လက္နက္၊ ခုခံကာကြယ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ ဥပေဒ
DVB
·
January 19, 2018
“ခက္ဖြယ္ရယ္ႀကံဳ လက္နက္ကယ္ အစုံအညီနဲ႔ ေလးမ်က္ႏွာဝိုင္း..” လို႔ ပဋကုသလ ဇာတ္ထဲက ဇာတ္မင္းသား ဖိုးစိန္လို ေအာ္ဟစ္ရမယ့္ အေျခအေန။
မူးယစ္ေမွာင္ခိုဂိုဏ္းကလည္း ေသနတ္နဲ႔တကြမိ။ လူမိုက္ဂိုဏ္းကလည္း ေသနတ္နဲ႔ ပစ္ခတ္။ ရာဇဝတ္မကင္းသူေတြ အမ်ားစုက တရားမဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ေနသလို အာဏာနဲ႔ မကင္းရာ မကင္းေၾကာင္းေတြကလည္း တရားမဝင္ လက္နက္ကိုယ္စီနဲ႔။
သာမန္႐ိုးသားတဲ့သူ ျပည္သူလူထုကေတာ့ စနစ္တက် အၿခိမ္းေျခာက္ခံေနရသလိုပါပဲ။ တကယ့္လက္နက္မဲ့ပါ။ လူထုကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ကာကြယ္ဖို႔ ၃ လက္မထက္ရွည္တဲ့ ေမာင္းခ်ဓားေတာင္ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္မရဘူး။ တရားမဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္မႈေတြကို ၾကည့္ပါ။
ေအာက္တိုဘာ ၁၅ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္ေလဆိပ္မွာ အရပ္သား ၂ ဦး လက္နက္ သယ္ယူလာတာကို ဖမ္းမိတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းေတြဟာ မီဒီယာစာမ်က္ႏွာမွာ အုတ္ေအာ္ေသာင္းတင္း ျဖစ္ခ့ဲတယ္။
သူ႔အရင္ကေတာ့ ၂၀၁၇ ဆန္းစ ဇန္နဝါရီ ၂၉ ရက္ေန႔ကေတာ့ တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေနတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးကိုနီကိုလည္း ရန္ကုန္အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္မွာပဲ တရားမဝင္ လက္နက္ကိုင္သူတစုက အမ်ားျပည္သူေရွ႕ေမွာက္မွာပဲ ပစ္ခတ္လုပ္ႀကံ သတ္ျဖတ္ခဲ့တာေတြကိုလည္း ျမင္ေတြ႔ ဖတ္႐ႈခဲ့ရတယ္။
အခ်ိဳ႕ကိစၥေတြက မူးယစ္ေဆးဝါးနဲ႔ ဆက္စပ္ေနသလို အခ်ိဳ႕ကိစၥရပ္ေတြကေတာ့ စနစ္တက် ရမ္းကားဗိုလ္က်တဲ့ လုပ္ရပ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ သတင္းဌာနေတြရဲ႕ သုေတသနျပဳခ်က္အရဆိုရင္ လက္ရွိအစိုးရ တက္လာတဲ့ တႏွစ္ခြဲ ကာလအတြင္းမွာ တရားမဝင္ လက္နက္ဖမ္းဆီးရမႈေပါင္း ၂၅ မႈအထိ ရွိခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
မ်က္ေမွာက္ေခတ္ရဲ႕ တရားမဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ ရမ္းကားမႈအစဟာ ၅ ေလာင္းၿပိဳင္ လူသတ္မႈက သင္ၾကားေပးလိုက္တဲ့ အက်ိဳးဆက္ပဲလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
“တရားမဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္မႈမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထိေရာက္စြာ အေရးယူႏိုင္ေရးအတြက္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေပၚေပါက္ခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြက လက္ရွိ ကိုင္တြယ္က်င့္သုံးလ်က္ရွိတဲ့ ၁၈၇၈ ခုႏွစ္ လက္နက္မ်ားအက္ဥပေဒ (Arms Act 1878 ၁၉၄၉ လက္နက္ (အေရးေပၚျပစ္ဒဏ္စီရင္မႈ) (ယာယီ)အက္ဥပေဒ Arms (Emergency Punishment (Temporary)Act နဲ႔ ၁၉၅၁ လက္နက္(ယာယီ)ျပင္ဆင္ခ်က္ဥပေဒ Arms (Temporary Amendment) Act တို႔အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲဲ႔က က်င့္သုံးေနတဲ့ ၁၈၉၉ ရန္ကုန္ရဲအက္ဥပေဒ (Rangoon Police Act 1899 နဲ႔ ရန္ကုန္ ရဲအက္ဥပေဒတို႔ပဲ ျဖစ္တယ္။
ဒါေတြကိုေပါင္းၿပီး တႏိုင္ငံလုံး သက္ေရာက္တဲ့ဥပေဒ ျဖစ္ဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ အဲဒီအဂၤလိပ္လက္ထက္က ဥပေဒအျပင္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ခ်င္းတို႔မွာရွိတဲ့ လက္နက္ဥပေဒေတြကိုပါ ေပါင္းစည္းဖို႔ လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္”လို႔ ဆိုပါတယ္။
တရားမဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ၁၉၁၅ ခုႏွစ္ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္မွာ လက္နက္ဥပေဒ ျပင္ဆင္တဲ့ ဥပေဒၾကမ္းကို တင္သြင္းခဲ့ဖူးပါတယ္။ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာလည္း တရားမဝင္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္မႈနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္မွာ ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ၉-၃-၁၉၇၇ ခုႏွစ္ အမိန္႔ေၾကာ္ျငာစာအမွတ္ (၅၅) လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ေရးမူကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီမွာ လိုင္စင္နဲ႔ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့ ေသနတ္၊ ပါမစ္နဲ႔ ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ရတဲ့ ေသနတ္၊ လက္ေဆာင္ေသနတ္တို႔ကို ခြင့္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ဒီခြင့္ျပဳခ်က္ အမိန္႔ဟာ န.ဝ.တ တက္ၿပီးေနာက္ပိုင္း အဲဒီေသနတ္ေတြအားလုံးကို ျပန္လည္သိမ္းယူခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီေန႔ကာလအထိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မိမိအသက္အႏၲရာယ္အတြက္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ မရွိခဲ့ေတာ့ပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ မၾကာမီကပဲ ၂၀၁၇ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာပဲ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ေသနတ္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ရသူ ၄ ဦး ရွိတယ္လို႔ ရွမ္းျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ ေျဖၾကားခဲ့ေၾကာင္း ဖတ္႐ႈခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ကို လိုင္စင္နဲ႔ ခြင့္ျပဳတာလား။ ပါမစ္နဲ႔ ခြင့္ျပဳခဲ့တာလား။ ဒါမွမဟုတ္ အထူးအမိန္႔နဲ႔ ခြင့္ျပဳတာလား ဆိုတာေတြဟာ စဥ္းစားသုံးသပ္စရာ ျဖစ္လာခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ဒါေၾကာင့္ DVB Law Lab (ပိုင္းျခားစိတ္ျဖာအစီအစဥ္) မွာ “မိမိ အသက္အႏၲရာယ္အတြက္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ ရွိသလား” ဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္နဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေဆြးေႏြးမႈမွာ ဦးေ႒းဦး(တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန)နဲ႔ ဦးတင္ေမာင္(အၿငိမ္းစားရဲအရာရိွ) တို႔ကို ဖိတ္ၾကားေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။
အစီအစဥ္ တင္ဆက္သူ ဦးခင္သန္းရဲ႕ အေမးကိုေတာ့ လက္နက္ကိုင္ဥပေဒက ျပ႒ာန္းခ်က္ရွိၿပီးသား။ ေခတ္နဲ႔ေလ်ာ္ညီဖို႔ေတာ့ လိုတယ္။ လက္နက္ဟာ ကာကြယ္တာ ျဖစ္သလို မတရားက်ဴးလြန္ဖို႔အတြက္လည္း ျဖစ္ႏိုင္တာပဲ။ ျပစ္မႈဥပေဒမွာေတာ့ ကာကြယ္မႈအတြက္ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ မျပဳပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ သတၱိရွိရွိ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္သာမက သူမ်ားကိုပါ ကာကြယ္ေပးရင္ အျပစ္မရွိဘူးလို႔ ပါတယ္။
ဥပေဒအသစ္ ျပ႒ာန္းမယ္ ဆိုရင္လည္း ေခတ္ကာလနဲ႔ညီ႐ံုသာမက စိတ္ေနစိတ္ထားပါ ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္တဲ့ အခ်က္ေတြ ပါဝင္ဖို႔ လိုမွာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။
အၿငိမ္းစားရဲအရာရိွ ဦးတင္ေမာင္ကေတာ့ လက္နက္ကိုင္တာဟာ အႏၲရာယ္ အလြန္မ်ားတယ္။ ဒီလို အမႈအခင္းေတြ မျဖစ္ေအာင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ပညာေပး ေဟာေျပာစည္း႐ံုးတာ အေကာင္းဆုံးပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေတာ့ န.ဝ.တ၊ န.အ.ဖ ကာလကစၿပီး အခုခ်ိန္အထိ မိမိအသက္အႏၲရာယ္ ကာကြယ္ဖို႔ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ မရွိပါဘူးလို႔ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ပါတယ္။
မွန္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဥပေဒအရ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ခြင့္ မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ တရားမဝင္ ကိုင္ေဆာင္မႈ ဘယ္အတိုင္းအတာထိ ရွိေနႏိုင္တယ္ ဆိုတာ ခန္႔မွန္းရ ခက္ပါလိမ့္မယ္။
အေသခ်ာဆုံးကေတာ့ လူဆိုးဂိုဏ္းေတြ၊ မူးယစ္ဂိုဏ္းေတြ၊ ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔ေတြ၊ နယ္စပ္မ်ဥ္းတေလၽွာက္က လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြနဲ႔ ဆက္စပ္သူေတြ၊ အာဏာပိုင္ လက္နက္ကိုင္တပ္ဖြဲ႔ေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာသာ အေပးခံရသူေတြ၊ သူတို႔မိသားစုအဝန္းအဝိုင္းေတြ စတာေတြကေတာ့ အသီးသီးေသာ ဥပေဒပ လက္နက္ပုန္း ကိုင္ေနခဲ့ၾကဟန္ပါပဲ။
လူထုကေတာ့့ ထိေရာက္တဲ့ အကာအကြယ္ မရခဲ့ၾကပါဘူး။ ေဖာက္ခြဲပစ္ခတ္လို႔ရတဲ့ လက္နက္ေရာ ထိုးခုတ္႐ိုက္ႏွက္လို႔ ရတာေရာ အစုံစုံေသာ လက္နက္ေတြကို အထိတ္တလန္႔ ျဖတ္ေက်ာ္ေနခဲ့ရတဲ့ လူထုအတြက္ကေတာ့ “ခက္ဖြယ္ရယ္ႀကံဳ လက္နက္ကယ္အစုံအညီနဲ႔ ေလးမ်က္ႏွာဝိုင္း” ရယ္လို႔ ဟစ္ေအာ္႐ံုမွတပါး လုံၿခံဳမႈ ကင္းမဲ့သလို ခံစားေနၾကရေၾကာင္းပါဗ်ာ။
ထြန္းေဇာ္ေဌး
