တင္းမာေနဆဲ ေျမာက္ကိုရီးယား မေလးရွားဆက္ဆံေရးနဲ႔ မိုးႀကီးခ်ဳပ္မယ့္ကိစၥ
DVB
·
March 13, 2017
အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ဂ်ီဒီပီအရ တတိယ အခ်မ္းသာဆံုး ႏိုင္ငံတခု ျဖစ္တဲ့ မေလးရွားႏိုင္ငံနဲ႔ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္အတြက္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ အာရွနိုင္ငံေတြရဲ႕ စာရင္းမွာ (N/A) လို႔ ေဖာ္ျပထားတဲ့အတြက္ အခ်က္အလက္ မရႏိုင္လို႔ပဲ ယူယူ အခ်က္အလက္မရွိလို႔ပဲ ယူယူ စီးပြားေရးအရ၊ ခ်မ္းသာ ႂကြယ္ဝမႈအရ အဆင့္ေဖာ္ျပလို႔ မရႏိုင္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံတို႔အၾကား ဆက္ဆံေရးက အရင္က (ေျမာက္ကိုရီးယားေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း ကင္ဂ်ံဳအီရဲ႕သား၊ လက္ရွိေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္ရဲ႕ အေဖတူ အေမကြဲ အစ္ကိုေတာ္စပ္သူ ကင္ဂ်ံဳနမ္ မေလးရွားႏိုင္ငံေလဆိပ္မွာ လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္မခံရႏိုင္ခင္အထိ) အေတာ္ႀကီး အဆင္ေျပ ေကာင္းမြန္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရပါတယ္။
အရင္တုန္းကဆိုရင္ ေျမာက္ကိုရီးယားၿမိဳ႕ေတာ္ ၿပံဳယမ္းက မြတ္သိပ္ ဆာေလာင္ေနတဲ့ သူတေယာက္ဟာ တကၠစီတစီးကို တားၿပီး စူပါမတ္ကက္ကိုသြား၊ မေလးရွားႏိုင္ငံက ထုတ္တဲ့ မက္ဂီေခါက္ဆြဲ၊ မိုင္လိုနဲ႔ ဂ်ဴလီ ဘီစကစ္ေတြ တနင့္တပိုး ဝယ္ယူစားေသာက္တတ္ပါတယ္။ မုန္႔ေတြနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္အာရွက ပရိတြန္ကား ထုတ္လုပ္တဲ့ ႏိုင္ငံက ထုတ္လုပ္တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယား တကၠစီကားေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာ တရားဝင္အရေရာ တရားမဝင္အရပါ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးဆက္ဆံမႈရဲ႕ ျပယုဂ္ ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါပဲ။
အဲဒီလို ႏွစ္ႏိုင္ငံၾကား ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံေရးဟာ လက္ရွိ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအန္ရဲ႕ အေဖတူ အေမကြဲ အစ္ကို ကင္ဂ်ံဳနမ္ကို ဗီအိပ္ခ္ဆ္ အာ႐ံုေၾကာအဆိပ္နဲ႔ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရအၿပီး သံုးပတ္ေလာက္အတြင္းမွာ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ ေလ်ာ့ရဲဆုတ္ယုတ္လာခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ မေလးရွားရဲ႕ ဒီလုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈကို ေျမာက္ကိုရီးယား စပိုင္ေတြ ႀကိဳးကိုင္စီစဥ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြခ်က္အေပၚမွာ ႏွစ္ဖက္ ေဒါသတႀကီး အျပန္အလွန္ ခြန္းတုံ႔ျပန္ၾကရင္း ေျမာက္ကိုရီးယားက ထြက္ခြာမယ့္ မေလးရွားႏိုင္ငံသားေတြကို ယာယီ တားဆီးပိတ္ပင္မိန္႔ ထုတ္တဲ့အထိ ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။။ ဒီပိတ္ပင္မႈေၾကာင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံထဲမွာ ပိတ္မိေနတဲ့ မေလးရွားႏိုင္ငံသား ၁၁ ေယာက္ထဲမွာ သံ႐ံုးဝန္ထမ္း ၃ ဦးနဲ႔ သူတို႔ရဲ႕ မိသားစု ၆ ေယာက္ ပါဝင္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ပိတ္ပင္တားဆီးမႈဟာ သံတမန္ဆိုင္ရာ ဗီယန္နာ သေဘာတူညီခ်က္ကို အတိအလင္း ခ်ိဳးေဖာက္လိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ ၾသစေၾတးလွ် အမ်ိဳးသားတကၠသိုလ္က ႏိုင္ငံတကာဥပေဒေရးရာ ပါေမာကၡ ဒြန္႐ို႕သ္ဝဲလ္က ေျပာၾကားခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ မေလးရွားႏိုင္ငံဟာ အာဏာရွင္ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံရဲ႕ အာဏာရွင္ အစိုးရနဲ႔ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ထူေထာင္ခဲ့တာ ၁၉၇၃ ခုႏွစ္ကတည္းကျဖစ္ၿပီး အရင္ မေလးရွားႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း မဟာသီယာမိုဟာမက္ လက္ထက္မွာေတာ့ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးကို အႀကီးအက်ယ္ တိုးခ်ဲ႕ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ စင္ကာပူႏိုင္ငံ နန္ယန္း နည္းပညာတကၠသိုလ္က အႀကီးတန္းအဖြဲ႔ဝင္ အိုအိဆြန္းကေတာ့ “အဲဒီအခ်ိန္က အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အေနာက္ႏိုင္ငံေတြက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္္သက္ၿပီး သူ႔ကို အေတာ္ႀကီး ေဝဖန္ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္ေပါ့။ သူက အဲဒါကို လမ္းလႊဲေပးတဲ့ အေနနဲ႔ သူ႔ကိုယ္သူ တတိယကမၻာကို ပံ့ပိုးကာကြယ္သူတေယာက္အျဖစ္ ပံုဖမ္းၿပီး သူက ေျမာက္ကိုရီးယား၊ က်ဴးဘား၊ လစ္ဗ်ား စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြက အေတြးအေခၚ အယူအဆေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဂ႐ုမစိုက္တဲ့အေၾကာင္း၊ အဲဒါဟာ ကိစၥမရွိတဲ့အေၾကာင္း ျပသေနတဲ့ အခ်ိန္ပါ”လို႔ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ ႏ်ဴကလီယာလက္နက္ေတြနဲ႔ တာေဝးပစ္ တိုက္ခ်င္းပစ္ ဒံုးက်ည္စမ္းသပ္မႈေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ႏုိင္ငံတကာက အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြ တင္းက်ပ္လာတဲ့အခ်ိန္မွာေတာင္ မေလးရွားဟာ သူမ်ားေတြနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေျမာက္ကိုရီးယား အေပၚ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားေနခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး ကုလသမဂၢက ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံအေပၚ အျပင္းထန္ဆံုး အေရးယူမႈေတြ ခ်မွတ္လို႔ စင္ကာပူႏိုင္ငံက သူနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံအၾကား ဗီဇာမဲ့ သြားလာေရး အစီအစဥ္ကို နိဂံုးခ်ဳပ္ပစ္လိုက္ေပမယ့္ မေလးရွားကေတာ့ ဆက္လက္ထားရွိၿမဲ ထားရွိေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခု ကင္ဂ်ံဳနမ္ လုပ္ႀကံခံရတဲ့ ကိစၥမွာ မေလးရွားႏိုင္ငံထဲမွာ ျဖစ္ခဲ့ၿပီး သူ႔ႏိုင္ငံ ပုလိပ္တပ္ဖြဲ႔နဲ႔ လုံၿခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ဝင္ေတြရဲ႕ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြဟာ စိတ္မခ်ရနိုင္ဘူးလို႔ ေျပာဆိုခဲ့တဲ့ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံ အစိုးရရဲ႕ အေျပာနဲ႔ ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ ရွိေနတဲ့ မေလးရွားႏိုင္ငံသားေတြကို တိုင္းျပည္က ထြက္ခြာခြင့္ကို ပိတ္ပင္တားဆီးခဲ့တဲ့အတြက္ မေလးရွားႏိုင္ငံဘက္ကလည္း အလားတူ တုံ႔ျပန္ကန္႔သတ္ပိတ္ပင္မႈေတြ လုပ္ေဆာင္ခဲ့လို႔ ႏွွစ္ႏိုင္ငံၾကား သံတမန္ ဆက္ဆံေရးဟာ အရင္ကထက္ အမ်ားႀကီး အစည္းေျပ ယုတ္ေလ်ာ့လာခဲ့တာကို ေတြ႔ျမင္ေနရတာကေတာ့ တကယ့္ ပကတိ အေျခအေနပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားရဲ႕ တရားဝင္အစိုးရသတင္းစာ KCNA ကေတာ့ ဒီမိုကရက္တစ္ ျပည္သူ႔သမၼတႏိုင္ငံထဲမွာ ရွိတဲ့ မေလးရွားႏိုင္ငံသားေတြကို မေလးရွားႏိုင္ငံထဲမွာ ျဖစ္ခဲ့တ့ဲ လူသတ္မႈ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျဖရွင္းလို႔ရတဲ့အထိ ႏိုင္ငံက ထြက္ခြာခြင့္ကို ယာယီ ပိတ္သိမ္းလိုက္ရတာျဖစ္ေၾကာင္းကို ကိုရီးယား ဗဟိုသတင္းဌာန တာဝန္ရွိပုဂၢိဳလ္ တေယာက္က ႏိုင္ငံျခားေရးဌာနရဲ႕ ေျပာဆိုမႈကို ကိုးကားေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ လက္ရွိ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ အေဖတူ အေမကြဲ အစ္ကိုေတာ္သူ မစၥတာကင္ဂ်ံဳနမ္ မေလးရွားေလဆိပ္မွာ အမ်ိဳးသမီး ႏွစ္ေယာက္ရဲ႕ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္တာခံရၿပီးကတည္းက ရွိႏွင့္ၿပီးသား မေလးရွား၊ ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး ပ်က္ျပားရတဲ့အထိ ႏွစ္ႏိုင္ငံစလံုးက မိုက္မိုက္မဲမဲ တုံ႔ျပန္ တိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကရာကေန ဒီလို အမ်ားျပည္သူဆက္ဆံေရးအထိပါ ထိခိုက္ေလာက္ေအာင္ ဆက္ဆံေရး ဆိုးဝါးလာခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ေကာင္းမြန္ဖို႔ ႏိုင္ငံတကာက အလိုရွိေနတာ မွန္ေပမယ့္ ဒီကိစၥမွာ ဘယ္သူမွန္လို႔ ဘယ္သူက စမွားခဲ့တာပါလဲ။ ဒါကိုေတာ့ အေသအခ်ာ ေလ့လာသံုးသပ္ဖို႔ လိုအပ္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ မေလးရွားႏိုင္ငံမွာ အဲဒီလို သူ မလိုလားတဲ့ သူ၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ႏိုင္ငံျပင္ပမွာ လုပ္ႀကံလက္စေဖ်ာက္ပစ္တာမ်ိဳး အရင္က ရွိဖူးခဲ့သလား။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံဘက္မွာကေရာ အဲဒီလို သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ိဳး ရွိခဲ့ဖူးပါသလား။ ဒါကေတာ့ မလဲြမေသြ ၾကည့္ကို ၾကည့္ရမယ့္၊ နားေထာင္ရမယ့္ ရွာေဖြရမယ့္ အခ်က္အလက္ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုရမွာပါပဲ။
ေတာင္ကိုရီးယားႏိုင္ငံကေတာ့ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေျမာက္ကိုရီးယားကို ခပ္ျပတ္ျပတ္ပဲ အျပစ္တင္ခဲ့ၿပီး မေလးရွားႏိုင္ငံရဲ႕ ေျမာက္ကိုရီးယား အေတာ္မ်ားမ်ားကို စံုစမ္းေမးျမန္းခဲ့ေပမယ့္ သူတို႔ ဖမ္းဆီးခဲ့တဲ့ တဦးတည္းေသာ ေျမာက္ကိုရီးယား သံတမန္ကိုေတာင္ သက္ေသမခိုင္လံုလို႔ ျပန္လႊတ္ေပးလိုက္ရတဲ့ ကိစၥ အေပၚမွာလည္း ျပစ္တင္ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။
ေျမာက္ကိုရီးယားႏိုင္ငံကေတာ့ မေလးရွားေလဆိပ္မွာ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ခံရသူဟာ ဘယ္သူဆိုတာကို အတည္ျပဳေပးခဲ့ေပမယ့္ မေလးရွားနိုင္ငံရဲ႕ ဒီကိစၥအေပၚ ကိုင္တြယ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈကိုေတာ့ ဒီကိစၥကို မေကာင္းသတင္းျဖန္႔ အပုပ္ခ်ဖို႔ အသံုးခ်ခဲ့တယ္လို႔ ျပစ္တင္ေဝဖန္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီျဖစ္ရပ္က က်ေနာ္တို႔ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ဒီပဲရင္းလို၊ ေက်ာင္းသားသပိတ္ ၿဖိဳခြဲတဲ့ကိစၥလို၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဥပေဒအႀကံေပးအဖြဲ႔ဝင္ ဦးကိုနီ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈေတြမွာလို ႏိုင္ငံေတာ္ ဒါမွမဟုတ္ အစိုးရက လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မႈမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေနေလမလား။ ဒါဆို တကယ္ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္ဖို႔ ေစခိုင္းခံရသူေတြကလြဲလို႔ အသြားေစခိုင္းသူကိုေတာ့ ရွာေဖြ ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ အလြန္႔အလြန္ ခက္ခဲ၊ ဒီလိုပံုနဲ႔ပဲ မိုးႀကီး ခ်ဳပ္သြားမွာကိုသာ ေတြ႔ႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း။ ။
စိုးေနလင္း