မီဒီယာမ်ားနဲ႔ ဒီမုိကေရစီ အကူးအေျပာင္းက႑ - အယ္ဒီတာစကားဝိုင္း (႐ုပ္သံ)
DVB
·
September 12, 2017
ဒီတပတ္ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ၁၉၉၂ ဇူလိုင္လ ၁၉ ရက္ေန႔ကေန စတင္လႊင့္ထုတ္ခဲ့တဲ့ Democratic Voices of Burma ဟာ အခုဆိုရင္ ၂၅ ႏွစ္ထဲ ေရာက္ခဲ့ပါၿပီ။ အခု ဒီေန႔ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြရဲ႕ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီ အကူးအေျပာင္းက႑မွာ ဘာေတြမ်ား လုပ္ႏိုင္ခဲ့တယ္၊ အခု ဘယ္ေနရာ ေရာက္ေနတယ္၊ ဘယ္ဆက္သြားမလဲဆိုတာ ေဆြးေႏြးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတပတ္ေဆြးေႏြးမယ့္သူေတြကေတာ့ မဇိၥၽမမီဒီယာ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိုးျမင့္နဲ႔ ဧရာဝတီမဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ ဦးေက်ာ္စြာမိုးတို႔ကို ဖိတ္ေခၚထားပါတယ္။
ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗီြဘီ)
“ကိုစိုးျမင့္ကို အရင္ေမးပါရေစ။ တခ်ိန္တုန္းက ျပည္ပမီဒီယာေတြေပါ့၊ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ လြတ္လပ္တဲ့ မီဒီယာေတြ မရွိခဲ့တုန္းက ဒီ ၂၅ ႏွစ္အတြင္း အဓိက ဘာေတြမ်ား လုပ္ႏိုင္ခဲ့လဲ။ အဲဒီကေနစၿပီး ေဆြးေႏြးေပးပါဦး ကိုစိုးျမင့္။”
ဦးစိုးျမင့္ (အယ္ဒီတာခ်ဳပ္၊ မဇိၥၽမမီဒီယာ)
“အဓိကကေတာ့ သတင္းအေမွာင္ခ်ခံထားရတဲ့ ကာလ။ အဲဒီကာလၿပီးေတာ့ ဖိႏွိပ္မႈေတြကို အဆံုးစြန္ဆံုး ခံခဲ့ရတဲ့ ကာလမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔က မီဒီယာဘက္က လုပ္ႏိုင္တဲ့ ကိုယ့္ရဲ႕တာဝန္အေနနဲ႔ ဘာလုပ္ခဲ့လဲဆိုတာ အားလံုးသိတဲ့အတိုင္း က်ေနာ္တို႔က လြတ္လပ္တဲ့သတင္းေတြ၊ မွန္ကန္တဲ့သတင္းေတြ၊ မွန္ကန္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို စုေဆာင္းတယ္။ ၿပီးေတာ့ အဲဒါေတြကို ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြ သိရွိဖို႔ ျပန္ၿပီးေတာ့ ျဖန္႔ေဝခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒါနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီရရွိဖို႔၊ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ ျပန္လည္ရရွိဖို႔ဆိုတာ။ သတင္းအလံုးအရင္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈ၊ ဒီမိုကေရစီလုပ္ငန္းရဲ႕ တစိတ္တပိုင္းအေနနဲ႔ပဲ လုပ္တာပါ။ ေနာက္တခ်က္က က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္က၊ ဥပမာ က်ေနာ္ဆိုရင္ အိႏိၵယႏိုင္ငံမွာ ဒုကၡသည္အေနနဲ႔ ၂၃ ႏွစ္ ေနခဲ့တာ။ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံေရးဖိႏွိပ္မႈ၊ လြတ္လပ္မႈေတြ ဆံုး႐ံႈးတယ္၊ အထူးသျဖင့္ စစ္အစိုးရလက္ထက္မွာ လြတ္လပ္မႈဆိုတဲ့ Space မရွိတဲ့အခါ ရတဲ့ေနရာကေန ျပည္ပမွာ ေနၿပီးေတာ့၊ အဲဒီကာလက ဒုကၡသည္အေနနဲ႔ ေနတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္လည္း ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္တယ္။ ဒီလိုမ်ဳိး လုပ္ႏိုင္ကိုင္ႏိုင္ေအာင္။ ၿပီးေတာ့ က်န္တဲ့လူေတြကိုလည္း ဆဲြေခၚၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္တဲ့ မီဒီယာအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီရဲ႕ တစိတ္တပိုင္းအေနနဲ႔ လုပ္တာ။ ေနာက္ဆံုးတခ်က္က တခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္ဟာ ပြင့္လင္းမွာပဲ။ တခ်ိန္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္မယ္ဆိုတာ သိကိုသိတယ္။ အဲဒီအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ျပည္ပမွာ ေနကတည္းက ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ခဲ့တယ္။ ေျပာင္းလဲလာတဲ့အခါမွာ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္လာၿပီးေတာ့ ဟိုအစက လုပ္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းေတြကိုပဲ ဆက္လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာပဲ။ ဒါေပမယ့္ အခုက်ေတာ့ Space ေပါ့။ ေနရာရွိလာတယ္။ လုပ္လို႔ရလာတာေပါ့။ အဲဒါပါပဲ။”
ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗီြဘီ)
“ကိုစိုးျမင့္ကေတာ့ အရင္က မီဒီယာ vacuume ျဖစ္ခဲ့တာေပါ့။ စစ္အစိုးရ လက္ေအာက္မွာ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြ အေမွာင္ခ်ထားခံခဲ့ရတယ္။ အဲဒီမွာ သတင္းေတြ ထုတ္လႊင့္ခဲ့သလို တခ်ိန္ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကိုယ္ ျပန္လာႏိုင္ဖို႔ ျပင္ဆင္ႏိုင္ခဲ့တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုပဲ ကိုေက်ာ္စြာမိုးကိုလည္း ေမးပါရေစ။ ဧရာဝတီ သတင္းဌာနႀကီးလည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ ၂၀ မွာ အဓိက ျပည္ပကေနၿပီးေတာ့ ဗမာျပည္သူေတြရဲ႕ သတင္းလြတ္လပ္ခြင့္ေရာ၊ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ က်ေနာ္တို႔ ဘာေတြ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့လဲ ျဖည့္စြက္ေဆြးေႏြးေပးပါဦး။”
ဦးေက်ာ္စြာမိုး (အယ္ဒီတာ၊ ဧရာဝတီမဂၢဇင္း)
“ဒီေနရာမွာ သတင္းမီဒီယာလို႔ ေျပာလိုက္ရင္ သတင္းထုတ္တဲ့ စက္႐ံုတ႐ံုလိုမ်ဳိး၊ အဖဲြ႔အစည္း ႐ံုးခန္းတခုလိုမ်ဳိး ျမင္တာေပါ့ေနာ္။ တကယ္ေတာ့ သတင္း Indepent Media ေပါ့။ လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းဌာနလို႔ ေျပာလိုက္ရင္ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ပန္းတိုင္က ဘာလဲဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရး၊ တိုင္းျပည္သာယာဝေျပာေရး ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြေပၚမွာ အေျခခံတယ္။ လက္ရွိအေျခအေန ေျပာမယ္ဆိုရင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတို႔၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးတို႔ထိ ပါသြားတယ္။ က်ေနာ္တို႔က အဲဒါကို ဦးတည္ၿပီးေတာ့ပဲ Indepent Media က တခ်ိန္လံုး ျပည္သူေတြကို အလုပ္အေကြၽးျပဳခဲ့တယ္လို႔ ေျပာရမယ္။ အဲဒါကို ဦးတည္ၿပီးေတာ့ သူတုိ႔ရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားအတြက္ ေဖာ္ထုတ္သင့္တာေတြ ေဖာ္ထုတ္၊ မၽွမၽွတတေရး၊ မွန္ကန္တာေတြဆိုရင္ မေၾကာက္မရံြ႕ ဘက္မလိုက္ဘဲ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ေပါ့။ အဲဒါက အဓိကပါပဲ။”
အျပည့္အစုံကို ႐ုပ္သံဖုိင္တြင္ ၾကည့္႐ႈႏုိင္ပါသည္။