ဘရာဇီးသမၼတေဟာင္း လူးဝိဇ္ အင္နားဆီယို လူလာ ဒါ ဆီလ္ဗာကေတာ့ ဗုဒၶဟူးေန႔က လာဘ္စားမႈနဲ႔ ေထာင္ဒဏ္ ၁၀ ႏွစ္နီးပါး ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ဒီလို ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခံလိုက္ရတာဟာ သူ႔အတြက္ေတာ့ ေမွ်ာ္လင့္မထားတဲ့ အလဲထိုးခံရမႈလို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ သူဟာ လာမယ့္ႏွစ္ ဘရာဇီးလ္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲမွာ အႏုိင္ရဖို႔ ထိပ္တန္းကေျပးေနတဲ့ ၿပိဳင္ဘက္တေယာက္ ျဖစ္ေနလို႔ပါပဲ။ သမဂၢေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း တေယာက္လည္းျဖစ္တဲ့ သမၼတေဟာင္းဟာ ဘရာဇီးႏုိင္ငံမွာ စူးစူးနစ္နစ္ျဖစ္ေနတဲ့ မညီမွ်မႈေတြကို ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ခ်မွတ္ခဲ့တဲ့ မူဝါဒေတြအတြက္ ကမၻာတဝွမ္းက ခ်ီးက်ဴးမႈကို ခံခဲ့ရသူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကစၿပီး ဘရာဇီးႏုိင္ငံမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ တရစပ္လုပ္လာခဲ့တဲ့ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြအရ ဒါဟာ အျမင့္ဆံုးအဆင့္မွာရွိေနတဲ့ သူေတြကို ျပစ္ဒဏ္ေပးမႈမွာ သမၼတေဟာင္းပါ ပါဝင္သြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရနဲ႔ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ေတြက ထိပ္ပိုင္းေတြရဲ႕ ျခစားေလာက္ကိုက္မႈေတြကို စံုစမ္းရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ျပသခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ တရားသူႀကီး ဆာဂ်ီယို မို႐ုိက အသက္ ၇၁ ႏွစ္ရွိၿပီျဖစ္တဲ့ သမၼတေဟာင္း လူလာဟာ အင္ဂ်င္နီယာရင္းကုမၸဏီတခုျဖစ္တဲ့ OAS SA ကေန အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ဒသမ ၂ သန္း နဲ႔ ညီမွ်တဲ့ ဘရာဇီးေငြကို လာဘ္ေငြအျဖစ္ လက္ခံရယူခဲ့တယ္ဆိုတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီေငြေတြဟာ ႏုိင္ငံပိုင္ ပက္ထ႐ုိလီယို ဘရာဇီေလ႐ုိယို ႏုိင္ငံပိုင္ေရနံကုမၸဏီနဲ႔ ယွဥ္ၿပိဳင္ၿပီး လုပ္ငန္းသေဘာတူညီခ်က္ ရယူရာမွာ ေအာင္ျမင္အႏုိင္ရဖို႔ လုပ္ေပးခဲ့တဲ့အတြက္ လူလာရဲ႕ ပင္လယ္ကမ္းေျခတိုက္ခန္းကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္မြမ္းမံရာမွာ OAS SA ကုမၸဏီက သံုုးစြဲခဲ့တဲ့ေငြေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အဲဒီအမႈ ေပၚေပါက္သြားခဲ့တဲ့အတြက္ ဘရာဇီးႏုိင္ငံကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ထိ သမၼတအျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ပထမဆံုး အလုပ္သမားလူတန္းစားက တက္လာတဲ့ သမၼတ လူလာကို ကာလရွည္ၾကာ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူလုပ္ခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္ေတြကို အခါေပး ႀကိဳးကိုင္ခဲ့မႈအတြက္ တရားစြဲဆိုခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သမၼတ လူလာရဲ႕ ဥပေဒအကိ်ဳးေဆာင္ေတြကေတာ့ အီးေမးလ္ေဖာ္ျပခ်က္တခုမွာ သူဟာ အျပစ္မရွိတဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ အယူခံတင္သြင္းမယ့္အေၾကာင္း ေရးသားထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ဥပေဒအက်ဳိးေဆာင္ေတြက “၃ ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္အတြင္းမွာ လူလာဟာ ႏုိင္ငံေရးအရ ေစ့ေဆာ္တဲ့ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ အျပစ္ရွိတယ္လို႔ ယံုၾကည္ေလာက္စရာ ဘာအေထာက္အထားမွ မရွိပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ သူ႔မွာ အျပစ္မရွိေၾကာင္း သက္ေသျပထားတာေတြကို ခပ္ေျပာင္ေျပာင္ပဲ လ်စ္လ်ဴ႐ႈတာကို ခံခဲ့ရပါတယ္” လို႔ ေရးသားထားခဲ့ပါတယ္။ လူလာရဲ႕ေရွ႕ေန အရစၥတီယာႏုိမာတင္ကေတာ့ တရားသူႀကီး မို႐ုိကို သူ႔အမႈသည္ သမၼတေဟာင္းအေပၚမွာ ဘက္လိုက္စီရင္ ဆုံးျဖတ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ အထပ္ထပ္္ စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ တရားသူႀကီး မို႐ုိကေတာ့ "အဲဒီျပစ္ဒဏ္စီရင္ခ်က္မွာ ပုဂၢိဳလ္ေရးအရ ေက်နပ္ဖို႔ လုပ္ခဲ့တာမဟုတ္ပါဘူး။ တကယ့္ကို အဲဒါနဲ႔ဆန္႔က်င္ဘက္ပါပဲ” လို႔ တုံ႔ျပန္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ “ႏိုင္ငံရဲ႕ သမၼတ တေယာက္ဟာ ရာဇဝတ္ေၾကာင္းအရ အျပစ္ရွိသြားတယ္ ဆုိတာကေတာ့ ဝမ္းနည္းစရာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လူတေယာက္ဟာ ဘယ္ေလာက္ပဲ အေရးပါပါေစ၊ ဥပေဒရဲ႕ အထက္မွာေတာ့ ဘယ္သူမွ မရွိပါဘူး” လို႔လည္း သူက ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ သမၼတေဟာင္း လူလာဟာ အနည္းဆံုး ၈ လေလာက္ၾကာမယ့္ တရားစီရင္မႈကို ေစာင့္ေနရတဲ့ ကာလအတြင္း သူ႔ကို အျပစ္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို အယူခံတရား႐ုံးက လက္ခံထားတဲ့အခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေရးတာဝန္ထမ္းေဆာင္မႈကို ပိတ္ပင္တားဆီးခံထားရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိပ္တန္းတကၠသိုလ္တခုရဲ႕ ဂ်က္တူလီယို ဗားဂတ္စ္ ေဖာင္ေဒးရွင္းက ႏုိင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ ကေလာ္ဒီယို ခူတိုကေတာ့ “လူလာ မရွိတာဟာ ႏုိင္ငံေရးအခင္းအက်င္းမွာ ဟာကြက္တခု ျဖစ္သြားတာပါပဲ။ အဲဒီဟာကြက္က ႀကီးမားတဲ့ အာဏာကြက္လပ္တခုကို ဖန္တီးေပးလိုက္သလို ျဖစ္သြားတာေပါ့ဗ်ာ။ အခုဆို က်ေနာ္တို႔ဟာ မႏွစ္ကေနထိုင္ခဲ့ရတဲ့ ဝ႐ုန္းသုန္းကား အေျခအေနကို လြန္ေျမာက္ခဲ့ၿပီးတာေတာင္မွ အလြန္႔အလြန္တင္းမာတဲ့ ႏုိင္ငံေရးတင္းမာမႈ အေျခအေနတခုထဲကို ဝင္ေရာက္လာခဲ့ပါၿပီ” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီလို ေဝဖန္ေျပာဆိုမႈေတြ ျဖစ္လာရေအာင္ကလည္း သမၼတေဟာင္း လူလာရဲ႕ သမၼတသက္တမ္း ၂ ဆက္အတြင္းမွာ လူသံုးကုန္ပစၥည္းေတြ အလွ်ံပယ္ အေရာင္းအဝယ္  ျဖစ္ခဲ့ၿပီး ဘရာဇီးကို ကမၻာ့စီးပြားေရး ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ အျမန္ဆံုးႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ပါဝင္သြားေစခဲ့ၿပီး တျခားဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္တဲ့ ႏုိင္ငံႀကီးေတြနဲ႔ တတန္းတည္း သတ္မွတ္္ခံခဲ့ရသလို ႏုိင္ငံရဲ႕ပံုရိပ္ကိုလည္း ကမၻာ့အဆင့္မီ အေျခအေနကို ေရာက္ေအာင္ လုပ္ေပးႏုိင္ခဲ့လို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္သမၼတေဟာင္း ဘားရက္အိုဘားမားကဆို ဘရာဇီးသမၼတ လူလာကို  ကမၻာေပၚမွာ အထင္ရွားဆံုး ႏုိင္ငံေရးသမားတေယာက္လို႔ နာမည္တပ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူကိုယ္တိုင္ေရြးခ်ယ္ၿပီး သမၼတရာထူး ရေအာင္လုပ္ေပးခဲ့တဲ့ ဒီလ္မာ ႐ူးဆက္ဖ္  လက္ထက္မွာေတာ့ ဘရာဇီးႏုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးဟာ အခုမွတ္တမ္းအရ အဆိုးဝါးဆံုး ယုတ္ေလ်ာ့ရာကေန ခုမွစၿပီး ထြက္ျပဴလာကာစ အေျခအေနလို႔ ေျပာရေအာင္ကို ဆိုးဝါးသြားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီ သမၼတ ႐ူးဆက္လည္း ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ဘ႑ာေရးစည္းမ်ဥ္း ဥပေဒေတြကို ခ်ိဳးေဖာက္မႈနဲ႔ အေရးယူတာကို ခံခဲ့ရပါတယ္။ သမၼတေဟာင္း လူလာကေတာ့ သူ႔ရဲ႕ တရားခြင္စစ္ေဆးမႈအတြင္း ၅ နာရီၾကာ သူ႔မွာ အျပစ္မရွိတဲ့အေၾကာင္း ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ကန္႔ကြက္ျငင္းဆန္ ခုခံေခ်ပခဲ့ၿပီး သူ႔ကို အဲဒါဟာ ႏုိင္ငံေရးလုပ္ရပ္သာျဖစ္ၿပီး သူ႔ကို တရား႐ုံးေရာက္ေအာင္ပို႔ခဲ့တဲ့ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြ ခိုးယူခဲ့တယ္ဆိုတာ မဟုတ္တဲ့အေၾကာင္းလည္း ေခ်ပ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ သမၼတေဟာင္းရဲ႕ တုံ႔ျပန္ေခ်ပခ်က္ေတြဟာ တကယ္ပဲ မွန္ကန္ပါရဲ႕လား။ သူ႔ကို ဒီလို တရားစြဲဆိုတင္ပို႔ခဲ့တဲ့ အစိုးရကေရာ တကယ္မွန္ကန္ပါရဲ႕လား။ အမ်ားႀကီး စဥ္းစားစရာရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တခ်ိန္က ႏုိင္ငံအထြတ္အထိပ္ရာထူး ရရွိခဲ့တဲ့ သမၼတ တေယာက္ကို တရား႐ုံးကို ေရာက္ေအာင္ တရားစြဲဆို အျပစ္ေပးႏုိင္ေလာက္တဲ့ ျပစ္မႈဆိုင္ရာ အေထာက္အထား တစံုတရာ အခိုင္အမာ မရွိဘဲနဲ႔ေတာ့ လုပ္လို႔မရႏုိင္ဘူးဆိုတာ ေသခ်ာပါတယ္။ သူ တကယ္ပဲ လာဘ္ေငြ ဒါမွမဟုတ္ လာဘ္ေပးတာကို လက္ခံလိုက္မိသလား။ ႏုိင္ငံေရးအာဏာကို တလြဲအသံုးခ်ၿပီး ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ရယူခဲ့သလား ဆိုတာကို တရား႐ုံးက အေမွာင့္ပေရာဂ ကင္းကင္းနဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးႏုိင္ခဲ့သလား။ စစ္ေဆးၿပီး သက္ေသအခိုင္အမာေတြ႔ရွိလို႔ ခုလို ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္တာလား ဆိုတာကိုေတာ့ ဆက္ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံတခုရဲ႕ တရားဥပေဒအရ စြပ္စြဲခံရသူမွာလည္း သူ႔မွာ အျပစ္မရွိဘူးဆိုရင္ ခုခံေခ်ပခြင့္ အျပည့္အဝ ရရွိရမွာျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ႏုိင္ငံက အစိုးရအဖြဲ႔ေဟာင္းလက္ထက္ ဝန္ႀကီးတခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေငြေၾကးအလြဲသံုးစားမႈ၊ ကိုယ္က်ိဳးသံုးစြဲမႈ၊ စာရင္းေဖ်ာက္ ထားရွိမႈေတြ ရွိေနတာကို ခုတက္လာတဲ့ စစ္တပိုင္းအစိုးရလက္ထက္မွာ ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့တာေတြ ရွိလာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ခုထိေတာ့ တစံုတရာ အေရးယူ တရားစြဲတာမ်ိဳး မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္က မေကြးတိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေဟာင္း ဦးဘုန္းေမာ္ေရႊရဲ႕ ဘီလ်ံနဲ႔ခ်ီတဲ့ေငြေတြ စာရင္းေပ်ာက္အင္းေပ်ာက္ ျဖစ္ခဲ့တာ၊ ဧရာဝတီတိုင္းဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္မႉးခ်ဳပ္ေဟာင္းသိန္းေအာင္ရဲ႕ က်ပ္သိန္းေပါင္း ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ စာရင္းေပ်ာက္ ျဖစ္ခဲ့တာေတြအတြက္ ခုထိ ဘာမွ ဖမ္းဆီးစစ္ေဆး အေရးယူတာမ်ိဳး မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ အဲဒီလိုလုပ္လို႔ ရပါသလား။ ျပည္သူေတြ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္လို႔ တက္လာပါတယ္ဆိုတဲ့ အစိုးရဆိုတာကေရာ တကယ္အစိုးရရဲ႕လား။ ေမးစရာရွိလာပါၿပီ။      ။