(မွတ္ခ်က္ - မူရင္းေဆာင္းပါးပါ ႐ုိဟင္ဂ်ာဆိုေသာ ေဝါဟာရအစား စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီဟု သံုးႏႈန္းထားပါသည္။ အေၾကာင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္တုိ႔ အုပ္စိုးစဥ္က သန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္ယူရာတြင္ အဂၤလိပ္အစိုးရ ေခၚသြင္းလာသည့္ ထိုသူတို႔ကို စစ္တေကာင္းသားမ်ား (Chaitagonians) ဟုသာ ေခၚေဝၚသံုးႏႈန္းခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။) ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်တြင္ အေျခခ်ေနေသာ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ အုပ္စုတစုသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၊ ရခုိင္ျပည္နယ္၏ အေျခအေနႏွင့္ ၎ေဒသႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီအမ်ားအျပား အေျခခ်ေနထိုင္ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ေကာက္စ္ဘဇားရိွ အေျခအေနတို႔ကို အခြင့္ေကာင္းယူရန္အတြက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းက တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ရန္ပံုေငြရရိွရန္ သူတို႔က အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ မေလးရွားတို႔ရိွ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူမ်ားႏွင့္ ပရဟိတ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားထံမွ ေကာက္ခံေတာင္းယူခ့ဲၾကသည္။ ထုိအစည္းအေဝးက ထြက္ေပၚလာသည့္ ရလဒ္မွာ ရခိုင္ႏွင့္ ပါကစၥတန္ႏိုင္ငံ ကရာခ်ိတို႔မွ လာသူမ်ားဆိုသည့္ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီမ်ားထဲမွ လူ ၄၀ ပါဝင္သည့္ ေကာ္မတီကို ဖဲြ႔စည္းႏိုင္ျခင္းျဖစ္သည္။ ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံရသူမွာ ေဆာ္ဒီအေျခစိုက္ ဘာသာေရးဆရာ အတူလာ အဘူ အမၼာ ဂၽြန္ဂ်ဴနီ (ေခၚ) ဟာဖစ္ဇ္ တိုဟာ (Ataullah Abu Ammar Junjuni alias Hafiz Tohar) ျဖစ္သည္။ တိုဟာကို ၁၉၆၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းက ရခိုင္ေဒသမွ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ေသာ မိဘမ်ားမွ ကရာခ်ိတြင္ ေမြးဖြားသည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရ၏ ယံုၾကည္ရေသာ သတင္းအရင္းအျမစ္တခု အဆိုအရ တိုဟာမွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း သတင္းေပ်ာက္သြားခဲ့ေသာ္လည္း ပါကစၥတန္တြင္ လူ ၄၀ ပါ တပ္ဖဲြ႔ကို ေလ့က်င့္သင္တန္းေပးသည့္အခါ ျပန္ေပၚလာသည္။ သူ႔ကို ပါကစၥတန္၏ ျပည္ပေထာက္လွမ္းေရးေအဂ်င္စီ၊ အင္တာဆားဗစ္အင္တဲလီးဂ်င့္ (ISI) ႏွင့္ ဟာရကတ္-အူလ္-ဂ်ီဟတ္-အယ္လ္-အစၥလာမီ အာရကန္ (Harakat-ul-Jihad-al-Islami Arakan) ဆိုသည့္ အဖဲြ႔မ်ားက ေထာက္ပံ့ ကူညီၾကသည္ဟု သတင္းမ်ား မၾကာမၾကာ ရရိွခဲ့သည္။ ဟာရကတ္-အူလ္-ဂ်ီဟတ္-အယ္လ္-အစၥလာမီ အာရကန္ဆိုသည့္ အဖဲြ႔မွာ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္းက လက္ရွ္ကာ-အီ-ေတရာဘာ (Lashkar-e-Tayyaba) ႏွင့္ ISI တို႔၏ ေတာင္းဆိုတိုက္တြန္းခ်က္အရ ပါကစၥတန္သို႔ေျပးလာေသာ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီတေယာက္ျဖစ္သူ ေမာ္လန္နာ အဘ္ဒူလ္ က်ဴဒတ္စ္ (Maulana Abdul Quddus) ဆိုသူက တည္ေထာင္ခဲ့သည့္အဖဲြ႔ ျဖစ္သည္။ ေလ့က်င့္ေရးသင္တန္းမ်ား ၿပီးဆံုးေသာအခါ (Arakan Rohingya Salvation Army-ARSA) အာဆာဟု လူသိမ်ားေသာ (Harakah al-Yakin) ဟာရကက္-အယ္လ္-ရာကင္း အဖဲြ႔ ေပၚထြန္းလာခဲ့သည္။ ထုိအဖဲြ႔၌ မေလးရွား၊   ထိုင္း စသည့္ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ျပန္႔ႀကဲေရာက္ရိွေနသည့္ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီမ်ား ပါဝင္သည္။ သတင္းရင္းျမစ္မ်ား အဆိုအရ ရခိုင္ရိွ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအတြက္ ရန္ပံုေငြႏွင့္ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ အဆက္မျပတ္ ရရိွရန္လိုအပ္ေၾကာင္း တိုဟာက ခပ္ေစာေစာကပင္ သေဘာေပါက္ နားလည္ထားခဲ့သည္ ဆုိ၏။ ျမန္မာႏွင့္ဆက္စပ္ေနေသာ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီမ်ားေနထိုင္ရာ ထိုင္းႏိုင္ငံ မဲေဆာက္ႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေကာက္ဘဇားေဒသမွ အေထာက္အပံ့တခ်ိဳ႕ ရရိွသည္။ သို႔ေသာ္ ေကာက္စ္ဘဇားေဒသသည္ မဲေဆာက္ေဒသထက္ ပိုမို၍ အခြင့္သာသည့္ အခ်က္မ်ားရိွသည္။ ထိုေဒသတြင္ ယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ ဘာသာစကားတူညီသည့္ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ အမ်ားအျပားေနထိုင္ၿပီး မေက်မနပ္ျဖစ္ေနေသာ ပုန္ကန္တိုက္ခိုက္လိုစိတ္ ျပင္းျပသည့္ စစ္ေသြးႂကြအုပ္စုမ်ားက အဆိုပါအဖဲြ႔မ်ားကို ကူညီလက္တဲြရန္ အဆင္သင့္ရိွေနၾက၍ ျဖစ္သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အမိ်ဳးသားေရးပါတီ (Bangladesh Nationalist Party -BNP) ပါတီႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဂ်မတ္-အီ-အစၥလာမီ ( Bangladesh Jamaat-e-Islami ) ပါတီတို႔ကဲ့သုိ႔ ေဒသဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားကလည္း စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းႏွင့္ ပိုမိုနီးကပ္လာေစေရးႏွင့္ ကူညီေထာက္ပံ့ေရးတို႔ကို စတင္ေဆာင္ရြက္လာေနၿပီဟု သတင္းမ်ားက ဆိုေလသည္။ အာဆာအတြက္ ေျမၾသဇာေကာင္းတဲ့ေနရာ ေကာက္စ္ဘဇားတြင္ အာဆာ စတင္လုပ္ကိုင္ရမည့္ လုပ္ငန္းမ်ားကို ၁၉၈၂ ခုႏွစ္က တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ စည္းလံုးညီညြတ္ေရးအဖဲြ႔ (Rohingya Solidarity Organisation – RSO) ႏွင့္ (Arakan Rohingya Islamic Front) ရခိုင္ေဒသ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ အစၥလာမၼစ္တပ္ဦး၊ ရခုိင္ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ အမ်ိဳးသားအစည္းအ႐ုံး (Arakan Rohingya National Organisation) စသည္တို႔က လုပ္ေဆာင္ေပးခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၀ ခုႏွစ္ ခပ္ေစာေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားက RSO သည္ (ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဂ်မတ္-အီ-အစၥလာမီ (Bangladesh Jamaat-e-Islami) ကဲ့သို႔ေသာ အဖဲြ႔မ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္းၿပီး အူခီယာ (Ukhia) တြင္ ေလ့က်င့္ေရးစခန္းမ်ား တည္ေထာင္ခဲ့သည္ဟု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းရင္းျမစ္မ်ားက ဆုိေလသည္။ ေဒသတြင္္းတြင္ ကြမ္မီ မဒါဆာစ္ (Qaumi madarsas) ထြက္ေပၚလာၿပီး လႈပ္ရွားမႈတြင္ တပ္ဦးမွ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ဤလႈပ္ရွားမႈမ်ားကို အေရွ႕အလယ္ပိုင္းႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွရိွ အစၥလာမၼစ္ NGO မ်ား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ ကြန္ရက္မ်ားက ေငြေၾကးေထာက္ပံ့ကူညီသည္။ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်တြင္ အေျခစိုက္ေသာ အယ္လ္-ဟာမိန္း အယ္လ္-ခိုင္ရီယာ (Al-Harmain Al-Khairia)၊ ယူေအအီးႏိုင္ငံမွ အယ္လ္-ဖူဂ်ဳိင္ရီယာ လူမႈဖူလံႈေရး အဖဲြ႔အစည္း (Al Fujairia Welfare Association) ႏွင့္ တျခားအဖဲြ႔မိ်ဳးစံုက ရခုိင္ေဒသအေပၚ အာ႐ုံစိုက္လာၾကၿပီး မဒါဆာစ္အဖဲြ႔မ်ားသို႔ ေထာက္ပံ့ကူညီလာၾကေၾကာင္း သတင္းမ်ားက ဆိုေလသည္။ စစ္တေကာင္း (Chittagong) ရိွ RSO တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေဟာင္း တဦးက ယခုသတင္းေထာက္ကို ေျပာျပရာတြင္ အာဆာအဖဲြ႔သည္ ပါကစၥတန္ႏွင့္ အာဖဂန္နစၥတန္ရိွ စစ္ေသြးႂကြအဖဲြ႔ငယ္ေလးမ်ားႏွင့္လည္း ခိုင္မာေသာ အဆက္အသြယ္မ်ား ရိွသည္ဆိုသည္။ “က်ေနာ္တို႔က ေလ့က်င့္ေရးနဲ႔ စစ္လက္နက္ပစၥည္း အကူအညိီ အေထာက္အပံ့ေတြ လက္ခံရရိွခဲ့ေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ စြမ္းေဆာင္ရည္ကို ဒီထက္ပိုမုိေကာင္းမြန္လာေအာင္ မလုပ္ႏုိင္ခဲ့ဘူး။ ဒီေနရာမွာ တိုဟာနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ျခားနားသြားတဲ့အခ်က္ပဲ။ သူက အရင္အသုတ္ေဟာင္းေတြထက္ ေဒသတြင္းက အမာခံအမ်ားအျပားကို ပိုမို ယံုၾကည္လက္ခံလာေအာင္ အယံုသြင္းႏုိင္ခဲ့တယ္။ အာဆာရဲ႕ တပ္သားေရေသာက္ျမစ္က ၁၉၉၄ ခုႏွစ္နဲ႔ ၂၀၁၂ အၾကားမွာ ေကာက္ဘဇားကို ေရာက္လာၾကတဲ့ ဒုကၡသည္အသုတ္ေတြထဲကပဲ” ဟု ဆိုေလသည္။ ေကာက္စ္ဘဇား ဘယ္လူခါလီတြင္ရိွေသာ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ ဒုကၡသည္စခန္းမွ လူတခိ်ဳ႕က ေျပာျပသည္မွာ တကၠနဖ္တြင္ တိုဟာ ေပၚလာခဲ့သည္မွာ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ကဟုဆိုသည္။ သူသည္ ေကာက္စ္ဘဇားရိွ ထင္ရွားေသာ ေခါင္းေဆာင္မ်ားတြင္ ပါဝင္ၿပီး အဖဲြ႔အစည္းသစ္ကို အေျခခံအုတ္ျမစ္ ခ်ႏုိင္သူႏွင့္ လႈပ္ရွားမႈကို ရခိုင္ေဒသသို႔တိုင္ တိုးခ်ဲ႔ႏုိင္သူျဖစ္သည္ဟု သတင္းမ်ားအရ သိရေလသည္။ ေခါင္းေဆာင္အဖဲြ႔တြင္ ေမာ္လဝီ ရွာဖီကြာ ရာမန္ (Maulavi Shafiqur Rahman) ႏွင့္ အဘူဆလား (Abu Saleh) တို႔လည္း ပါဝင္သည္။ ၎တို႔မွာ တပ္သားသစ္စုေဆာင္းျခင္း၊   ရခိုင္ရိွ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေျမေအာက္ဆဲလ္မ်ားႏွင့္ ဆက္သြယ္ျခင္းႏွင့္ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား၊   ဗံုးမ်ားထုတ္လုပ္ရန္ အစိတ္အပိုင္းမ်ား အဆက္မျပတ္ အေထာက္အပံ့ရရိွေရး ကိစၥမ်ားကို တာဝန္ယူရသည္။ ရာမန္သည္ လက္ရိွအားျဖင့္ ေျမေအာက္တြင္ လႈပ္ရွားေနေသာ္လည္း ေထာက္လွမ္းေရးရင္းျမစ္ သတင္းမ်ားအရ လႈပ္ရွားမႈမ်ားအားလံုးကို သူပုန္းေအာင္းေနရာ အေဝးမွ ထိန္းခ်ဳပ္ေနပံုရသည္ ဆုိသည္။ လက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္ နည္းပါးမႈ လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ရာမစ္ဇ္ႏွင့္ ေမာ္လဝီ ကာရီမူလာတို႔ ႏွစ္ဦးသည္ ေကာက္စ္ဘဇားတြင္ ဗံုးထုတ္လုပ္သည့္ပစၥည္းမ်ား တင္ေဆာင္လာသည့္ ထရပ္ကားႏွစ္စီးႏွင့္အတူ အဖမ္းဆီးခံရသည္ဟု သတင္းရင္းျမစ္မ်ားက ဆိုသည္။ စစ္ေဆးခ်က္မ်ားအရ အဆိုပါထရပ္ကားမ်ားမွာ ရခုိင္ေဒသသို႔ ဦးတည္သြားေနေသာ စစ္တေကာင္းနယ္သား ဘဂၤါလီ ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္တဦး ပိုင္ဆိုင္ေၾကာင္း ေျဖာင့္ခ်က္ေပးသည္ ဆုိ၏။ အဆိုပါႏွစ္ေယာက္မွာ အဖမ္းခံရေသာ္လည္း ေနာက္ပိုင္းတြင္ ရဲႏွင့္ ေဒသဆိုင္ရာ တရားေရးကို ေငြအေျမာက္အျမားေပးကာ အာမခံရၿပီး လြတ္သြားသည္ဆုိသည္။ ရခိုင္ေဒသရိွ ေကဒါမ်ားအေနျဖင့္ ဗံုးမ်ားလိုအပ္ျခင္းမွာ စစ္လက္နက္ပစၥည္း ရွားပါးျပတ္လပ္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ေကာက္စ္ဘဇား မဟီရွက္ခါလီရိွ တရားမဝင္ လွ်ဳိ႕ဝွက္ေနရာမ်ားတြင္ လက္လုပ္ပစၥတိုမ်ား လုပ္ကိုင္ကာ နယ္စပ္ကိုျဖတ္၍ ရခိုင္ဘက္သို႔ ပို႔ေပးလ်က္ရိွသည္။ သို႔ေသာ္လည္း အေရအတြက္မွာ အလြန္နည္းပါးၿပီး အရည္အေသြးမွာလည္း ျမန္မာ့လံုၿခံဳေရးတပ္္ဖဲြ႔မ်ားကို ရင္ဆုိင္ႏုိင္စြမ္း မရိွၾကေခ်။   ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ားလည္း ရွားပါးေနသျဖင့္ ေခတ္မီလက္နက္ခဲယမ္းမီးေက်ာက္မ်ား ရရိွေရးမွာ ပိုမို အသည္းအသန္ ျဖစ္လာေနေလသည္။ အလံုၿခံဳစိတ္အခ်ရဆံုးမွာ ေကာက္စ္ဘဇား တေနရာရာတြင္ အနည္းအက်ဥ္း စုပံုထားၿပီး ရခိုင္ေဒသသို႔ ကုန္းတြင္းပိုင္း လမ္းေၾကာင္းမ်ားမွ ခိုးသြင္းရန္ျဖစ္သည္။ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာကိစၥမ်ားကို ေလ့လာသံုးသပ္သူ အန္သိုနီ ေဒးဗစ္က “လြန္ခဲ့တဲ့ ေအာက္တုိဘာလကတည္းက ရခိုင္တျပည္နယ္လံုးကို ျမန္မာ့လံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြက လံုၿခံဳေရး တင္းက်ပ္လုိက္တဲ့အတြက္ ARSA - အာဆာေတြဆီကို လက္နက္ခဲယမ္းေတြ ေရာက္လာတာက ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္းပိုင္းကထက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေတာင္ပိုင္းကို ျဖတ္လာတာက ပိုျဖစ္ႏိုင္ဖို႔မ်ားတယ္” ဟုဆိုသည္။ လြန္ခဲ့ေသာ လအနည္းငယ္က ေကာက္စ္ဘဇားရိွ ကမ္းေျခရွည္ တေနရာရာတြင္ လက္နက္ခဲယမ္း အရည္အတြက္ နည္းနည္းစီ ႏွစ္သုတ္ကို တင္သြင္းခဲ့သည္ဟုလည္း အတည္မျပဳႏိုင္ေသာ သတင္းမ်ားက ဆိုသည္။ ၂၀၀၄ ခုႏွစ္က စစ္တေကာင္းတြင္ လက္နက္မ်ား အသိမ္းဆည္းခံလိုက္ရၿပီးေနာက္ ေသနတ္ကုန္သည္မ်ားသည္ အလြန္သတိထားလာၾကသည္။ ထိုစဥ္က အဆိုပါလက္နက္မ်ားမွာ အာသံ ညီညြတ္ေသာ လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္ဦး (United Liberation Front of Asom) ႏွင့္ အိႏိၵယ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသရိွ အျခားေသာ သူပုန္တပ္ဖဲြ႔မ်ားအတြက္ ျဖစ္သည္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဂ်မတ္-အီး-အစၥလာမီ အဖဲြ႔ေခါင္းေဆာင္၊ ထုိစဥ္က စက္မႈလက္မႈဝန္ႀကီး မိုတီယား ရာမန္ နီဇာမီ (Motiur Rahman Nizami) ႏွင့္ ျပည္ထဲေရးဝန္ႀကီးေဟာင္း လူဖိုဇမန္း ဘာဘာ (Lutfozzaman Babar) တို႔ အပါအဝင္ ၁၄ ဦးသည္ ထုိေမွာင္ခိုတင္သြင္းမႈအတြက္ ေသဒဏ္ အျပစ္ေပးျခင္း ခံၾကရသည္။ သင့္ေတာ္သည့္ ကမ္းေျခေနရာေကာင္း တခုခုဆီသို႔ ပင္လယ္ျပင္အတြင္း ခပ္လွမ္းလွမ္းတေနရာတြင္ သေဘၤာမ်ားေပၚမွ ငါးဖမ္းေလွမ်ားျဖင့္ ကဲ့ယူခ်ခဲ့သည့္ ေန႔ရက္မ်ားမွာ ကုန္လြန္သြားၾကၿပီျဖစ္သည္။ ေကာက္စ္ဘဇားရိွ ယူခီယာႏွင့္ တကၠနဖ္မွ လာသည့္ လမ္းေၾကာင္းမ်ားထြက္ရာ ပင္လယ္ျပင္တေလွ်ာက္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ေရတပ္သေဘၤာမ်ား ကင္းလွည့္ေနသည္ကို ပံုမွန္ေတြ႔ျမင္ႏုိင္သည္။   လက္နက္မ်ား မရရိွသည့္အတြက္ အာဆာတို႔သည္ သူတို႔၏ တိုက္ခိုက္ေရးသမား အမ်ားစုကို ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ တိုက္ခိုက္မႈမတိုင္မီက ေကာက္စ္ဘဇားမွ တင္သြင္းလာေသာ ဗံုးသံုးလံုးစီႏွင့္ ဓါးမႀကီးႀကီးတလက္တို႔ကိုသာ တပ္ဆင္ေပးႏုိင္သည္။ ဆုတ္ခြာရန္ ေနရာေကာင္း ရခိုင္ေဒသရိွ ျမန္မာလံုၿခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔မ်ား၏ ထိုးႏွက္တိုက္ခိုက္မႈေၾကာင့္ အာဆာေကဒါမ်ားမွာ တပ္မေတာ္လည္း မေရာက္ႏုိင္၊ ေကာက္စ္ဘဇားရိွ တကၠနဖ္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားႏွင့္လည္း ေဝးရာသို႔ ဆုတ္ခြာၾကရသည္။ အထူးသျဖင့္ ယူခီးယာႏွင့္ တကၠနဖ္အၾကား ကီလိုမိီတာ ၄၀ ခန္႔က်ယ္ျပန္႔ၿပီး ရွား ပိုရီ ဒစ္ (Shar Porir Dip) အထိေရာက္ေသာ နယ္ေျမထဲတြင္ ပုန္းခိုရန္ စစ္ေသြးႂကြမ်ား သေဘာက်ေပလိမ့္မည္။   အေၾကာင္းမွာ ထိုေနရာတြင္ရိွေသာ ပုလိပ္ႏွင့္ တကၠနဖ္ လမ္းမႀကီးမ်ားေပၚရိွ ျပည္သူ႔စစ္တို႔မွာ ယူခီးယာမွာထက္ နည္းပါးေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ နာယာပါရာဟုေခၚေသာ ေရႊ႕ေျပာင္းလာသူတေယာက္က မေျပာခ်င္ေျပာခ်င္ျဖင့္ ဝန္ခံရာတြင္ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ ေအာက္တုိဘာလ ၉ ရက္ေန႔က ရဲစခန္းမ်ားကို ဝင္စီးသည့္တိုက္ပဲြ မတိုင္မီက ေမာင္ေတာအနီးရိွ အလက္ကင္ “Alekin” (Harakah al-Yakin, or ARSA) စည္း႐ုံးသည့္ စခန္းမ်ားတြင္ ေလ့က်င့္ေရးသင္တန္းမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ရေၾကာင္း The Wire သတင္းဌာနသို႔ ေျပာၾကားေလသည္။ ထုိသင္တန္းရိွ ေလ့က်င့္ေရးမႉးမ်ားမွာ တကၠနဖ္မွျဖစ္ၾကၿပီး နယ္စပ္မ်ဥ္းတေလ်ွာက္ ဟိုဝင္ဒီထြက္ သြားလာလႈပ္ရွားေနသူမ်ား ျဖစ္သည္ဆိုသည္။ သူေျပာၾကားသည့္အထဲတြင္ အလယ္အလတ္ ေကဒါတခိ်ဳ႕သည္ ဗံုးႏွင့္ လက္နက္မ်ားရရန္အတြက္ ေကာက္စ္ဘဇားသို႔ မၾကာခဏ သြားေရာက္ၾကမႈမ်ားရိွသည္ဟု ဆိုသည္။ သတင္းရင္းျမစ္မ်ား၏ ေျပာၾကားခ်က္အရ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္သည္ ရခိုင္ေဒသရိွ ေမယုေတာင္တန္းေဒသကဲ့သုိ႔ အာဆာေကဒါမ်ား ပုန္းခိုရာ လုိဏ္ဂူမ်ားတူးထားေသာ ေနရာမ်ားကို စစ္ဆင္ေရးမျပဳလုပ္ဘဲ ေရွာင္ရွားခဲ့ၾကသည္ဆို၏။ ရခိုင္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသတြင္ တပ္မေတာ္က အာဆာအဖဲြ႔အား လက္လႊတ္ကာ ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားလိမ့္မည္ေတာ့ မဟုတ္ေခ်။ လြန္ခဲ့ေသာ ရာစုႏွစ္မ်ားစြာကတည္းကပင္ တပ္မေတာ္သည္ အျခားေသာ သူပုန္တပ္ဖဲြ႔မ်ားကို ေတာက္ေလ်ွာက္ စစ္ဆင္ေရးမ်ား ျပဳလုပ္လာခဲ့ၾကသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ပဋိပကၡ ေရရွည္ျဖစ္ပြါးလာလ်ွင္ သူပုန္အမ်ားအျပားမွာ တကၠနဖ္နယ္ေျမႏွင့္ ေနာက္ေက်ာဘက္ဆီသို႔ တစိမ့္စိမ့္ ဝင္ေရာက္လာၾကဖြယ္ရိွ-မရိွ တတ္အပ္မေျပာႏုိင္ေသးေခ်။ ရာဂ်စ္ ဘာတာခ်ာယား ေရး၍ ရဲထြန္း (သီေပါ) ျမန္မာျပန္သည္။ အထက္ေဖာ္ျပပါေဆာင္းပါးမွာ ၁၀-၁၁-၂၀၁၇ ရက္စဲြျဖင့္ The wire အင္တာနက္စာမ်က္ႏွာေပၚရိွ ဂ်ာနယ္လစ္ Rajeev Bhattacharyya ေရးသားေသာ How Bangladesh’s Cox’s Bazar Contributed to ARSA’s Movement in Myanmar’s Rakhine ကို ဘာသာျပန္ထားျခင္းျဖစ္ပါသည္။ (ရာဂ်စ္ ဘာတာခ်ာယား (Rajeev Bhattacharyya) သည္ ဂူဝါဟတီအေျခစိုက္ ဂ်ာနယ္လစ္တေယာက္ျဖစ္ၿပီး Rendezvous With Rebels ဆိုသည့္ အိႏိၵယက အလိုအရိွဆံုး အေရွ႕ေျမာက္သူပုန္မ်ားႏွင့္ သြားေရာက္ေတြ႔ဆံုပံုအေၾကာင္း စာအုပ္ကို ေရးသားခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။ ဤေဆာင္းပါးေရးသူႏွင့္ သူ၏ The Wire သတင္းအဖဲြ႔ကို ၎တို႔၏ လံုၿခံဳေရးအတြက္ ညေန ၄ နာရီေနာက္ပိုင္း ဒုကၡသည္စခန္းအတြင္း မေနၾကရန္ သက္ဆိုင္ရာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ လံုၿခံဳေရးက သတိေပးသည္ဟု သိရပါသည္။)