ေနျပည္ေတာ္၏ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကာလ ေနာက္ပိုင္း တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရး
DVB
·
August 22, 2017
ေရတို-အက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ ေရရွည္တန္ဖိုးရိွမႈမ်ားအေပၚ ပိီကင္းက မည္သုိ႔ ထိန္းညိႇႏိုင္မည္နည္း။
လီခ်န္ယန္းႏွင့္ ဂ်ိမ္းစ္ခ်ားအက္စ္ ရာဂ်ာရတ္နမ္ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာန စင္ကာပူ
( China-Myanmar relations since Naypyidaw’s political transition : How Bejing can balance short-term interest and long-term values )
ဘာသာျပန္သူ၏ အမွာ…
စင္စစ္အားျဖင့္ အိမ္နီးခ်င္း တ႐ုတ္ႏို္င္ငံမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သမိုင္းတေလၽွာက္ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံမႈ အမ်ားဆံုးႏွင့္ ျမန္မာတို႔၏ သမိုင္းေၾကာင္းကို သက္ေရာက္မႈ အေပးဆံုးေသာ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံတႏိုင္ငံ ျဖစ္သည္။
ပ်ဴေခတ္၊ ပုဂံေခတ္မွစ၍ ၁၈ ရာစု ကုန္းေဘာင္ေခတ္တိုင္ေအာင္ အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ရိွ အိမ္နီးခ်င္းႏို္င္ငံ၏ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ တိုက္ခိုက္မႈမ်ား ခံခဲ့ရသလို အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ဆက္ဆံမႈ အမ်ားအျပားလည္း ရိွခဲ့သည္။
ထုိသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ ပ်ဴႏွင့္ဗမာတို႔ အပါအဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ တိုင္းရင္းသား လူမ်ိဳးအားလံုးနီးပါး၏ လာရာ မူရင္းေဒသမွာ ေရွးေဟာင္းတ႐ုတ္ႏို္င္ငံ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ တနည္းအားျဖင့္ဆုိရလၽွင္ လူအျဖစ္ စတင္ေပါက္ဖြားရာေဒသမွာ တေဒသတည္း အတူတူလုိပင္ ျဖစ္၏။ သို႔ျဖစ္၍ ေဆြမိ်ဳးေပါက္ေဖာ္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုေလ့ရိွသည္။
ႏွစ္ႏို္င္ငံနယ္နိမိတ္ကို ခြ၍ ဟုိဘက္ဒီဘက္ ေနထိုင္ေနၾကေသာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳး အမ်ားအျပား ယေန႔တိုင္ ရွိေနၾကသည္။ ထုိ႔ျပင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ ယခုအခါ ကမာၻေပၚတြင္ စီးပြားေရးအရ ဒုတိယအင္အားအႀကိီးဆံုးႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနၿပီး ဆက္လက္ႀကီးထြားလာေနဆဲ ျဖစ္ကာ တေန႔တခ်ိန္တြင္ ကမာၻ႔ပထမအင္အားႀကီးႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံ ျဖစ္လာဖြယ္ရာ ရိွေနေပသည္။ တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ ျမန္မာျပည္၏ မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ တည္ရိွေနသည့္ အေနအထားကို တြက္ခ်င့္မိ၍ ျမန္မာႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို အေလးထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္အေၾကာင္း ေလ့လာမည့္ ျမန္မာေလ့လာေရးသိပၸံ (Institute of Myanmar Studies) ကို ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလက ယူနန္ျပည္နယ္၊ ခြန္မင္းၿမိဳ႕ရိွ ယူနန္တကၠသိုလ္တြင္ ဖြင့္လွစ္တည္ေထာင္ခဲ့သည္။ အမွန္တကယ္အားျဖင့္ IMS မွာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္က တည္ေထာင္ခဲ့ေသာ Center for Myanmar Studies ကို အေျခခံျခင္းျဖစ္သည္။
ပါေမာကၡ လီခ်န္ယန္းမွာ အဆိုပါဌာန၏ ဌာနမႉး ျဖစ္သည္။ ယခုဘာသာျပန္ ေဖာ္ျပမည့္ ေဆာင္းပါးမွာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြမတိုင္မီက သူႏွင့္ စင္ကာပူ S. Rajaratnam ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးတကၠသိုလ္မွ ဂိ်မ္းစ္ခ်ားတို႔ ပူးေပါင္းေရးသားထားေသာ စာတမ္းျဖစ္သည္။ က်ေနာ့္အေနျဖင့္ အဆုိပါစာတမ္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ပီကင္းက ထားရိွမည့္ အနာဂတ္သေဘာထား ျဖစ္သျဖင့္ အေလးထား ေလ့လာသင့္သည္ဟု ယူဆမိေသာေၾကာင့္ စာဖတ္ပရိသတ္မ်ားအတြက္ တင္ဆက္ေပးလိုက္ရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
(လီခ်န္ယန္းသည္ ေဒါက္တာဘဲြ႔ အႀကံေပး ပါေမာကၡတေယာက္ ျဖစ္ၿပီး ယူနန္တကၠသိုလ္ လူမႈေရးႏွင့္ လူသားသိပၸံ သုေတသနကိစၥမ်ားဆိုင္ရာ ႐ံုး၏ ဒုတိယတာဝန္ခံ ျဖစ္သည္။ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္ျပည္၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရး အဖဲြ႔အစည္း ဒုတိယအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္လည္း ျဖစ္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ ႏိုင္ငံတကာ ခ်စ္ၾကည္ေရး အဖဲြ႔အစည္း၏ ေကာင္စီဝင္လည္း ျဖစ္သည္။ ေဒါက္တာလီသည္ PLA ႏိုင္ငံျခားဘာသာတကၠသိုလ္တြင္ ျမန္မာစာျဖင့္ B.A ဘဲြ႔ကို ရရိွခဲ့ၿပီး ပီကင္းတကၠသိုလ္တြင္ ျမန္မာဘာသာစကားႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈတို႔ျဖင့္ M.A ဘဲြ႔ႏွင့္ ေဒါက္တာဘဲြ႔ကို ယူနန္တကၠသုိလ္မွ ရရိွခဲ့သည္။ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ၾကားကာလတြင္ ယူနန္တကၠသိုလ္ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေလ့လာေရး အင္စတီက်ဳ၏ ဒါ႐ိုက္တာအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၇ ခုႏွစ္တြင္ ပါေမာကၡအျဖစ္ ရာထူးတိုးျမႇင့္ျခင္း ခံရသည္။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ႏွင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္တို႔တြင္ စင္ကာပူ အမိ်ဳးသားတကၠသိုလ္ (NUS) အေရွ႕အာရွ အင္စတီက်ဳ၏ ဧည့္သုေတသနမႉးအျဖစ္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခဲ့သည္။ သူက ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးအေၾကာင္း၊ တ႐ုတ္ျပည္၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ ျပည္နယ္မ်ားႏွင့္ ၎တို႔၏ အိမ္နီးခ်င္း တုိင္းျပည္မ်ားအၾကား ေဒသဆိုင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ အေၾကာင္းမ်ားကို ေလ့လာ သုေတသနျပဳခဲ့သည္။ ပါေမာကၡ လီခ်န္ယန္းသည္ တ႐ုတ္ဘာသာ၊ အဂၤလိပ္ဘာသာတို႔ျဖင့္ စာအုပ္ ၂၀ ေက်ာ္ႏွင့္ ဂ်ာနယ္ေဆာင္းပါး ၁၅၀ ေက်ာ္ ေရးသားပံုႏွိပ္ထုတ္ေဝခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါသည္။
ဂ်ိမ္းခ်ားသည္ S.Rajaratnam ႏိုင္ငံတကာ ေလ့လာေရးတကၠသိုလ္မွ တ႐ုတ္ျပည္ဆိုင္ရာကို ေလ့လာသည့္ သုေတသနမႉး ျဖစ္ပါသည္။ သူသည္ နန္ယန္ နည္းပညာတကၠသိုလ္မွ စာေပႏွင့္ ဒစ္ဖရင္ရွယ္ထရိမင့္ ဘာသာရပ္ျဖင့္ B.A ဘဲြ႔ ရခဲ့သည့္ျပင္ သင္ၾကားေရး လက္ေတြ႔ဘာသာရပ္တြင္ ဂုဏ္ထူးရခဲ့သူ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔ျပင္ နန္ယန္ နည္းပညာတကၠသိုလ္၊ M.A တန္းတက္ရာတြင္ မ်က္ေမွာက္ေခတ္ တ႐ုတ္ျပည္အေၾကာင္း ဘာသာရပ္ျဖင့္ ပထမဆံုးအပတ္ “ဝုန္ေဝလင္း” စေကာလားရွစ္ကို လက္ခံရရိွခဲ့သူ ျဖစ္သည္။)
၂၀၁၁ ခုႏွစ္က စခဲ့သည့္ အရပ္သားအသြင္ေျပာင္း စစ္အုပ္စု၏ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကိစၥရပ္အေပၚ ေဆြးေႏြးၾကသည့္အခါ ေလ့လာသံုးသပ္သူ အမ်ားစုက ပီကင္းႏွင့္ ေနျပည္ေတာ္အၾကားရိွ ႐ႈပ္ေထြးေသာ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးအေပၚကို အာ႐ံုစိုက္ေလ့ရိွၾကသည္။ တိတိက်က်ဆိုရလၽွင္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးတံခါး ဖြင့္လွစ္လာမႈႏွင့္ အတူ ျမန္မာအေနျဖင့္ (ျမန္မာ့ေခါင္းေဆာင္မႈအေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ား ရိွေစသည့္) ႏိုင္ငံျခားတိုင္းျပည္မ်ားႏွင့္ အၿပိဳင္အဆိုင္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး မဟာဗ်ဴဟာကို ျပန္လည္ထိန္းညိႇမႈ ျပဳလာသကဲ့သို႔ တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္လည္း အစုိးရမဟုတ္သည့္ က႑မ်ားမွ ပုဂိၢဳလ္မ်ားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို ပိုမိုဂ႐ုစိုက္လာခဲ့ေလသည္။ တ႐ုတ္ျပည္၏ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိင္ရာ ေပၚလစီကို ျပင္ဆင္လ်က္ စခန္းသြားေနသည္ကုိ သတိခ်ပ္ကာ ျမန္မာ့အမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားႏွင့္ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးတြင္ လိုအပ္မည့္ အနာဂတ္ ေမၽွာ္မွန္းခ်က္မ်ားအေပၚ အေထာက္အကူျပဳႏိုင္သည့္ ပီကင္း၏ သက္ေရာက္ႏိုင္မႈကို ဤေဆာင္းပါးက သံုးသပ္ေဆြးေႏြးထားပါသည္။ ယခင္က တည္ရိွခဲ့ေသာ ခိုင္မာေကာင္းမြန္သည့္ အျပန္အလွန္ ဆက္ဆံေရးမ်ိဳးမွာ အနာဂတ္ကာလတိုအတြင္း ျပန္လည္ရရိွရန္ မျဖစ္ႏိုင္ေသာ္လည္း ေနျပည္ေတာ္ ႏိုင္ငံေရးအကူးအေျပာင္း၏ ေရရွည္ တျဖည္းျဖည္း ျဖစ္ေပၚေျပာင္းလဲလာမႈမ်ားႏွင့္အညီ ထြက္ေပၚလာမည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ားကို ေက်ာ္လႊားရန္ ပီကင္းအေနျဖင့္ ေမၽွာ္လင့္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း ဤေဆာင္းပါးက သံုးသပ္ထားပါသည္။
၁။ နိဒါန္း
တ႐ုတ္ျပည္ႏွင့္ ကုန္းေျမနယ္နိမိတ္ ကီလိုမီတာ ၂၂၀၀ ေက်ာ္ ဆက္စပ္ေနေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ တ႐ုတ္ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံ၏ သံတမန္ဆက္ဆံေရး အခန္းက႑တြင္ အလြန္တရာ အေရးႀကီးသည့္အခန္းမွ ပါဝင္ပါသည္။ အင္အားႀကီးႏိုင္ငံမ်ားအၾကား အၿပိဳင္အဆိုင္ ၾသဇာလႊမ္းမိုးရန္ ႀကိဳးပမ္းခံရေသာ အေနအထားတြင္ တည္ရိွသည့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံသည္ ပထဝီအရ မဟာဗ်ဴဟာက်က် တည္ရိွသည္။ အထူးသျဖင့္ တ႐ုတ္ျပည္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီက တ႐ုတ္ျပည္ကို ၁၉၄၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ တည္ေထာင္လိုက္ခိ်န္မွ တ႐ုတ္-အေမရိကန္ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္တည္ေဆာက္ခ့ဲသည့္ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္ ေမာ္ေခတ္ တ႐ုတ္ျပည္၏ အေနာက္ဆန္႔က်င္ေရး ကာလအတြင္း ျမန္မာသည္ ပထဝီမဟာဗ်ဴဟာအရ ၾကားခံအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရသည္။
အေနာက္အုပ္စုက တ႐ုတ္ျပည္ကို ဝိုင္းပတ္ပိတ္ဆို႔သည့္ ကာလကလည္း တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ ႏိုင္ငံေရးကြက္လပ္တခု ဖန္တီးေပးကာ တိန္ေခတ္ တ႐ုတ္ျပည္၏ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈကာလ မတိုင္ခင္ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ ျပင္ပကမာၻ ဆက္သြယ္ေရးအတြက္ ျမန္မာက လမ္းေၾကာင္းတခုအျဖစ္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ရေလသည္။ ပီကင္းက ႏိုင္ငံတကာ အသိုက္အဝန္းသို႔ သူကိုယ္တိုင္ တံခါးဖြင့္လွစ္လိုက္သည့္ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာ၏အခန္းက႑သည္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီတြင္ တစံုတရာ ေသးက်ံဳ႕သြားခဲ့ေလသည္။ ထိုသို႔ ေသးက်ံဳ႕လာေနစဥ္မွာပင္ တ႐ုတ္ျပည္၏ မဟာဗ်ဴဟာ တြက္ခ်က္မႈမ်ားတြင္ ျမန္မာ၏ အေရးပါမႈမွာ တဖန္ျပန္၍ ႏိုင္ငံတကာ အာ႐ံုစိုက္မႈကို ခံလာရျပန္သည္။ ဤသို႔ျဖစ္ရျခင္းမွာ ပီကင္းက ျမန္မာႏွင့္ အေရွ႕ေတာင္အာရွကုန္းေျမမ၊ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ကြၽန္းဆြယ္တို႔အေပၚ သံတမန္ေရးႏွင့္ စီးပြားေရးၾသဇာ ျဖန္႔ၾကက္လာေနစဥ္ အေမရိကန္ကလည္း အာရွေဒသအေပၚ ျပန္လည္ထိန္းညိႇမႈမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္းျဖင့္ ေဒသဆိုင္ရာ ၾသဇာလႊမ္းမိုးေရး အင္အားမ်ား ေျပာင္းလဲလာမႈေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ မ်ားမၾကာေသးမီက တ႐ုတ္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ျဖစ္ေသာ မာလကၠာ ေရလက္ၾကားကို ေရွာင္ကြင္းရန္၊ ဘဂၤလားပင္လယ္ေကြ႔ရိွ ျမန္မာ့အေနာက္ဘက္ ကမ္း႐ိုးတန္းမွ တ႐ုတ္ျပည္သုိ႔ ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔မ်ား တိုက္႐ိုက္တင္ပို႔ရန္ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ (အိႏိၵယသမုဒၵရာႏွင့္ ဘဂၤလားပင္လယ္ေအာ္အတြင္း တ႐ုတ္ၾသဇာ ျဖန္႔ၾကက္လာေနသည္ဟု စြပ္စဲြေျပာဆိုမႈမ်ား ရိွေနသည့္ၾကားမွ) ျမန္မာ့အေနအထားကို မဟာဗ်ဴဟာ အခ်က္အခ်ာအျဖစ္ ထပ္မံထင္ရွားလာေစသည္။ ေနျပည္ေတာ္အေနျဖင့္ ပီကင္း၏ ေဒသဆိုင္ရာ ႏိုင္ငံျခားေရးေပၚလစီတြင္ ဆံုခ်က္က်ေသာ အဓိကေနရာမွ ပါဝင္ကျပလိမ့္မည္ဟု အမ်ားက ယူဆခဲ့ၾကသည္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာလ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္ႏွင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ မတ္လ အရပ္သား အသြင္ေျပာင္း စစ္အစိုးရ ေပၚေပါက္လာေစသည့္ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈက တခ်ိန္က အလြန္ေကာင္းမြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးအေပၚ မေမၽွာ္လင့္ေသာ သက္ေရာက္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သလို ျမန္မာအေပၚထားရိွသည့္ ပီကင္း၏ ေပၚလစီအေပၚလည္း အခက္အခဲမ်ား ျဖစ္ေပၚေစေလသည္။
ဤစာတမ္းကို အပိုင္းေလးပိုင္းခဲြ၍ တင္ျပထားသည္။ ေနျပည္ေတာ္၏ ႏိုင္ငံေရး အကူးအေျပာင္းကာလ၊ တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးအတြင္း မၾကာေသးခင္က ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ အေျပာင္းအလဲမ်ားအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးအတြင္း စိန္ေခၚမႈအသစ္မ်ားအေပၚ ပီကင္း၏ တံု႔ျပန္ခ်က္မ်ားကို အကဲျဖတ္ခ်က္ ျဖစ္သည္။
ဤမိတ္ဆက္ခ်က္ေနာက္တြင္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ျမန္မာ့ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ေနာက္ပိုင္း ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးအေပၚ သက္ေရာက္မႈကို သံုးသပ္လ်က္ တ႐ုတ္ျပည္၏ ကိုလိုနီလက္သစ္ အလိုရမၼက္မ်ား (တ႐ုတ္ႏို္င္ငံပိုင္ စီးပြားေရးကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းအေပၚ တာဝန္ခံမႈ၊ တာဝန္ယူမႈ သိသိသာသာ နည္းပါးသည့္ ေပၚလစီႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား၊ တ႐ုတ္ျပည္၏ စီးပြားေရး တက္ႂကြလႈပ္ရွားမႈ ရလဒ္အျဖစ္ အိမ္ရွင္ႏိုင္ငံ ခံစားရသည့္ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိခိုက္ပ်က္စီးမႈမ်ား) ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဝဖန္ထားမႈမ်ားအေပၚ အာ႐ံုစိုက္ထားသည့္ တ႐ုတ္အစိုးရ၏ ေပၚလစီ ထိန္းညိႇမႈကို ဤေဆာင္းပါးက သံုးသပ္ခ်က္ ေပးထားသည္။ ပီကင္းအေနျဖင့္ သူ၏ အေရွ႕ေတာင္အာရွ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံရိွ တ႐ုတ္မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ စီးပြားေရး အက်ိဳးစီးပြားမ်ားကို အႏၲရာယ္ေပးႏိုင္သည့္ ေပၚလစီဆိုင္ရာ အ႐ႈပ္အေထြးမ်ားကို ေလၽွာ႔ခ်ေရွာင္ရွားရန္ မည္သို႔ ျပန္လည္ညိႇႏႈိင္း သတ္မွတ္ႏိုင္ပံုကို ဗဟိုျပဳ ေဆြးေႏြးထားသည္။ ေနာက္ဆံုးအခန္းမွာ နိဂံုးခ်ဳပ္ မွတ္ခ်က္မ်ား ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို တ႐ုတ္၏ စိတ္ဝင္စားမႈမွာ အေျခခံအားျဖင့္ စီးပြားေရး အက်ိဳးအျမတ္က တြန္းေဆာ္ေသာ သဘာဝသယံဇာတ လံုၿခံဳမႈ ရရိွလိုျခင္း ျဖစ္ေသာ္လည္း (တျဖည္းျဖည္း ႀကီးထြားလာေနေသာ တ႐ုတ္၏ မဟာဗ်ဴဟာ အက်ိဳးစီးပြားကို တန္ျပန္ အက်ိဳးသက္ေရာက္ေစမည့္) တ႐ုတ္စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားအား ေဒသခံ ျပည္သူလူထုက မလိုလားမႈေၾကာင့္ ျဖစ္လာေသာ လူထုအျမင္ မၾကည္လင္မႈအေပၚ ပီကင္း၏ခ်ဥ္းကပ္ပံု အေျပာင္းအလဲတခု ျဖစ္ေပၚေနေၾကာင္း သေကၤတမ်ားက ျပဆုိေနသည္။ သို႔ျဖစ္၍ ျမန္မာႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ေပၚလစီကို ျပန္လည္ညိႇႏိႈင္းရန္ ပီကင္း၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္သည္ အခိ်န္မီ၍ အေရးပါလွသည္။ ထုိသို႔ ဆိုေသာ္ျငားလည္း ပီကင္းအေနျဖင့္ ေနျပည္ေတာ္ႏွင့္ အစဥ္အလာအရ ရိွခဲ့ေသာ အျပန္အလွန္ ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ ဆက္ဆံေရး ဆိုးရြားလာေနမႈ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ပါ့မလား ေစာင့္ၾကည့္ရေပဦးမည္။ ျမန္မာအစိုးရ တပ္မေတာ္ႏွင့္ တ႐ုတ္ျပည္၏ အေနာက္ေတာင္ဘက္ နယ္စပ္ေဒသတေလွ်ာက္ ေနထိုင္ၾကေသာ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အုပ္စုမ်ားအၾကား ပဋိပကၡမ်ား ဆက္လက္ျဖစ္ပြားေနျခင္းေၾကာင့္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္ေဒသကို မတည္မၿငိမ္ ဆက္လက္ျဖစ္ေနစဥ္တြင္ ယခုႏွစ္ ၂၀၁၅ က်င္းပမည့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေရြးေကာက္ပဲြရလဒ္က အသစ္ပြင့္လင္းလာမည့္ တိုင္းျပည္၏ အစိုးရအဖဲြ႔အစည္းကို သိသာထင္ရွားစြာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေစႏိုင္ၿပီး အဆင္မေျပျဖစ္ေနေသာ ဆက္ဆံေရးအေပၚ ထပ္မံ၍ သက္ေရာက္မႈ ျဖစ္ေစႏိုင္ေပသည္။
၂။ ျမန္မာ၏ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႏွင့္ ႏွစ္ႏို္င္ငံ ဆက္ဆံေရးအေပၚ သက္ေရာက္မႈ
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ျမန္မာ့စစ္ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ တ႐ုတ္ႏို္င္ငံသို႔ လာေရာက္လည္ပတ္သည့္အခိ်န္တြင္ ထိုစဥ္က တ႐ုတ္သမၼတ ဟူက်င္းေတာင္က တ႐ုတ္-ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးမွာ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ၿပီးကတည္းက ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ ကမာၻ႔အေျပာင္းအလဲမ်ား၏ စမ္းသပ္မႈဒဏ္ကို ခံႏိုင္ရည္ရိွလာခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ႏွစ္ႏို္င္ငံအၾကား ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ ဆက္ဆံေရး တိုးတက္လာမႈကို ထပ္မံအတည္ျပဳျခင္းႏွင့္ မတူညီေသာ လူေနမႈစနစ္မ်ားအၾကား စံနမူနာျပ မိတ္ေဆြရင္းခ်ာ ဆက္ဆံေရး တည္ရိွမႈကို ေဖာ္ညႊန္းလ်က္ ႏွစ္ႏို္င္ငံ ေခါင္းေဆာင္မ်ားက သူတို႔၏ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားလိုသည့္ ဆႏၵမ်ားကို ထပ္မံေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။
ေနာက္တႏွစ္အၾကာတြင္ အရပ္သား အသြင္ေျပာင္း အစိုးရ၏ ျမစ္ဆံုဆည္ စီမံကိန္းကို ရပ္ဆုိင္းထားရန္ ဆံုးျဖတ္လုိက္ျခင္းေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမီဒီယာႏွင့္ တ႐ုတ္မီဒီယာမ်ား၊ ႏိုင္ငံတကာ ပညာရွင္နယ္ပယ္တုိ႔မွ ပီကင္း၏ လက္ရိွ ျမန္မာ့ေရးရာ ေပၚလစီကို ျပန္လည္သံုးသပ္မႈ စတင္ရန္ လိုအပ္ေနၿပီဟု ေျပာဆိုၾကသလို အခ်ိဳ႕ကလည္း တ႐ုတ္ျပည္အေနျဖင့္ ျမန္မာကို လက္လြတ္ဆံုး႐ံႈးသြားၿပီ ဆိုသည္အထိ ေဖာ္ျပၾကေလသည္။
ေနာက္တပတ္ ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။
ရဲထြန္း (သီေပါ)