ဒီတပတ္ ေဆြးေႏြးမယ့္ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ အတုိင္ပင္ခံပုဂိၢဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကေနၿပီးေတာ့ ၇ ဒသမ ၇၃ ဘီလီယံ ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားအကူအညီေငြကို ရရွိမယ္လို႔ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးအလားအလာ ဘာေတြျဖစ္လာႏိုင္လဲ။ ေနာက္တခုကလည္း ေခတ္အဆက္ဆက္ ျမန္မာျပည္မွာရွိခဲ့တဲ့ အရင္တုန္းကေတာ့ ခ႐ိုနီလို႔ ေခၚတယ္၊ အခု ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုလူေတြရဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑မွာ ဘယ္လို ဆက္လက္ပါဝင္ပတ္သက္မလဲဆိုတာ ေဆြးေႏြးမွာပါ။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ကေတာ့ မယမင္းျမတ္ေအးနဲ႔ မမြန္မြန္ျမတ္ကို က်ေနာ္တို႔ ဖိတ္ေခၚထားပါတယ္။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္(ဒီဗီြဘီ) မယမင္းကိုပဲ စေမးပါမယ္ ခင္ဗ်။ အခုေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္က အကူအညီလာတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ Cash Flow ေတာ့ ျဖစ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ တကယ္ Infrastructure တို႔ ပုဂၢလိကဖံြ႔ၿဖိဳးမႈ အခန္းက႑ေတြ ပါလာမယ္။ အဲဒီက လက္ေတြ႔က်က် က်ေနာ္တို႔ ဘာေတြ ရႏိုင္မလဲ။ ေနာက္တခုကလည္း အဲဒါနဲ႔ ကြၽဲကူးေရပါေပါ့ တျခားလုပ္ငန္းရွင္ႀကီး ၃၀ ေလာက္ သြားၾကတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ ခ႐ိုနီ ေခၚတယ္။ အခုေတာ့ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈမိတ္ဖက္။ အဲဒီလိုလူေတြကိုေရာ ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲ။ အဲဒါေလး ေဆြးေႏြးေပးပါခင္ဗ်။ မယမင္းျမတ္ေအး (စီးပြားေရးေဆာင္းပါးရွင္) အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ခရီးစဥ္ကို ၾကည့္ရင္ ပထမဦးဆံုး တ႐ုတ္ကို သြားလိုက္တယ္ေပါ့။ အဲဒီက ျပန္လာေတာ့ အေမရိကားကို သြားတယ္။ အေမရိကန္မွာ ဆန္ရွင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူ လုပ္ခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီက ျပန္လာတယ္။ အိႏိၵယကို သြားတယ္။ ဘင္းစတက္ညီလာခံ သြားတက္တယ္။ အခု ဂ်ပန္ခရီးစဥ္ေပါ့။ ဂ်ပန္ခရီးစဥ္က်ေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ေပါ့ေနာ္ ၇ ဒသမ ၇ ဘီလီယံ ေထာက္ပံ့မယ္ဆိုတာမ်ဳိး ထြက္လာတယ္။ ဟိုဘက္ကလည္း ေၾကညာတယ္ေပါ့ေနာ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ဆံုးျဖတ္ၿပီး အကူအညီေပးမယ္ဆိုေတာ့ ဒါ အလားအလာေကာင္းတခုေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါက အမ်ားစု ျမင္သလို In Cash အေနနဲ႔ အီကိုေနာ္မီထဲကို တန္းဝင္လာမယ့္ ပိုက္ဆံေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ သူက ပေရာဂ်က္ေဘ့စ္ ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ဒါေတြက သူ႔ရဲ႕ Development Partnership ေတြကေနတဆင့္၀င္လာမယ္၊ ကုမၸဏီေတြက ဝင္လာႏိုင္တာမ်ဳိး ျဖစ္ႏိုင္တယ္ေပါ့။ တနည္းအားျဖင့္ အခုလို ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ က်ေနတဲ့အခ်ိန္မွာေပါ့။ ၁ ဒသမ ၁ ေက်ာ္ေက်ာ္ပဲ ရွိတယ္ေလ။ မႏွစ္က ၈ ဘီလီယံေလာက္ ရွိတယ္။ ဒီႏွစ္ ၁ ေက်ာ္ေက်ာ္ပဲ ရွိတယ္။ ဒီအခ်ိန္မွာ ဒီလိုမ်ဳိး Development Loan အေနနဲ႔ပဲ ေျပာေျပာ၊ ဂ်ပန္ကေနၿပီး ၇ ဒသမ ၇၃ ဘီလီယံ ျမန္မာျပည္ကို ေထာက္ပံ့လိုက္တဲ့ဟာ ကေတာ့ ျမန္မာ့စီးပြားေရး ဖံြ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ အတြက္ေတာ့ တစံုတရာ အလားအလာေကာင္းေတာ့ ျဖစ္ေနတာေပါ့။ ဒါက နံပါတ္ ၁ အခ်က္ေပါ့။ ေစာေစာက ခ႐ိုနီေတြ ဆုိတဲ့အပိုင္းနဲ႔ ပတ္သက္တာမွာေတာ့ လႊတ္ေပးလိုက္တဲ့ အခ်ိန္အခါမွာ ျမန္မာ့စီးပြားေရးအေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္အထိ သက္ေရာက္မႈ ရွိလာမလဲဆိုတဲ့ အပိုင္းကေတာ့ ဒီခ႐ိုနီေတြကို ဘယ္ေလာက္ ကိုင္တြယ္ႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့အပိုင္းမွာလည္း မူတည္တယ္။ ဒါက သမၼတအိုဘားမားလည္း ေျပာထားၿပီးၿပီ။ ဆန္ရွင္ကို လႊတ္ေပးလိုက္တာ ဟုတ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ခ႐ိုနီေတြကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲ၊ ဘယ္လိုလုပ္မလဲဆိုတာ။ အဲဒီအပိုင္းမွာ ခ႐ိုနီေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အရမ္းက်ပ္လို႔မရတဲ့အပိုင္းေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့ေလ။ ဒီအစိုးရ တက္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အိမ္ရာအေဆာက္အအံုက႑မွာ Regulation အပိုင္းေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သြားၿပီး တင္းက်ပ္လိုက္တာ ရွိတယ္။ ရွိတဲ့အခါက်ေတာ့ တဘက္ကေတာ့ ဟုတ္တယ္။ ဥပေဒအရ လုပ္လိုက္တယ္ေပါ့ေနာ္။ Rules of Law ကို လုပ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ တဘက္က မွန္တယ္။ ဥပေဒအရ ၾကပ္မတ္တယ္ဆိုတာ မွန္တယ္။ ဒါေပမယ့္ Cash Flow က်တဲ့အခါက်ေတာ့ မလည္ပတ္တဲ့အခါက်ေတာ့  စီးပြားေရးမွာ သြားၿပီးေတာ့ အတားအဆီးတခု ျဖစ္ေနတာေတာ့ ရွိတာေပါ့။ ဒါကို ဘယ္လို ကိုင္တြယ္မလဲဆိုတာကေတာ့ အစိုးရမွာေတာ့ ခိုင္မာတဲ့ မူဝါဒတရပ္ေတာ့ ရွိဖို႔လိုတာေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တခုက ခ႐ိုနီေတြကုိ ဖြင့္ေပးလိုက္ၿပီဆိုရင္ ခ႐ိုနီနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ စီးပြားေရးပညာရွင္ ဦးျမင့္ေအာင္ ေထာက္ျပထားတာ ရွိတယ္။ ၂ ခ်က္ေပါ့ေနာ္။ တခ်က္ကေတာ့ Capital Flight ေပါ့။ သူမ်ားႏိုင္ငံေတြကို အရင္းအႏွီးေတြ စီးထြက္သြားတဲ့ျပႆနာ ရွိမယ္။ ေနာက္တခုကက်ေတာ့ ႏိုင္ငံတြင္းမွာရွိတဲ့ အေသးစားလုပ္ငန္းေတြ၊ အလတ္စားလုပ္ငန္းေတြ ဘယ္လိုလုပ္ေပးမလဲဆိုတဲ့ အပိုင္းေပါ့ေနာ္။ ဒါကေတာ့ အစိုးရ ဘယ္ေလာက္အထိ လုပ္ေပးႏိုင္မလဲ ဆိုတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးကာမွ တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးမွာ ခ႐ိုနီေတြ ဘယ္ေလာက္အထိ ပါဝင္ၿပီးေတာ့ လုပ္လာႏိုင္သလဲ၊ ခ႐ိုနီေတြနဲ႔ သြားတာဟာ ဘယ္ေလာက္အထိ ေအာင္ျမင္မလဲ ဆိုတာ အဲဒီက်ေတာ့မွ ဒါက ဆံုးျဖတ္လို႔ရမွာေပါ့ေနာ္။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္(ဒီဗီြဘီ) ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ မမြန္ျမတ္ကိုလည္း ဒီကိစၥကိုပဲ ေမးခ်င္ပါတယ္။ အရင္တုန္းကေတာ့ ဗမာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဒီ ခ႐ိုနီအရင္းရွင္ဝါဒနဲ႔ သြားေနၾကတယ္။ ဒီလူေတြပဲ အရင္စစ္အစိုးရနဲ႔ ေပါင္းၿပီး စီးပြားေရးေတြ လုပ္ၾကတယ္။ အခုဆိုရင္ အေမရိကန္ ဆန္ရွင္ကလည္း ေလွ်ာ့ေပးလိုက္ၿပီ။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ေငြအရင္းအႏွီးကိုလည္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ သယ္သြားလို႔ရတယ္။ သူတို႔ေတြ ထြက္သြားမွာလည္း စိုးရိမ္တယ္။ သူတို႔ရဲ႕ ဘက္ဂေရာင္းကိုလည္း လူေတြက သိပ္မႀကိဳက္ၾကဘူး။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မမြန္မြန္ျမတ္အေနနဲ႔ ျဖည့္စြက္ၿပီးေတာ့ ေဆြးေႏြးေပးပါခင္ဗ်။ မမြန္မြန္ျမတ္ (ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးရွင္) က်မတို႔ ၾကားဖူးတဲ့ စကားတခြန္းရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးလုပ္တယ္ဆိုတာ ရန္သူကို မိတ္ေဆြျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရတယ္ဆိုတာ။ အခုလည္း ဒီလိုပဲ။ ခ႐ိုနီကို မိတ္ဘက္ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ရတဲ့ အေနအထားတခုေပါ့ေနာ္။ က်မတို႔မွာ မရွိမျဖစ္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္း က႑ေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ဆိုရင္ ဒီစီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ က႑ကလည္း အင္မတန္မွ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ေတြကလည္း မရွိမျဖစ္ပါပဲ။ သူတို႔ေတြကလည္း မရွိမျဖစ္ပါပဲ။ သူတို႔ကို က်မတို႔က ဘယ္လိုမ်ဳိး ႏိုင္ငံဖံြ႔ၿဖိဳးေအာင္ ထူေထာင္တဲ့ကိစၥေတြမွာ ဘယ္လိုမ်ဳိး အကူအညီေတြ ေပးႏိုင္မလဲ။ အလုပ္အကိုင္ ဖံြ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ သူတို႔ေတြ ဘာေတြလုပ္ေပးႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ အေနအထားေတြေပါ့ေနာ္။ ဒီနည္းေတြနဲ႔ သူတို႔ကို ျပန္ၿပီးဆဲြယူရမွာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ Contribution က တိုင္းျပည္အတြက္ ဘယ္လို အက်ဳိးသက္ေရာက္ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ဟာမ်ဳိးနဲ႔။ ဒါမ်ဳိးနဲ႔ က်မတို႔က စၿပီးဆဲြေဆာင္ရမွာ။ ေနာက္တခ်က္ကလည္း အစိုးရရဲ႕ စီးပြားေရးေပၚလစီ ၁၂ ခ်က္ထဲမွာလည္း ပါပါတယ္။ ခ႐ိုနီကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ရာအတြက္ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိတဲ့ စီမံခန္႔ခဲြမႈစနစ္ဆိုတာ ဒါ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ မိတ္ဘက္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြကို ထိန္းေက်ာင္းတဲ့ေနရာမွာ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတဲ့ စီးပြားေရးမူဝါဒေပါ့ေနာ္။ ဒီမူဝါဒကို အသက္ဝင္လာေအာင္ တကယ့္ကို ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏိုင္ဖုိ႔လုိတယ္။ ေနာက္တခုက အခြန္စည္းၾကပ္တဲ့ကိစၥ။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈနဲ႔ အခြန္စည္းၾကပ္တဲ့ ကိစၥကလည္း ဆက္စပ္ေနတာပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြဆီက ေကာက္ခံရရွိတဲ့ အခြန္ေငြ၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေကာက္ခံရရွိတဲ့ အခြန္ေငြေတြကလည္း တိုင္းျပည္ထူေထာင္ေရး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ ျပန္ၿပီးေတာ့အသံုးခ်ႏိုင္မယ့္ ေငြေၾကးတစံုတရာ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ ဒါေတြကလည္း က်မတို႔ စီးပြားေရးမူဝါဒအရ ျပန္သံုးသပ္မယ္ဆိုရင္ တကယ္တမ္း ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မယ္၊ မွန္မွန္ကန္ကန္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ေကာင္းႏိုင္မယ့္ အခ်က္အလက္ေတြေပါ့။ ေနာက္တခ်က္က က်မရဲ႕မိတ္ေဆြ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္တေယာက္ရဲ႕ အေျပာအရေပါ့။ ဒီအစိုးရလက္ထက္ ၆ လ၊ ၇ လအတြင္း ေရာက္လာေပမယ့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္မႈ မရွိဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားကို က်မ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ သူက ဒါက တကယ္တမ္းက်ေတာ့ စီးပြားေရးမူဝါဒနဲ႔ တိုက္႐ိုက္သက္ဆိုင္မႈ မရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ အခု ျပႆနာျဖစ္ေနတာက ကမာၻလံုးဆိုင္ရာ စီးပြားပ်က္ကပ္ သက္ေရာက္မႈက ဒီႏိုင္ငံမွာလည္း က်ေရာက္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေအာ္ဒါေတြက ျပည့္မီေအာင္ မရတာေတြ ရွိမယ္။ ေနာက္တခါ လုပ္ငန္းခြင္မွာ Minimum wages ကိစၥေတြက သူတို႔အလုပ္သမားေတြကို ေပးရတဲ့ ေငြေၾကးအရလည္း ရွာေဖြရတဲ့ကိစၥေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါေတြက သူတို႔ကို ႐ိုက္ခတ္တဲ့အခါမွာ စီးပြားေရးမူဝါဒဆိုတာ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ တရားေတာ္လိုပဲေပါ့ေနာ္။ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ မက်င့္သံုးႏိုင္ၾကေသးဘူး။ သက္ေရာက္မႈ မရွိေသးဘူး။ လက္ရွိ သူတို႔ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျပႆနာက ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရးပ်က္ကပ္ရဲ႕ ႐ိုက္ခတ္မႈေတြ။ ဒါေတြကုိေရာ လက္ရွိအစိုးရက သူတုိ႔အေပၚမွာ ဘယ္လိုျပန္ၿပီး ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မလဲ၊ ျပန္ၿပီးေတာ့ ကာဗာလုပ္ေပးႏိုင္မလဲ ဆိုတာလည္း သူတို႔က ေမွ်ာ္လင့္ေနတယ္ေပါ့။ ဒါေတြကလည္း မူဝါဒတရပ္ထဲမွာ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ့္အခ်က္ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗီြဘီ) ဟုတ္ကဲ့ခင္ဗ်။ မမြန္မြန္ျမတ္ကေတာ့ တကမာၻလံုးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စီးပြားေရးကိစၥေတြပါ ထည့္သြင္း ေျပာသြားပါတယ္။ အခုက်ေနာ္တို႔ လူႀကီးႀကီးေတြေပါ့ေနာ္။ ခ႐ိုနီေတြ ကိစၥကေနၿပီးေတာ့ လက္ရွိ လယ္သမားေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဆန္စပါးေဈးႏႈန္းက်မႈေပါ့။ ဒါလည္း တကမာၻလံုးနဲ႔ ဆိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ က်ေနာ္တို႔ အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏိုင္ငံမွာဆိုရင္ ထိုင္းအစိုးရက ၁ ဘီလီယံေဒၚလာ Subsidize လုပ္တယ္။ လယ္သမားေတြကို ၆ လစာအထိ ဆန္ဝယ္ၿပီး သိမ္းထားေပးတယ္ေပါ့။ ျမန္မာျပည္မွာလည္း လယ္သမားေတြ အခု က်ေနာ္ထင္တယ္။ အရင္ထက္ ေဈးက တဝက္ေလာက္က်တယ္။ အဲဒီေတာ့ က်ေနာ္ ဆိုလိုတာက လက္ရွိ လယ္သမားေတြေပါ့။ ေနာက္တခု ပိုဆုိးတာက လယ္ရိတ္သိမ္းတဲ့အခ်ိန္မွာ မုန္တိုင္း အဖ်ားခတ္ေတာ့ သူတို႔စပါးပင္ေတြ လဲကုန္တယ္ေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ေရာ အခု ျပည္သူ႔အစိုးရေပါ့ေနာ္ ၇ လရွိလာၿပီ။ လယ္သမားေတြကို ကူညီႏိုင္မယ့္ဟာ ဘာလုပ္ေပးဖို႔လိုလဲ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အခုလို ဆန္စပါးေဈး က်ေနတဲ့အေပၚ လယ္သမားေတြ ဆက္လက္ရပ္တည္ႏိုင္ေအာင္ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ မယမင္း ျဖည့္စြက္ေဆြးေႏြးေပးပါဦးခင္ဗ်။ မယမင္းျမတ္ေအး (စီးပြားေရးေဆာင္းပါးရွင္) ဆန္ေဈးႏႈန္း က်သြားတယ္ဆိုတဲ့အပိုင္းမွာ ပထမဦးဆံုးတခ်က္ က်မ ျမင္တာကေတာ့ တႏွစ္တႏွစ္ကို က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံေနၿပီး ဆန္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား တန္ခ်ိန္က သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး တ႐ုတ္ဘက္ကို တင္ရတာေတြ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အခုေနာက္ပိုင္းမွာက်ေတာ့ အစိုးရသစ္ တက္လာတယ္။ မူဝါဒေတြ ေျပာင္းလဲသြားတယ္။ ေပၚလစီေတြ ေျပာင္းသြားတဲ့အခါက်ေတာ့ တ႐ုတ္ဘက္က ျမန္မာႏိုင္ငံက ဝယ္တဲ့ဆန္ကို သူတုိ႔က မဝယ္ဘူးလုိ႔ မေျပာဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခြန္ေတြ တိုးေကာက္လိုက္တယ္။ ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္အထိ တိုးေကာက္လိုက္တယ္။ ဆိုလိုတာက ဝယ္သူေဈးကြက္ ျဖစ္သြားတယ္။ ေရာင္းသူေဈးကြက္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ ဒါက ဟိုတုန္းကတည္းကလည္း ဒီျပႆနာက ရွိခဲ့တယ္။ ေရွ႕အစိုးရကလည္း ဒီျပႆနာကို မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ဘူး။ နားလည္မႈနဲ႔ပဲ သြားခဲ့တာေပါ့။ ဒီအစိုးရ တက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ သစ္ေမွာင္ခုိေတြ ဖမ္းတယ္။ ေက်ာက္ေမွာင္ခိုတာေတြ ဖမ္းတယ္ဆိုေတာ့ ဟိုဘက္ကလည္း မႀကိဳက္ဘူး။ မႀကိဳက္လို႔ လုပ္လိုက္တဲ့သေဘာ။ တကယ္ေတာ့ က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကေန တ႐ုတ္ကို ဆန္ေတြ ပို႔ေနတယ္၊ ေျပာင္းေတြ တင္ပို႔ေနတယ္ဆိုတာ တရားဝင္တင္ပို႔ခြင့္ ရေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ဒါ ျမန္မာႏိုင္ငံကပဲ တရားဝင္တင္ပို႔ခြင့္ ျပဳထားတာ။ ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္ဘက္က်ေတာ့ တရားဝင္လို႔ မေျပာဘူး။ တ႐ုတ္ဘက္က တရားဝင္ မေပးဘူး။ ဒါေပမယ့္ မဖမ္းဘူး။ ၾကည့္ေနတယ္။ ဖမ္းခ်င္တဲ့ေန႔က်ရင္ ဖမ္းတယ္ေပါ့။ တခါတေလက်ရင္ QC ကို အေၾကာင္းျပၿပီး ျပႆနာရွာတယ္။ ဒါမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ အဲဒီကတည္းကပဲ က်မ ေရႊလီမွာလုပ္တဲ့ မီတင္တခုကို သြားၿပီးတက္လိုက္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဆန္ေတြကို တ႐ုတ္ဘက္ကို တင္ပို႔ဖို႔ရဖို႔ ေျပာင္းေတြတင္ပို႔ခြင့္ရဖို႔ဆိုတာ Government to Government (G to G) ဒါလုပ္သင့္တယ္။ နားလည္မႈနဲ႔ သြားသင့္တယ္။ ယူနန္အစိုးရေလာက္နဲ႔ ျမန္မာနဲ႔ ကုန္သည္ေလာက္နဲ႔ ေျပာလို႔မရဘူး။ ဒါ ဟုိဘက္က အစိုးရနဲ႔ ဒီဘက္ကအစိုးရ ေျပာတဲ့အခါက်မွသာ ဒီက တရားဝင္တင္ပို႔ခြင့္ရမယ္ ဆိုတာ ဒါ ဟိုအစိုးရလက္ထက္ကတည္းက မလုပ္လုိက္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥေပါ့။ ဒါဆိုရင္ အခု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ အစိုးရလက္ထက္ တက္လာတဲ့အခါမွာေရာ တ႐ုတ္အစိုးရနဲ႔ နားလည္မႈယူလို႔ မရႏိုင္ဘူးလားဆိုတဲ့ အဲဒါတခ်က္ ရွိတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ေလာေလာဆယ္ ေဈးကြက္ကို ေဖာက္ထြက္ဖို႔ ဥပမာ- အီးယူေဈးကြက္ကို ေဖာက္ထြက္ဖုိ႔အတြက္ က်မတို႔ ဆန္ရွင္လႊတ္ေပးထားတယ္။ အေမရိကန္ေဈးကြက္ကို ေဖာက္ထြက္ဖုိ႔က်ေတာ့ က်မတို႔ႏိုင္ငံမွာက အရင္းအႏွီးမရွိတဲ့ ျပႆနာရွိတယ္။ ကြာလတီမရွိတဲ့ ျပႆနာရွိတယ္။ ကြာလတီဆိုတာ နည္းပညာအားနည္းတဲ့ ျပႆနာရွိတယ္။ အဲဒါကို ဒီေန႔ က်မတို႔ ဆန္စိုက္ၿပီး ေနာက္ေန႔ ဗီယက္နမ္ကို ေက်ာ္ရမယ္တို႔၊ ေနာက္ ထုိင္းကိုေက်ာ္ရမယ္ ဆိုတာမ်ဳိး အဲဒါ လုပ္လို႔မရတဲ့အေနအထား ရွိတယ္။ ေနာက္ၿပီး အရင္းအႏွီးမရွိဘူး၊ မေပးႏိုင္ဘူး။ နည္းပညာ မရွိဘူး။ ဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေစာေစာကေျပာတဲ့ စီးပြားေရးမူဝါဒ ၁၂ ခ်က္ထဲမွာလည္း လယ္ယာက႑ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖုိ႔ဆိုတာ ပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက လယ္သမားေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ဆိုရင္ေတာ့ မွန္တယ္။ Subsidize လုပ္ေပးဖို႔လည္း လိုအပ္တယ္။ ေနာက္တခုက လယ္ေျမ အသိမ္းခံရတဲ့ ျပႆနာေတြလည္းရွိတယ္။ လယ္ေျမသိမ္းခံရတဲ့ ျပႆနာေတြ ရွိသလို ေျမႀကီး ေျမပုံ မမွန္တဲ့ ျပႆနာေတြလည္း ရွိတယ္။ ဒါက ဘယ္ေျမအမ်ဳိးအစားထဲမွာ ထည့္မွာလဲဆိုတာ။ ဒီေျမယာျပႆနာေတြကိုလည္း အစိုးရက ေျဖရွင္းေပးရဦးမွာ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီမွာ အစိုးရမွာ အဲဒီေလာက္ သတိၱရွိရဲ႕လား ဆိုတာ စဥ္းစားစရာလိုတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ဒီေျမယာျပႆနာကို မေျဖရွင္းႏိုင္ဘူး ဆိုတာ မဟုတ္ဘူး။ က်မတို႔ ေျဖရွင္းလို႔ရႏိုင္တယ္။ ေျမယာသန္းေခါင္စာရင္း ေကာက္လိုက္ရင္ ေျမယာျပႆနာကို လံုး၀ေျဖရွင္းလုိ႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သြားေနရတဲ့ပံုစံေတြက သူတို႔မွာလည္း ေဘးက်ပ္နံက်ပ္ေပါ့ေနာ္။ ရင္ၾကားေစ့စီးပြားေရးဆိုေတာ့ ဟိုလူ႔မ်က္ႏွာ ၾကည့္ရတာ၊ ဒီလူ႔မ်က္ႏွာ ၾကည့္ရတာနဲ႔။ ဒီေျမယာျပႆနာ မေျဖရွင္းႏိုင္တာကလည္း လယ္ယာက႑ကို က်ဆင္းေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္းပဲ။ ေစာေစာတုန္းက ေျပာတဲ့ ေဈးႏႈန္းေတြ က်ဆင္းတာက အစိုးရအေနနဲ႔ Subsidize မလုပ္ေပးသင့္ဘူးလား ဆိုေတာ့ လုပ္ေပးသင့္တယ္။ ဦးတုိးေဇာ္လတ္(ဒီဗီြဘီ) အင္န္အယ္လ္ဒီ အစိုးရမွာ လယ္ယာက႑ ဖံြ႔ၿဖိဳးေရးဆိုတဲ့ မူရွိေပမယ့္ လက္ရွိအေျခအေနမွာ လယ္သမားေတြအတြက္ အဓိက ဘာေတြလုပ္ေပးသင့္လဲ ဆိုတာေလးကို ျဖည့္စြက္သံုးသပ္ေပးပါဦးခင္ဗ်။ မမြန္မြန္ျမတ္ (ႏိုင္ငံေရးေဆာင္းပါးရွင္) လယ္ယာက႑နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ ေစာေစာက ေျပာခဲ့သလို Emergency Plan ေတြ ရွိဖို႔ေတာ့ လိုတယ္ေပါ့။ ဒီလိုမ်ဳိး ရာသီဥတု ဆိုးဝါးတဲ့ကိစၥေတြ၊ Climate Changes ေတြ ေၾကာင့္ သူတို႔ရဲ႕စိုက္ပ်ဳိးေရးေတြမွာ သြားၿပီးထိခိုက္တယ္ဆိုရင္ ဒီဟာေတြကို ဘယ္လို ကုစားေပးမလဲဆိုတဲ့ ေပၚလစီေတြ အစိုးရဆီမွာ ရွိသင့္တာေပါ့။ သူတို႔ကို စိုက္ပ်ဳိးစရိတ္ ေခ်းေငြေတြကို လုံလံုေလာက္ေလာက္ လုပ္ႏိုင္ေအာင္ ဘယ္ေလာက္ ေထာက္ပံ့ေပးမလဲ။ ဒါေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အစိုးရဘက္က တတ္ႏိုင္သမွ်ေပါ့ ေႏွာင္ႀကိဳးမဲ့ေခ်းေငြမ်ဳိးေတြ ထုတ္  ေပးႏိုင္ေအာင္ေပါ့။ အဲဒါမ်ဳိးေတြနဲ႔ လယ္ယာက႑ကို တိုးျမင့္ေအာင္ လုပ္လုိ႔ရတယ္။ ေနာက္တခ်က္က စက္မႈလယ္ယာက႑ေတြ ဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္လာဖို႔ဆိုတာလည္း စီးပြားေရးမူဝါဒထဲမွာ ပါတယ္။ အဲဒီဟာေတြအတြက္ စက္မႈလယ္ယာက႑ အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္ေအာင္ သံုးစဲြႏိုင္မယ့္ စက္ပစၥည္းေတြ လံုလံုေလာက္ေလာက္ ေထာက္ပံ့ေပးႏိုင္ဖု႔ိလည္း လိုပါတယ္။ ဦးတိုးေဇာ္လတ္ (ဒီဗီြဘီ) အခုလို ဆန္ရွင္လႊတ္ေပးမယ့္ တကယ္တမ္း ျမန္မာျပည္မွာ ေငြေၾကးခဝါခ်မႈနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ခိုင္မာမႈမရွိတဲ့အတြက္ အေမရိကန္လိုႏိုင္ငံက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမွာ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္လို႔ေရာ Monetary Policy ေပါ့။ ဘာလုပ္သင့္လဲဆိုတာ ေနာက္ဆံုးအေနနဲ႔ ေဆြးေႏြးသံုးသပ္ေပးပါဦး။ မယမင္းျမတ္ေအး (စီးပြားေရးေဆာင္းပါးရွင္) အဓိက က အခု ေအာက္တိုဘာလ ၇ ရက္ေန႔က သူတို႔ Treasury Department ကေန ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့အထဲမွာ ဒီ Sanction List ေတြ၊ Targeted Sanction ေတြ အကုန္လံုး လႊတ္ေပးလိုက္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေငြေၾကးခဝါခ်တဲ့ဟာနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး သူတို႔ က်န္ေသးတယ္။ က်န္ေသးတဲ့အခါက်ေတာ့ ျဖစ္ေနတာက အခု ဆန္ရွင္လႊတ္လုိက္ၿပီ။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဝင္လာမလားဆိုေတာ့ မဝင္လာႏိုင္ေသးဘူး။ သူတို႔ ဝင္လာမယ္ဆိုရင္ ပထမ သူတို႔ရဲ႕ေရွ႕ေျပး ဘဏ္ေတြ ဝင္လာမယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေငြေၾကးခဝါခ်တဲ့ျပႆနာက ရွိေနေသးတယ္။ ရွိေနေသးေတာ့ သူတို႔ ဝင္မလာႏိုင္ေသးဘူး။ ဒါေတြရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ Monetary Policy ဆိုတဲ့အပိုင္းမွာ ဒါကို ကိုင္တြယ္ဖုိ႔အတြက္က်ေတာ့ ဗဟိုဘဏ္နဲ႔ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ေနတယ္။ က်မတို႔က ၂၀၁၃ တုန္းက ဗဟိုဘဏ္ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းထားတာက ရွိတယ္။ အဲဒီဗဟိုဘဏ္ ဥပေဒမွာလည္း အားနည္းခ်က္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ Monetary Policy ကို ကိုင္မယ္ဆိုရင္ အဲဒါကို အစိုးရအေနနဲ႔ တကယ့္ တတ္သိပညာရွင္ေတြနဲ႔ World Bank ဟာမ်ဳိး၊ ADB တို႔လို ဟာမ်ဳိးေတြလည္း ပါမယ္ေပါ့။ ဒါကို ေငြေၾကးမူဝါဒနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ရမလဲဆိုတာ တခ်က္ေပါ့ေနာ္။ ေနာက္တခ်က္က အခု က်မတို႔ အိတ္စ္ပို႔ အျပင္ကို မပို႔ႏိုင္ဘူး ဆိုတာေလ။ ဥပမာ- က်မတို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက အိႏိၵယကို ပဲပို႔တယ္ဆိုပါစို႔။ က်မတို႔က TT Advance မရဘူး။ မရတဲ့အတြက္ က်မတို႔က ႏွစ္ရင္း ရင္းေနရတဲ့ျပႆနာ ရွိတယ္။ ကိုယ့္ပိုက္ဆံပဲ စင္ကာပူမွာ သြားထားလိုက္တယ္။ စင္ကာပူကေန ဒီဘဏ္ထဲကို ျပန္လဲႊတယ္။ အဲဒီပိုက္ဆံနဲ႔ ဒီမွာ ျပတယ္။ ႏွစ္ရင္း ရင္းရတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ အိတ္စ္ပို႔ လုပ္ႏိုင္တယ္။ ဒါေတြကို ေျဖေလွ်ာ့ေပးဖို႔ ဗဟိုဘဏ္နဲ႔ ပတ္သက္ေနတယ္။ ဒါေတြကို မလုပ္ႏိုင္ေသးဘူးေပါ့။ ဒါေလးေတြ လုပ္ေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ထင္တယ္။ ဒါမွ အိတ္စ္ပို႔က ပ႐ိုမိုးရွင္း လုပ္လို႔ရမယ္ရွင့္။