Homeမေးမြန်းခန်း႐ွင္း႐ွင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို့ကို လိမ္ေနတာ

ေက်ာင္းသားတပ္မေတာ္ (ေအဘီအက္ဒီအက္ဖ္) နဲ့ ဆက္သြယ္မႈနဲ့ ေထာင္ ၂၆ နွစ္ခ်ခံခဲ့ရျပီး စက္တင္ဘာ ၁၂ ရက္ေန့က ေမာ္လျမိုင္ေထာင္ကေန ျပန္လြတ္လာတဲ့ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ဦးသက္ဦးကို ေထာင္က လြွႊတ္လြွႊတ္ခ်င္းမွာ လက္႐ွိ ျမန္မာ့နိုင္ငံအေပၚ သူရဲ့ အျမင္ေတြကို ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဦးသက္ဦးေထာင္ထဲမွာ အၾကာၾကီးေနခဲ့ရတယ္လို့ က်ေနာ္တို့ နားလည္ပါတယ္။
“၂၆ နွစ္ေပါ့။ အခု ၁၅ နွစ္ေပါ့။ ၁၅ နွစ္ျပည့္ဖို့ ၂ လအလိုပါ။”
အခုထြက္ထြက္ခ်င္းမွာ ျမန္မာျပည္နိုင္ငံေရးကို ဘယ္လိုမ်ားသံုးသပ္ပါလဲဗ်။
“အေျပာင္းအလဲေတာ့ ႐ွိေတာ့ ႐ွိတယ္။ ဒါကို က်ေနာ္တို့က မယံုၾကည္ဘူး။ သူ့ရဲ့သေဘာထားက မေျပာင္းလဲဘူးဆိုတာကို အခု ဒီကေန့ လြွႊတ္တဲ့အခ်ိန္မွာ အေျဖေပၚတာပဲ။ နိုင္ငံတကာက ေတာင္းဆိုတယ္၊ ေတာင္းဆိုတာကို အခု လက္တလံုးျခားလိမ္ျပီး လုပ္သြားတာပဲ။”
အခု ၁၅ နွစ္ကာလလံုးက ေမာ္လျမိုင္ေထာင္ တခုတည္းမွာ ေနခဲ့ရတာလား။
“မဟုတ္ပါဘူး၊ စုစုေပါင္း ေထာင္ ၄ ခုမွာ ေနခဲ့ရတယ္။”
ဘာေၾကာင့္ အၾကာၾကီး ဖမ္းဆီးထားတာပါလဲ။ ၾကားထဲမွာ ျပန္လြွႊတ္ေပးတာေတြ ႐ွိေသးလား။
“က်ေနာ့္အမႈတြဲမွာ က်ေနာ္က နံပါတ္တစ္ တရားခံျဖစ္သြားတယ္ဗ်။ ေအဘီအက္စ္ဒီအက္ဖ္ (ျမန္မာနိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာေက်ာင္းသားမ်ားဒီမိုကရက္တစ္တပ္ဦး) နဲ့ ဆက္သြယ္မႈနဲ့ က်ေနာ့္ကို ခ်တယ္။ က်ေနာ့္အမႈတြဲမွာ တေယာက္မွ မ႐ွိေတာ့ဘူး၊ က်ေနာ္တေယာက္ပဲ က်န္တယ္။ နိုင္ငံေတာ္ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေတြ လာတိုင္းမွာ က်ေနာ္မပါဘူး။ အခုတၾကိမ္မွာ က်ေနာ္ပါတယ္ေပါ့ဗ်ာ။”
အခုလြွႊတ္လိုက္တဲ့အခါ သူတို့ေျပာတာ႐ွိတယ္။ နိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးမွာ ဝိ္ုင္းဝန္းကူညီၾကပါဆိုျပီး ေၾကညာခ်က္မွာလည္းပါတယ္။ အဲ့အေပၚမွာ ဘာမ်ားေျပာခ်င္ပါေသးလဲ။
“နိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးမွာပါဝင္ၾကပါလို့ေတာ့ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို့ကလည္း က်ေနာ္တို့ နိ္ုင္တဲ့အလုပ္၊ လုပ္သင့္လုပ္ထိုက္တာေတြလုပ္မယ္။ သူတို့နဲ့ေတာ့ ပူးေပါင္းမွာမဟုတ္ဘူး။ သူတို့လုပ္သမ်ွကိုလည္း အေထာက္အပံ့ေတာ့ ေပးမွာမဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို့ လုပ္ခ်င္တဲ့ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္း ဖြံ့ျဖိုးမႈလမ္းေၾကာင္းကိုပဲ လုပ္ဖို့ရည္သန္ပါတယ္။ ပူးေပါင္းလုပ္ဖို့ေတာ့ အစီအစဥ္မ႐ွိပါဘူး။”
အခု အသက္ဘယ္ေလာက္႐ွိပါျပီလဲ။
“အခု အသက္ ၄၈ ပါ။ စဖမ္းတုန္းကေတာ့ ၃၃ နွစ္ပဲ။”
ျမန္မာျပည္နိုင္ငံေရး ျပဿနာေပါ့ေလ။ နိုင္ငံေရးေတာက္ေလ်ွာက္ လုပ္လာၾကတယ္။ ေထာင္ေတြလည္း နွစ္ေတြအမ်ားၾကီးက်ေနၾကတယ္။ အခုထိေျပလည္မႈမရေသးဘူး။ လြွႊတ္ေတာ့လည္း တခ်ို့လြွႊတ္တယ္။ တခ်ို့လည္းမပါဘူး။ ျမန္မာျပည္ ျပဿနာက အခုထိကို ေျပလည္မယ့္ပံုမေပၚေသးဘူး။ တေယာက္နဲ့တေယာက္လည္း ညွိလို့မရေသးဘူး။ ဘာေၾကာင္လို့ သံုးသပ္မိပါလဲ။
“ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မရိုးသားမႈေပါ့ဗ်ာ။ သူတို့ရဲ့ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြ မရိုးသားမႈေတြေပၚမွာ မူတည္ျပီးေတာ့ ျဖစ္ေနတယ္လို့ ယူဆတယ္။ နိုင္ငံေရးမွာ ရိုးသားဖို့ အဓိကက်တယ္၊ ယံုၾကည္မႈေပါ့ဗ်ာ။ တဦးကို တဦး ယံုၾကည္မႈေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို့ဘက္က ယံုၾကည္ခ်င္ေသာ္ျငားလည္း သူတို့ဘက္ကေန က်ေနာ္တို့ကို သံသယ႐ွိစြာနဲ့ အျမဲၾကည့္ေနတဲ့ ျပဿနာေပါ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို့ကလည္း မွန္းထားျပီးသားပါ။ က်ေနာ္တို့ကို အလံုးအရင္းနဲ့ မလြွႊတ္နိ္ုင္ဘူးဆိုတာ။ ယူဆထားတယ္။ က်ေနာ္တို့ကို စိုးရိမ္မႈေတာ္ေတာ္မ်ားေနတယ္။ သံသယမ်ားေနတယ္။ အဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျပဿနာကမေျပလည္နိုင္ဘူး။ တိ္ုင္းရင္းသားကိစၥလည္း ဒါပဲ။ သံသယကိစၥေတြေၾကာင့္ မေျပလည္နိုင္ဘူး။ သူတို့ အေပၚစီးရယူထားတာေတာင္ က်ေနာ္တို့ကို ဘာေၾကာင့္ေၾကာက္ေနလဲဆိုတာကို နားမလည္နိုင္ဘူး။ ေတြ့ၾက ဆံုၾက ေျပာဆိုေဆြးေနြး လုပ္ကိ္ုင္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို့ အက်ဥ္းသားလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္က ဘာမွ တစံုတခု အတိ္ုင္းအတာတခုထိ မထူးဘူး။ အခုဆိုရင္ ေထာင္ထဲမွာ အမ်ားၾကီးက်န္ေနတယ္။ ၈၈ အုပ္စုမွာဆို ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က်န္ေနတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ စြန့္လြွႊတ္ အနစ္နာခံ ငတ္ျပတ္ ဆင္းရဲဒုကၡ အနစ္နာခံမႈေတြကို ေထာင္ထဲေရာက္တဲ့သူပဲ ကိုယ္ခ်င္းစာနိုင္မွာပဲ။ ေထာင္ထဲေရာက္တဲ့သူေတြရဲ့ ခံစားခ်က္ နာၾကည္းခ်က္ကို က်ေနာ္တို့က ဘယ္လိုကုစားမလဲဆိုတာ အားလံုး ဝိုင္းဝန္းျပီး စဥ္းစားရမယ္။ ဒါကို မကုစားနိုင္ေသးဘူးဆိုရင္ ျမန္မာျပည္နိုင္ငံေရးျပဿနာက ေျပလည္ဦးမွာမဟုတ္ဘူး။ အဓိကေတာ့ ရိုးသားဖို့အေရးၾကီးတယ္။ တိုင္းျပည္မွာ သြားတဲ့အခါ တဖက္နဲ့ တဖက္ အျမင္မတူတာေတြ ေျပာမယ္ ဆိုမယ္။ ပါးစပ္ကေျပာေနရံုနဲ့ မျပီးဘူး။ အလုပ္လက္ေတြ့လုပ္ဖို့ကလည္း အေရးၾကီးတယ္။”
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ အစိုးရေတြ့ဆံုေဆြးေနြးတာေရာ ၾကားပါလားခင္ဗ်။ ဘယ္လိုသံုးသပ္ပါလဲ။
“ၾကားပါတယ္။ ဘယ္လိုသံုးသပ္လဲဆိုရင္ မူအားျဖင့္လက္ခံပါတယ္။ ပထမ (စစ္အစုိးရလက္ထက္) ၉ ၾကိမ္ေတြ့ခဲ့ျပီးျပီ။ အခု (အစုိးရသစ္လက္ထက္) ၃ ၾကိမ္ေျမာက္ေတြ့တယ္။ ၃ ၾကိမ္ေျမာက္ေတြ့တဲ့ ရလဒ္ဟာ အခုဒီေန့ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေန့ အေကာင္အထည္ေဖာ္ျပီတဲ့။ အစိုးရ သြားေနတဲ့ လမ္းေၾကာင္းဟာ က်ေနာ္ျမင္တာေတာ့ ဒီ ၂၀၁၄ အတြက္ေၾကာင့္လို့ သြားျမင္တယ္။ ဒီ ၂၀၁၄ အတြက္ကို ဒါေလးကို လုပ္ျပတာေပါ့။”
အာဆီယံ ဥကၠ႒ကိစၥေပါ့။
“ဟုတ္တယ္။ အာဆီယံအလွည့္က် ဥကၠ႒ ကိစၥနဲ့ နိုင္ငံတကာ ဖိအားေတြ ေလ်ွာ့ခ်ခ်င္တဲ့အတြက္ ဒါေတြလုပ္ျပတယ္။ ျမန္မာနိ္ုင္ငံလူ့အခြင့္အေရး ေကာ္မ႐ွင္ဆိုတာလည္း ဘာမွလုပ္နိုင္တဲ့ အခြင့္အေရး႐ွိမွာလည္း မဟုတ္ဘူး။ လုပ္နိုင္မွာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ကန့္သတ္ခ်က္ေတြ အမ်ားၾကီး႐ွိတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံ လူ့အခြင့္အေရးေကာ္မ႐ွင္ကို ယံုၾကည္မႈလည္း မ႐ွိဘူး။ က်ေနာ္တို့ ဘယ္ေလာက္ေျပာေျပာ အေရးယူမႈေတြ မ႐ွိခဲ့ဘူး။ ေထာင္တြင္းဖိနွိပ္မႈေတြ က်ေနာ္တို့ တိုင္ၾကားခဲ့တယ္။ လုပ္ခဲ့တယ္။ အေရးယူမႈ တခုမွမ႐ွိခဲ့တဲ့ အစိုးရတခုကို က်ေနာ္တို့က ဘယ္လိုယံုၾကည္မလဲ။ အဲ့လိုအစိုးရနဲ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးတယ္ဆိုတာ လက္ေတြ့အေကာင္အထည္ေဖာ္ျပနိ္ုင္မွ တဖက္ကလည္း ယံုၾကည္မွာေပါ့ဗ်။ ဒီအတြက္ နိ္ုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြွႊတ္ေပးသင့္တာေတြ လြွႊတ္ဗ်ာ။ ကုန္ကုန္ေျပာမယ္ အားလံုးလြွႊတ္ေပးရမယ္ ဒါမွသာ ယံုၾကည္မႈကို တည္ေဆာက္လို့ရမယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးတာကို မူအားျဖင့္လက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၀၂ခုနွစ္တုန္းကလို ျပန္ျဖစ္မွာကို က်ေနာ္တို့က စိုးရိမ္တယ္။ ၂၀၀၂ တုန္းက ဒီလို သမိုင္းစာမ်က္နွာကို ဖြင့္လွစ္ခဲ့ျပီလို့ ေျပာတယ္။ ၂၀၀၃ မွာ ဒီပဲယင္းျဖစ္တယ္။ အားလံုး ေထာင္ထဲေရာက္သူေရာက္တယ္။ ျပည္ပထြက္ခြာသူေတြ ႐ွိတယ္။ ေသတဲ့သူေသတယ္၊ နာတဲ့လူ နာတယ္။ ဒီလို အလားတူမ်ိုးကိုပဲ ဟန္ျပလုပ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို့က မယံုၾကည္ဘူး။ ဒီေန့လုပ္သြားတာဆိုရင္ ယံုၾကည္စရာ ဘယ္လို႐ွိမလဲ။ ယံုၾကည္စရာမ႐ွိတဲ့လူေတြနဲ့ က်ေနာ္တို့က စကားေျပာတဲ့ေနရာမွာ ဒါေတြထည့္ေျပာဖို့ လိုအပ္တယ္။ ေခါင္းေဆာင္ေတြက။ ဘာလို့လဲဆိုေတာ့ သူတို့က က်ေနာ္တို့ကို ႐ွင္း႐ွင္းေျပာရရင္ လိမ္ေနတာေလ။ က်ေနာ့္အျမင္ကို ေျပာတာပါ။”
အစိုးရက အခုျပုျပင္ေျပာင္းလဲေရးလို့ ေျပာေနတာနဲ့ ပတ္သက္ျပီး အစိုးရ ဘယ္ေတြလုပ္ေပးဖို့ လိုအပ္တယ္လို့ ထင္ပါလဲ။
“လက္႐ွိ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ နိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို နံပတ္တစ္ လြွႊတ္ေပးရမယ္။ တဖက္ကလည္း လူထုေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးေနတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ့ အန္အယ္လ္ဒီကို နိုင္ငံေရးထဲမွာ ထဲထဲဝင္ဝင္ ပါဝင္ဖို့ရယ္။ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ ထိုးစစ္ဆင္ေနတာေတြ ရပ္ဆိုင္းျပီးေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ဖို့ လိုပါတယ္။