက အက်င့္ပ်က္မႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို ေဟာေျပာေနသည့္ တခ်ိန္တည္းတြင္ ေက်ာင္းဆရာ ဆရာမမ်ားက အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈမ်ား၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ား ေရွာင္ရွားသင့္ေၾကာင္း၊ စာေမးပြဲေအာင္ခ်င္သည့္အတြက္ ဆရာကို လက္ေဆာင္ျခင္းေတာင္းႏွင့္ လာကန္ေတာ့ျခင္း မလုပ္သင့္ေၾကာင္း ေျပာဆို ဆံုးမသင့္ပါသည္။ သို႔မွသာ ပညာေရးႏွင့္အတူ အက်င့္သီလပိုင္းပါ သင္ယူတတ္ေျမာက္လာမည္ ျဖစ္သည္။ လူငယ္မ်ားကို အက်င့္သီလရွိေအာင္ ကူညီသင္ျပေပးျခင္းသည္ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ကင္းေဝးေအာင္ လုုပ္ေပးေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ အလားတူ  ပညာေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္လိုက္ျခင္းျဖင့္ စာသင္ခန္းတို႔က  ေနာက္မ်ိဳးဆက္တို႔၏ ကိုယ္က်င့္တရားကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္သည့္ ေနရာတခု ျဖစ္လာေပမည္။  အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ကင္းစင္ေရးကို စာသင္ခန္းက အစျပဳႏိုင္မွ ႏိုင္ငံေတာ္အဆင့္အထိ သြားႏိုင္ေပလိမ့္မည္။ ႏိုင္ငံေရးက႑ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ထူေထာင္ရာတြင္ ေကာင္းမြန္ေသာ အစိုးရတရပ္ရွိရန္ လိုအပ္သည့္အတြက္ အစိုးရတြင္ ပါဝင္သည့္သူမ်ားကိုယ္တုိင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ကင္းေဝးရန္ လိုအပ္သည္ကို  အထူးေျပာရန္ မလိုပါ။  အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို ရဲရဲတင္းတင္း ကိုင္တြယ္ျပမည္ဆိုပါက ဦးစြာ ဥပေဒကို ေရးဆြဲေနေသာ လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားကိုယ္တိုင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ မရွိေၾကာင္း  ထင္သာျမင္သာ ျပသႏိုင္ရပါမည္။   အလားတူ  သမၼတက ေရြးခ်ယ္သျဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႔အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္လာေသာ ဝန္ႀကီးမ်ားကိုယ္တိုင္ ၎တို႔၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာႏိုင္ဖို႔့ လိုပါသည္။ ယင္းကိစၥမ်ိဳးတြင္ အေဖာ္ညိႇေနရန္ မလိုသကဲ့သို႔ သိကၡာမရွိသူမ်ား၏ ၿငိဳျငင္မႈကို စိုးရြံ႕ေနရန္လည္း မလိုုအပ္ပါ။ ယခင္အစိုးရေရာ၊ လက္ရွိ အစိုးရလက္ထက္တြင္ပါ ေကာင္းမြန္ေသာ အစိုးရကို ေဖာ္ေဆာင္မည္ ေႂကြးေၾကာ္ခဲ့ေသာ္လည္း ပိုင္ဆုိင္မႈ ေၾကညာသည့္အဆင့္တြင္ပင္ သေဘာတူညီမႈ မရခဲ့ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ ေကာင္းမြန္ေသာ အစိုးရတရပ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရးမွာ ပံုျပင္တပုဒ္သာ ျဖစ္လာေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ လက္ရွိအစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီ နည္းလမ္းက် လူထုက တင္ေျမႇာက္ထားသည့္ အစိုးရျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးကို  အစျပဳ လုပ္ေဆာင္သင့္ပါသည္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးကို သမၼတႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒မ်ားက ကိုယ္တိုင္ကိုယ္က် ပါဝင္လုပ္ေဆာင္ျပမည္ဆိုလၽွင္ ေအာက္ေျခ ျပည္သူလူထုအတြက္ အထူးပညာေပးေနရန္ လိုအပ္မည္ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနွင့္ ပတ္သက္လၽွင္ Transparency International က သံုးမ်ိဳး ခြဲျပထားသည္။ ပထမသည္ ထိပ္တန္းအရာရွိမ်ား က်ဴးလြန္သည့္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ၊ (Grand Corruption) ျဖစ္ၿပီး ဒုတိယမွာ အလယ္လႊာႏွင့္ ေအာက္ေျခတြင္ ျဖစ္ေလ့ရွိေသာ (Petty  Corruption) ျဖစ္သည္။ ေနာက္ဆံုးအမ်ိဳးအစားမွာ Political Corruption နွင့္ Policy corruption တို႔ျဖစ္ၿပီး အထူးသျဖင့္  ျမန္မာလူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ နက္နက္႐ိႈင္း႐ိႈင္း အျမစ္တြယ္ေနသည့္ ဆရာေမြး၊ တပည့္ေမြး လုပ္ေဆာင္မႈ (Clientalism) လည္း Political Corruption တြင္ အက်ံဳးဝင္ေနသည္ကို ေတြ႔ရသည္။ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းကသာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို အင္တိုက္အားတိုက္ ဆန္႔က်င္ျပမည္ဆိုုလၽွင္ ယင္းကဲ့သို႔ ဆရာေမြး တပည့္ေမြးၿပီး ဂိုဏ္းဖြဲ ့က်ဴးလြန္သည့္ အက်င့္ပ်က္မႈမ်ား ေပ်ာက္ကြယ္သြားပါလိမ့္မည္။ တပ္မေတာ္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတြင္ ဓေလ့ထံုးတမ္းကဲ့သို႔ ျဖစ္လာသည့္အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက စတင္ၿပီး ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ရန္ မျဖစ္မေန လိုအပ္ေနသည္ ျဖစ္ရာ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတြင္ ေခါင္းေဆာင္သည့္ အခန္းက႑က ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနရာယူခဲ့သည့္ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္အေနႏွင့္ အထူးတာဝန္ရွိသည္ဟု ဆိုခ်င္သည္။  စည္းကမ္းအစ စာသင္ခန္းႏွင့္ စစ္တပ္က ဟူေသာ ေႂကြးေၾကာ္သံမွာ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ ေလးနက္စြာ လက္ေတြ႔ေဖာ္ေဆာင္ရမည့္အရာ ျဖစ္ေပသည္။ တပ္မေတာ္ကိုယ္တိုင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို တုိက္ဖ်က္ေနေၾကာင္း လူတိုင္းသိေအာင္ လုပ္ဖို ့လိုပါသည္။ လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ေလာက္က  တပ္မေတာ္၏ နယ္ေျမအတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ပါက  လက္ေဆာင္ပစၥည္း မယူရ ဆိုသည့္ အသံကို ၾကားခဲ့ရဖူးသည္။ စစ္ေဆးေရးဂိတ္မ်ားတြင္ လက္ေဆာင္ျခင္းမ်ား ေတြ႔လၽွင္ အတြင္းသို႔ သယ္ယူခြင့္မျပဳဘဲ တားျမစ္ပိတ္ပင္သည့္ သတင္းမ်ားလည္း ၾကားရသည္။ ယင္းမွာ ေကာင္းမြန္သည့္ ကိစၥတရပ္ ျဖစ္သည့္အတြက္ ေလးေလးနက္နက္ လုပ္လာၾကမည္ဆိုလၽွင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ပေပ်ာက္ေရးအတြက္ လႈပ္ရွားမႈတခု ျဖစ္လာႏိုင္သည္။ ယင္းသို႔ ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔နွင့္ တပ္မေတာ္ပါ ပါဝင္လာမည္ဆိုလၽွင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးသည္ အမ်ိဳးသားလႈပ္ရွားမႈႀကီးတခု ျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။ ျပည္သူလူထုကလည္း တခဲနက္ ပူးေပါင္း ပါဝင္ေပလိမ့္မည္။ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ဦးေဆာင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားက စတင္လုပ္ေဆာင္မႈ မရွိလၽွင္ ျပည္သူလူထုက ပါဝင္မည္မဟုတ္။ ျပည္သူလူထုု မပါဝင္သမၽွ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈသည္ ပေပ်ာက္ရန္ မဆိုထားႏွင့္ ေလ်ာ့ပါးရန္ပင္ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ စီးပြားေရးက႑ Transparency International က ထုတ္ျပန္ထားသည့္ Corruption Perceptions Index 2015 တြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၆၇ ႏိုင္ငံ၏ နိုင္ငံအလိုက္ ရရွိေသာ အဆင့္မ်ားကို ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုအထဲတြင္ ၂၀၁၅ ခုနွစ္၏ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ အနည္းဆံုးႏုိင္ငံသည္ ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံက အဆင့္ ၁၄၇ တြင္ ရွိေနခဲ့သည္။ ၂၀၁၆ ခုနွစ္ စာရင္းတြင္ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၇၅ နိုင္ငံတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံက ၁၃၆ အဆင့္သို႔ ေရာက္ရွိလာသည့္အတြက္ ၂၀၁၅ ထက္ တိုးတက္လာေသာ္လည္း အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနွင့္ ပတ္သက္ပါက ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းသည္ မ်ားစြာ ႐ုန္းကန္ရပါဦးမည္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ ကင္းစင္လာမွသာ  ႏုိင္ငံတကာညြန္းကိန္း (international Index) တြင္ မ်က္ႏွာပန္း လွလာမည္။ သို႔မွသာ နိုင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ားမွာလည္း ရဲရဲတင္းတင္း ဝင္လာပါမည္။ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ အလုပ္အကိုင္ ရွားပါးမႈမ်ားကိုပါ ေျဖရွင္းၿပီးသား ျဖစ္သြားမည္။ အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လက ခ်မွတ္ထားသည့္ စီးပြားေရး မူဝါဒတြင္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး (National Recouncilation) ဆိုသည့္ အခ်က္ ပါေနသည္။ ယင္းအခ်က္သည္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးကို ဟန္႔တားေနေသာ ႀကီးမားသည့္ အတားအဆီးတခု ျဖစ္ေနသည္ကို သတိျပဳရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ေလ့လာ သံုးသပ္သူမ်ားကမူ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးသည္ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးတို႔အတြက္သာ ျဖစ္သင့္ၿပီး ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးမွာ ေကာင္းမြန္ေသာ အစိုးရတရပ္ ေဖာ္ေဆာင္ေရးအတြက္ ျဖစ္သျဖင့္ ေပၚလစီနွစ္ခု မေရာေထြးသင့္ေၾကာင္း သံုးသပ္ၾကသည္။ ဥပေဒျပင္ဆင္ေရး အန္အယ္လ္ဒီအစိုးရလက္ထက္တြင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈကို တိုက္ဖ်က္မည္ဆိုပါက ၿပီးခဲ့သည့္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ အတည္ျပဳခဲ့ေသာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးဥပေဒ (Anti–corruption Law) ကို ျပင္ဆင္သင့္ေၾကာင္း သို႔မဟုတ္ အသစ္ျပန္လည္ေရးဆြဲသင့္ေၾကာင္း  သံုးသပ္မႈလည္း ရွိပါသည္။ အခ်ိဳ႕က ယင္းဥပေဒနွင့္ အတူ ဆက္စပ္ဥပေဒမ်ားကိုပါ ျပင္သင့္သည္ဟုပင္ ျမင္ၾကသည္။ ဥပမာအားျဖင့္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီယႏၲရားထဲတြင္ နစ္နစ္႐ိႈင္း႐ိႈင္း အျမစ္တြယ္ေနေသာ ျခစားမႈကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ရန္ဆုိပါက (Access to Information law) ကို ျပ႒ာန္းႏိုင္ရန္ လိုအပ္ပါသည္။ လက္ရွိအေျခအေနတြင္ သတင္းအခ်က္အလက္ သိရွိပို္င္ခြင့္ (Access to information) သည္ သာမန္ျပည္သူမ်ားအတြက္ မဆိုထားႏွင့္၊ ဝန္ႀကီးဌာနတခုႏွင့္  တခုၾကားတြင္ပင္ ေဝဝါးေနဆဲ ျဖစ္သည္။ ထို႔အတူ ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ဥပေဒသည္ ခ႐ိုနီမ်ားႏွင့္ တခ်ိန္က အာဏာရွိသူမ်ား၏ အက်ိဳးစီးပြားကို ကာကြယ္ထားေၾကာင္းႏွင့္ ၿပီးခဲ့သည့္ အစိုးရလက္ထက္တြင္ ယင္းကဲ့သို႔ အက်ိဳးစီးပြားကာကြယ္သည့္  ဥပေဒေပါင္း ၂၃၂  ခုကို အသစ္ျပန္လည္ေရးဆြဲ အတည္ျပဳ ျပ႒ာန္းထားခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။ ယင္းမွာ အစိုးရသစ္အတြက္ ေခါင္းခဲရသည့္ ျပႆနာ ျဖစ္ေနသည္။ ၿခံဳငံုဆက္စပ္ၾကည့္ပါက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈသည္ ျမန္မာ့နယ္ပယ္အသီးသီးကို  ကူးစက္ပ်ံ႔ႏွံ႔ေနသည့္ အခ်က္ကိုု လက္ခံရန္ လိုအပ္ပါသည္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈဟူေသာ မ်က္ႏွာဖံုးကို စြပ္ၿပီး ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို ခ်ည့္နဲ႔ပ်က္စီးေအာင္ လုပ္ေနသည္ကိုု ျမင္ရန္လိုပါသည္။ စာသင္ခန္း၊ ဓမၼာ႐ံုမွ စ၍ ႐ံုးခန္းမ်ား တရား႐ံုးမ်ားအထိ လႊမ္းမိုးေနသည္ကို သိရန္လိုပါသည္။ ယင္းကဲ့သို႔ ကူးစက္ေရာဂါသဖြယ္ ဒုကၡေပးေနသည္ကို ျမင္ၿပီး အားလံုး တာဝန္ရွိသည္ဟု ခံယူရန္လည္း လိုသည္။ ႏိုင္ငံေရး၊ စစ္ေရး၊ ဘာသာေရး၊ ပညာေရး၊ လူမႈေရးနယ္ပယ္အသီးသီးရွိ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အစျပဳရမည္ ဆိုသည္ကိုေတာ့ ေနာက္ဆံုုးအႀကိမ္ ထပ္မံေျပာလိုပါသည္။ အေပၚမွာ ျဖစ္သည့္အတိုင္း ေအာက္မွာ ျဖစ္ေနရသည့္ နိယာမ ( As Above So Below) ကို မေမ့ဖို ့ ျဖစ္ပါသည္။    ။ ယမင္းျမတ္ေအး