Home ဆောင်းပါး လူ့အခြင့္အေရး တိုက္ပြဲဝင္ပုဂၢိုလ္မ်ား အပိုင္း (၁၃)
လူ့အခြင့္အေရး တိုက္ပြဲဝင္ပုဂၢိုလ္မ်ား အပိုင္း (၁၃)
liu xiaobo နိုဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုကို တ႐ုတ္နိုင္ငံသား စာေရးဆရာ လူေ႐ွာင္ဘိုအား ေပးအပ္ခ်ီးျမွင့္လိုက္သည္ ဆိုတဲ့ သတင္း ၂၀၁၀ ခုနွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၈ ရက္မွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့အခါ တ႐ုတ္အစိုးရက အဲသည္ သတင္းကို တ႐ုတ္နိုင္ငံအတြင္း မျဖန့္ခ်ိ မထုတ္လြွႊင့္နိုင္ေအာင္ အၾကီးအက်ယ္ပိတ္ပင္ခဲ့ပါတယ္။ အဆင့္ျမင့္ဟိုတယ္ ၾကီးမ်ားမွာ အျမဲျပသေနတဲ့ စီအန္အန္၊ ဘီဘီစီ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားလိုင္းေတြေတာင္ အဲသည္ေန့က အပိတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။
တ႐ုတ္အစိုးရရဲ့ စီစီတီဗီ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားသတင္းမွာလည္း ျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘယ္လ္ဆု သတင္းကို မေဖာ္ျပခဲ့ပါဘူး။ တ႐ုတ္ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဝမ္ၾကားေပါင္ရဲ့ ဥေရာပ ခရီးစဥ္သတင္း၊ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ့ ဆယ့္တၾကိမ္ေျမာက္ ငါးနွစ္စီမံကိန္းသတင္း၊ စပိန္နိုင္ငံမွာ ဖန္ျပြန္သေနၶတည္တဲ့ နည္းပညာနဲ့ ပင္ဒါဝက္ဝံေလး နွစ္ေကာင္ကို ေမြးတဲ့သတင္း စတာေတြပဲ ပါခဲ့ပါတယ္။ တယ္လီဖုန္းကေန အဲသည္ နိုဘယ္လ္ဆုသတင္းကို မက္ေဆ့ပို့လို့ေတာင္ မရခဲ့ပါဘူး။
နိုဘယ္လ္ဆု ခ်ီးျမွင့္ခံရတဲ့ လူေ႐ွာင္ဘိုရဲ့ ဇနီးကိုလည္း ကမၻာ့သတင္းဌာနေတြက ေတြ့လို့မရေအာင္ အစိုးရက ပိတ္ပင္တားဆီးခဲ့ပါတယ္။ သူ့အိမ္ကေန တျခားကို ေခၚေဆာင္ျပီး မီဒီယာေတြနဲ့မေတြ့နိုင္ေအာင္ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
တ႐ုတ္အစိုးရအဖို့ေတာ့ သည္ နိုဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုဟာ သူ့အေပၚ အ႐ွက္ခြဲတဲ့ ဆုတခုျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သည္သတင္းကို အသဲအသန္ ပိတ္ပင္တားဆီးေနခဲ့တာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲသည္ဆုဟာ တ႐ုတ္နိုင္ငံအတြင္း လူ့အခြင့္အေရးမ်ား ရ႐ွိဖို့ ေဆာင္႐ြက္ရင္း တ႐ုတ္အစိုးရရဲ့ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ် ခံေနရသူကို ေပးလိုက္တဲ့အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုခ်ီးျမွင့္ခံရတဲ့ လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ အဲသည္အခ်ိန္မွာ ေထာင္ထဲ ေရာက္ေနပါတယ္။
လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ တ႐ုတ္နိုင္ငံမွာ လူသိအမ်ားဆံုး လူ့အခြင့္အေရး တိုက္ပြဲဝင္သူတဦး ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ ထင္႐ွားတဲ့ စာေရးဆရာ၊ စာေပေဝဖန္ေရးဆရာ တဦးလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
လူေ႐ွာင္ဘိုကို ပညာတတ္ မိဘနွစ္ပါးက ၁၉၅၅ ခုနွစ္မွာ ေမြးပါတယ္။ ၁၉၇၇ ခုနွစ္မွာ တကၠသိုလ္ေရာက္ျပီး တ႐ုတ္စာေပအဓိကကို ယူပါတယ္။ တကၠသိုလ္တက္ေနစဥ္မွာ ေက်ာင္းေနဖက္ သူငယ္ခ်င္း ေျခာက္ေယာက္နဲ့ေပါင္းျပီး အျပစ္မဲ့နွလံုးသားမ်ား အမည္နဲ့ကဗ်ာဆရာအုပ္စုတခုကို ဖြဲ့စည္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၂ ခုနွစ္မွာ ဝိဇၨာဘြဲ့ကိုရျပီး ဘီဂ်င္းေနာ္မယ္တကၠသိုလ္ရဲ့ တ႐ုတ္စာေပဌာနမွာ သုေတသီလုပ္ပါတယ္။ ၁၉၈၄ ခုနွစ္မွာ မဟာဝိဇၨာဘြဲ့ကို ရျပီး အဲသည္ ဌာနမွာပဲ ဆရာ ျပန္လုပ္ပါတယ္။
၁၉၈၆ ခုနွစ္မွာ ပါရဂူဘြဲ့အတြက္ စတင္ေလ့လာပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ စာေပေဝဖန္ေရး ေဆာင္းပါးေတြကို မဂၢဇင္းေတြမွာ စတင္ေရးသားပါတယ္။ သူေရးတဲ့ စာေပေဝဖန္ေရး ေဆာင္းပါးေတြဟာ သမားရိုးက် အယူအဆေတြအေပၚ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေဝဖန္တိုက္ခိုက္တဲ့အတြက္ နာမည္ၾကီးပါတယ္။ သူ့ကိုလည္း စာေပနယ္မွာ ျမင္းမဲလို့ အမည္ေပးၾကပါတယ္။ စာေပနယ္မွာေရာ အယူအဆ သေဘာတရားနယ္ပယ္မွာပါ လူေ႐ွာင္ဘိုရဲ့ ေဝဖန္ေရးေဆာင္းပါးေတြဟာ အလြန္အဆိပ္ျပင္းတဲ့အတြက္ လူေ႐ွာင္ဘိုေသြးလွန့္ခ်က္ ( လူေ႐ွာင္ဘို ေ႐ွာ့က္) လို့ေတာင္ စကားလံုး ေပၚလာခဲ့ပါတယ္။
၁၉၈၇ ခုနွစ္မွာ သူ့ရဲ့ လံုးခ်င္းစာအုပ္ ထြက္လာပါတယ္။ ေ႐ြးခ်ယ္မႈကို ေဝဖန္ျခင္း- လူဇီေဟာင္နဲ့ေဆြးေနြးခန္း ဆိုတဲ့ စာေပေဝဖန္ေရး စာအုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္စာအုပ္ဟာ တ႐ုတ္နိုင္ငံမွာ ေရာင္းအေကာင္းဆံုး စာအုပ္တအုပ္ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သည္စာအုပ္ထဲမွာ တ႐ုတ္နိုင္ငံရဲ့ ကြန္ဖ်ဴး႐ွပ္ဓေလ့ထံုးစံ အစဥ္အလာေတြအေပၚ ေဝဖန္ထားျပီး အဲသည္အခ်ိန္က ဩဇာတက္ေနတဲ့ သေဘာတရားေရးဆရာ လူဇီေဟာင္ကို လံုးဝ စိန္ေခၚ တိုက္ခိုက္ထားပါတယ္။
၁၉၈၈ ခုနွစ္မွာ ပါရဂူဘြဲ့ကို ရပါတယ္။ ပါရဂူဘြဲ့ရျပီးေနာက္ တကၠသိုလ္မွာ ကထိက ဆက္လုပ္ပါတယ္။ ေအာ္စလိုတကၠသိုလ္၊ ဟာဝိုင္အီ တကၠသိုလ္၊ ကိုလမ္ဘီယာတကၠသိုလ္ စတဲ့ နိုင္ငံရပ္ျခား တကၠသိုလ္ေတြမွာ ဧည့္ ပါေမာကၡ ပညာ႐ွင္အျဖစ္ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ သည္လိုနဲ့ တိန္အန္မင္ ေက်ာင္းသားအေရးအခင္း ၾကီးေပၚတဲ့ ၁၉၈၉ ခုနွစ္မွာ လူေ႐ွာင္ဘိုလည္း တ႐ုတ္ျပည္ကို ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။
ေဒါက္တာလူေ႐ွာင္ဘိုဟာ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ ဧျပီလ ၂၇ ရက္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ တိန္အန္မင္ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းၾကီးမွာ ပါဝင္ဖို့ ေဘဂ်င္းေနအိမ္ကို ျပန္လာခဲ့ပါတယ္။ ေက်ာင္းသားမ်ားက တိန္အန္မင္ရင္ျပင္ကို လက္မလြွႊတ္တမ္း သိမ္းထားျပီး အစိုးရကို အာခံေနတဲ့အခ်ိန္၊ တ႐ုတ္စစ္တပ္ကလည္း မာ႐ွယ္ေလာထုတ္ျပီး ေက်ာင္းသားေတြကို အၾကမ္းဖက္ ျဖိုခြင္းေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ လူေလးဦး ပါဝင္တဲ့ အစာငတ္ခံ ဆနၵျပမႈကို ဇြန္လ ၂ ရက္ေန့မွာ လုပ္ေဆာင္ပါတယ္။
တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္တခုကိုလည္း ထုတ္ျပန္လိုက္ပါတယ္။ အဲသည္ ေၾကညာခ်က္ထဲမွာ ေက်ာင္းသားေတြကိုေရာ အစိုးရဘက္ကိုပါ တဖက္နဲ့တဖက္ ရန္သူလို ျမင္ေနတဲ့ လူတန္းစားတိုက္ပြဲ သေဘာတရားကို စြန့္လြွႊတ္ျပီး ေဆြးေနြးပြဲလုပ္ျပီး ညွိနွိုင္းဖို့ တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။
အစိုးရက ေနာက္ရက္ ဇြန္လ ၃ ရက္မွာ တိန္အန္မင္ရင္ျပင္ကို ျပန္လည္သိမ္းပိုက္ဖို့အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြကို ျဖိုခြဲပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူေ႐ွာင္ဘိုရဲ့ ေၾကညာခ်က္ဟာ ေနာက္က်သလိုေတာ့ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ အစိုးရဘက္နဲ့ေက်ာင္းသားအဖြဲ့ေတြကို ညွိနွိုင္းျပီး ေက်ာင္းသား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို တိန္အန္မင္ရင္ျပင္ အတြင္းကေန ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ထြက္ခြာသြားနိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးနိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တ႐ုတ္အစိုးရက တိန္အန္မင္ရင္ျပင္ကို ျပန္လည္သိမ္းယူဖို့အတြက္ ေက်ာင္းသားေတြကို အၾကမ္းဖက္နွိမ္နင္း သတ္ျဖတ္ရာမွာ ေက်ာင္းသားေတြ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေသေဘးက လြတ္သြားနိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လူေ႐ွာင္ဘိုကေတာ့ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန့မွာ အထိန္းသိမ္း ခံလိုက္ရပါတယ္။ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္းမွာ သံုးလေနျပီး လူေ႐ွာင္ဘို ျပန္လြတ္လာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း ဆရာအလုပ္က ထုတ္ပစ္တာ ခံလိုက္ရပါတယ္။ အစိုးရမီဒီယာေတြက သူ့ကို ေခြး႐ူးလို့ အမည္တပ္ျပီး ျပင္း ျပင္းထန္ထန္ တိုက္ခိုက္ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ့ကို ျဖုတ္ခ်ဖို့ ေက်ာင္းသားေတြကို အသံုးခ်ခဲ့တယ္လို့လည္း စြပ္စြဲပါတယ္။ သူ့စာအုပ္ေတြအားလံုးကို ပိတ္ပင္လိုက္ပါတယ္။ အထိန္းသိမ္းခံရရာက လြတ္ေျမာက္ျပီး မၾကာခင္မွာ သူ့အိမ္ ေထာင္ေရး ျပိုကြဲသြားျပီး ဇနီးနဲ့သားက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို ေျပာင္းေ႐ြွႊ့သြားပါတယ္။
အစိုးရက ထုတ္ေဝခြင့္ကို ပိတ္ထားေပမယ့္ လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ စာကိုေတာ့ ဆက္ေရးေနခဲ့ပါတယ္။ သည္အခ်ိန္မွာ သူအဓိက ေရးတာက လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ နိုင္ငံေရးအေၾကာင္းအရာမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၉၂ မွာ သူ့ရဲ့ စာအုပ္အသစ္ကို တိုင္ဝမ္မွာ ထုတ္ေဝပါတယ္။ ကပ္ဆိုးမွ က်န္ရစ္သူရဲ့ တကိုယ္ေတာ္ေျပာစကားမ်ား လို့အမည္ေပးထားတဲ့ စာအုပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၈၉ ခုနွစ္ တိန္အန္မင္အေရးအခင္းနဲ့ပတ္သက္တဲ့ သူ့ရဲ့ ဝန္ခံခ်က္ေတြ ေဝဖန္သံုးသပ္ခ်က္ေတြ အေၾကာင္းပါ။ အျငင္းပြားစရာ စာအုပ္တအုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၉၅ ခုနွစ္ ေမလ ၁၈ ရက္မွာ လူေ႐ွာင္ဘိုကို ရဲက ေခၚယူထိန္းသိမ္းျပန္ပါတယ္။ တိန္အန္မင္အေရးအခင္းအေၾကာင္း အစိုးရက စစ္ေဆးေရးေကာ္မ႐ွင္တခု ဖြဲ့စည္းဖို့ တိုက္တြန္းတဲ့စာေၾကာင့္ ထိန္းသိမ္းတာပါ။ ၉ လၾကာ ထိန္းသိမ္းခံရပါတယ္။ ၁၉၉၆ ေဖေဖာ္ဝါရီမွာ ျပန္လြတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲသည္နွစ္ ေအာက္တိုဘာမွာ ျပန္အထိန္းသိမ္း ခံရျပန္ပါတယ္။ တ႐ုတ္နဲ့ထိုင္ဝမ္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးအတြက္ ေၾကညာခ်က္စာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ၾကမ္းနဲ့ေထာင္ဒဏ္သံုးနွစ္ အျပစ္ဒဏ္ခ်တာ ခံရျပန္ပါတယ္။
၁၉၉၉ ခုနွစ္မွာ ျပန္လြတ္လာေပမယ့္ လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေတာ့ သြားလာလႈပ္႐ွားလို့မရေတာ့ပါဘူး။ သူ့ေနအိမ္နားမွာ ေထာက္လွမ္းေရးအေစာင့္ေတြ ခ်ထားပါတယ္။ သူ့တယ္လီဖုန္းလိုင္းကို ျဖတ္နားေထာင္ပါတယ္။ အင္တာနက္လိုင္းေတြကို ေစာင့္ၾကည့္ပါတယ္။
၂၀၀၀ ခုနွစ္အတြင္းမွာ လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ စာအုပ္ သံုးအုပ္ထုတ္ေဝပါတယ္။ ထိုင္ဝမ္မွာ တအုပ္၊ ေဟာင္ေကာင္မွာ တအုပ္၊ တ႐ုတ္ျပည္မၾကီးမွာ တအုပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၄ ခုနွစ္မွာ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ့ လူ့အခြင့္အေရးခ်ိုးေဖာက္မႈ အစီရင္ခံစာ ကို စတင္ေရးပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရက သိသြားျပီး ကြန္ပ်ဴတာေတြ စာ႐ြက္စာတမ္း အေထာက္အထားမွတ္တမ္းေတြနဲ့ ေပးစာေတြကို သိမ္းယူသြားပါတယ္။ အစိုးရက လူေ႐ွာင္ဘိုကို တင္းတင္းက်ပ္က်ပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ အေရးၾကီးတဲ့ေန့ရက္ေတြဆိုရင္ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္သေဘာမ်ိုး ထားပါတယ္။
လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ ခ်ာတာသုည႐ွစ္ ဆိုတဲ့ ေၾကညာစာတမ္းကို ေရးသားရာမွာ တက္တက္ၾကြၾကြ ပါဝင္လႈပ္႐ွားပါတယ္။ ပညာ႐ွင္သံုးရာ လက္မွတ္ေရးထိုးထားတဲ့ အဲသည္ ခ်ာတာသုည႐ွစ္ စာတန္းကို ကုလသမဂၢရဲ့ လူ့အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတန္းၾကီး အနွစ္ေျခာက္ဆယ္ျပည့္တဲ့ေန့ ၂၀၀၈ ဒီဇင္ဘာ ၁၀ ရက္မွာ ထုတ္ေဝျဖန့္ခ်ိလိုက္ပါတယ္။ သည္ေၾကညာစာတန္းက တ႐ုတ္ျပည္မွာ လူ့အခြင့္အေရးမ်ား အျပည့္အဝ ရ႐ွိဖို့ေတာင္းဆိုထားတဲ့ ေၾကညာစာတန္းျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လူေ႐ွာင္ဘိုဟာ ခ်ာတာသုည႐ွစ္ေၾကညာစာတမ္း မျဖန့္ေဝခင္ နွစ္ရက္အလို ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္ညမွာ အဖမ္းခံရပါတယ္။ ၂၀၀၉ ခုနွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၅ ရက္မွာ ေထာင္ဒဏ္ ၁၁ နွစ္ အခ်ခံရပါတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ ေနရင္း ၂၀၁၀ ခုနွစ္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနိုဘယ္လ္ဆုကို ခ်ီးျမွင့္ခံရတာပါ။
လူေ႐ွာင္ဘို ေျပာတဲ့ စကားေလးတခြန္းကို ေဝငွခ်င္ပါတယ္။
လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုေရးသားခြင့္ဟာ လူ့အခြင့္အေရးရဲ့ အေျခခံျဖစ္သလို လူသားဆန္မႈရဲ့ အရင္းအျမစ္လည္းျဖစ္ျပီး အမွန္တရားရဲ့ မိခင္လည္း ျဖစ္ပါတယ္တဲ့။
ဆက်စပ်သတင်းများ