ျမန္မာ့လူ့အခြင့္အေရးေန့နဲ့ စက္မႈတကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားကိုဖုန္းေမာ္က်ဆံုးတဲ့  ၂၄ နွစ္ ေျမာက္ေန ့အထိ္မ္းအမွတ္ အခမ္းအနားကို ျမန္မာနိုင္ငံ ရန္ကုန္၊ မနၱေလးနဲ့ တျခား ျမို့ေတြမွာ ပထမဆံုး အၾကိမ္ တရား၀င္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ [caption id="attachment_22544" align="alignright" width="300" caption="(ဓာတ္ပံု - ရိုက္တာ)"][/caption] အခမ္းအနားကို ရန္ကုန္ ေတာ္၀င္နွင္းဆီ ခန္းမမွာက်င္းပရာမွာ ၈၈မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ လက္႐ွိ ေက်ာင္းသား သမဂၢက ေခါင္းေဆာင္ေတြ အပါအ၀င္ နိုင္ငံေရး ပါတီေတြ၊ နိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေဟာင္းေတြနဲ့ နိုင္ငံေရး သမားၾကီးမ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္။ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း ဒီေအာက္ေမ့ဖြယ္ အခမ္းအနားကို တက္ေရာက္ျပီးေတာ့ မိန္ခြန္း ေျပာၾကားခ့ဲ တယ္လို့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ့က မမီးမီးက ေျပာပါတယ္။ “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က သူ စကားေျပာတဲ့အခါမွာ သူ့အသက္ ၄၄ နွစ္ကေန စျပီး ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြနဲ့ စျပီး ထိေတြ့ခဲ့တာေတြ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္ျပီး ႐ွင္းျပ သြားတယ္။ ေနာက္ျပီး ၁၉၈၉ ခုနွစ္ ဖုန္းေမာ္ ၁ နွစ္ျပည့္မွာ မတ္လ ၁၃ ရက္ေန့ကို လူ့အခြင့္အေရးေန့အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းေပါ့။ စက္မႈတကၠသုိလ္ ေက်ာင္းသားေတြနဲ့ တုိင္ပင္ျပီးေတာ့ ဒီေန့ကုိ ျမန္မာနုိင္ငံလူ့အခြင့္အေရးေန့ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တယ္ ဆုိတဲ့ အေၾကာင္းကို႐ွင္းျပသြားတယ္။” ကိုဖုန္းေမာ္က်ဆံုးတဲ့ ၁ နွစ္ျပည့္အခမ္းအနားမွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အပါအ၀င္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြက မတ္ ၁၃ ရက္ေန့ကို ျမန္မာနိုင္ငံ လူအခြင့္အေရးေန့ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားခဲ့တာပါ။ ျမန္မာနိုင္ငံ လူအခြင့္အေရးေန့ သတ္မွတ္ခဲ့ရတာနဲ့ ပတ္သတ္ျပီး ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းေခါင္းေဆာင္ ကိုကိုၾကီးက “အဓိကေတာ့ စစ္သားတေယာက္ စစ္ေျမျပင္မွာ က်ဆုံးသြားတာက ျဖစ္႐ုိးျဖစ္စဥ္ ျဖစ္ေပမယ့္ ရန္ကုန္ျမို့လယ္ေခါင္က တကၠသိုလ္ ေက်ာင္း၀င္းထဲမွာ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသား တေယာက္ က်ည္ဆံထိျပီး က်ဆုံးတယ္ ဆုိတာ ျမန္မာနုိင္ငံ သမုိင္းမွာ အင္မတန္ကို ဆုိး၀ါးတဲ့ ႐ုပ္ပ်က္ ဆင္းပ်က္ ျဖစ္တဲ့ အနိ႒ာ႐ုံံ တခုလုိ့ ျမင္တယ္။ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ေဟာေျပာခြင့္၊ စု႐ုံးခြင့္ ဆုိတဲ့ အခြင့္အေရး ေတြနဲ့ လူ့အခြင့္အေရးေတြ ဆုံး႐ႈံးခဲ့လုိ့လည္း က်ေနာ္တို့ နိုင္ငံက ဖြြံ့ျဖိုးမႈ အနည္းဆုံး နုိင္ငံ၊ ဖြ့ံျဖိုးမႈ အနိမ့္ဆုံး နုိ္င္ငံအျဖစ္ကို ေရာက္ခဲ့ရတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဒီမုိကေရစီနဲ့ လူ့အခြင့္အေရးေတြ ထြန္းကားဖုိ့အတြက္ ျမန္မာနုိ္င္ငံမွာ အေရးတၾကီး လုိအပ္ေနျပီဆုိ တာကို  ပထမဆုံး ထုတ္ေျပာလိုက္တဲ့ ေန့ရက္ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒီေန့ကို ျမန္မာနုိင္ငံ လူ့အခြင့္အေရးေန့ အေနနဲ့ သတ္မွတ္ခဲ့တာပါ။” ကိုဖုန္းေမာ္က်ဆံုးတဲ့ ၂၄ နွစ္ေျမာက္ ေန့နဲ့ ျမန္မာနိုင္ငံ လူအခြင့္အေရးေန့မွာ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ့က ေၾကညာခ်က္ ၁ ေစာင္ ထုတ္ျပန္ ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေၾကညာခ်က္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး လည္း ကိုကိုၾကီးက “အဓိက က ဒီေန့ ဒီရက္မွာ ကိုဖုန္းေမာ္ က်ဆုံးရျခင္း က ျမန္မာနုိင္ငံကို အေမွာင္ေခတ္ကေန ျပီးေတာ့ အလင္းေခတ္ ကို ကူးေျပာင္းဖုိ့ အတြက္ အခ်က္ေပးလိုက္တဲ့ ေခါင္းေလာင္းသံျဖစ္တယ္။ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ မတ္လ ၁၃ရက္ေန့မွာ ျမန္မာနုိင္ငံ လူ့အခြင့္အေရးေန့ အျဖစ္နဲ့ အားလုံးက သတ္မွတ္ခဲ့ေပမယ့္လည္း ေတာက္ေလွ်ာက္ ဖိနွိပ္မႈေတြ ေၾကာင့္မုိ့လုိ့ ဒီေန့ဟာ ေမွးမွိန္ခဲ့ေနရာကေန အခု ျပည္တြင္းျပည္ပမွာ က်င္းပခြင့္ေတြ ရခဲ့ၾကတယ္၊ ဒါေတြက အရင္းအနွီးေတြ အမ်ားၾကီး ေပးဆပ္ခဲ့တဲ့ အသီးအပြင့္ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံ ကုိယ္တုိင္ ပါ၀င္ လက္မွတ္ ေရးထုိးခဲ့တဲ့ နို္င္ငံတကာ လူ့အခြင့္အေရး ေၾကညာ စာတမ္းပါ အခ်က္အလက္ ေတြကို ျပည္သူေတြ သိ႐ွိနုိင္ဖုိ့နဲ့ ခံစား က်င့္သုံးနုိင္ေစဖုိ့အတြက္ နိုင္ငံေရး ပါတီေတြ အပါအ၀င္ နုိင္ငံံသား အားလုံးက ပူးေပါင္း ၾကိုးပမ္းၾကဖုိ့ အတြက္ က်ေနာ္တုိ့ ၈၈ မိ်ဳးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားက တုိက္တြန္း နႈိးေဆာ္လိုက္တယ္ ဆုိတဲ့ ေၾကညာခ်က္ပါ။” လုိ့ ေျပာပါတယ္။ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုနိုင္ကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံ လြတ္ေျမာက္ ေရး တို္က္ပြဲဟာ မျပီးဆံုးေသးဘူးလို့ ကိုဖုန္းေမာ္က်ဆံုးတဲ့ ၂၄နွစ္ျပည့္မွာ ေပးပို့တဲ့ မိန့္ခြန္းမွာ ခုလို ေျပာၾကားပါတယ္။ “လြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပဲြေတြ က်ေနာ္တုိ့ အားလုံး ဆင္နဲြွႊခဲ့ၾကျပီးျပီ။ ျပီးရင္ ေအာင္ပဲြ လည္း ျဖစ္မယ္၊ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ခက္တာက က်ေနာ္တုိ့ ဆီမွာက လြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပဲြကလည္း ျပီးတယ္လို့ မယူဆဘူး။ တဖက္ကလည္း တည္ေဆာက္ေရးကို လုံးလုံး ေရာက္သြားျပီ မဟုတ္ဘူး။ ၾကားထဲမွာ အသြင္ ကူးေျပာင္းေရး ကာလျဖစ္ေနတယ္။  အဲဒါေၾကာင့္ လြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပဲြေတြ အခန္းက႑ တခုအေနနဲ့ ဆက္ျပီးေတာ့ ပါေနရတာ၊ အမ်ားစုကေတာ့ လြတ္ေျမာက္ေရး တုိ္က္ပဲြ၀င္ေနတဲ့ သူေတြဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ အမ်ားစုက  ျပည္တြင္း၊ ေထာင္ေတြထဲမွာ ေနခဲ့ရတဲ့အခါမွာ နုိင္ငံတကာ ေရာက္ေနတဲ့  ရဲေဘာ္တုိ့ အင္အားစုေတြ ေလာက္ေတာ့ ေလ့လာမႈ အားမွာေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ဘက္က နည္းပါလိမ့္မယ္။ ရဲေဘာ္တုိ့ကေတာ့ တည္ေဆာက္ေရး အတြက္ကိုေတာ့ နုိင္ငံတကာမွာ သင္ၾကားျပီးသား ပါ။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္တုိ့ လြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပဲြ ျပီးသြားလုိ့ တကယ္တည္ေဆာက္ျပီး ဆုိတဲ့အခါမွာ ျပည္ပက ရဲေဘာ္တုိ့ အင္အားေတြ အမ်ားၾကီး လုိပါတယ္။ ရဲေဘာ္တုိ့ သင္ၾကားထားတဲ့၊ ေလ့လာထားတဲ့ ဆည္္းပူးခဲ့သမွ်က ျပည္တြင္းမွာ ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ဖုိ့ အတြက္ အားျဖစ္ပါေစ၊ လြတ္ေျမာက္ေရး တုိက္ပဲြ၀င္ေနသူေတြက တျဖည္းျဖည္းနဲ့ ေနာက္တန္းကို ေရာက္သြားျပီးေတာ့ တုိင္းျပည္ တည္ေဆာက္မယ့္ အင္အားစုေတြက ေ႐ွ့ကို ေရာက္လာပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တုိ့ ဒါဟာ အမွန္တကယ္ လုိအပ္ခ်က္ အေနနဲ့ ႐ုိးရိုး႐ွင္း႐ွင္း ႐ႈျမင္တာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရဲေဘာ္တုိ့ သင္ၾကားေလ့လာ ဆည္းပူးခဲ့သမွ်ေတြကုိ အသုံးခ်ဖုိ့ ျပင္ဆင္လာပါ   ေနာက္ဆုံး တခ်က္က ျပည္ပမွာလည္း ရဲေဘာ္တုိ့အားလုံးက အခမ္းအနားေတြ က်င္းပေန႐ုံနဲ့ မျပီးေသးပဲ ျပည္တြင္းကုိ ဒီထက္ပုိျပီး အားေကာင္းေအာင္ ရဲေဘာ္တုိ့ ဘာလုပ္ေပးနုိ္င္မလဲ ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ့ လက္ေတြ့က်က် ၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ အခု အခ်ိန္မွာ ေရာင္နီသန္း လာပါျပီ။ အဲဒီ့ ေရာင္နီသန္းလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ အားလုံးက ေဒါင္းေတြ အျဖစ္ပဲ က်ေနာ္တုိ့ ျပန္ျမင္ခ်င္တယ္။ အားလုံး သံျပိုင္ အုိးေ၀သံနဲ့ပဲ ညီခ်င္ပါတယ္။” ရန္ကုန္ မွာ ကိုဖုန္းေမာ္က်ဆံုးတဲ့ အခမ္းအနားကို က်င္းပၾကသလို မနၱေလးျမို့နဲ့ ျမင္းျခံျမို့နဲ့ျပည္ပမွာလည္း က်င္းပခဲ့ၾကပါတယ္။ အလားတူ ထုိင္းနိုင္ငံနဲ့ ဂ်ပန္နိုင္ငံေရာက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္႐ွားသူေတြက ဆနၵျပပြဲေတြနဲ့ အထိမ္းအမွတ္ေန ့ ေဟာေျပာပြဲေတြ ျပုလုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္။