Homeမေးမြန်းခန်း
အမ်ိုးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈပေပ်ာက္ဖို့က စစ္ဝါဒ က်င့္သံုးေနတာကို ရပ္တန့္ဖို့ လိုအပ္တယ္
အမ်ိုးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈပေပ်ာက္ဖို့က စစ္ဝါဒ က်င့္သံုးေနတာကို ရပ္တန့္ဖို့ လိုအပ္တယ္
နော်နိုရင်း
·
November 25, 2011
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အစိုးရသစ္တက္လာေပမယ့္ အရင္ စစ္အစိုးရလက္ထက္ကလိုပဲ တိုင္းရင္းသူ အမ်ိုးသမီးေတြကို အဓမၼျပုက်င့္ျပီး စစ္လက္နက္သဖြယ္ အသံုးျပုေနဆဲပဲလို့ အမ်ိုးသမီးမ်ားအဖြဲ့ခ်ဳပ္ ျမန္မာနိုင္ငံက ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။
ဒီေန့က်ေရာက္တဲ့ ၅၄ နွစ္ေျမာက္ နိုင္ငံတကာအမ်ိုးသမီးမ်ားေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ ပေပ်ာက္ေရးေန့ အထိမ္းအမွတ္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုလိုက္တာပါ။
[caption id="attachment_18291" align="alignright" width="300" caption="ေလြးေနြေနွာင္း (ဓာတ္ပံု ေကအိုင္စီ)"][/caption]
ဘယ္လိုအေထာက္အထားေတြနဲ့ ခုလိုေျပာဆိုတာလဲဆိုတာကို အမ်ိုးသမီးမ်ားအဖြဲ့ခ်ဳပ္-ျမန္မာနိုင္ငံ (ဒဗလ်ဴအယ္လ္ဘီ)ရဲ့ သဘာပတိအဖြဲ့ဝင္ ေလြးေနြေနွာင္းကို ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဒီေန့ ဒဗလ်ဴအယ္လ္ဘီ ကေနျပီးေတာ့ ေၾကညာခ်က္တခု ထုတ္ထားတယ္။ အရင္တုန္းကလည္း ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းမွာ အမ်ိုးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ႐ွိေနတယ္လို့လည္း အျမဲတမ္းလည္း ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ထားတာ ႐ွိတယ္ေလ။ အစိုးရသစ္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ အမ်ိုးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကေတာ့ ႐ွိေနတုန္းဘဲလား။
“သမၼတဦးသိန္းစိန္လက္ထက္မွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြက ႐ွိေနတုန္းပဲလို့ ေျပာလို့ ရပါတယ္။ အဓိကကေတာ့ ၈ လတာကာလ၊ ဒီ ၂၀၁၁ မွာ ကခ်င္ေဒသမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ ႐ွမ္းေဒသမွာျဖစ္ျဖစ္ ဒီ နွစ္ခုေပါင္း ဒီအမ်ိုးသမီး ၈၁ ဦးေလာက္ကို နအဖတပ္က မုဒိမ္းက်င့္ခဲ့တာမ်ိုးေတြ ႐ွိတယ္။ ၃၆ ဦး သတ္ျဖတ္ခံရတယ္။ ဒီဟာဆိုရင္ေတာ့ အရမ္းကို ဆိုးဆိုး႐ြား႐ြားျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနမ်ိုးေတြမွာ ႐ွိတယ္။ မုဒိမ္းမႈတင္မကဘူး ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အျခား အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈတို့၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြလည္း အမ်ားၾကီး။ ဥပမာ အမ်ိုးသမီးတေယာက္ကို ျခိမ္းေျခာက္တဲ့ဟာမ်ိုးေတြလည္း က်မတို့ဆီမွာ အမ်ားၾကီး ေတြ့ရတယ္ေလ။ တက္လာတဲ့ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္လက္ထက္ဆိုရင္ သူတို့ကေတာ့ ဒီမိုကေရစီနိုင္ငံလို့ ေျပာေနေပမယ့္ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြက တိုင္းရင္းေဒသမွာ မ႐ွိေသးဘူး ဆိုတဲ့ဟာမ်ိုးေတြ က်မတို့က အဓိက ဒီဟာကို ေထာက္ျပခ်င္တယ္။”
အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အမ်ိုးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ပိုမ်ားလာလား နည္းသြားသလား။
“ပိုျပီးေတာ့ မ်ားလာတာကို ေတြ့႐ွိရတယ္။”
ဘယ္လိုအေထာက္အထားနဲ့ မ်ားလာတယ္လို့ ေျပာတာလဲ။
“အခု လက္႐ွိ က်မတို့ ဒီမွာ ကခ်င္နဲ့ ႐ွမ္းေတြ ထုတ္ထားတဲ့ အစီရင္ခံစာေတြလည္း အမ်ားၾကီး ႐ွိတယ္ေလ။ ျပီးေတာ့ ပေလာင္ေဒသမွာ ျဖစ္ပ်က္တဲ့ဟာေတြလည္း အမ်ားၾကီး က်မတို့ ထုတ္ထားတယ္။ ဘိန္းကိစၥ၊ လူကုန္ကူးမႈ ကိစၥေတြေရာ။ ေနာက္တခု ဒီေန့ဆိုရင္ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ထုတ္ထားတယ္ေလ။ ဒီအေပၚမွာလည္း အၾကမ္းဖက္မႈနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ဟာေတြပဲ က်မတို့ အမ်ားၾကီး ႐ွိတာေပါ့ေနာ္။ ဒီနွစ္အတြင္းမွာ အမ်ိုးသမီးေတြက ဒီစာကေတာ့ ပေလာင္ထုတ္တဲ့ ေျပာင္းလဲျခင္းအတြက္ အသံမ်ားဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာေပါ့ေနာ္။ ဒီမွာလည္း အမ်ားၾကီး အမ်ိုးသမီးနဲ့ အမ်ိုးသား အင္တာဗ်ဴးၾကည့္လိုက္ေတာ့ ၆၀၀ ေက်ာ္ထဲမွာ ၉၀ က အၾကမ္းဖက္ခံရတဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြ ေတြ့႐ွိတယ္ဆိုတဲ့ဟာ သူတို့ရဲ့ ဖြင့္ေျပာခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး ေတြ့ရတယ္ေလ။ ဒီဟာလည္း က်မတို့အတြက္ သက္ေသတခုျဖစ္တယ္လို့ ေျပာလို့ရတယ္။”
အၾကမ္းဖက္မႈေတြထဲမွာ ဘယ္လိုအၾကမ္းဖက္မႈက အဆိုး႐ြားဆံုးျဖစ္လဲ။
“အဓိကကေတာ့ မုဒိမ္းမႈေပါ့ေနာ္။ က်မတို့ဆီမွာ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ျဖစ္ေနတဲ့ဟာ။ ဒီမုဒိမ္းမႈကေတာ့ ေျပာမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တရားဥပေဒနဲ့ ရင္ဆိုင္ရမယ့္ အမႈေတြ ျဖစ္တယ္ေလ။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ သူတို့က မလုပ္ေပးတဲ့ အပိုင္းေတြ ႐ွိတယ္။ နွစ္အခ်က္ကေတာ့ လူကုန္ကူးမႈေတြလည္း အမ်ားၾကီးျဖစ္တယ္။ လူကုန္ကူးမႈ ဘယ္ေနရာမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္ ကရင္ေဒသမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္ စစ္ပြဲေတြ ျဖစ္ေတာ့ လူေတြက အလုပ္လက္မဲ့ေတြျဖစ္တယ္။ ကခ်င္ေဒသမွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္၊ ႐ွမ္းျပည္မွာပဲ ၾကည့္ၾကည့္ အဓိက လူကုန္ကူးခံရမႈေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အမ်ိုးသမီးေတြ ခံစားရတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈမွာ မ်ားေသာအားျဖင့္ လူေတြက ေျပာေနၾကတာကေတာ့ ဒီဟာကေတာ့ မိသားစုအေရး ျဖစ္ေနတယ္။ ပတ္ဝန္းက်င္နဲ့ မဆိုင္ဘူးဆိုတဲ့ဟာ ပစ္ပယ္မယ္တဲ့ဟာမ်ိုးေတြလည္း အမ်ားၾကီးေတြ့ရတယ္။”
လူကုန္ကူးမႈေတြ၊ အဓမၼျပုက်င့္မႈေတြ၊ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈေတြ ႐ွိေနတဲ့ထဲမွာေပါ့ေလ ဘယ္ေဒသေတြက အမ်ားဆံုးျဖစ္လဲ။
“ဘယ္ေဒသမွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္လဲဆိုေတာ့ စစ္ပြဲျဖစ္တဲ့ေနရာေတြမွာ မ်ားပါတယ္။ ႐ွမ္းျပည္၊ ကခ်င္ျပည္၊ ကရင္ျပည္ေပါ့ေနာ္ မ်ားေသာအားျဖင့္ ျဖစ္တယ္။ တျခားေနရာမွာလည္း က်မတို့ ျခံုငံုျပီးေျပာလို့မရဘူး။ တျခားေနရာမွာ အိမ္တြင္းအၾကမ္းဖက္မႈဆိုရင္ အမ်ားၾကီး ေတြ့ရတယ္ေလ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ျမန္မာတျပည္လံုးမွာ ျဖစ္ေနၾကတာကိုး ဒီဟာက။”
အဓိကအားျဖင့္ ဒီလိုမ်ိုးေတြ ျဖစ္ရတာ ဘာေၾကာင့္ပါလဲ။
“အဓိကက ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အခုတက္လာတဲ့ အစိုးရသစ္ကိုပဲ ေျပာေျပာ၊ အရင္တုန္းက နအဖ ေခတ္ကိုပဲ ေျပာေျပာ တာဝန္ယူမႈ တစံုတရာ မ႐ွိတဲ့အျပင္ သူတို့က ၉၇ မွာ The Convention on the Elimination of all forms of Discrimination Against Women (CEDAW) (အမ်ိုးသမီးမ်ားအေပၚ ဖိနွိပ္မႈတားဆီးကာကြယ္ေရးညီလာခံ) မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားေပမယ့္ သူတို့ကေတာ့ ဒီ စာ႐ြက္စာတမ္းေပၚမွာပဲ ႐ွိတယ္ေလ။ တကယ့္လက္ေတြ့မွာ သူတို့ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ဘူးဆိုေတာ့ ဒါေတြကို လုပ္လို့မရဘူး။ က်မတို့ ဒီအမ်ိုးသမီးမ်ားအဖြဲ့ခ်ဳပ္ကေတာ့ ၾကိုးစားျပီးေတာ့ လုပ္ေနပါတယ္။ ဒီ အမ်ိုးသမီးမ်ား ၾကားမွာေပါ့ေနာ္ ပညာေပးေဟာေျပာပြဲေတြ၊ ဒီအခမ္းအနားေတြ၊ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ဟာမ်ိုးေတြ အကုန္ေတာ့ အလုပ္ေတာ့လုပ္ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ က်မတို့ ျပည္တြင္းမွာ ဘယ္ေလာက္ပဲလုပ္လုပ္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္နိုင္ေပမယ့္ အစိုးရရဲ့ သူတို့ရဲ့ ေပၚလစီထဲမွာ မေျပာင္းလဲဘူးဆိုရင္ က်မတို့ ဘယ္လိုမွ ေျပာင္းလဲလို့ မရတဲ့ အေနအထားေတြေတာ့ ျဖစ္တယ္႐ွင့္။”
အမ်ိုးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ ပေပ်ာက္ဖို့ ဘယ္လို လုပ္သင့္သလဲ။
“အမ်ိုးသမီးေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈ ပေပ်ာက္ဖို့က စစ္ဝါဒ က်င့္သံုးေနတာကို ရပ္တန့္ဖို့ လိုအပ္တယ္ ျမန္မာနိုင္ငံမွာေလ။ အမ်ိုးသမီးမ်ားအေပၚ ဖိနွိပ္မႈတားဆီးကာကြယ္ေရးညီလာခံ လက္မွတ္ ထိုးထားတယ္ဆိုေတာ့ တကယ့္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို့ လိုအပ္တယ္ ဆိုတာမ်ိုး က်မတို့ မီးေမာင္းထိုးျပခ်င္တယ္။ ဒီဟာကိုလည္း လက္ေတြ့လုပ္ေဆာင္ဖို့ လိုအပ္တယ္ဆိုတဲ့ဟာမ်ိုးေတြ။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ က်မတို့ ပညာေပးေဟာေျပာပြဲေတြ အမ်ားၾကီးလုပ္ေဆာင္ဖို့လို့အပ္တယ္။ ၂၀၀၇ တုန္းက က်မတို့ အေတြ့အၾကံုေပါ့ေနာ္။ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သူတို့ အမ်ိုးသမီးမ်ားအေပၚ ဖိနွိပ္မႈတားဆီးကာကြယ္ေရးညီလာခံ (ကုလသမဂၢ) မွာ တင္ေတာ့ ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ အမ်ိုးသားမ်ားနဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြက တန္းတူ အခြင့္အေရးခံစားခြင့္႐ွိတယ္။ မေမြးခင္ကတည္းက အခြင့္အေရးေတြက ႐ွိထားျပီးသားဆိုေတာ့ သူတို့ရဲ့ စာတန္းထဲမွာေတာ့ ႐ွိတယ္၊ တကယ့္ လက္ေတြ့မွာ သူတို့လုပ္ေဆာင္ေနတဲ့ အပိုင္းေတြ အရမ္းအားနည္းတဲ့ ဟာမ်ိုးေတြေပါ့ေနာ္။ ဒီဟာကို အစိုးရေတြ ကိုယ္တိုင္လည္း လုပ္ေဆာင္ဖို့ လိုအပ္တယ္။”