နိုင္ငံ​ေက်ာ္ ဟာသအနုပညာ႐ွင္၊​ လူမႈကူညီ​ေရး​လုပ္ငန္း​လုပ္​ေဆာင္သူ သ႐ုပ္​ေဆာင္ ဒါရိုက္တာ ​ေမာင္သူရ (​ေခၚ) ဇာဂနာ ဒီက​ေန့​ လြတ္ျငိမ္း​ခ်မ္း​သာခြင့္​နဲ့​ ကခ်င္ျပည္နယ္ျမစ္ၾကီး​နား​ေထာင္က ျပန္လြတ္ပါတယ္။ ျမစ္ၾကီး​နား​ေထာင္မွာ နိုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သား​ ၁၈ ဦး​႐ွိတဲ့​အနက္ သူအပါအဝင္ သံုး​ဦး​သာ လြတ္​ေျမာက္တယ္လို့​ သူက ​ေျပာပါတယ္။ ျပန္လည္လြတ္​ေျမာက္လာတဲ့​ ကိုဇာဂနာကို ​ေမး​ျမန္း​ထား​ပါတယ္။ ျမစ္ၾကီး​နား​ေထာင္က ထြက္တယ္ဆို​ေတာ့​ လက္႐ွိ က်န္း​မာ​ေရး​ အ​ေျခအ​ေနကို ​ေျပာျပ​ေပး​ပါလား​။ “​ေကာင္း​ပါတယ္။ ဒီ​ေန့​က ​ေလယာဥ္​ေပၚစမ​ေရာက္ခင္ကတည္း​က အခုခ်ိန္ထိ ျမန္မာျပည္က ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲလာ​ေတာ့​ စတုတၳမ႑ိုင္မ်ား​နဲ့​ တိုး​ေန​ေတာ့​ ​ေခါင္း​ေတြလည္း​ကိုက္၊​ လည္ပင္း​ေတြလည္း​နာ ျဖစ္ကုန္တာပဲ။” အခု ဒီတၾကိမ္ ​ေထာင္က​ေနထြက္တဲ့​အခ်ိန္က အရင္ကလို စစ္အစိုး​ရ​ေခတ္မဟုတ္​ေတာ့​ဘူး။ သမၼတဦး​သိန္း​စိန္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့​ေခတ္ ​ေရာက္ျပီဆို​ေတာ့​ ပိုျပီး​လြတ္လပ္ပြင့္​လင္း​လာမွာ​ေပါ့​။ “အဲဒီလိုၾကီး​ေတာ့​ ဟုတ္တယ္လို့​ မ​ေျပာခ်င္ဘူး​။ ဘာလို့​လဲဆို​ေတာ့​ ​ေထာင္ကလြတ္တာ​ေလး​တခုကိုပဲ ၾကည့္​ျပီး​ ပိုျပီး​လြတ္လပ္ ပိုျပီး​ေတာ့​ ပြင့္​လင္း​လာတယ္လို့​ ​ေကာက္ခ်က္မဆြဲနိုင္ဘူး​။ က်​ေနာ္က​ေတာ့​ သိပ္ျပီး​ထူး​ျခား​တဲ့​ ​ေျပာင္း​လဲမႈကို မ​ေတြ့​ရ​ေသး​ဘူး​လို့​ ​ေျပာခ်င္တယ္။” ကိုဇာဂနာတို့​ အက်ဥ္း​ေထာင္ထဲမွာ အရင္တုန္း​ကလိုမဟုတ္ဘဲနဲ့​ စာအုပ္စာ​ေပ​ေတြ ဖတ္ခြင့္​ရတယ္၊​ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား​ေတြ ၾကည့္​ခြင့္​ရ​ေတာ့​ အျပင္​ေလာကမွာ ျဖစ္ထြန္း​တိုး​တက္မႈ​ေတြ အကုန္သိတယ္လို့​ ယူဆနိုင္လား​။ “အဲဒီလို​ေတာ့​ ယူဆနိုင္ပါတယ္။ အထဲမွာ သတင္း​စာဖတ္ရတယ္။ ဂ်ာနယ္လည္း​ ဖတ္ရတယ္။ တပတ္ကို ဂ်ာနယ္ ၁၂ ​ေစာင္၊​ ၁၃ ​ေစာင္ ဖတ္ရတဲ့​အတြက္ ဂ်ာနယ္ထဲက ျဖစ္​ေပၚ​ေျပာင္း​လဲတာ​ေတြ၊​ ဓာတ္ပံု​ေတြ သတင္း​ေတြ ဖတ္ရတယ္။ အဲဒီအတြက္​ေၾကာင့္​ အို​ေကပါတယ္။ တီဗြီက​ေတာ့​ လြတ္သာလာတယ္ မၾကည့္​ရပါဘူး​။” ေထာင္ထဲက မထြက္လာခင္အခ်ိန္ထိ ျမန္မာျပည္နိုင္ငံ​ေရး​ တိုး​တက္မႈ​ေတြ အ​ေပၚမွာ ဘယ္လိုမ်ား​ ​ေကာက္ခ်က္ဆြဲခ်င္ပါသလဲခင္ဗ်။ “မ​ေန့​က ထိ​ေတာ့​ ​ေျပာင္း​လဲမႈကို ဦး​တည္​ေနတယ္လို့​ အန္တီက​ေျပာတယ္​ေလ။ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲ​ေနပါျပီလို့​ သူမ​ေျပာဘူး​တဲ့​။ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲ​ေနတယ္လို့​ သူထင္တယ္လို့​ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲတဲ့​ လမ္း​ေၾကာင္း​ဘက္ကို သြား​ေနတယ္လို့​ ထင္တယ္လို့​ သူက​ေျပာတယ္။ မ​ေန့​ကထိ​ေတာ့​ အဲလိုပဲယံုတယ္။ ဒီ​ေန့​မနက္​ေတာ့​ မယံုခ်င္​ေတာ့​ဘူး​။ ျပုျပင္​ေျပာင္း​လဲ​ေနတာ ဟုတ္မွဟုတ္ရဲ့​လား​လို့​ သံသယ ဝင္သြား​တယ္။ ဘာ​ေၾကာင့္​လဲဆို​ေတာ့​ ​ေထာင္ထဲမွာ႐ွိတဲ့​ လူ​ေတြကို ဘာ​ေၾကာင့္​မလြွႊတ္တာလဲ အဲဒါကို နား​မလည္ဘူး​။ အခုလြွႊတ္လိုက္တယ္ဆိုတာ မျဖစ္စ​ေလာက္​ေလး​ လူနည္း​နည္း​ေလး​ပဲ။ ဗမာျပည္ ​ေထာင္ထဲမွာ႐ွိတဲ့​ လူ​ေတြအကုန္လံုး​ကို လြတ္​ေစခ်င္တယ္။ ယုတ္စြအဆံုး​ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန့္​ကိုပါ လြွႊတ္​ေပး​ေစခ်င္တယ္။ ဘာလို့​လည္း​ဆို​ေတာ့​ ဦး​သိန္း​စိန္ လက္ထက္မွာ ဖမ္း​ထား​တဲ့​လူ​ေတြမဟုတ္ဘူး​။ ဦး​သိန္း​စိန္လက္ထက္မွာ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ခံထား​ရတဲ့​သူ​ေတြလည္း​မဟုတ္ဘူး​။ တပ္မ​ေတာ္​ေထာက္လွမ္း​ေရး​ကလူ​ေတြ​ေရာ အ​ေကာက္ခြန္ကလူ​ေတြ​ေရာ အကုန္လံုး​လြွႊတ္​ေပး​လိုက္ပါ။ တိုင္း​ျပည္ကို ျပန္ျပီး​ေတာ့​ အမ်ိုး​သား​ရင္ၾကား​ေစ့​ေရး​ကို လိုခ်င္တယ္ဆိုရင္ ဒီလူ​ေတြကို ဘာလို့​ ဒီ​ေလာက္ထိ ထား​မွာလဲ။ ဘာလို့​ တို့​တိတို့​တိ လုပ္​ေနမွာလည္း​။ ဒီ​ေပၚမွာမူတည္ျပီး​ေတာ့​ ​ေျပာင္း​လဲမႈျဖစ္တယ္ဆိုတာကို ယံုၾကည္ဖို့​ အလြန္ခက္သြား​ပါတယ္။ က်​ေနာ့္​ကို လြွႊတ္​ေပး​တဲ့​အတြက္ ​ေျပာင္း​လဲသြား​ပါျပီလို့​ မ​ေျပာျပနိုင္ဘူး​။” ဒီဟာနဲ့​ပတ္သက္ျပီး​ေတာ့​ လြွႊတ္​ေတာ္​ေတြမွာလည္း​ နိုင္ငံ​ေရး​အက်ဥ္း​သား​ေတြလည္း​ လြွႊတ္​ေပး​ဖို့​ဆိုတဲ့​ေနရာမွာ ဝန္ၾကီး​တ​ေယာက္က​ေန အား​လံုး​လြွႊတ္လိုက္ရင္ တည္ျငိမ္မႈအတြက္ကို ဘယ္သူက အာမခံမလဲဆိုျပီး​ေတာ့​ ျပန္လည္​ေမး​ခြန္း​ထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီအစိုး​ရ ဝန္ၾကီး​ရဲ့​ စိုး​ရိမ္ပူပန္မႈက တကယ္​ေရာ မျဖစ္နိုင္ဘူး​လား​။ ကိုဇာဂနာတို့​ေရာ ဘယ္လိုျမင္ပါလဲ။ “အဲလိုဆိုရင္ က်​ေနာ္ကလည္း​ ျပန္​ေျပာစရာ စကား​႐ွိပါတယ္။ အဲဒါနဲ့​ပတ္သက္ျပီး​ေတာ့​ ​ေျပာၾကမယ္ဆိုရင္ က်​ေနာ္ သမၼတၾကီး​ ဦး​သိန္း​စိန္ဆီမွာ ဇာဂနာရဲ့​ အသက္ကို အ​ေပါင္ထား​ပါမယ္။ အဲဒီလူ​ေတြလြွႊတ္လိုက္လို့​ တိုင္း​ျပည္မွာ ဆူဆူပူပူ ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ က်​ေနာ့္​ကို အရင္သတ္လိုက္ပါ။ က်​ေနာ့္​ဘက္က ျပန္စိန္​ေခၚတာပဲ။ ​ေၾကး​ထပ္မယ္ဆိုရင္ အျပတ္ထပ္၊​ အသက္ကို ထပ္တယ္။” ဒီတ​ေခါက္ျပန္လည္လြတ္​ေျမာက္လာခ်ိန္မွာ အရင္ကလို မဟုတ္ဘဲနဲ့​ သမၼတ​ေခတ္၊​ ဒီမိုက​ေရစီအစိုး​ရဆိုတာကို သူတို့​အစိုး​ရက ​ေၾကညာ​ေနတယ္။ အဲဒီအခါမွာ ျပည္ပမွာ႐ွိတဲ့​ အယူအဆ မတူသူ​ေတြလည္း​ ျပန္လာမယ္ဆိုရင္ လာခြင့္​ျပုတယ္ဆိုျပီး​ ကမ္း​လွမ္း​ေနတဲ့​အခ်ိန္နဲ့​ၾကံု​ေတာ့​ ျပည္ပမွာ႐ွိတဲ့​ျမန္မာျပည္သား​ေတြကို ကိုဇာဂနာအ​ေနနဲ့​ ဘယ္လိုအျမင္႐ွိလဲ။ ခ်က္ခ်င္း​ျပန္လာသင့္​လား​။ ဘယ္လိုသံုး​သပ္လဲ။ “တခြန္း​တည္း​ပဲ တိုတို​ေလး​ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ​ေစာင့္​ၾကည့္​ၾကပါဦး​လို့​ ​ေျပာခ်င္တယ္။” အျပင္​ေလာကမွာ နိုင္ငံ​ေရး​ျဖစ္စဥ္​ေတြမွာ ဘယ္လိုမ်ိုး​ ပါဝင္မယ္လို့​ ျပင္ဆင္ထား​ပါသလဲ။ “က်​ေနာ့္​ရဲ့​ စိတ္ကူး​ေပါ့​။ အသက္အ႐ြယ္ကလည္း​ ရလာ​ေတာ့​ လူငယ္​ေတြရဲ့​ လက္ထဲကို ဒီနိ္ုင္ငံ​ေရး​နဲ့​ ပတ္သက္တဲ့​ နား​လည္တဲ့​ နိုင္ငံ​ေရး​၊​ စီး​ပြား​ေရး​၊​ လူမႈ​ေရး​ ကၽြမ္း​က်င္တဲ့​ လူငယ္​ေတြ အ​ေျမာက္အျမား​ ​ေပၚထြန္း​လာဖို့​အတြက္ အဓိက ပညာ​ေရး​ပိုင္း​ကို အား​ေပး​ျပီး​ေတာ့​ အဲဒီဘက္မွာ ကိုယ္စြမ္း​ ဥာဏ္စြမ္း​႐ွိသမ်ွ ဝင္လုပ္​ေပး​ခ်င္တယ္။ လူငယ္​ေတြကို အဓိက ျပုစုပ်ိုး​ေထာင္​ေပး​ခ်င္တယ္။ ဒါပါပဲ။” ကိုဇာဂနာက​ေန ျမစ္ဆံု​ေရကာတာ စီမံကိန္း​နဲ့​ ပတ္သက္လို့​ ဘယ္လိုအျမင္႐ွိပါသလဲ။ “အခုလည္း​ ျပီး​သြား​ျပီပဲ။ အခုခ်ိန္မွာ​ေတာ့​ မ​ေဝဖန္ခ်င္​ေတာ့​ဘူး​။ လုပ္သင့္​လုပ္ထိုက္တဲ့​လူ​ေတြလည္း​ လုပ္ျပီး​ျပီ။ က်​ေနာ္တို့​လည္း​ နား​လည္မတတ္ကၽြမ္း​ပါဘူး​။ သို့​ေသာ္ ဆနၵ​ေလး​တခုအ​ေနနဲ့​ပဲ လုပ္​ေပး​ခဲ့​တာ။ အဲ​ေတာ့​ လုပ္ၾကတဲ့​သူ​ေတြအတြက္လည္း​ ဝမ္း​သာပါတယ္။” ကိုဇာဂနာ​ေရ အခု ဒီသမၼတၾကီး​ရဲ့​ ကမ္း​လွမ္း​ခ်က္အရဆိုရင္ ကိုဇာဂနာရဲ့​ တပည့္​ေတြကိုလည္း​ ​ေျပာလို့​ရပါတယ္။ သီး​ေလး​သီး​ သီး​ညီ​ေနာင္​ေတြက တခ်ို့​က ဗမာျပည္ကို ျပန္သြား​တယ္။ တခ်ို့​က​ေတာ့​ က်န္​ေနခဲ့​တယ္။ အဲ​ေတာ့​ ဘယ္လိုမ်ိုး​ တပည့္​လက္သား​ေတြအ​ေပၚမွာ ဇာတ္နဲ့​ပတ္သက္လို့​ ဘယ္လိုမ်ား​ ဆက္လက္​ေဆာင္႐ြက္ပါမလဲ။ “အသီး​နွစ္သီး​ေရာ ​ေဂၚျပား​ေရာ ႐ွိတယ္။ ၂ သီး​လံုး​က ပုပ္​ေန​ေတာ့​ ​ေဂၚျပား​ေကာ္တာ​ေပါ့​။ ဒီသ​ေဘာပါပဲ။ က်​ေနာ္ သူတို့​နဲ့​လည္း​ မ​ေဆြး​ေနြး​ရ​ေသး​ဘူး​။ တျခား​လူ​ေတြနဲ့​သာ စကား​ေျပာ​ေနရတာ။ သူတို့​ကိုလည္း​ ပြင့္​ပြင့္​လင္း​လင္း​ ​ေမး​စရာ႐ွိတာ​ေမး​ရဦး​မယ္။ က်​ေနာ္မၾကိုက္ဆံုး​စကား​က သူတို့​ရဲ့​ အင္တာဗ်ဴး​ထဲမွာပါတဲ့​ ျပည္ပမွာ႐ွိတဲ့​ နိုင္ငံ​ေရး​သမား​ေတြနဲ့​ ပတ္သက္ျပီး​ေတာ့​ သူတို့​ေျပာတဲ့​စကား​ကို က်​ေနာ္ မၾကိုက္ဆံုး​ပဲ။ အဲဒါနဲ့​ပတ္သက္ျပီး​ေတာ့​ သူတို့​ကို ပြင့္​ပြင့္​လင္း​လင္း​ ​ေမး​ရမယ္။ က်​ေနာ့္​စိတ္ထဲမွာ မ​ေက်နပ္ရင္လည္း​ သူတို့​ကို အ​ေမြျဖတ္ဖို့​ ဝန္မ​ေလး​ပါဘူး​။” ထူး​ထူး​ျခား​ျခား​ ဘာမ်ား​ေျပာစရာ႐ွိပါသလဲ။ “ဘာ​ေတြလုပ္ၾကမလဲ၊​ ဘာ​ေတြကိုင္ၾကမလဲဆိုတာ တခ်က္​ေလာက္​ေတာ့​ ​ေစာင့္​ၾကည့္​ပါဦး​လို့​ ဒီလိုပဲ​ေျပာခ်င္ပါတယ္။”