ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ရဲ႕ ကစားပြဲအဖြင့္ ေရႊ႕ကြက္မ်ား
DVB
·
February 6, 2017
၂၀၁၇ ခုႏွစ္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၀ ရက္ေန႔က အေမရိကန္သမၼတအျဖစ္ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆိုၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ သမၼတ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္က အုပ္ခ်ုဳပ္မႈဆိုင္ရာ အမိန္႔အေတာ္မ်ားမ်ားကို လက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ပါတယ္။ သမၼတရဲ႕ အိမ္ျဖဴေတာ္အရာရွိခ်ဳပ္ ရိန္းစီး ပရီးစ္ဘတ္စ္က “အပ္ႏွင္းထားသည့္ အာဏာအရ မၾကာခင္ျပဳလုပ္မည့္ ျပန္လည္သံုးသပ္မႈအတြက္ ရပ္ဆိုင္းထားမႈ” ေခါင္းစဥ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနေတြနဲ႔ ေအဂ်င္စီေတြရဲ႕ အႀကီးအကဲေတြကို မဆံုးျဖတ္ရေသးတဲ့ စီမံခန႔္ခြဲမႈေတြကို ခ်က္ခ်င္းဆိုင္းငံ့ထားဖို႔နဲ႔ သတင္းျပန္ၾကားေရးနဲ႔ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေရးရာ ဌာနကို အေရးေပၚအေျခအေနေတြနဲ႔ လတ္တေလာ အေျခအေနေတြကလြဲလို႔ ထရမ့္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ရွိထားႏွင့္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းအရ စီမံေဆာင္ရြက္မႈေတြကို ျပန္လွန္သံုးသပ္ၿပီးစီးတဲ့ အခ်ိန္အထိ ‘ဘာစည္းမ်ဥ္းထိန္းခ်ဳပ္မႈမွ မေပးပို႔ဖို႔’ လက္မွတ္ေရးထိုး ညႊန္ၾကားခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။
ဇန္န၀ါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔မွာေတာ့ ပစိဖိတ္ေဒသလြန္စီးပြားေရးမိတ္ဖက္အဖြဲ႔ (TPP) ကေန ႏုတ္ထြက္ပစ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ႏိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ားက အံအားသင့္သြားခဲ့ရပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တီပီပီေအ ဆိုတာက ပစိဖိတ္အ၀န္းအ၀ိုင္း ႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ ၾသစေၾတးလ်၊ ဘရူႏိုင္း၊ ကေနဒါ၊ ခ်ီလီ၊ ဂ်ပန္၊ မေလးရွား၊ မက္ဆီကို၊ နယူဇီလန္၊ ပီရူး၊ စင္ကာပူနဲ႔ ဗီယက္နမ္ႏိုင္ငံေတြ ပါ၀င္တဲ့ ၁၁ ႏိုင္ငံသေဘာတူအဖြဲ႔ျဖစ္ၿပီး ကမၻာ့စီးပြားေရးရဲ႕ ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ကို လြတ္လပ္တဲ့ ကုန္သြယ္ေရးဇုန္တခုအျဖစ္ ဖန္တီးလုပ္ကိုင္ေနတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္ျဖစ္လုိ႔ အေရးပါတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတရပ္လ႔ို ေျပာလို႔ရတဲ့ ကုန္သြယ္ေရးသေဘာတူစာခ်ဳပ္အဖြဲ႔တခု ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ သမၼတေဟာင္း ဘားရတ္အိုဘားမားရဲ႕ ေျခရာ လက္ရာေတြကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ဖို႔ သူ႔ရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈ အစိတ္အပိုင္းတရပ္လို႔လည္း ယူဆလို႔ရပါတယ္။
ဇန္န၀ါရီလ ၂၄ ရက္က ေအပီသတင္းဌာနရဲ႕ သတင္းေဖာ္ျပခ်က္အရ သမၼတ က်မ္းသစၥာ က်ိန္ဆိုၿပီး မၾကာခင္ကေလးမွာတင္ စိုက္ပ်ိဳးေရးဌာန စိုက္ပ်ိဳးေရးသုေတသနလုပ္ငန္းလိုမ်ိဳး တခ်ိဳ႕အစိုးရေအဂ်င္စီေတြကို အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက ‘အေသးစိတ္တိက်သည့္ ဥပေဒအရ ပိတ္ပင္မႈမ်ား တားဆီးျခင္း’ ဆိုၿပီး အီးေမးလ္ေတြ ေပးပို႔ခဲ့ပါတယ္။ စိုက္ပ်ိဳးေရးဌာနကို သတင္းထုတ္ျပန္တာေတြ၊ ေအဂ်င္စီရဲ႕ ဆိုရွယ္မီဒီယာေတြ ဒါမွမဟုတ္ ဘေလာ့ဂ္ေတြမွာ အခ်ိန္နဲ႔အညီ အသစ္တင္တာေတြကို ပိတ္ပင္လိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေအပီရဲ႕ ေဖာ္ျပခ်က္အရ စီမံအုပ္ခ်ုပ္မႈပိုင္းရဲ႕ နယ္ပယ္အတြင္းက ဆက္သြယ္ေရးေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ တင္းက်ပ္တဲ့ တားဆီးမႈ ျပဳလုပ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါပဲ။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက သတင္းအေမွာင္ခ်လိုက္တာပဲ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အိမ္ျဖဴေတာ္ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးမႉး ေရွာင္းစပိုက္ဆာရဲ႕ ဇန္နဝါရီလ ၂၅ ရက္ေန႔က ရွင္းလင္းညႊန္ၾကားမႈမွာ အီးေမးလ္ေတြက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးက လာခဲ့တာမဟုတ္တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ “သူတို႔ဟာ က်ေနာ္တို႔က တခုခုလုပ္ဖို႔ ညႊန္ၾကားတာကို ခံၾကရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ညႊန္ၾကားခ်က္က ဒီကလာတာ မဟုတ္ပါဘူး” လို႔ ေျပာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ သမၼတေဟာင္းရဲ႕ ရွိႏွင့္ၿပီး ျဖစ္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယႏၱရားကို ပိုၿပီး ဗဟိုထိန္းခ်ဳပ္မႈလုပ္ၿပီး ကိုင္တြယ္လိုက္တဲ့သေဘာပါပဲ။ ဒီမတိုင္ခင္ ဇန္န၀ါရီလ ၂၃ ရက္ေန႔တုန္းကလည္း ၀န္ထမ္းေရးရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈဌာနရဲ႕ စီမံကြပ္ကဲမႈေအာက္မွာ ရွိတဲ့ အစိုးရတဖြဲ႔လံုးဆိုင္ရာ အရပ္ဘက္၀န္ထမ္း ငွားရမ္းမႈကို ရပ္စဲလိုက္တဲ့အေၾကာင္း သမၼတက ညႊန္ၾကားခဲ့ပါေသးတယ္။ အဲဒီလို ရပ္စဲလုိက္တဲ့အတြက္ သမၼတသစ္က ခန္႔ထားတဲ့ဌာနေတြျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသားလံုျခံဳေရး၊ စစ္တပ္နဲ႔ လူထုလံုျခံဳေရးဌာနေတြကလြဲလို႔ ဖက္ဒရယ္ေအဂ်င္စီေတြရဲ႕ လစ္လပ္ေနရာေတြမွာ ၀န္ထမ္းအစားထိုးခန္႔ထားမႈေတြကို တားဆီးခံလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဇန္န၀ါရီလ ၂၅ ရက္ေန႔မွာ ျပည္တြင္းလံုျခံဳေရးဌာနကို သြားေရာက္လည္ပတ္ခဲ့တဲ့ အခ်ိန္မွာ သမၼတေဒၚနယ္လ္ထရမ့္က လူ၀င္မႈႀကိႀကပ္ေရးနဲ႔ ႏိုင္ငံသားဆိုင္ရာဥပေဒေအာက္မွာရွိတဲ့ လံုျခံဳေသာ စည္းရိုးဥပေဒနဲ႔ တရားမ၀င္၀င္ေရာက္မႈ၊ တရားမ၀င္ထုတ္ကုန္ပစၥည္း ေမွာင္ခိုလုပ္ငန္း ေတြကို တားဆီးဖို႔အတြက္ မက္ဆီကို နယ္စပ္တံတိုင္းတည္းေဆာက္ဖို႔အတြက္ လိုအပ္တဲ့ ‘တရားမ၀င္ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္မႈ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးႏွင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္သူတာ၀န္ရွိမႈ ဥပေဒ’ ကို လက္မွတ္ေရးထိုးေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒီမက္ဆီကို အေမရိကန္ နယ္စပ္ တံတိုင္းဟာ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ မွာေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရ ေမရိကန္ေဒၚလာ ၁၀ ဘီလ်ံ ကေန ၁၂ ဘီလ်ံအထိကုန္က်ႏိုင္ၿပီး ဇန္န၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔ထိ ေနာက္ဆံုးခန္႔မွန္းခ်က္အရ ေဒၚလာ ဘီလ်ံ ၂၀ ကုန္က်မယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ အဲဒီကုန္က် စရိတ္ကို အဦးအစ စိုက္ထုတ္ရမွာကေတာ့ ကြန္ဂရက္ ကပဲျဖစ္ပါတယ္။ ထရမ့္ကေတာ့ ေနာက္ဆံုး ညိႇႏိႈင္းေဆြးေႏြးမႈလုပ္ၿပီးရင္ မက္ဆီကိုႏိုင္ငံက ရင္းစားျပန္ရယူရမယ္လို႔ စီစဥ္ထားတာပါ။ ဒါေပမယ့္ သူသမၼတျဖစ္ၿပီးလို႔ တံတိုင္းတည္ေဆာက္ေရး အမိန္႔ေပးတဲ့အခ်ိန္မွာ မက္ဆီကို သမၼတက သူတို႔ႏိုင္ငံက လံုး၀ကုန္က်ခံလိမ့္မယ္ မဟုတ္ဘူးလို႔ တံု႔ျပန္ေျပာဆိုခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား အဲဒီနယ္စပ္တံတိုင္းကို ေဒၚလ္နယ္ထရမ့္ေျပာသလို တည္ေဆာက္မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အေမရိကန္ျပည္သူလူထု မိသားစုေတြနဲ႔ အေသးစားလုပ္ငန္းေတြအေပၚ အေကာက္ခြန္ေတြ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၁ ထရီလ်ံ ထက္ပိုၿပီး ၁၀ ေက်ာ္ၾကာ တိုးမ်ားလာမယ္လို႔ ခန္႔မွန္းရတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။ တံတိုင္းတည္ေဆာက္ေရးဟာ တကယ္ပဲျဖစ္လာမလား ဘယ္လို ဆန္႔က်င္မႈေတြ ေတြ႔ႀကံဳလာရ ႏိုင္ၿပီးဘာျဖစ္လာအံုးမယ္ဆိုတာကေတာ့ ေစာင့္ၾကည့္ရမွာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဇန္န၀ါရီလ ၂၇ ရက္ေန႔မြန္းလြဲ ၄း၄၂ မွာေတာ့ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္က ‘ႏိုင္ငံကို ႏိုင္ငံျခားသား အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈမ်ားမွ ကာကြယ္ေရး’လို႔ နာမည္ေပးထားၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု ဒုကၡသည္လက္ခံေရးအစီအစဥ္ကို ယာယီဆိုင္းငံ့ေစလိုက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအမိန္႔ ၁၃၇၆၉ ကို လက္မွတ္ေရးထိုးေပးခဲ့ပါတယ္။
အဲဒီအမိန္႔ေၾကာင့္ အီရတ္၊ အီရန္၊ လစ္ဗ်ား၊ ဆိုမာလီယာ၊ ဆူဒန္၊ ဆီးရီးယားနဲ႔ ယီမင္ ႏိုင္ငံေတြက ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕အေမရိကန္ႏိုင္ငံတြင္း၀င္ေရာက္မႈကို သံုးလတာ ရပ္ဆိုင္းသြားေစခဲ့ပါ တယ္။ဆီးရီးယား ဒုကၡသည္ေတြအတြက္ကေတာ့ အခ်ိန္ကာလအရ မေျပာႏိုင္တဲ့ကာလအထိ ဆိုင္းငံ့သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအမိန္႔ထြက္ၿပီးတာနဲ႔ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတ၀ွမ္းက ေလဆိပ္ေတြနဲ႔ တျခားေနရာေတြမွာ ေထာင္ေသာင္းခ်ီတဲ့ လူေတြဆႏၵျပ ကန္႔ကြက္ခဲ့ၾကသလို သမၼတေဟာင္း အိုဘားမား၊ အေမရိကန္ အစၥလာမ္ ဆက္ဆံေရးေကာင္စီ၊ ျပည္နယ္ ၁၂ ျပည္နယ္ေက်ာ္က ေရွ႕ေနခ်ဳပ္ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ၊ ပညာရွင္ေတြ၊ ႏိုဘဲလ္ဆုရွင္ေတြ အပါအ၀င္ ဒီမိုကရက္အမ်ားစုနဲ႔ ထိပ္တန္းရီပတ္ဗလစ္ကန္ ကြန္ဂရက္အမတ္ေတြနဲ႔ အီရန္၊ ျပင္သစ္၊ ဂ်ာမဏီႏိုင္ငံေတြက နည္းပညာကုမၼဏီေတြက ကန္႔ကြက္ ဆႏၵျပခဲ့ႀကပါတယ္။ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာလည္း ကန္႔ကြက္သူေပါင္း ၈၀၀၀၀၀ ေက်ာ္ရွိခဲ့တာကို ေတြ႔ခဲ့ရ ပါတယ္။
အေမရိကန္ စက္မႈကုမၸဏီႀကီးေတြကို ျပည္ပမွာအေျခမစိုက္ဘဲ ျပည္တြင္းမွပဲ အေျခစိုက္ဖို႔ တကယ္လို႔ ျပည္ပမွာဆက္အေျခစိုက္ခဲ့ရင္ အခြန္အေကာက္တိုးၿပီး ေကာက္ခံမွာ ျဖစ္သလိုအစိုးရ မ်က္နွာသာေပးမႈကို မရရွိႏိုင္ဘူလို႔ေျပာခဲ့တဲ့ သမၼတသစ္ ေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ရဲ႕ အေျပာေတြဟာ အရင္က ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရးမွာလူေျပာသူေျပာမ်ား အေျပာခံခဲ့ရတဲ့ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြား ကာကြယ္ေရး လမ္းေၾကာင္းအတိုင္းျပန္သြားဖို႔ တာစူေနတာလားလို႔လည္း စဥ္းစားစရာရွိလာပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ႀကီးက်ယ္ ျမင့္မားမႈကိုပဲ အေလးအနက္ထားၿပီး က်န္တဲ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ျပည္သူလူထုေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ့ ဆင္းရဲဒုကၡေတြ၊ ဖိစီးႏွိပ္စက္ မတရားျပဳခံရမႈေတြ၊ လူ႔ အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္ခံရမႈေတြကို မ်က္ႏွာလႊဲခဲပစ္လုပ္မယ့္ မူ၀ါဒေတြကိုပဲ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ေတာ့ မွာလား။ ဒါေတြဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ျပည္သူလူထုေတြသာမဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံတကာ ျပည္သူလူထုေတြပါ စဥ္းစားသံုးသပ္ရမယ့္ ကိစၥျဖစ္လာေနပါၿပီ။
အေမရိကန္ဟာ ဒီကေန႔ တခုတည္းေသာ မဟာအင္အားႀကီး ႏိုင္ငံျဖစ္ ေနတဲ့အတြက္ သူ႔ႏိုင္ငံရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔အေျခခံသေဘာတရား၊ ႏိုင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒ စတာေတြဟာ တျခားကမၻာ့ ႏိုင္ငံအားလံုးအတြက္ပါ သက္ေရာက္မႈ ရွိလာမယ္ဆိုတာကေတာ့ ဒီကေန႔ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ကမၻာ့ႏိုင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲ၊ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးအရ အဆက္အစပ္ သက္ေရာက္မႈေတြကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားရမယ္။ သတိထားရမယ္ ဆိုတာကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို နားလည္သိရွိၿပီး ျဖစ္တဲ့ စာဖတ္သူေတြ နားလည္ထားရွိၿပီး ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
က်ေနာ္အထက္မွာ တင္ျပခဲ့ၿပီးျဖစ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာေတြမွာ မပါေသးတဲ့ အေၾကာင္းအရာ တရပ္ကို ဥပမာျပရရင္ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ လူနည္းစုေခါင္းေဆာင္ နန္စီ ပယ္လ္စီ မႀကာခင္က ထရမ့္ရဲ႕လုပ္ရပ္တခုနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး “အခုဆို ႏိုင္ငံျခား အင္ဂ်ီအိုေတြဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ႏိုင္ငံရပ္ျခား ကူညီပံ့ပိုးမႈေတြ ရရွိဖို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကို မျပည္႕စံုတဲ့ ေဆးဖက္ဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္၊ အႀကံဉာဏ္နဲ႔ေစာင့္ေရွာက္မႈေတြကိုပဲ ေပးအပ္ဖို႔ တြန္းအားေပးတာကို ခံေနရပါၿပီ၊ ေနာက္ဆံုးေရာက္လာတာကေတာ့ ကမၻာတ၀ွမ္းကိုယ္၀န္ရယူေရး စည္းမ်ဥ္းဥပေဒသ က ကမၻာတ၀ွမ္းလံုးမွာ မိသားစုစီမံကိန္းကို ရယူသံုးစြဲခြင့္ကို ေလွ်ာ့နည္းက်ဆင္းသြားေစခဲ့ၿပီ ဆိုတာပါပဲ။ ေလ့လာမႈအဆင့္ဆင့္အရ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ သေႏၶတားေဆးလိုဟာမ်ိဳးေတြကို ရယူႏိုင္တဲ့ မိသားစုစီမံကိန္း ၀န္ေဆာင္မႈေတြနဲ႔ ေထာက္ပံ့ပစၥည္းေတြကို မ်ားမ်ားရရွိႏိုင္ေလ ကေလးဖ်က္ခ်မႈ ျဖစ္ရပ္မ်ိဳးေတြကို ေလ်ာ့နည္း သြားေစေလပဲဆိုတာပါပဲ” လို႔ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ေျပာလိုရင္းကေတာ့ အေမရိကန္သမၼတသစ္ မစၥတာေဒၚနယ္လ္ထရမ့္ ရက္ ၉၀ အတြင္းေဆာင္ရြက္လာမယ့္၊ ခုသမၼတအျဖစ္တာ၀န္ယူယူျခင္း သူ႔ရဲ႕သမၼတ အုပ္ခ်ုဳပ္ေရး အာဏာကို သံုးစြဲလိုက္တဲ့ ကိစၥေတြဟာ အမွန္မ်ားသလား အမွားမ်ားသလား။ တကမၻာလံုးက ျပည္သူလူထုေတြအတြက္ေရာ ေကာင္းက်ိဳးဆိုးျပစ္ ဘယ္လိုျဖစ္လာမယ္ ဆိုတာကို မၾကာမတင္ ေတြ႔ျမင္လာရေတာ့မွာျဖစ္ပါတယ္။
စိုးေနလင္း
