ေတာင့္ခံေနတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးမႈ
DVB
·
January 29, 2018
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ကုန္ခါနီး ဒီဇင္ဘာလအတြင္းမွာ ထိုင္းအထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာန (DSI) က သူ႔ရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ အစီရင္ခံစာကို အမ်ိဳးသား အက်င့္ပ်က္မႈတိုက္ဖ်က္ေရး ေကာ္မရွင္ (NCCA) ကို ေပးပို႔တင္ျပလိုက္ၿပီး ကန္ခ်နပူရီက ‘ခြၽမ္ေဒါင္း ကာရာအိုေက’ လူကုန္ကူးမႈမွာ လၽွဳိ႕ဝွက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့အတြက္ ပုလိပ္အရာရွိသုံးေယာက္ကို အေရးယူ အျပစ္ေပးဖို႔ ညႊန္းဆိုေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။
ဒီ ‘ခြၽမ္ေဒါင္း ကာရာအိုေက’ အမႈကို ထိုင္းအထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာနက ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ကစၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး လူကုန္ကူးမႈ က်ဴးလြန္ခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ ခိုင္မာတဲ့ သက္ေသအေထာက္အထားကို ရရွိခဲ့သလို ပုလိပ္အရာရွိ သံုးေယာက္လည္း ဒီလူကုန္ကူးမႈ ေဆာင္ရြက္ရာမွ ပါဝင္က်ဴးလြန္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရတဲ့အေၾကာင္း အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာန အႀကီးအကဲ ပိုင္ဆစ္ ဝမ္မူအမ္က ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီစံုစမ္းေဖာ္ထုတ္မႈေၾကာင့္ ကာရာအိုေကနဲ႔ စားေသာက္ဆိုင္ပိုင္ရွင္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ရွယ္ယာဝင္ေတြကို လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ စြဲခ်က္တင္ အျပစ္ရွိေၾကာင္း ခ်မွတ္စီရင္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီမွာ သိမ္းဆည္းရမိတဲ့ ပိုင္ဆိုင္မႈ အေထာက္အထားေတြအရ ဘဏ္အေကာင့္ေတြဟာ ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔ ဗိုလ္မႉးႀကီးႏွစ္ဦးနဲ႔ ဗိုလ္ႀကိီးတဦးတို႔နဲ႔ အခ်ိတ္အဆက္ ရွိခဲ့တာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
စံုစမ္းစစ္ေဆးေနတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ဒီလၽွဳိ႕ဝွက္ပူးေပါင္းက်ဴးလြန္သူ အရာရွိေတြဟာ အစိုးရတာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္ေတြကို အဆက္အသြယ္လုပ္ၿပီး လူကုန္ကူးမႈကေန လိင္လုပ္ငန္း အေရာင္းအဝယ္လုပ္မႈအထိ တင္ထားတဲ့ စြဲခ်က္ေတြနဲ႔ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခ်မွတ္ခံရရင္ ျပစ္ဒဏ္ေတြကေန ေလ်ာ့ပါးသက္သာေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ၾကတာေတြ ရွိခဲ့တယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ ျပည့္တန္ဆာအျဖစ္ လွည့္ျဖားသိမ္းသြင္းခံခဲ့ၾကရသူ အမ်ိဳးသမီးေတြက ပထမဆံုး တရား႐ံုးမွာ ၾကားနာစစ္ေဆးခံခဲ့ရတဲ့အခ်ိန္မွာ သူတို႔ဟာ အသက္ ၁၉ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ထြက္ဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ သူတို႔ကို သီးျခားစီ ခြဲထုတ္ ေမးျမန္းစစ္ေဆးတဲ့ အခါမွာေတာ့ သူတို႔ဟာ အသက္ ၁၄ ႏွစ္နဲ႔ ၁၅ ႏွစ္ေတြသာ ရွိေသးေၾကာင္း ေတြ႔ရွိခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဒီအမႈမွာ လၽွဳိ႕ဝွက္ပါဝင္က်ဴးလြန္ခဲ့တဲ့ ပုလိပ္အရာရွိေတြဟာ သက္ေသခံအေထာက္အထား အခ်က္အလက္ေတြကိုပါ လြဲမွွားေအာင္ ျပဳလုပ္ထားခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ခဲ့ရတဲ့အတြက္ သူတို႔ဟာ လူကုန္ကူးမႈကို တိုက္႐ိုက္ပါဝင္ က်ဴးလြန္ခဲ့တာ မဟုတ္ေပမယ့္ လၽွဳိ႕ဝွက္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မွႈနဲ႔ သက္ေသခံ အေထာက္အထား အခ်က္အလက္ေတြကို လြဲမွားအတုျပဳလုပ္ခဲ့မႈ အသီးသီးနဲ႔ တရားစြဲဆိုခံခဲ့ၾကရတာ ျဖစ္တယ္လို႔ ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔ ဗိုလ္မႉးႀကီး ပိုင္ဆစ္က ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
သူက “က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ အေျခခံစံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြအရ ဒီႀကံရာပါ က်ဴးလြန္တဲ့ ပုလိပ္အရာရွိေတြဟာ သူတို႔လုပ္ေဆာင္ရမယ့္ တာဝန္ရွိမႈေတြကို ပ်က္ကြက္မႈ၊ တာဝန္ပ်က္ကြက္မႈေတြအတြက္ ပုဒ္မ ၁၅၇ ကို ခ်ိဳးေဖာက္လိုက္တာပဲ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ သူတို႔ဟာ က်ဴးလြန္ခဲ့တာေတြကို ေျဖေလၽွာ့ေပးဖို႔ စစ္ေဆးေနဆဲ အခ်ိိန္အတြင္းမွာ လာဘ္ထိုးမႈေတြကို လက္ခံခဲ့တဲ့အတြက္ ပုဒ္မ ၇ ကို ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး သက္ေသထြက္ဆိုေပးမယ့္သူေတြ တရား႐ံုးမွာ မထြက္ဆိုရဲေအာင္ ၿခိမ္းေျခာက္တာေတြကိုပါ လုပ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ပုဒ္မ ၅၄ ကိုပါ ခ်ိဳးေဖာက္ခဲ့ၾကတာျဖစ္တယ္” လို႔ ဆက္ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ လူကုန္ကူးမႈ ကိစၥအတြက္ ထိုင္းအထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးအဖြဲ႔က ၂၀၁၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီလ ဒုတိယပတ္ ေသာၾကာေန႔က ဟိြဳင္ခြမ္းခ႐ိုင္မွာရွိတဲ့ ဗစ္တိုးရီးယား လၽွဳိ႕ဝွက္ခ်က္ အႏွိပ္ခန္းကို အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာန၊ စစ္တပ္နဲ႔ ေဒသအုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပိုင္ေတြက ႐ုတ္တရက္ ဝင္ေရာက္စီးနင္းၿပီး ဒီအႏွိပ္ခန္းဟာ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းနဲ႔ ဆက္ႏႊယ္ေနခဲ့တယ္ဆိုတဲ့ သံသယျဖစ္စရာေတြကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတာမွာလည္း ေဒသအစိုးရ တာဝန္ရွိအရာရွိေတြနဲ႔ အဆက္အစပ္ရွိခဲ့တယ္ ဆိုတာကိုလည္း ေတြ႔ရွိခဲ့ရတယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာေတြက ေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအႏွိပ္ခန္းကို ဝင္ေရာက္စီးနင္းခဲ့ရာမွာ အနည္းဆံုး အမ်ိဳးသမီး ၁၀၀ ေက်ာ္ကို ေတြ႔ရွိ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ျငင္းဖ်က္လို႔မရႏိုင္တဲ့ သက္ရွိ သက္ေသအေထာက္အထားေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းစာက ကင္အိုဝါေလာင္ေဟာင္က အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာန ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမႉး ဆြန္ဆက္ ရတ္ဆတ္ဆာခူးကို ေမးျမန္းခဲ့ရာမွာ လူႀကီးမင္းအေနနဲ႔ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာျဖစ္ေနတဲ့ လူကုန္ကူးမႈနဲ႔ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း ျပႆနာေတြကို အကဲခတ္ နားလည္မိပါသလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္း ေမးခဲ့တာကို ဆြန္ဆက္က “ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ အေရွ႕ေတာင္အာရွရဲ႕ စီးပြားေရး ဗဟိုခ်က္မ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ မဲေခါင္ခ်ိဳင့္ဝွမ္းေဒသ ႏိုင္ငံက လူေတြအတြက္ အလုပ္လာလုပ္ၾကတဲ့ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနပါတယ္။ အလုပ္သမားေအဂ်င္စီေတြက ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာ ရွိတဲ့အတြက္ ပံုမွန္အလုပ္သမားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ျပႆနာက ေသးငယ္ပါတယ္။ ျပႆနာျဖစ္ေနတဲ့ ေနရာေတြကေတာ့ ကာကြယ္တားဆီးမႈနဲ႔ ႏွိမ္ႏွင္းမႈ လုပ္ရမယ့္ လူကုန္ကူးမႈ၊ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းနဲ႔ အဓမၼ လုပ္အားခိုင္းေစမႈေတြရွိတဲ့ ေနရာေတြပါပဲ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ကာလက ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံက ကေလးသူေတာင္းစားေတြကို ဒီကို ေခၚသြင္းလာခဲ့တာကို က်ေနာ္တို႔က ပြဲစားလုပ္တဲ့သူေတြကို ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ ဖမ္းဆီးႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ကေလးေတြကို ေခၚသြင္းလာခဲ့တဲ့ သူေတြကိုေပါ့ဗ်ာ။ ဒီကေန႔ေတာ့ ဒီလို က်ဴးလြန္မႈမ်ိဳးေတြက အေတာ္ႀကီး က်ဆင္းသြားပါၿပီ။ အဓမၼလုပ္အားခုိင္းေစမႈေတြ ထင္ထင္ရွားရွား က်ဆင္းသြားတဲ့အခ်ိန္မွာ လူ႔ခႏၶာကိုယ္ အစိတ္အပိုင္း ေရာင္းဝယ္မႈမ်ိဳးေတြကေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ဘယ္တုန္းကမွ မျဖစ္ဖူးခဲ့ပါဘူး။ ကေလးေတြကို ျပည့္တန္ဆာအျဖစ္ အဓမၼသြတ္သြင္းတဲ့ လူကုန္ကူးမႈေတြနဲ႔ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းမႈ အေရအတြက္ ပိုမ်ားလာခဲ့ၿပီး အမႈအခင္းလည္း ျမင့္တက္လာခဲ့ပါတယ္” လို႔ ျပန္လည္ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္သတင္းဌာနက ကေလးျပည့္တန္ဆာ အေရအတြက္ ျမင့္မားလာရတဲ့ အဓိက အေၾကာင္းအခ်က္ေတြက ဘာေတြမ်ား ျဖစ္ပါသလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကိုေတာ့ သူက…
“ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း ဆိုတာက ရတာက ေဈးႏႈန္းျမင့္တယ္။ အားစိုက္ခြန္စိုက္ လုပ္ရတာမ်ိဳးက နည္းေတာ့ တျခားလုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားနဲ႔က ကြဲျပားတယ္ေလ။ ဒါေၾကာင့္ လူေတြက ထိုင္းႏိုင္ငံထဲ လၽွဳိ႕ဝွက္ဝင္ေရာက္ၿပီး ကေလးျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္း အပါအဝင္ တျခား လူေမွာင္ခိုလုပ္ငန္းေတြကိုပါ လုပ္လာၾကတာပါပဲလိ႔ု ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။ သူ႔အေျဖကို မွားတယ္လို႔လည္း ေျပာလို႔မရပါဘူး။ အတိုင္းအတာ အေတာ္မ်ားမ်ား မွန္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဓိကျပႆနာကေတာ့ အဲဒီလုိ လူေမွာင္ခိုလုပ္ေနတဲ့သူေတြနဲ႔ အေၾကာင္းမသင့္လို႔ လူေမွာင္ခိုခံရ၊ ျပည့္တန္ဆာ ျဖစ္ရင္ျဖစ္ရ၊ မိသားစုဘဝအတြက္ စြန္႔လုပ္မွ ျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့အထိ စဥ္းစားၿပီး ကိုယ့္ဘဝကို ကိုယ္စေတးမွ ရမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တဲ့ မိန္းမငယ္ေလးေတြ မ်ားလာေအာင္ အေျခအေနေတြ ဖန္တီးေပးေနတဲ့ က်ေနာ္တိ႔ုႏိုင္ငံလို အာဏာနဲ႔ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကလြဲၿပီး ကိုယ့္ႏိုင္ငံ ျပည္သူေတြ အက်ိဳးမၾကည့္ဘဲ မ်က္ႏွာလႊဲခဲပစ္ လုပ္လာခဲ့တဲ့ ႏိုင္ငံအစိုးရေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတဲ့ ျပႆနာေတြပဲ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာကေတာ့ ေၾကာင္းက်ိဳးတက် စဥ္းစားတတ္သူေတြ နားလည္ထားၾကၿပီး ျဖစ္မွာပါ။ ထိုင္းအထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာနက ထိုင္း၊ ျမန္မာ၊ လာအိုနဲ႔ ကေမာၻဒီးယားႏိုင္ငံ နယ္စပ္ေဒသေတြနဲ႔ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ေရွာင္တခင္ ဝင္ေရာက္စီးနင္း ဖမ္းဆီးမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ ေနရာမွာ ကေလးသူငယ္ေတြကို မက္လံုးေပး ျဖားေယာင္းေသြးေဆာင္ၿပီး ျပည့္တန္ဆာလုပ္္ငန္းတြင္း သြတ္သြင္းခဲ့တဲ့အမႈေတြ အမ်ားႀကီး ေတြ႔ရွိခဲ့ရၿပီး ျဖစ္တယ္” လို႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဘန္ေကာက္ပို႔စ္ သတင္းဌာနက ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းေတြကေန အခြန္ဘ႑ာ ဘယ္ေလာက္မ်ားမ်ား လည္ပတ္ေဆာင္ရြက္ေနတယ္ ဆုိတာကို သိပါသလားဆိုတဲ့ အေမးကိုေတာ့ လက္ေထာက္ဒါ႐ိုက္တာ ဆြန္ဆက္က “တႏွစ္ တႏွစ္ကို အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးအစားစားရွိတဲ့ အႏွိပ္ခန္းေတြက ဝန္ေဆာင္မႈအတြက္ ေတာင္းခံေငြ ဘတ္ ၂၀၀၀ ကေန ဘတ္ ၁၀၀၀၀ အထိ ရွိေနတဲ့အတြက္ အႏွိပ္ခန္းတခုဟာ တေန႔ကို ဘတ္ ၁ သန္းေလာက္အထိ ရၾကတယ္” လို႔ ေျဖၾကားခဲ့ၿပီး လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ဝန္ေဆာင္မႈေပးေနတဲ့ အႏွိပ္ခန္းေတြကေတာ့ တႏွစ္မွာ ဘီလီယံ ဆယ္ဂဏန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ဝင္ေငြရရွိခဲ့တာကို ေတြ႔ရတယ္လို႔ ေျဖၾကားခဲ့ပါတယ္။
အၾကားအျမင္ နည္းပါးသူေတြဆို ယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္စရာ မရွိတဲ့ ကိန္းဂဏန္း ျဖစ္ေပမယ့္ ဒီလို အထူးစံုစမ္းစစ္ေဆးေရးဌာန ဒုတိယညႊန္ၾကားေရးမႉးလို အဆင့္ျမင့္ တာဝန္ရွိပုဂိၢဳလ္တေယာက္က ေျဖၾကားသြားတာကိုေတာ့ လက္ခံရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးမႈလုပ္ငန္းဟာ ဒီေလာက္အထိ က်ယ္ျပန္႔ ႀကီးမားေနတယ္။ တဆက္တည္း ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းဟာလည္း ဒီေလာက္ထိ ႀကီးမားက်ယ္ျပန္႔ မ်ားျပားေနတယ္ ဆိုတာကိုလည္း လက္ခံၾကရမွာပါပဲ။
ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္ လူေမွာင္ခိုကုန္ကူးမႈ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ၂၀၁၇ အစီရင္ခံစာအရေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံဟာ ဒုတိယအဆင့္ ေစာင့္ၾကည့္ရမယ့္ ႏိုင္ငံစာရင္းမွာ ရွိေနဆဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံအစိုးရက ဒီအဆင့္က ေလ်ာ့က်သြားရေအာင္ တတ္ႏိုင္သမၽွ အားထုတ္ေဆာင္ရြက္ေနတာေတြကိုလည္း ေတြ႔ျမင္ေနရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ထိုင္းႏိုင္ငံက တရားဥပေဒကို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔ (သူတို႔ႏိုင္ငံကေတာ့ စစ္အာဏာသိမ္း အစိုးရလက္ထက္မွာေတာင္ ေနရာတကာ စစ္သားေတြ ပါဝင္ေဆာင္ရြက္တာ မေတြ႔ရတာ သတိထားမိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ မဲေဆာက္လို နယ္စပ္ေဒသၿမိဳ႕မွာေတာင္ ၿမိဳ႕ထဲမွာ စစ္တပ္ကားေတြနဲ႔ စစ္ဗိုလ္ စစ္သားေတြ ေသနတ္တကားကားနဲ႔ သြားလာေနၾကတာ မေတြ႔ရသေလာက္ပါပဲ) အာဏာသိမ္းအစိုးရခ်င္း တူတာေတာင္ ဒီမိုကေရစီ အေတာ္အတန္ အေျခခံခ်ထားၿပီးတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္လို႔ သူတို႔ အဲဒီလို မေနလို႔လည္း မရပါဘူး။ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အခြင့္အေရးနဲ႔ ျပည္သူလူထုရဲ႕ နိစၥဓူဝ ေနထိုင္မႈ ဘဝေတြကို အေႏွာင့္အယွက္မျဖစ္ေအာင္ ဂ႐ုစိုက္ၾကတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
လူအခ်င္းခ်င္း ေမွာင္ခိုေရာင္းဝယ္ အျမတ္ထုတ္ခံရျခင္းက ကင္းေဝးၾကပါေစ။ ။
