႐ွစ္​ေလး​လံုး​ လူထုအံုၾကြမႈမွာ ထင္႐ွား​တဲ့​ ​ေက်ာင္း​သား​ေခါင္း​ေဆာင္ တဦး​ျဖစ္ခဲ့​တဲ့​ ကိုမိုး​သီး​ဇြန္ဟာ ျမန္မာအစိုး​ရ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​ကိုယ္စား​လွယ္အဖြဲ့​နဲ့​ ထိုင္း​နိုင္ငံ ဘန္​ေကာက္ျမို့​မွာ ​ေဖ​ေဖာ္ဝါရီ ၇ ရက္က ​ေတြ့​ဆံုခဲ့​ပါတယ္။ ဒီ​ေတြ့​ဆံုပြဲမွာ ဘာ​ေတြ​ေဆြး​ေနြး​ခဲ့​ၾကသလဲဆိုတာနဲ့​ပတ္သက္ျပီး​ ကိုမိုး​သီး​ဇြန္ကို ဆက္သြယ္​ေမး​ျမန္း​ထား​ပါတယ္။ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​ကိုယ္စား​လွယ္ အဖြဲ့​က ဝန္ၾကီး​ဦး​ေအာင္မင္း​တို့​နဲ့​ ဘယ္လိုစျပီး​ေတာ့​ ​ေတြ့​ျဖစ္တာလဲ။ [caption id="attachment_20995" align="alignright" width="300" caption="ကိုမိုး​သီး​ဇြန္ "][/caption] “ဇန္နဝါရီလ ၁၄ ရက္​ေန့​မွာ ျပည္ထဲ​ေရး​ဝန္ၾကီး​ဌာနက ဝန္ၾကီး​ ဒု-ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး​ကိုကို က​ေနျပီး​ က်​ေနာ္တို့​ကို ျပန္လာနိုင္ပါတယ္လို့​ သတင္း​ေထာက္ တ​ေယာက္ကို ​ေျဖသြား​တယ္။ အဲဒီ့​အ​ေပၚမွာ က်​ေနာ္က အဲဒီ့​ ျငိမ္း​ခ်မ္း​ေရး​ အက်ိုး​ေဆာင္လုပ္​ေနတဲ့​ တ​ေယာက္ကို ​ေမး​တယ္။ မ​ေန့​က က်​ေနာ္တို့​ စျပီး​ ​ေတြ့​ၾကတယ္။ ဝန္ၾကီး​ဦး​ေအာင္မင္း​နဲ့​ ဘန္​ေကာက္မွာ ​ေတြ့​ဆံု ​ေဆြး​ေနြး​ဖို့​ က်​ေနာ္တို့​ ခ်ိန္း​လို့​ ​ေတြ့​ျဖစ္တာပါ။ ေမး​ေတာ့​ သူတို့​က ဘယ္လိုျပန္​ေျဖလဲ။ “သူတို့​ ျပန္​ေျဖတာ​ေတာ့​ အဓိက​ေတာ့​ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္ သင့္​ျမတ္​ေရး​အတြက္ အစိုး​ရအဖြဲ့​က ၾကိုး​ပမ္း​ေဆာင္႐ြက္​ေနပံု​ေတြ၊​ အခက္အခဲ အ​ေနအထား​ေတြကို က်​ေနာ္တို့​ကို ႐ွင္း​ျပပါတယ္။” သူတို့​က​ေကာ ကိုမိုး​သီး​ဇြန္ ျပန္ဖို့​အတြက္ကို တာဝန္ယူမႈ အပိ္ုင္း​႐ွိလား​။ “ျပန္လာမယ္ဆိုရင္ က်​ေနာ္တို့​ အဓိက ​ေဆြး​ေနြး​တာ​ေတာ့​ ျပည္ပ​ေရာက္ ျမန္မာ​ေတြ၊​ ၁၉၆၂ အ​ေရး​အခင္း​က​ေန ၇၄၊​ ၈၈ ဝန္း​က်င္မွာ အ​ေၾကာင္း​ အမ်ိုး​မ်ိုး​ေၾကာင့္​ ထြက္ခြာလာတဲ့​ ျမန္မာနိ္ုင္ငံသား​ေတြ႐ွိတယ္။ သူတို့​မွာ အ​ေတြ့​အၾကံု​ေတြ ပညာ​ေတြ ႐ွိတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ျပန္ျပီး​ေတာ့​ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္သင့္​ျမတ္​ေရး​၊​ တိ္ုင္း​ျပည္ ျပန္လည္တည္​ေဆာက္​ေရး​အတြက္ အခြင့္​အလမ္း​႐ွိရင္ သူတို့​ေတြက ၾကိုး​ပမ္း​ ​ေဆာင္႐ြက္ခ်င္ၾကတယ္။ အဲဒီ က်​ေနာ့္​မိတ္​ေဆြ ပညာ႐ွင္​ေတြက သူတို့​အတြက္ကိုလည္း​ ​ေဆြး​ေနြး​ေပး​ပါဆိုလို့​ က်​ေနာ္က ဝန္ၾကီး​ဦး​ေအာင္မင္း​နဲ့​ တင္ျပ ​ေဆြး​ေနြး​ေပး​ပါတယ္။ သူက​ေတာ့​ သမၼတ ဦး​သိန္း​စိန္ကိုလည္း​ ဆက္လက္တင္ျပမယ္လို့​ ​ေျပာပါတယ္။ “ဘာျဖစ္လို့​လဲဆို​ေတာ့​ ျမန္မာနိုင္ငံသား​တိုင္း​က ကိုယ့္​တိုင္း​ျပည္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ျပန္လာနိုင္ခြင့္​မ႐ွိဘူး​။ ဥပမာ က​ေမၻာဒီး​ယား​တို့​ ဗီယက္နမ္တို့​ဆိုရင္ ျပည္ပ​ေရာက္သြား​တဲ့​ နိုင္ငံ​ေရး​အရ အျမင္မတူတဲ့​သူ​ေတြ ႐ွိခဲ့​တယ္။ အခ်ိန္မ​ေ႐ြး​ ျပန္လာခြင့္​ ျပန္သြား​ခြင့္​ေတြ ႐ွိတယ္။ အခု ျမန္မာျပည္မွာ ဗီဇာ သြား​ေလ်ွာက္မယ္ဆိုရင္ ျပဿနာ​ေတြ၊​ စိစစ္မႈ​ေတြ အမ်ား​ၾကီး​႐ွိတယ္။ သူတို့​မွ မဟုတ္ဘူး​။ နိုင္ငံျခား​သား​ က်​ေနာ့္​ မိတ္​ေဆြ​ေတြဆိုရင္လည္း​ အခက္အခဲ အမ်ား​ၾကီး​ ၾကံုတယ္။ သတင္း​ေထာက္​ေတြဆိုလည္း​ နာမည္ပ်က္ စာရင္း​ သြင္း​ထား​တာ ႐ွိတယ္။ က်​ေနာ္ ဦး​ေအာင္မင္း​ကို ​ေဆြး​ေနြး​ျပတာ​ေတာ့​ အ​ေထြ​ေထြ လြတ္ျငိမ္း​ခ်မ္း​သာခြင့္​ကို တျပည္လံုး​ အတိုင္း​အတာနဲ့​ လုပ္မွသာ အား​လံုး​ရဲ့​ ယံုၾကည္မႈကို ရ​ေစတယ္ဆိုတဲ့​ အ​ေၾကာင္း​ေပါ့​။ သူက အဲဒါကို အထက္ကို တင္ျပ​ေပး​ပါမယ္လို့​ ျပန္ ​ေဆြး​ေနြး​ပါတယ္။” ကိုမိုး​သီး​ဇြန္အ​ေနနဲ့​က ဘယ္လိုအ​ေနအထား​နဲ့​ ​ေတြ့​လဲ။ ဥပမာ အဖြဲ့​အစည္း​ကို ကိုယ္စား​ျပုတာလား​၊​ တဦး​တ​ေယာက္တည္း​ အ​ေနနဲ့​ သြား​တာလား​။ “က်​ေနာ့္​ကိုယ္ က်​ေနာ္ ကိုယ္စား​ျပုျပီး​ေတာ့​ ​ေတြ့​တယ္​ေလ။ က်​ေနာ္ မိုး​သီး​ဇြန္အ​ေနနဲ့​ ​ေဆြး​ေနြး​တယ္။ က်​ေနာ္နဲ့​အတူ က်​ေနာ့္​ရဲ​ေဘာ္ ကို​ေဇာ္မင္း​လည္း​ ပါတယ္။ က်​ေနာ္ ဒီလို သြား​ေဆြး​ေနြး​မွာနဲ့​ ပတ္သက္လို့​ က်​ေနာ္နဲ့​ အျမင္တူတဲ့​ ရဲ​ေဘာ္တခ်ို့​က ​ေထာက္ခံၾကတယ္။ သူတို့​ကလည္း​ အား​ေပး​မႈ တိ္ုက္တြန္း​မႈ​ေတြ​ေၾကာင့္​ အခုလို ​ေဆြး​ေနြး​ျဖစ္တာပါ။ “ဝန္ၾကီး​ဦး​ေအာင္မင္း​ကို က်​ေနာ့္​ဆီမွာ ​ေတြ့​ဆံု ​ေဆြး​ေနြး​တဲ့​ အ​ေတြ့​အၾကံု႐ွိပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ထြန္း​ၾကည္နဲ့​ တခါ၊​ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ မ်ိုး​ညြန့္​နဲ့​ နွစ္ခါ၊​ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန့္​နဲ့​ အတူ သူ့​ကိုယ္စား​လွယ္​ေတြနဲ့​ အၾကိမ္ၾကိမ္ ​ေဆြး​ေနြး​ခဲ့​တယ္။ အနည္း​ဆံုး​ေတာ့​ ဆယ္ၾကိမ္​ေလာက္ ႐ွိမယ္။ ​ေနာက္တခါ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန့္​ လက္ထက္မွာပဲ ပါ​ေမာကၡ ဆရာၾကီး​ ထြန္း​ေအာင္႐ွိန္ကို လြွႊတ္ျပီး​ ​ေတာထဲလာ​ေတာ့​ က်​ေနာ္တို့​ ​ေဆြး​ေနြး​ျဖစ္တယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမ တာဝန္​ေပး​လို့​ က်​ေနာ္က တာဝန္ခံျပီး​ ​ေဆြး​ေနြး​ခဲ့​ရတာ​ေတြ ႐ွိခဲ့​တယ္။ အဲဒါ​ေတြလည္း​ သူ့​ကို ​ေဆြး​ေနြး​ျပတယ္။ ​ေဆြး​ေနြး​ျပတဲ့​အခါက်​ေတာ့​ အခု သူတို့​နဲ့​ ​ေဆြး​ေနြး​တဲ့​အခါမွာလည္း​၊​ က်​ေနာ္တို့​တုန္း​က ပိတ္ဆို့​အ​ေရး​ယူမႈကို ျဖုတ္​ေပး​၊​ က်​ေနာ္တို့​ကလည္း​ နိ္ုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သား​ေတြကို လြွႊတ္​ေပး​ဆိုျပီး​ အစီအစဥ္​ေတြအ​ေပၚမွာ ​ေ႐ွ့​မတိုး​ေနာက္မဆုတ္ ျဖစ္ခဲ့​တယ္။ အခု​ေတာ့​ နိ္ုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သား​ေတြကို လြွႊတ္​ေပး​လာတယ္။ ​ေနာက္ထပ္ နိုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သား​ေတြ က်န္​ေနတယ္။ ထပ္လြွႊတ္​ေပး​ဖို့​ က်​ေနာ္က ​ေမတၱာရပ္ခံခဲ့​တယ္။ တထိုင္တည္း​မွာပဲ က်​ေနာ္တို့​က အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္ သင့္​ျမတ္​ေရး​အတြက္ ရလဒ္​ေတြ မထြက္နိုင္​ေသး​ေပမယ့္​ အနာဂတ္မွာ​ေတာ့​ ရလဒ္​ေကာင္း​ေတြ ထြက္ဖို့​ က်​ေနာ္​ေမ်ွာ္လင့္​တယ္။ ဆက္ျပီး​ေတာ့​ သူနဲ့​ ဆက္ဆံ​ေရး​ ဆက္ထား​ဖို့​ သ​ေဘာတူထား​ၾကတယ္။” ဝန္ၾကီး​ ဦး​ေအာင္မင္း​နဲ့​ ​ေတြ့​ျပီး​ျပီဆို​ေတာ့​ ျမန္မာျပည္ နိုင္ငံ​ေရး​ကို ကိုမိုး​သီး​ဇြန္ ဘယ္လို​ေျပာလို့​ရမလဲ။ “ျမန္မာျပည္နိုင္ငံ​ေရး​နဲ့​ ပတ္သက္လို့​ ဒါက ဦး​ေအာင္မင္း​နဲ့​ ​ေဆြး​ေနြး​ခ်က္​ေတာ့​ မဟုတ္ဘူး​။ က်​ေနာ့္​ရဲ့​ အျမင္​ေပါ့​ေလ။ ျမန္မာျပည္ နိုင္ငံ​ေရး​က လမ္း​ဆံု လမ္း​ခြကို ​ေရာက္​ေနတယ္။ အ​ေတာ္မွ စိုး​ရိမ္ပါတယ္။ အခု အ​ေျပာင္း​အလဲ​ေတြက လက္႐ွိ သမၼတ ဦး​သိန္း​စိန္အ​ေနနဲ့​ အစြမ္း​ကုန္ ၾကိုး​ပမ္း​ ​ေဆာင္႐ြက္​ေနတယ္လို့​ ျမင္ပါတယ္။ သို့​ေသာ္လည္း​ တကယ့္​အ​ေျပာင္း​အလဲ တခုက ျဖစ္မလာ​ေသး​ဘူး​။ က်​ေနာ္တို့​ လိုခ်င္တာက ဘာလိုခ်င္တာလဲ၊​ က်​ေနာ္တို့​ လိုခ်င္တာက လြတ္လပ္မႈကို လိုခ်င္တာ။ အစား​အ​ေသာက္နဲ့​ အလုပ္အကိုင္​ေတြ လိုခ်င္တာ။ အဲဒါ​ေတြ ၂ ခုလံုး​ ဗမာျပည္မွာ မ႐ွိဘူး​။ အဲဒါ​ေတြ မ႐ွိသမ်ွ ဦး​သိန္း​စိန္ အစိုး​ရအ​ေနနဲ့​ ​ေဒၚ​ေအာင္ဆန္း​စုၾကည္နဲ့​ ​ေျပလည္သြား​သည္ ျဖစ္​ေစ၊​ ​ေဒၚ​ေအာင္ဆန္း​စုၾကည္ ဝန္ၾကီး​ ျဖစ္သည္ ျဖစ္​ေစ၊​ က်​ေနာ္တို့​ ျပန္လာလို့​ ရသည္ ျဖစ္ပါ​ေစ၊​ ျမန္မာျပည္ရဲ့​ အနာဂတ္နိုင္ငံ​ေရး​က မ​ေသခ်ာ မ​ေရရာ ျဖစ္​ေနမယ္။ ပဋိပကၡ​ေတြက ႐ွိ​ေနမွာပဲ။ အဓိက အဲဒါပဲ။ လြတ္လပ္မႈ မ႐ွိ​ေသး​ဘူး​ က်​ေနာ္​ေျပာခ်င္တယ္။” အခုဆိုရင္ ၈၈ မ်ိုး​ဆက္​ေက်ာင္း​သား​ေတြလည္း​ ျပန္လြတ္လာၾကျပီ။ အျပင္မွာ႐ွိတဲ့​ ၈၈ မ်ိုး​ဆက္​ေတြ႐ွိတယ္။ အခု ၈၈ မွာဦး​ေဆာင္ခဲ့​တဲ့​ ကိုမိုး​သီး​ဇြန္ အ​ေနနဲ့​ေကာ ​ေ႐ွ့​ဘာဆက္လုပ္ဖို့​ ႐ွိသလဲ။ “အဓိက​ေတာ့​ က်​ေနာ္တို့​က အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္သင့္​ျမတ္​ေရး​က အဓိက လုပ္ငန္း​စဥ္ ျဖစ္တယ္။ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္ သင့္​ျမတ္​ေရး​အတြက္ က်​ေနာ္ ၾကိုး​စား​မယ္။ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္သင့္​ျမတ္​ေရး​နဲ့​ ပတ္သက္လို့​လည္း​ က်​ေနာ့္​ရဲ့​ အျမင္​ေတြ႐ွိပါတယ္။ အဲဒါက​ေတာ့​ တရား​ဥပ​ေဒကို ျပုျပင္ ​ေျပာင္း​လဲမႈ​ေတြ လုပ္ရမယ္။ ​ေနာက္တခုက အုပ္ခ်ဳပ္​ေရး​ပိ္ုင္း​ ဆိုင္ရာ​ေတြမွာ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲမႈ​ေတြ၊​ လယ္ယာ​ေျမ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲမႈ​ေတြ၊​ အဲဒါ​ေတြ လုပ္ဖို့​ လိုပါတယ္။ ​ေနာက္တခုက ဘ႑ာ​ေရး​နဲ့​ ပတ္သက္တဲ့​ ျပုျပင္ ​ေျပာင္း​လဲမႈ​ေတြ လုပ္ဖို့​ လိုပါတယ္။ “​ေနာက္တခါ မီဒီယာမွာလည္း​ အလား​တူ လြတ္လပ္မႈ​ေတြ လိုတယ္။ နိုင္ငံသား​ေတြ အ​ေနနဲ့​လည္း​ က်​ေနာ္တို့​နိုင္ငံသား​ရဲ့​ အခြင့္​အ​ေရး​ေတြကို တကယ္ကို ​ေရး​တင္ခြင့္​ ႐ွိဖို့​လိုတယ္။ က်​ေနာ္တို့​ ၄ရအ​ေျခခံဥပ​ေဒ၊​ ၇၄အ​ေျခခံဥပ​ေဒ၊​ အခု ၂၀၀၈ ထဲမွာလည္း​ နိုင္ငံသား​ အခြင့္​အ​ေရး​ေတြကို စာသား​နဲ့​ ​ေဖာ္ျပထား​တာ​ေတြ ႐ွိပါတယ္။ ဒါ​ေပမယ့္​ လက္​ေတြ့​က်င့္​သံုး​မႈ မ႐ွိပါဘူး​။ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ အ​ေျခခံဥပ​ေဒကို ဦး​ေဆာင္ခဲ့​တဲ့​ အစိုး​ရလို က်င့္​သံုး​တဲ့​သူ မ႐ွိခဲ့​ပါဘူး​။ အဲဒီဟာက အဓိက ျပဿနာတခုပါ။ ဒါ​ေၾကာင့္​မို့​ က်​ေနာ္တို့​ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲ​ေရး​ေတြ အမ်ား​ၾကီး​ ျပန္လုပ္ရမယ္။ အဲဒါ​ေတြအား​လံုး​ လုပ္မွသာလ်ွင္ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္ သင့္​ျမတ္​ေရး​က ျဖစ္​ေပၚလာနိုင္မယ္လို့​ က်​ေနာ့္​အ​ေနနဲ့​ ယံုၾကည္ပါတယ္။ “က်​ေနာ္ ၈၈ လႈပ္႐ွား​မႈမွာ ပါဝင္ခဲ့​တဲ့​ ​ေခါင္း​ေဆာင္ တ​ေယာက္အ​ေနနဲ့​ေတာ့​ ​ေက်ာင္း​သား​တ​ေယာက္ ျပည္သူတ​ေယာက္ အ​ေနနဲ့​ေကာ က်​ေနာ္က​ေတာ့​ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္ သင့္​ျမတ္​ေရး​ကို ျမင္ခ်င္တယ္။ အဲဒါကိုလုပ္ဖို့​ ၾကိုး​စား​မယ္။ ခုန​ေျပာတဲ့​ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲမႈ​ေတြ လုပ္ဖို့​လိုတယ္။ ပညာ​ေရး​မွာလည္း​ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲမႈ​ေတြ လုပ္ဖို့​လိုတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ ပညာတတ္တဲ့​ ပညာ႐ွိတဲ့​လူ​ေတြက ၁၉၆၂ ကတည္း​က ယ​ေန့​ထိ တ​ေ႐ြ့​ေ႐ြ့​နဲ့​ ထြက္သြား​ၾကတာ အခုဆို ကုန္သ​ေလာက္ ျဖစ္သြား​ျပီ။ အဲဒီလူ​ေတြ မ႐ွိဘဲ တိုင္း​ျပည္ကို ဘယ္လိုျပန္တည္​ေဆာက္မွာလဲ။ က်​ေနာ္လည္း​ နား​မလည္ဘူး​။ အဲဒီလူ​ေတြကို ျပန္ဖိတ္​ေခၚရမယ္။ က်​ေနာ္ျမင္တဲ့​ အျမင္က​ေတာ့​ တကယ့္​ကို အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္သင့္​ျမတ္​ေရး​ နွစ္နွစ္ကာကာ လုပ္ဖို့​လိုတယ္။ တခ်ိန္တုန္း​က​ေတာ့​ ဦး​သန္း​ေ႐ြွႊ အစိုး​ရ လက္ထက္က​ေပါ့​။ အခ်ိန္ဆြဲတာ သူတို့​အတြက္ ဗ်ဴဟာ​ေလး​ တခု​ေပါ့​။ အခုက အခ်ိန္ဆြဲတယ္ဆိုရင္ နိ္ုင္ငံ​ေတာ္အတြက္​ေကာ ျပည္သူ​ေတြအတြက္​ေကာ မ​ေကာင္း​ေတာ့​ဘူး​လို့​ က်​ေနာ္ျမင္တယ္။” ကိုမိုး​သီး​ဇြန္ ဘယ္အ​ေနအထား​ေရာက္ရင္ ျပန္မလဲ။ ဘယ္​ေတာ့​ျပန္မလဲ။ “က်​ေနာ္တို့​က ​ေျပာထား​သလို တျပည္လံုး​ အတိုင္း​အတာနဲ့​ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲ​ေရး​ေတြ လုပ္​ေပး​ဖို့​၊​ နိုင္ငံ​ေရး​ အက်ဥ္း​သား​ေတြ လြွႊတ္​ေပး​ဖို့​၊​ ​ေနာက္တခုက ျပည္ပ​ေရာက္တဲ့​ ျမန္မာ​ေတြ ပညာ႐ွင္​ေတြ၊​ နိုင္ငံသား​ေတြကို လြတ္လပ္စြာ ျပန္လာနိ္ုင္ခြင့္​ ျပုနိုင္တဲ့​ အ​ေျခအ​ေန၊​ အ​ေထြ​ေထြ လြတ္ျငိမ္း​ခ်မ္း​သာခြင့္​ကို အျမန္ဆံုး​ ျပုလုပ္​ေပး​မွသာ က်​ေနာ္ျပန္လို့​ရမယ္။”