သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အဆိုး႐ြားဆံုးနိုင္ငံအျဖစ္ နွစ္စဥ္သတ္မွတ္ခံရတဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ တိုးတက္လာတယ္လို့ ကမၻာ့နိုင္ငံေတြရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ အေျခအေနကို ေလ့လာေစာင့္ၾကည့္္ေနတဲ့ Freedom House အဖြဲ့က ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ ၀ါ႐ွင္တန္ အေျခစိုက္ ဒီအဖြဲ့ဟာ မတ္လ ၃ ရက္ေန့ ကမၻာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန့ မတိုင္မီ အဂၤါေန့မွာ ထုတ္ျပန္တဲ့ ၂၀၁၂ ခုနွစ္အတြက္ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖာ္ျပထားတာပါ။ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ တိုးတက္လာတဲ့ နိုင္ငံေတြထဲမွာ အေ႐ွ့အလယ္ပိုင္း ေဒသက တူနီး႐ွား၊ အီဂ်စ္နဲ့ လစ္ဗ်ားနိုင္ငံေတြ၊ အာ႐ွနိုင္ငံေတြထဲမွာေတာ့ ျမန္မာ၊ စင္ကာပူနဲ့ ထုိင္းနို္င္ငံေတြမွာ တိုးတက္မႈ ႐ွိလာတယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အစိုးရက အက်ဥ္းက်ခံေနရတဲ့ ဘေလာ့ဂါေတြကို ျပန္လြွႊတ္ေပးမႈ၊ စာေပစိစစ္ေရး ေလ်ာ့ေပါ့ေပးမႈ၊ သတင္းေထာက္ေတြကို တိုက္ခိုက္တာနဲ့ အေနွာင့္အယွက္ေပးတဲ့ သတင္းေတြ နည္းပါးလာမႈနဲ့ ပုဂၢလိက မီဒီယာေတြ မ်ားျပားလာတာ၊ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာသတင္းသမားေတြ နိုင္ငံကို ျပန္နိုင္တာေတြကို တိုးတက္မႈအျဖစ္ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ သတင္းစာဆရာအသင္း ျဖစ္ေျမာက္ေရးေကာ္မတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးကိုကို(စက္မႈ)ကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရဖို့ လုပ္စရာေတြ အမ်ားၾကီး ႐ွိေသးတယ္လို့ ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တုိ့လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ တုိးတက္လာတယ္ဆုိတာ ဒါကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။ အခါတုိင္းနဲ့ ယွဥ္လာရင္ေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ ေတာ္ေတာ္ေလးေတာ့ ေရးသားလာခြင့္ေတာ့ ရိွပါေသးတယ္။ သုိ့ေသာ္ တုိးတက္ေဆာင္႐ြက္ရမယ့္ ကိစၥေတြက အမ်ားၾကီး ရိွပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္္ က်ေနာ္တုိ့က စာနယ္ဇင္း လြတ္လပ္ခြင့္က ဥပေဒနဲ့အညီ ခုိင္ခုိင္မာမာ အကာအကြယ္ေပးတာမ်ဳိး မရိွေသးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ က်ေနာ္တုိ့က ဒီစာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ကုိ တကယ္ကုိ ဥပေဒနဲ့အညီ ကာကြယ္ေပးနုိင္တဲ့ မီဒီယာနဲ့ဆုိင္တဲ့ ဥပေဒမ်ဳိးေပါ့ေလ က်ေနာ္တုိ့ လုိပါတယ္။ လုံးဝ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ကို သြားဖုိ့ဆုိရင္ေတာ့ ဆင္ဆာတည္းျဖတ္မႈ မရိွတဲ့အေျခအေန တခုကုိလည္း ေရာက္ေအာင္သြားဖုိ့ လုိပါတယ္။ အရင္ကထက္စာရင္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေတာ့ ရလာတာေတာ့ မွန္တယ္။ သုိ့ေသာ္ တခ်ဳိ့ေသာေနရာေတြမွာေတာ့ ေရးသားရတာ အခက္အခဲေလးေတြ ရိွပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ဆုိ တုိင္းရင္းသားေရးရာကိစၥေတြ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥလိုဟာမ်ဳိးေတြ၊ ေနာက္ တပ္မေတာ္နဲ့ပတ္သက္တဲ့ ကိစၥေပါ့ေလ။ ဒါမ်ဳိးေတြကေတာ့ ကန့္သတ္မႈေတြကေတာ့ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ရိွေနပါေသးတယ္။” Freedom House အဖြဲ့က နိုင္ငံေပါင္း ၁၉၇ နိုင္ငံကို သုေတသနျပုထားတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ၆၆ နိုင္ငံကို သတင္းလြတ္လပ္တဲ့နိုင္ငံေတြ အျဖစ္ ေဖာ္ျပထားျပီး ၇၂ နိုင္ငံကို တပိုင္းတစ လြတ္လပ္တဲ့နိုင္ငံေတြနဲ့ ၅၉ နိုင္ငံကိုေတာ့ မလြတ္လပ္တဲ့ နိုင္ငံေတြအျဖစ္သတ္မွတ္ထားတာပါ။ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ အဆိုး႐ြားဆံုး ၈ နိုင္ငံကေတာ့ ေျမာက္ကိုရီးယား၊ တာမင္နစၥတန္၊ ဥဇဘက္ကစၥတန္၊ အီရီထရီယား၊ ဘီလာ႐ုစ္၊ အီရန္၊ အီေကြတိုရီရယ္ဂီနီနဲ့ က်ဴးဘားနိုင္ငံေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံကိုေတာ့ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္မ႐ွိတဲ့ နိုင္ငံေတြစာရင္းမွာ ဆက္လက္ ထည့္သြင္းထားျပီး တ႐ုတ္နဲ့ အဆင့္တူ ၁၈၇ သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၁ ခုနွစ္ကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံကို အဆင့္ ၁၉၁ သတ္မွတ္ထားျပီး ေျမာက္ကိုရီးယားနဲ့ လစ္ဗ်ားနိုင္ငံတို့နဲ့အတူ အဆိုး႐ြားဆံုး ေနာက္ဆံုး ၃ နိုင္ငံေတြ စာရင္းမွာ ထည့္သြင္းထားတာပါ။ အလားတူ သတင္းသမားကာကြယ္ေစာင့္ေ႐ွာက္ေရးေကာ္မတီ (CPJ) ကလည္း ျမန္္မာနိုင္ငံကို ဆင္ဆာအျဖတ္ေတာက္ဆံုး ၁၀ နိုင္ငံ စာရင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ မတ္လ ၃ ရက္ေန့မွာ က်ေရာက္မယ့္ ကုလသမဂၢ ပညာေရး၊ သိပံၸနဲ့ ယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ့ UNESCO က သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကမၻာ့သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေန့ အထိမ္းအမွတ္ အခမ္းအနားေတြကို ျမန္မာနိုင္ငံတြင္းမွာ အစိုးရကေရာ ပုဂၢလိက စာနယ္ဇင္းသမားေတြကပါ အသီးသီး က်င္းပဖို့ စီစဥ္ေနၾကပါတယ္။