စစ္ကိုင္း​တိုင္း​ ခနၱီး​ေထာင္က​ေန ျပန္လြတ္လာတဲ့​ နိုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သူ မစုစု​ေနြး​ဟာ သူျပန္လြတ္လာ​ေပမယ့္​ ​ေထာင္တြင္း​က်န္​ေနသူ​ေတြအတြက္ စိုး​ရိမ္ရတယ္လို့​ ​ေျပာပါတယ္။ ခနၱီး​ေထာင္မွာ သူ့​ကို သီး​သန့္​တဦး​တည္း​ ခ်ဳပ္​ေနွာင္ထား​ျပီး​ တျခား​အ​ေဆာင္သူ အ​ေဆာင္သား​ေတြနဲ့​လည္း​ ဆက္သြယ္ခြင့္​မျပုခဲ့​ဘူး​လို့​ မစုစု​ေနြး​က ​ေျပာပါတယ္။ သတင္း​စာဂ်ာနယ္နဲ့​ စာအုပ္​ေတြကို​ေတာ့​ ဖတ္ခြင့္​ေပး​တယ္လို့​ ​ေျပာပါတယ္။ ဒါ​ေၾကာင့္​ သူလြတ္တာကို ​ေထာင္အာဏာပိုင္​ေတြက လာ​ေျပာ​ေပမယ့္​ ျပစ္ဒဏ္​ေၾကြး​ က်န္႐ွိ​ေၾကာင္း​ ခံဝန္ခ်က္လက္မွတ္ ထိုး​ခိုင္း​ခဲ့​ေပမယ့္​ သူ့​အ​ေနနဲ့​ မထိုး​ခဲ့​ဘဲ ျငင္း​ဆိုခဲ့​ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး​ မနက္ ၉ နာရီခြဲ​ေလာက္မွ လက္မွတ္မထိုး​လည္း​ လြွႊတ္​ေပး​မယ္လို့​ ​ေျပာျပီး​ လြွႊတ္​ေပး​ခဲ့​တာလို့​ ဆိုပါတယ္။ ျပန္လည္လြတ္​ေျမာက္လာတဲ့​ မစုစု​ေနြး​ကို ​ေမး​ျမန္း​ထား​ပါတယ္။ အခု ျပန္လြတ္လာလာခ်င္း​ ပထမဆံုး​ ဘာမ်ား​ေျပာခ်င္လဲ။ “က်န္​ေနခဲ့​တဲ့​ နိုင္ငံ​ေရး​ အက်ဥ္း​သား​ေတြ အား​လံုး​ကို အျမန္ဆံုး​ လြတ္​ေျမာက္​ေစခ်င္ပါတယ္။ ပထမဆံုး​ အဲဒါ​ေျပာခ်င္ပါတယ္။” အခု က်န္း​မာ​ေရး​အ​ေျခအ​ေန ဘယ္လို​ေနလဲ။ “က်န္း​မာ​ေရး​ေတာ့​ ​ေကာင္း​ပါတယ္။ အျပင္မွာလိုပဲ နွလံုး​ေရာဂါနဲ့​ ​ေသြး​တိုး​ေရာဂါက အျမဲတမ္း​ေဆး​စား​ေနရတယ္။ တလတၾကိမ္လည္း​ ​ေထာင္ထဲမွာ ​ေဆး​သြင္း​ေနရတယ္။ အား​ေဆး​လည္း​ မနက္တလံုး​ ညတလံုး​ပံုမွန္ ​ေသာက္ရတယ္။ ပံုမွန္​ေတာ့​ အျပင္မွာ ​ေဆး​ခ်ိတ္သလို ခ်ိတ္​ေနရတယ္။ အား​ေဆး​လည္း​ ​ေသာက္​ေနရတယ္။ ​ေထာင္ထဲမွာ ျဖစ္တဲ့​ ငွက္ဖ်ား​တို့​ဘာတို့​ေတာ့​ မျဖစ္ပါဘူး​။ က်န္တဲ့​ သူ​ေတြ​ေတာ့​ ငွက္ဖ်ား​ျဖစ္ၾကတယ္။” ေထာင္ထဲမွာ ခနၱီး​ေထာင္ဟာ ​ေတာ္​ေတာ္ဆိုး​တယ္လို့​ ၾကား​တယ္။ ​ေထာင္တြင္း​ ​ေစာင့္​ေ႐ွာက္မႈ အ​ေျခအ​ေနကလည္း​ ဘယ္လို႐ွိလဲ။ “​ေထာင္တြင္း​အ​ေျခအ​ေနရ​ေတာ့​ က်မကို တ​ေယာက္တည္း​ထား​တာ​ေလ။ ဘယ္သူနဲ့​မွလည္း​ မပတ္သက္ရဘူး​။ လုပ္​ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ​ေယာက်ာ္း​ေလး​ေတြနဲ့​လည္း​ ပတ္သက္လို့​မရဘူး​။ ဒီဘက္က အက်ဥ္း​သူ​ေတြနဲ့​လည္း​ ပတ္သက္လို့​ မရဘူး​။ အထဲမွာ ဝန္ထမ္း​ေတြ ခ်ထား​တယ္ဆို​ေပမယ့္​လည္း​ ရင္း​ရင္း​နွီး​နွီး​ ဆက္ဆံခြင့္​မ႐ွိဘူး​။ တ​ေယာက္တည္း​ထား​တာဆို​ေတာ့​ ​ေထာင္ထဲက အခ်က္အလက္​ေတြကို​ေတာင္ သိပ္မသိဘူး​။” သူတို့​က ဘာလို့​ တ​ေယာက္တည္း​ထား​တာလဲ။ “တ​ေယာက္တည္း​ကို ဘယ္သူနဲ့​မွ မဆက္သြယ္ရဘူး​။ ဟိုဘက္ဒီဘက္ တံခါး​ပိတ္ထား​တယ္။ ထမင္း​ပို့​တဲ့​အခ်ိန္ ပစၥည္း​ပို့​တဲ့​အခ်ိန္​ေလာက္ပဲ ဆရာမ​ေတြ သူတို့​ဘာသူတို့​ ဖြင့္​ျပီး​သြား​ယူတယ္။” မစုစု​ေနြး​အ​ေနနဲ့​ ​ေထာင္ထဲမွာလည္း​ မၾကာခနဆိုသလို ဆနၵျပတယ္လို့​ ၾကား​တယ္။ ဟုတ္ပါသလား​။ “ဆနၵျပတာ​ေတာ့​မဟုတ္ဘူး​။ ​ေယာက်ာ္း​ေလး​ေတြဘက္က သူတို့​အခြင့္​အ​ေရး​ သူတို့​တိုက္တာ​ေတြပါ။ ​ေမာင္​ေလး​ေတြနဲ့​ေတြ့​ေတာ့​ သူတို့​ျပန္​ေျပာျပတာ သိရတယ္။ ဒါ​ေပမယ့္​ က်မတ​ေယာက္တည္း​ေနတဲ့​အခ်ိန္မွာ​ေတာ့​ သူတို့​ဘက္က ျဖစ္​ေနတာ​ေတြ အား​လံုး​ကို က်မ​ေမး​လို့​လည္း​ မရဘူး​။ သူတို့​ကို ​ေမး​ရင္လည္း​မသိဘူး​လို့​ ​ေျပာတယ္။ ဟိုဘက္က ပါဆယ္ပို့​ေပး​လို့​ မရဘူး​။ ဟိုဘက္က အမကို ပို့​ေပး​ခိုင္း​လိုက္ရင္ ဘယ္သူဘယ္ဝါ ​ေမာင္ျဖူ၊​ ​ေမာင္နီ ပို့​ခိုင္း​တယ္လို့​ မ​ေျပာဘူး​။ ဟိုဘက္နဲ့​ အဆက္အသြယ္လုပ္မွာကို ​ေၾကာက္ၾကတယ္။ ဒီဘက္က​ေန ​ေမာင္နီဆီကို ပို့​ခိုင္း​ရင္​ေတာ့​ မစုစု​ေနြး​ပို့​ခိုင္း​တယ္လို့​ ​ေျပာတယ္။ ဆနၵျပတာ​ေတာ့​ မဟုတ္ဘူး​။ ကိုယ့္​အခြင့္​အ​ေရး​ကို ကိုယ္တိုက္ယူတာ။ ဆနၵျပတယ္ဆိုတာက အ​ေၾကာင္း​အရာတခုကို ဒါကိုမရရင္ ဘယ္​ေန့​ထိ မျဖုတ္ဘူး​။ ဒါကိုရမွျဖုတ္မယ္ဆိုျပီး​ အဲဒီလိုလုပ္တာမ်ိုး​ မဟုတ္ဘူး​။ ကိုယ့္​အခြင့္​အ​ေရး​ကို ​ေတာင္း​ဆိုတယ္။ ​ေတာင္း​ဆိုလို့​ မရရင္ မစား​ဘူး​ ဘာညာလုပ္တယ္။ သူတို့​ဘက္က ခ်က္ခ်င္း​ေျဖ႐ွင္း​ေပး​တာ ႐ွိပါတယ္။” အခုအျပင္ထြက္လာ​ေတာ့​ ဘယ္လိုခံစား​ရလဲ။ “လြွႊတ္တယ္ဆိုတာ​ေတာင္ လြွႊတ္တယ္လို့​ေျပာျပီး​ ခ်က္ခ်င္း​လြွႊတ္တာ မဟုတ္ဘူး​ေလ။ လက္မွတ္ ထိုး​ခိုင္း​ေသး​တာ​ေလ။” ထိုး​ခိုင္း​တဲ့​ေနရာမွာ ဘာ​ေတြပါလဲ။ “သူတို့​ဖတ္ျပတာ​ေတာ့​ သူတို့​ဘက္က​ေန အက်င့္​စာရိတၱ​ေကာင္း​တဲ့​လူ​ေတြ အကုန္လံုး​ကို လြွႊတ္​ေပး​တယ္။ မစုကိုလည္း​ သူတို့​ဘက္က​ေနျပီး​ေတာ့​ ​ေနာက္တခါ ဒီအျပစ္ကိုက်ဴး​လြန္ခဲ့​ရင္ အခုလြွႊတ္​ေပး​တာကို ခံဝန္ခ်ဳပ္သ​ေဘာမ်ိုး​ေပါ့​၊​ အဲလိုမ်ိုး​ဖတ္ျပတယ္။ အဲဒါကို ဖတ္ျပ​ေတာ့​ မစုက မထိုး​နိုင္ဘူး​လို့​ ​ေျပာလိုက္တယ္။ လက္မွတ္ထိုး​မွ လြွႊတ္မယ္ဆိုရင္​ေတာ့​ မထြက္ဘူး​။ ​ေနာက္ ၁၀ နွစ္တိုး​ပါ။ ၁၀ နွစ္ထပ္ျပည့္​သြား​လို့​ လက္မွတ္ထိုး​ခိုင္း​ရင္လည္း​ မထြက္နိုင္ဘူး​။ အဲဒီလို​ေျပာလိုက္​ေတာ့​ ျပန္သြား​တယ္။ ျပန္သြား​ျပီး​ေတာ့​ ​ေနာက္ ၉ နာရီ ၄၅ မိနစ္​ေလာက္က်မွ လက္မွတ္မထိုး​လည္း​ လြွႊတ္​ေပး​ပါတယ္ဆိုျပီး​ လာ​ေျပာတယ္။” ေထာင္တြင္း​မွာ သတင္း​ေတြဘာ​ေတြ​ေကာ ဖတ္လို့​ ၾကား​ရတာမ်ိုး​ ႐ွိလား​။ ဂ်ာနယ္​ေတြဘာ​ေတြ ​ေရာက္လား​။ “ဂ်ာနယ္​ေတြဘာ​ေတြ​ေပး​ဖတ္တယ္။ သတင္း​စာလည္း​ ပံုမွန္​ေပး​ဖတ္တယ္။ သတင္း​က​ေတာ့​ မျပတ္ပါဘူး​။ စာအုပ္​ေတြဘာ​ေတြလည္း​ ​ေပး​ဖတ္တယ္။ တ​ေယာက္တည္း​ထား​ေပမယ့္​ စာဖတ္ခြင့္​ေတာ့​ ႐ွိပါတယ္။ ဟိုဘက္​ေတြနဲ့​ ဆက္သြယ္ခြင့္​ မ႐ွိတာ။ ဆက္သြယ္ခြင့္​ စကား​ေျပာခြင့္​ အဲဒါ​ေတာ့​ ပိတ္ထား​တယ္။” တီဗြီ​ေတြဘာ​ေတြ​ေကာ ၾကည့္​ခြင့္​႐ွိလား​။ “တီဗြီက​ေတာ့​ ၾကည့္​လို့​မရဘူး​။” အခုဂ်ာနယ္​ေတြလည္း​ တခ်ို့​ဟာ​ေတြ ​ေရး​လာတာ​ေတြ႐ွိလာ​ေတာ့​ အစ္မအ​ေနနဲ့​ ဦး​သိန္း​စိန္ အစိုး​ရလက္ထက္က ​ေျပာင္း​လဲလာတဲ့​ နိုင္ငံ​ေရး​အ​ေပၚမွာ​ေကာ ဘယ္လိုျမင္ပါလဲ။ “နိုင္ငံ​ေရး​က​ေတာ့​ က်မတို့​ သတင္း​စာနဲ့​ ဂ်ာနယ္နဲ့​ ဖတ္​ေနတဲ့​အ​ေပၚမွာ က်မတို့​ဘက္က ထင္ျမင္ခ်က္က​ေတာ့​ လြွႊတ္​ေတာ္နိုင္ငံ​ေရး​ပံုစံျဖစ္​ေနတယ္လို့​ ထင္ပါတယ္။” ဒီအ​ေပၚမွာ​ေကာ​ ဘယ္လိုမ်ိုး​ ​ေျပာခ်င္လဲ။ “အခုခ်ိန္မွာ​ေတာ့​ ဘာမွ​ေတာ့​ မ​ေျပာခ်င္ပါဘူး​။ က်မတို့​လည္း​ ​ေထာင္ကလြတ္လာတာ အခုရန္ကုန္လည္း​ မ​ေရာက္​ေသး​ဘူး​။ ခနၱီး​မွာပဲ ႐ွိ​ေသး​တာဆို​ေတာ့​ အျပင္ရဲ့​ လုပ္​ေဆာင္​ေနတာကို ဘာမွလည္း​ ​ေသ​ေသခ်ာခ်ာ မသိရ​ေသး​ဘူး​။ ဂ်ာနယ္​ေတြနဲ့​ သတင္း​စာ​ေပၚမွာ ၾကည့္​ျပီး​ေတာ့​ ​ေကာင္း​တယ္၊​ ဆိုး​တယ္ ဘာမွမ​ေျပာခ်င္ပါဘူး​။” ရန္ကုန္ကို ဘယ္​ေတာ့​ျပန္မလဲ။ “တနဂၤ​ေနြ​ေန့​မွာ ျပန္မယ္။” တျခား​ ဘာမ်ား​ေျပာခ်င္တာ ႐ွိဦး​မလဲ။ “က်န္​ေနခဲ့​တဲ့​ အက်ဥ္း​သူ အက်ဥ္း​သား​ေတြအ​ေပၚမွာ စိုး​ရိမ္တယ္။ ​ေနခဲ့​ရတဲ့​ ​ေထာင္တြင္း​အ​ေျခအ​ေန​ေတြနဲ့​ က်မတို့​ျပန္လြတ္လာတဲ့​အခ်ိန္မွာ က်န္​ေနခဲ့​တဲ့​ ဘဝတူ နိုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သား​ေတြ အက်ဥ္း​သူ​ေတြ လြတ္​ေစခ်င္တယ္။ က်မတို့​ေထာင္ထဲမွာ ​ေတာ္​ေတာ္ခါး​ခါး​သီး​သီး​နဲ့​ ျဖတ္သန္း​ခဲ့​ရတယ္။ တိုက္ခိုက္မႈမ်ိုး​စံု​ေတြနဲ့​ ျဖတ္သန္း​ခဲ့​ရတယ္။ အဲဒါ​ေၾကာင့္​ က်မတို့​ လြတ္လာတဲ့​အခါမွာ က်မတို့​ေနာက္မွာ က်န္​ေနခဲ့​တဲ့​ လုပ္​ေဖာ္ကိုင္ဖက္ နိုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သူ အက်ဥ္း​သား​ေတြကို စိုး​ရိမ္တယ္။” ျပန္လြတ္လာျပီဆို​ေတာ့​ ​ေ႐ွ့​ဆက္ဘာ​ေတြ လုပ္​ေဆာင္ဖို့​ စိတ္ကူး​ထား​လဲ။ “ဒီအခ်ိန္မွာ ​ေစာပါ​ေသး​တယ္႐ွင္။” မစုစု​ေနြး​ဟာ အမ်ိုး​သား​ဒီမိုက​ေရစီအဖြဲ့​ခ်ဳပ္(အန္အယ္လ္ဒီ) အဖြဲ့​ဝင္ တဦး​ျဖစ္ျပီး​ လူ့​အခြင့္​အ​ေရး​အတြက္ လႈပ္႐ွား​ေနသူပါ။ ၂၀၀၇ ခု စက္တင္ဘာ သံဃာ့​အ​ေရး​အခင္း​နဲ့​ပတ္သက္ျပီး​ စစ္အာဏာပိုင္​ေတြက သူ့​ကို ဖမ္း​ဆီး​ျပီး​ ​ေထာင္ဒဏ္ ၁၂ နွစ္ခြဲ ခ်မွတ္ခဲ့​တာပါ။