လယ္ယာေျမဥပေဒကို ေလ့လာျခင္း မၾကာေသးခင္က ျပည္ေထာင္စုလြွႊတ္ေတာ္က အတည္ျပုျပ႒ာန္းခဲ့တဲ့ ဥပေဒသစ္မ်ားထဲမွာ တိုင္းျပည္လူဦးေရရဲ့ သံုးပံု နွစ္ပံုခန့္ ရိွတဲ့ ေက်းလက္ေန ေတာင္သူလယ္သမားမ်ားအတြက္ အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ လယ္ယာေျမဥပေဒသစ္လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီဥပေဒျပ႒ာန္းမႈနဲ့အတူ ၁၉၅၃ ခုနွစ္ လယ္ယာေျမ နိုင္ငံပိုင္ျပုလုပ္ေရး အက္ဥပေဒ၊ ၁၉၆၃ ခုနွစ္ သီးစားခ်ထားေရး ဥပေဒနဲ့ ၁၉၆၃ ခုနွစ္ ေတာင္သူလယ္သမားအခြင့္အေရးကာကြယ္သည့္ ဥပေဒေတြကို ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ပါတယ္။ တခ်ိန္က ကမာၻ့ ဆန္တင္ပို့မႈ အမ်ားဆံုး နိုင္ငံအဆင့္နဲ့ အေ႐ွ့ေတာင္အာ႐ွေဒသရဲ့ အခ်မ္းသာဆံုး နိုင္ငံတနိုင္ငံျဖစ္ခဲ့ တဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ ကမာၻ့ဖြံ့ျဖိုးမႈ အနည္းဆံုးနိုင္ငံ (Least Developed Country - LDC) အဆင့္ကို ေလ်ာ့က်ခဲ့တာ ၁၉၈၇ ခုနွစ္ကတည္းက ျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရးကို ဦးစားေပး မူ၀ါဒ ခ်မွတ္ထားတဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရသစ္က ေရးဆြဲခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမဥပေဒသစ္ ဟာ ျမန္မာ့လယ္သမားထု တရပ္လံုး အေပၚ ၾကီးမားတဲ့ ေျပာင္းလဲ သက္ေရာက္မႈေတြ ရိွလာနိုင္မွာလား လုိ့ ေလ့လာမိပါတယ္။ လယ္ယာေျမ ဥပေဒသစ္ဟာ ဘယ္ေလာက္ျပည့္စံုမႈရိွသလဲ၊ ဘယ္လို အေကာင္အထည္ေဖာ္မွာလဲ ဆိုတဲ့အခ်က္က တိုင္းျပည္မွာ ဆင္းရဲနြမ္းပါးမႈ အေျခအေန ေလ်ာ့ပါးသြားနိုင္သလို ပိုလည္း ဆိုးသြားနိုင္ ပါတယ္။ လယ္ယာေျမဥပေဒသစ္ကို ေလ့လာရာမွာလည္း ဒီဥပေဒဟာ ေတာင္သူလယ္သမားေတြ အက်ဳိးကို ဦးတည္ျပီး ေရးဆြဲထားသလား ဒါမွမဟုတ္ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရရဲ့အက်ိုးကို ဦးတည္ထားသလားဆိုတဲ့ ႐ႈေထာင့္ကေန သံုးသပ္ခ်င္ပါတယ္။ ဥပေဒသစ္မွာ အဓိကက်တဲ့အခ်က္က လယ္ယာေျမစီမံခန့္ခြဲေရး အဖြဲ့ေတြကို ဗဟိုအဆင့္၊ တိုင္းေဒသၾကီးနဲ့ ျပည္နယ္၊ ခရိုင္၊ ျမို့နယ္၊ ရပ္ကြက္နဲ့ ေက်း႐ြာအဆင့္ အထိ အသီးသီးဖြဲ့စည္းျပီး လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ လက္မွတ္ရရိွထားသူေတြေရာ၊ မရိွသူေတြပါ ဥပေဒသစ္နဲ့အညီ ရပ္ကြက္နဲ့ေက်း႐ြာ လယ္ယာေျမစီမံခန့္ခြဲေရးအဖြဲ့က တဆင့္ သက္ဆိုင္ရာ ျမို့နယ္ ေၾကးတိုင္ နဲ့ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနရံုးကို ျပန္လည္ ေလွ်ာက္ထားျပီး က်သင့္တဲ့ မွတ္ပံုတင္ေၾကး ေပးသြင္းျပီးရင္ ျမို့နယ္ဦးစီးရံုးက လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ လက္မွတ္ေတြ ထုတ္ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ဟာ တနိုင္ငံလံုးအတိုင္းအတာနဲ့ ေဆာင္႐ြက္ရမွာျဖစ္ျပီး အလြန္ ၾကီးမားက်ယ္ျပန့္ရံုမွ်မက အလြန္႐ႈပ္ေထြးတဲ့ လုပ္ငန္းျဖစ္သလို မလုပ္ရင္မျဖစ္တဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆို႐ွယ္လစ္ေခတ္နဲ့ န၀တ၊ နအဖအစိုးရ ေခတ္ေတြတုန္းက လယ္ယာေျမစီမံခန့္ခြဲမႈ ကို ေၾကးတိုင္နဲ့ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနက အဓိက ေဆာင္႐ြက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်းလက္ေတာ႐ြာ အမ်ားအျပားမွာ ေတာင္သူလယ္သမားေတြဟာ အစဥ္အဆက္ လယ္အခြန္သာ ပံုမွန္ေဆာင္ခဲ့ၾကတယ္။ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ အေထာက္အထား ခိုင္ခိုင္မာမာ မရိွၾကသူေတြ အမ်ားအျပား ရိွေနပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရတာဟာ ေၾကးတိုင္နဲ့ ေျမစာရင္းဦးစီးဌာနအေနနဲ့ ဘ႑ာေငြ မလံုေလာက္တာ၊ ၀န္ထမ္း အင္အားနည္းပါးတာ၊ ကၽြမ္းက်င္မႈအားနည္းတာနဲ့ နိုင္ငံအနွံ့ သိန္းနဲ့ခ်ီရိွတဲ့ လယ္ယာေျမေတြကို အကုန္အစင္ မွတ္ပံုတင္နိုင္ဖို့အတြက္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ညံ့ဖ်င္းတာေၾကာင့္နဲ့ နယ္ေျမလံုျခံုမႈ မရိွတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။  ဒါ့အျပင္ အက်င့္ပ်က္ ၀န္ထမ္းေတြေၾကာင့္ လယ္သမားကိုယ္တိုင္ ေလွ်ာက္ထားမႈေတြရိွေပမယ့္ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ အေထာက္အထား မထုတ္ေပးတာမ်ိုးလည္း ရိွပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ေနထိုင္လာခဲ့တာ ရာစုနွစ္တ၀က္မက အခ်ိန္ကာလအတြင္းမွာ ေတာင္သူလယ္သမား မိသားစုေတြဟာ မ်ိုးဆက္ ၂ ဆက္ ၃ ဆက္ခန့္ ေျပာင္းလဲျပီး မိဘဘိုးဘြားေတြရဲ့ လက္ငုတ္ လက္ရင္းျဖစ္တဲ့ လယ္ယာေျမကို ဆင့္ကဲ လက္ဆင့္ကမ္း အေမြဆက္ခံတဲ့ အစဥ္အလာ နဲ့ ေနထိုင္ခဲ့ၾကတယ္။ လယ္ေျမဧက သတ္မွတ္ခ်က္ေတြလည္း တ႐ြာတပုဒ္ဆန္း ဆိုသလို အစဥ္အလာအတိုင္း ကန္သင္းရိုးနဲ့ ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ျပီး ဒီနည္းလမ္းကို အခုအခ်ိန္အထိ လက္ခံက်င့္သံုးေနၾကေသးတယ္။ ဒီဥပေဒအရ လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို ျပန္လည္ ေလွ်ာက္ထားရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေတာင္သူလယ္သမား တဦးပိုင္ဆိုင္တဲ့ ေျမဧက အက်ယ္အ၀န္းကို စနစ္တက် ျပန္လည္တိုင္းတာ သတ္မွတ္ရမွာျဖစ္လို့ အစဥ္အလာက လက္ခံခဲ့တဲ့ လယ္ေျမအက်ယ္အ၀န္းဟာ အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုလုပ္တာဟာ တခ်ိန္ခ်ိန္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ လယ္လုပ္သူ လယ္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္မူ၀ါဒကို က်င့္သံုးခဲ့ရင္ အခက္အခဲမရိွဘဲ အလြယ္တကူ ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လက္ရိွမွာေတာ့ နိုင္ငံေတာ္က ေျမအားလံုးရဲ့ မူလ ပိုင္႐ွင္ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ မူ၀ါဒကို လြတ္လပ္ေရးရျပီးခ်ိန္ကစလို့ ခုထိ က်င့္သံုးေနဆဲပါပဲ။ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ဖြဲ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒရဲ့ အခန္း (၁) “နိုင္ငံေတာ္အေျခခံမူမ်ား အခန္း ပုဒ္မ ၃၇/က မွာ “နိုင္ငံေတာ္သည္ နိုင္ငံေတာ္ရိွ ေျမအားလံုး၊ ေျမေပၚေျမေအာက္၊ ေရေပၚေရေအာက္နွင့္ ေလထုအတြင္းရိွ သယံဇာတပစၥည္း အားလံုး၏ ပင္ရင္းပိုင္႐ွင္ ျဖစ္သည္” လို့ ျပ႒ာန္းခဲ့သလို အခုလယ္ယာေျမ ဥပေဒကိုလည္း ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ့အညီ ေရးဆြဲရတဲ့အတြက္ ေတာင္သူလယ္သမားေတြအေနနဲ့ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္သာ ရရိွမွာျဖစ္ျပီး မိမိလယ္ယာေျမကို ပိုင္ဆိုင္ခြင့္မရိွပါ။ ဒီမူ၀ါဒကို က်င္သံုးရတဲ့အေၾကာင္းရင္းကို အစိုးရအဆက္ဆက္က ေျမ႐ွင္ပေဒသရာဇ္ေခတ္ကလို လယ္ပိုင္႐ွင္ၾကီး လူတန္းစား ေပၚေပါက္မလာဖို့ လယ္မဲ့ယာမဲ့ လူတန္းစားေတြ ၾကီးထြား မလာဖို့ ျဖစ္တယ္လို့ အေၾကာင္းျပခ်က္ ေပးခဲ့ၾကတယ္။ လက္ရိွအာဏာရ ၾကံ့ခိုင္ေရးပါတီကလည္း ထိုအေၾကာင္းျပခ်က္ကို ဆက္ဆြဲကိုင္ထားပါတယ္။ တခ်ိန္က ဒီမူ၀ါဒကို ယံုယံုၾကည္ၾကည္ ကိုင္ဆြဲခဲ့တဲ့ ျမန္မာ့ဆို႐ွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ တျဖစ္လဲ တိုင္းရင္းသား စည္းလံုးညီညြတ္ေရးပါတီနဲ့ မၾကာေသးခင္က ၾကားျဖတ္ေ႐ြးေကာက္ပြဲမွာ မဲအျပတ္အသတ္နဲ့ အနိုင္ရရိွခဲ့တဲ့ အမ်ိုးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္အပါအ၀င္ နိုင္ငံေရးပါတီအမ်ားစုက ဒီမူ၀ါဒကို ဆန့္က်င္ၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ စီးပြားေရးကို ေဈးကြက္စီးပြားေရးစနစ္ ေျပာင္းလဲခဲ့ျပီးကတည္းက လယ္ယာက႑မွာ ပုဂၢလိကလုပ္ငန္း႐ွင္ၾကီးေတြ ရင္းနွီးျမႈပ္နွံမႈကို ခြင့္ျပုခဲ့တဲ့အတြက္ အခုဆိုရင္ လယ္ေျမဧကေပါင္း ေသာင္းနဲ့ သိန္းနဲ့ခ်ီပိုင္ဆိုင္ေနတဲ့ ေခတ္သစ္ေျမပိုင္႐ွင္ၾကီးေတြ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ေပၚေပါက္ေနတာ ဆယ္စုနွစ္ တခုမက ရိွေနပါျပီ။ အဲ့ဒီအတြက္ အစိုးရရဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ဟာ ဆီေလ်ာ္မႈမရိွေတာ့ဘဲ လူမ်ားစု လယ္သမားေတြ ဆင္းရဲေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္လာပါတယ္။ လယ္လုပ္သူ လယ္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္မူ၀ါဒေၾကာင့္ နိုင္ငံလူဦးေရရဲ့ သံုးပံုနွစ္ပံုခန့္ရိွတဲ့ ေတာင္သူလယ္သမားထုၾကီးမွာ အမွန္တကယ္ ေျမအရင္းအနွီး (Land Capital) မရိွသလို အဲ့ဒီေျမမွာ ရင္းနွီးလုပ္ကိုင္စားေသာက္ဖို့ ေငြပင္ေငြရင္း (Financial Capital)ရရိွနိုင္မယ့္ နည္းလမ္း႐ွားပါးတာ၊ နွစ္တိုင္းနီးပါးရင္ဆိုင္လာရတဲ့ သဘာ၀ ေဘးအနၱရာယ္ေၾကာင့္ လယ္ယာေျမေတြ ပ်က္စီးဆံုးရံႈးတာေၾကာင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ သံသရာထဲက ႐ုန္းမထြက္နိုင္ဘဲ ရိွေနၾကတယ္။ တကယ္လို့ ဒီမူ၀ါဒကို ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးမယ္ ဆိုရင္လည္း ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပေဒသစ္အရ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရဟာ လယ္ယာစိုက္ပ်ိုးေရးနဲ့ ဆည္ေျမာင္း၀န္ၾကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ၾကီး ဥကၠ႒အျဖစ္ ဦးေဆာင္တဲ့ ဗဟိုလယ္ယာေျမစီမံခန့္ခြဲေရးအဖြဲ့ကို ဖြဲ့စည္းေပးမွာပါ။ အဲ့ဒီအဖြဲ့ကမွတဆင့္ တိုင္းေဒသၾကီးနဲ့ ျပည္နယ္၊ ခရိုင္၊ ျမို့နယ္၊ ရပ္ကြက္နဲ့ေက်း႐ြာ လယ္ယာေျမစီမံခန့္ခြဲေရးအဖြဲ့ေတြကို အဆင့္ဆင့္ဖြဲ့့စည္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီဗ်ဴရိုကေရစီစနစ္သစ္ရဲ့ အလုပ္လုပ္ပံုအဆင့္ဆင့္ကို ဥပေဒမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ အခ်က္ေတြအရ ေအာက္ပါ ဇယားကြက္နဲ့ ပံုေဖာ္ေလ့လာၾကည့္မိပါတယ္။ ၁၉၅၃ ခုနွစ္ လယ္ယာေျမ နိုင္ငံပိုင္ျပုလုပ္ေရး အက္ဥပေဒက သမၼတကို ေပးအပ္ထားတဲ့ ပုဒ္မ ၃၉ အရ အခြင့္အာဏာကို ဒီဥပေဒသစ္ရဲ့ ပုဒ္မ ၂၆ မွာ အလားတူ ျပန္လည္က်င့္သံုးထားပါတယ္။ ဥပေဒသစ္ရဲ့ ပုဒ္မ ၂၆ က “တည္ဆဲ ဥပေဒတရပ္ရပ္တြင္ မည္သုိ့ပင္ပါ႐ွိေစကာမူ နုိင္ငံေတာ္ အက်ဳိးငွာျဖစ္ေစ၊ အမ်ားျပည္သူ အက်ဳိးငွာျဖစ္ေစ သိမ္းယူသည့္လယ္ယာေျမနွင့္ ယင္းလယ္ယာေျမေပၚ၌ အေဆာက္အအုံျဖင့္ တုိးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ ျပုျပင္ျခင္း အပါအဝင္ မူလလယ္ယာေျမ လုပ္ပုိင္ခြင့္ရ႐ွိထားသူ ေဆာင္႐ြက္ထားသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ နစ္နာမႈလုံးဝမ႐ွိေစရန္ ေလ်ာ္ေၾကးေပးျခင္းနွင့္ အျခားနည္းလမ္းျဖင့္ စီမံေဆာင္႐ြက္ျခင္းတုိ့ကို သက္ဆုိင္ရာက ျပုလုပ္ေပးနုိင္ေရးနွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ ဗဟိုလယ္ယာေျမ စီမံခန့္ခြဲမႈအဖြဲ့သည္ လုိအပ္သလုိ ညွိနႈိင္းေဆာင္႐ြက္ရမည္” လို့ ေဖာ္ျပထားတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပုဒ္မ ၂၉ အရ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ့ ၀န္ၾကီးဌာနေတြဟာ လယ္ယာေျမေပၚတြင္ အေျခခံအေဆာက္အအံု တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းတခုခု၊ ျမို့႐ြာတိုးခ်ဲ့ေရး စီမံကိန္းတခုခု ဒါမွမဟုတ္ အျခားစီမံကိန္းလုပ္ငန္း တခုခုကို ေဆာင္႐ြက္ရာမွာ ပုဒ္မ ၂၆ အရ ဗဟိုလယ္ယာေျမ စီမံခန့္ခြဲေရးအဖြဲ့ကတဆင့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရရဲ့ ခြင့္ျပုခ်က္နဲ့ နိုင္ငံေတာ္ရိွ ေျမယာေတြကို အခ်ိန္မေ႐ြး သိမ္းယူခြင့္ ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လယ္ယာေျမအျငင္းပြားမႈေတြကို ေျဖ႐ွင္းတာနဲ့ အျမင့္ဆံုးအဆင့္ အယူခံ၀င္တာကိုေတာ့ တိုင္းေဒသၾကီးနဲ့ ျပည္နယ္အဆင့္အထိသာ သတ္မွတ္ေပးထားျပီး ထိုအဆင့္က ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြဟာ အျပီးအျပတ္ျဖစ္တယ္လို့ ေဖာ္ျပထားတဲ့အတြက္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရက တိုက္ရိုက္အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ခ်ေပးတဲ့ အစိုးရနဲ့ ပုဂၢလိက ဖက္စပ္ျဖစ္ေစ၊ ပုဂၢလိက သက္သက္ျဖစ္ေစ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြမွာ လယ္ယာေျမသိမ္းမႈေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့လို့ အျငင္းပြားမႈျဖစ္ေပၚတဲ့အခါ ဥပေဒလမ္းေၾကာင္းအရ အဆင့္ဆင့္ေျဖ႐ွင္းဖို့ ဗဟို လယ္ယာေျမ စီမံခန့္ခြဲေရးအဖြဲ့နဲ့ နိုင္ငံေတာ္ သမၼတထံ အယူခံလြွႊာတင္သြင္းခြင့္ မရိွပါဘူး။ ေနာက္ထပ္အေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္တခုက ဥပေဒရဲ့ ပုဒ္မ ၁၃ မွာ “ဤဥပေဒ အာဏာတည္ျပီးသည့္ေနာက္ လယ္ယာေျမ လုပ္ပိုင္ခြင့္ အျငင္းပြားမႈ အ႐ႈပ္အ႐ွင္းျဖစ္လာလွ်င္ ဦးစီးဌာနတြင္ မွတ္ပုံတင္ထားျပီးမွသာ တရားဝင္ေျဖ႐ွင္း ေဆာင္႐ြက္နုိင္ခြင့္ ႐ွိသည္” လို့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ဥပေဒအရ လယ္ယာေျမလုပ္ပိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားခြင့္ရိွေပမယ့္ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈေတြရိွေနတဲ့ ဗ်ဴရိုကေရစီစနစ္ကို အသံုးခ်ျပီး စီးပြားေရးသမားမ်ားနဲ့ အာဏာပိုင္တို့ပူးေပါင္းကာ တဖက္မွာ လယ္သမားေတြ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ လက္မွတ္မရရိွေအာင္ ဒါမွမဟုတ္ ရရိွဖို့ခက္ခဲျပီး အခ်ိန္ၾကာျမင့္ေနေအာင္ ေဆာင္႐ြက္လာနိုင္ပါတယ္။ တျခားတဖက္မွာ လယ္လုပ္ပိုင္ခြင့္ လက္မွတ္မရိွလို့ တရားဥပေဒအရ ခုခံခြင့္မရိွတာကို အခြင့္အေရးယူျပီး စီမံကိန္းလုပ္ငန္း အမ်ိုးမ်ိုးအတြက္ ေျမသိမ္းမႈေတြကို ရဲရဲတင္းတင္း လုပ္လာနိုင္တဲ့အတြက္ လူမႈမတည္ျငိမ္မႈေတြ မလိုလားအပ္ဘဲ ျဖစ္လာနိုင္ပါတယ္။ အစိုးရ အဆက္ဆက္ေျပာင္းခဲ့ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ စီမံကိန္းသီးနွံစိုက္ပ်ိုးရသည့္ စနစ္ ရိွေနပါေသးတယ္။ ေတာင္သူတဦးအေနနဲ့ စီမံကိန္းသီးနွံထက္ ပိုျပီး အက်ိုးအျမတ္ရရိွမွာ ေသခ်ာတဲ့ အျခားသီးနွံတခုခုကို ေျပာင္းလဲ စိုက္ပ်ိုးခြင့္ မရၾကပါဘူး။ လယ္ယာေျမဥပေဒသစ္မွာလည္း ဒီအခ်က္ကို ဆက္လက္ ထည့္သြင္းထားပါတယ္။ ဥပေဒသစ္ ပုဒ္မ ၁၂/ဇ မွာ “လယ္ယာေျမကို မူလစိုက္ပ်ဳိးလ်က္႐ွိေသာ သီးနွံအမ်ဳိးအစားမွ အျခားသီးနွံအမ်ဳိးအစား သို့ ခြင့္ျပုခ်က္မ႐ွိဘဲ ေျပာင္းလဲစိုက္ပ်ဳိးျခင္းမျပုရ” လို့ ျပ႒ာန္းျပီး သီးနွံေ႐ြးခ်ယ္စိုက္ပ်ိုးခြင့္ကို ကန့္သတ္ထားပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ့ ဒီလို ကန့္သတ္ထားတာဟာ နိုင္ငံရဲ့ အဓိကသီးနွံျဖစ္တဲ့ စပါးစိုက္ပ်ိုးမႈ က်ဆင္းလာမွာကို ကာကြယ္ခ်င္တဲ့ သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တဖက္မွာ ဒီလို ကန့္သတ္ထားလို့ ေဈးကြက္၀င္ ေဈးေကာင္းရတဲ့သီးနွံေတြ မစိုက္ပ်ိုးနိုင္ဘဲ အက်ိုးအျမတ္ေတြဆံုးရံႈးရမယ့္ ေတာင္သူဦးေရ ဘယ္ေလာက္ရိွမလဲဆိုတာ မသိနိုင္ပါဘူး။ ဥပေဒသစ္မွာ ေတာင္သူလယ္သမားေတြကို ေပးထားတဲ့ အခြင့္အေရးတခ်ို့ေတာ့ ပါ၀င္လာပါတယ္။ အဲ့ဒါက မိမိလုပ္ပိုင္ခြင့္ရထားတဲ့ လယ္ယာေျမကို တစိတ္တပိုင္းျဖစ္ေစ၊ အားလံုးျဖစ္ေစ ေရာင္းခ်ခြင့္၊ ငွားရမ္းခြင့္၊ ေပါင္နွံခြင့္၊ လဲလွယ္ခြင့္နဲ့ ေပးကမ္းခြင့္ေတြ ေပးထားပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဥပေဒက လက္ေတြ့ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြကို အသိအမွတ္ျပုလိုက္တာလို့ ဆိုရမွာပါ။ အရင္ဥပေဒေတြမွာ လယ္ယာေျမေရာင္းခ်ခြင့္ကို တားျမစ္ထားေပမယ့္ လက္ေတြ့မွာ ဒီလိုေရာင္း၀ယ္မႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ ရိွေနခဲ့တာပါ။ လယ္ယာေျမဥပေဒသစ္မွာ ေတာင္သူလယ္သမားေတြအတြက္ အရင္ကမရရိွခဲ့တဲ့ အခြင့္အေရးတခု ေပးထားပါတယ္။ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၃၈ မွာ “ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၏ လူမႈစီးပြားေရးဘဝ ျမင့္မားတိုးတက္ေစေရးကို ေ႐ွး႐ႈ၍ ျပ႒ာန္းထားေသာ ဥပေဒမ်ားအတိုင္း ေတာင္သူလယ္သမား အဖဲြ့အစည္းကို ဖဲြ့စည္းနိုင္သည္” လို့ ဆိုထားတဲ့အတြက္ ေတာင္သူလယ္သမားအဖြဲ့အစည္းေတြ ေပၚေပါက္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္သူလယ္သမားအဖြဲ့အစည္းေတြအေနနဲ့ ညီညြတ္မယ္ဆိုရင္ ၎တို့ ဆံုးရံႈး နစ္နာမႈေတြ ျပည္လည္ရရိွဖို့နဲ့ ရိွေနတဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ကာကြယ္ဖို့ လြွႊတ္ေတာ္ထဲမွာ လယ္ယာေျမဥပေဒကို ျပင္ဆင္ဖို့ စနစ္တက် ေတာင္းဆိုသြားနိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုလုပ္တာဟာ မလြယ္ကူေပမယ့္ ညီညြတ္မႈရိွမယ္ဆိုရင္ လယ္လုပ္သူ လယ္ပိုင္ဆိုင္ခြင့္ရရိွဖို့ ဖြဲ့စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကိုေတာင္ ျပင္ဆင္နိုင္လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ လယ္ယာေျမဥပေဒသစ္မွာ ေနာက္ဆံုးနဲ့ ဘ၀င္မက်ဆံုးအခ်က္ကေတာ့ ပုဒ္မ ၄၀ “ဤဥပေဒနွင့္အညီျဖစ္ေစ၊ ဤဥပေဒ အရျပုသည့္ နည္းဥပေဒမ်ားနွင့္အညီျဖစ္ေစ သေဘာရိုးျဖင့္ ေဆာင္႐ြက္သည့္ ကိစၥတရပ္ရပ္အတြက္ လယ္ယာေျမ စီမံခန့္ခဲြမႈ အဖဲြ့အဆင့္ဆင့္႐ွိ အဖဲြ့ဝင္မ်ားကို မည္သည့္တရားရံုးတြင္မွ် တရားစဲြဆိုခြင့္ မ႐ွိေစရ” လို့ဆိုျပီး ဥပေဒ အားလံုးကေန ကင္းလြတ္ခြင့္ (Immunity) ေပးထားတဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကင္းလြတ္ခြင့္ကို ရပ္ကြက္/ေက်း႐ြာ လယ္ယာေျမစီမံခန့္ခြဲေရးအဖြဲ့ကစလို့ ဗဟိုအထိ အဆင့္ဆင့္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၾကမယ့္သူေတြ ခံစားရရိွမွာျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာနိုင္ငံလို အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ (Corruption) နႈန္းျမင့္မားတဲ့ နိုင္ငံမ်ိုးအတြက္ အလြန္အနၱရာယ္ၾကီးပါတယ္။ အစိုးရ၀န္ထမ္းေတြအၾကား အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ က်ယ္ျပန့္လာတာဟာ ဥပေဒမွ ကင္းလြတ္ခြင့္ ရရိွေနတာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲ့ဒီ ကင္းလြတ္ခြင့္အမ်ိုးမ်ိုး ရရိွေနတာဟာလည္း အဓိပၸာယ္ေဖာ္ရခက္ခဲတဲ့ (ဥပမာ သေဘာရိုးျဖင့္ေဆာင္႐ြက္သည့္ကိစၥ) ဆိုတဲ့ ကိုယ္လိုရာဆြဲေျပာနိုင္တဲ့ စကားရပ္ေတြကို အာဏာရိွသူေတြက မိမိကိုယ္ကို ၾကိုတင္အကာအကြယ္ယူဖို့ ဥပေဒေတြထဲ ထည့္သြင္းျပ႒ာန္းေနၾကလို့ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုဥပေဒမ်ိုးေတြရိွေနသေ႐ြ့ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ့ တာ၀န္ခံမႈအားနည္းတဲ့ လူ့အဖြဲ့အစည္းတရပ္မွာ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးရရိွဖို့ ခက္ခဲေနဦးမွာပါ။