တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသမၼတ ရွီက်င့္ဖ်င္ရဲ႕ ဖိတ္ၾကားခ်က္အရ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ ၾသဂုတ္လ ၁၇ ရက္ေန႔မွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ လည္ပတ္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ေလးရက္ၾကာျမင့္မယ့္ဒီခရီးစဥ္ကို တ႐ုတ္အစိုးရက ႏိုင္ငံေတာ္ အႀကီးအကဲအျဖစ္ ခမ္းခမ္းနားနားႀကိဳဆိုမယ္လို႔ ဂလိုဘယ္တိုင္းမ္သတင္းက ေရးပါတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ဟာ စက္တင္ဘာလမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို သြားေရာက္မွာမို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ သံတမန္ေရးေအာင္ပဲြငယ္တခုအျဖစ္ သုံးသပ္ေရးသားေဖာ္ျပပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ဟာ ၂၁ ရာစုပင္လုံညီလာခံမတိုင္မီ သီတင္း ၂ ပတ္အလိုမွာျဖစ္ပါတယ္။ မေန႔ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ တ႐ုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ၊ နုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရးဝန္ႀကီး H.E. Mr. Song Tao နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ဟာ ႏွစ္ႏိုင္ငံအၾကား ဆက္ဆံေရးနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံအစိုးရက ဘာေတြ ေဆြးေႏြးၾကမယ္ဆိုတာ တစုံတရာထုတ္ျပန္ေျပာဆုိျခင္း မရွိေသး ပါဘူး။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔စပ္လ်ဥ္းၿပီး လူအမ်ားစိတ္၀င္စားေနတဲ့ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သမၼတ ဦးထင္ေက်ာ္က ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္သင့္-မသင့္ စိစစ္သုံးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ကို ဖြဲ႔စည္းတာ၀န္ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံေရးအကဲခတ္ ေဒါက္တာလွေက်ာ္ေဇာကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းခဲ့ ပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီး အကဲအဆင့္ေခါင္းေဆာင္တဦး အျဖစ္ ႀကိဳဆိုမယ္လို႔ တ႐ုတ္ဂလိုဘယ္တိုင္းမ္သတင္းမွာ ေတြ႔တယ္။ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ရဲ႕ ခရီးစဥ္ကို တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘယ္ေလာက္အေရးထားလဲခင္ဗ်။ “တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဒီလိုျဖစ္တယ္ေလ။ အခု ခင္ဗ်ားလည္းၾကားမွာပဲ တ႐ုတ္ျပည္မွာက သူက အိမ္နီးနားခ်င္းေတြနဲ႔ ျပႆနာေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတက္ေနတယ္။ ေအစီယံႏိုင္ငံေတြနဲ႔၊ ဥပမာ ဖိလစ္ပိုင္နဲ႔ ေတာင္တ႐ုတ္ပင္လယ္ကိစၥပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေတာင္ကိုရီယားမွာ THAAD ဆိုတဲ့ ဒုံးပ်ံကာကြယ္ေရးစနစ္တတ္ဆင္ကိစၥပဲျဖစ္ျဖစ္ သူ႔မွာ ေတာ္ေတာ္ျပႆနာေတြတက္ေနတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူက က်န္တဲ့အိမ္နီးနားခ်င္းႏုိင္ငံေတြကို အမ်ားႀကီး ဘယ္လိုေခၚမလဲ ဟန္႔ၿပီးေတာ့ေပါ့ ဆက္ဆံလိုပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဗမာျပည္ကလည္း သူ႔အတြက္ အင္မတန္ကုိ အေရးႀကီးတဲ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံပဲေလ။ သူနဲ႔က နယ္စပ္မ်ဥ္းတေလွ်ာက္နည္းတာမဟုတ္ဘူး ဆက္စပ္ ေနတာ။ ေနာက္တခုကလည္း ဗမာႏိုင္ငံက တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေရွ႕ ေသနဂၤဗ်ဴဟာေျခလွမ္းေတြျဖစ္တဲ့ ပိုးလမ္းမႀကီးေဖာက္တာတို႔ဘာတို႔ အားလုံးက ဗမာျပည္ကိုျဖတ္မွာျဖစ္ေတာ့ ဗမာျပည္ဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔၊ တည္ၿငိမ္ဖို႔၊ ဖြံ႕ျဖဳိးတိုးတက္ဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီဟာေတြအားလုံးရဲ႕ အေျခခံေပၚမွာ ဗမာျပည္ကို ေတာ္ေတာ္အေရးထားၿပီး ဆက္ဆံတာျဖစ္တယ္။” “ႏွစ္အခ်က္ကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူတို႔က၊ တ႐ုတ္မွာ သံခင္းတမန္ခင္းလုပ္နည္းတခုရွိတယ္ဗ် က်မ သတိထားမိတာ။ သူက မိရိုးဖလာအစဥ္အဆက္ ရင္းႏွီးခဲ့တဲ့ လူေတြရဲ႕ သားေတြ၊ သမီးေတြဆို သူတို႔ ေတာ္ေတာ္ဂ႐ုစိုက္တယ္။ ဥပမာ ရာဂ်စ္ဂႏၶီ သားသမီးေတြတို႔၊ သီဟိုက မစၥစ္ဘႏၵရာနာရေကးတို႔ မိသားစုတို႔ အဲဒါမ်ဳိးေတြကို သူတို႔ ေတာ္ေတာ္ဂ႐ုစိုက္တယ္။ က်မသိသေလာက္လည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ခ်ဴအင္လိုင္းေခတ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ကေတာ္ ေဒၚခင္ၾကည္ေပါ့ေနာ္၊ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေမ သံအမတ္ျဖစ္စဥ္က သူတို႔ အင္မတန္ရင္းႏွီးတဲ့ ဆက္ဆံမႈေတြရွိခဲ့တယ္လို႔ ၾကားတယ္။ အဲဒီဟာေတြရဲ႕ အဆက္အစပ္လည္း ပါပုံရတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို တေလးတစား ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ ဆက္ဆံႀကိဳဆိုတာ ေတြ႔ရတယ္။” ျမစ္ဆုံေရကာတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ျမန္မာျပည္မွာ တအုံေႏြးေႏြးျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္လို႔ထင္လဲ။ “ဒီိလိုရွိတယ္ အဲဒီျမစ္ဆုံကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ၀မ္ရီကို ဗီယန္က်င္းမွာတုန္းက ဗမာႏိုင္ငံက သတင္းေထာက္ေလးတေယာက္ေမးတာၾကားတယ္။ ျမစ္ဆုံကိစၥေဆြးေႏြးသလား ဆိုေတာ့ ၀မ္ရီကေတာ့ ဒီလိုေျပာတယ္။ ‘ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ ေဆြးေႏြးတဲ့အခါမွာ ဗမာျပည္နဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးအေျခအေနအရပ္ရပ္ကိုသာ ေယဘုယ်ေဆြးေႏြးဖူးတယ္’ တဲ့။ ‘စီမံကိန္းတခုခ်င္းတခုခ်င္း အေသးစိတ္ မေဆြးေႏြးဖူးပါဘူး’ တဲ့ ‘ေနာင္က်မွ၊ ေျဖးေျဖးက်မွ ဒါေတြဟာ ေဆြးေႏြးမွာပါ’လို႔ ေျပာတယ္။ အဲဒီေတာ့ ျမစ္ဆုံကိစၥကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ျပည္သူလူထုရဲ႕ ခံစားခ်က္ကိုလည္း တ႐ုတ္က နားလည္ပုံရတယ္။ ဘာျဖစ္လို႔လည္းဆိုေတာ့ သူတို႔က ဒီလိုကိစၥမ်ဳိး ဒီတစ္ခုတည္းၾကဳံတာမဟုတ္ဘူး။ ႏိုင္ငံအမ်ားမွာလည္း ၾကဳံတတ္တာေတြ ရွိတယ္။ ေနာက္ သူ႔ႏိုင္ငံမွာလည္း ၾကဳံဖူးတာေတြရွိတယ္။ သူက လုပ္ေလ့လုပ္ထရွိတာကေတာ့ ဒီလို၊ အဲလို လူထုရဲ႕ခံစားမႈေတြႀကီးေနရင္ သူတို႔က နည္းနည္း ေနာက္ျပန္ဆုတ္တယ္။ ဆုတ္ၿပီးေတာ့ လူထုက ဘာကိုပူပင္တာလဲ၊ ဘာကို မႀကိဳက္တာလဲဆိုတာကို ရေအာင္ရွာၿပီးေတာ့ အဲဒီဟာေတြကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲၿပီးေတာ့ လုပ္ႏိုင္လည္း လုပ္မယ္၊ မလုပ္ႏိုင္လည္း အၿပီးအျပတ္ဆုတ္သြားတာေတြ ရွိတတ္ပါတယ္။ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလည္း ရွိတာ ေတြ႔ရပါတယ္။” နယ္နိမိတ္ရွည္လ်ားလွတဲ့ ျမန္မာ-တ႐ုတ္နယ္စပ္တေၾကာမွာ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔ေတြလည္း အမ်ားအျပားရွိၾကတယ္။ တ႐ုတ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္မွာ ဘာေတြေျပာႏိုင္၊ ေဆြးေႏြးႏိုင္လဲ။ “က်မ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ေလ၊ ကိုးကန္႔အေရးအခင္းျဖစ္စဥ္ကတည္းက တ႐ုတ္ျပည္မွာ ဗမာျပည္ အေရးနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သူတို႔ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးပဲြေတြရွိတယ္ဗ်။ အဲဒီမွာကတည္းက သူတို႔ ေျပာေနတာက ဗမာျပည္ရဲ႕ျပည္တြင္းစစ္၊ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ၾကာတဲ့ျပည္တြင္းစစ္ ရပ္မွျဖစ္မယ္လို႔ သူက ေျပာတယ္။ မရပ္ဘဲနဲ႔ တကယ္လို႔ ဗမာျပည္ရဲ႕ျပည္တြင္းစစ္ႀကီးေရရွည္ေနမယ္ဆိုရင္ ဗမာျပည္ႀကီးဟာ က်ဆုံးႏိုင္ငံႀကီးျဖစ္သြားႏိုင္တယ္တဲ့။ သူတစ္ႏိုင္ငံတည္းက်ဆုံးမွာမဟုတ္ဘူး၊ ေဘးပတ္၀န္းက်င္ႏိုင္ငံေတြပါ ဆြဲခ်သြားႏုိင္တယ္တဲ့။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဗမာျပည္ရဲ႕ ျပည္တြင္းစစ္ရပ္စဲေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတကာက၊ ဥပမာ ကုလသမဂၢလိုမ်ဳိးက၊ ဥပမာ အာဆီယံလို အဖြဲ႔အစည္းမ်ဳိးက ၀ိုင္း၀န္းကူညီၿပီးေတာ့ လုပ္ေဆာင္ေပးသင့္တယ္လို႔ ေရးထားဖူးတာရွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ တ႐ုတ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္စဥ္ေတြမွာ ေတာ္ေတာ္တက္တက္ႂကြႂကြ ပါ၀င္မယ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။” ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တ႐ုတ္သမၼတနဲ႔လည္းေတြ႔မယ္၊ တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔လည္း ေတြ႔မယ္ဆိုေတာ့ ဒီထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ အဓိက ဘာေတြ ေဆြးေႏြးႏိုင္မယ္လို႔ တ႐ုတ္မီဒီယာေတြက ေျပာေနေရးေနၾကလဲ။ “က်မၾကည့္တာေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဒီတေခါက္မွ၊ ဒီတေခါက္ သူအာဏာရမွ၊ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံျဖစ္မွ ဒီလိုထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ေတြ႔တာမဟုတ္ပါဘူး။ သူ အတိုက္အခံပါတီ ေခါင္းေဆာင္တေယာက္အေနနဲ႔တုန္းကေတာင္မွ တကယ့္ထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေတြ႔တာပါ။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အခုဒီတေခါက္ေတြ႔တာဟာ သူ႔ရဲ႕အစိုးရကို ေထာက္ခံတဲ့သေဘာမ်ဳိးေပါ့။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီျဖစ္စဥ္ကို ေထာက္ခံတဲ့ အေနအထား ျပသတာပါ။ ဗမာျပည္ႀကီး ပိုမိုဖြံ႔ျဖဳိးလာဖို႔၊ တိုးတက္လာဖို႔ သူတို႔တတ္ႏိုင္သမွ် ကူမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ လုပ္တဲ့သေဘာပါပဲ။” အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္အာဏာရတာနဲ႔ ဂ်ပန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို သူ႔ႏိုင္ငံကို ပထမဆုံးလာလည္ဖို႔ ဖိတ္တယ္။ ေဒၚစု မသြားျဖစ္ခဲ့ဘူးေပါ့။ အခု တ႐ုတ္ျပည္၊ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အိႏိၵယ ဆက္သြားဖို႔ စီစဥ္ထားတာေတြ႔ရတယ္။ အေမရိကန္ထက္ တ႐ုတ္ကို အရင္လာတဲ့အေပၚ ဘယ္လုိျမင္လဲ။ “က်မၾကည့္တာဒီလိုဗ်။ အခုဟာ ခင္ဗ်ားတို႔လည္းသိမယ္။ အေရွ႔ေတာင္၊ အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ ႏိုင္ငံႀကီးႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕လြန္ဆြဲပြဲရွိတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔တ႐ုတ္၊ အဲဒီႏွစ္ႏိုင္ငံရဲ႕လြန္ဆြဲပြဲၾကားမွာ က်မတို႔က ႏိုင္ငံငယ္ေလးျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီၾကားထဲမွာ ေနတတ္ထိုင္တတ္မွျဖစ္မယ္။ အဲဒီေတာ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဂ်ပန္ကိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အေမရိကန္ကိုပဲျဖစ္ျဖစ္ အရင္မသြားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းက အေမရိကန္နဲ႔ေရာ၊ ဂ်ပန္နဲ႔ေရာက သူယုံၾကည္တဲ့ လစ္ဘရယ္ဒီမိုကေရစီနဲ႔ နီးစပ္ၿပီးသားျဖစ္တယ္။ အဲဒီေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔က ဒီႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဘာမွ သိပ္ခက္ခက္ခဲခဲ၊ ဆက္ဆံဖို႔ ခက္ခဲစရာလမ္းမရွိဘူး။ ဒီတ႐ုတ္ျပည္က်ေတာ့ သူ႔ယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔၊ သူယုံၾကည္တဲ့ ႏိုင္ငံေရး လမ္းစဥ္နဲ႔ တစုံတရာကြဲျပားတယ္။ အဲဒီေတာ့ အဲဒီလိုႏိုင္ငံမ်ဳိးနဲ႔ ပိုၿပီးေတာ့ ရင္းႏွီးေအာင္ဆက္ဆံဖို႔ အရင္လုပ္သင့္တယ္လို႔ သူက တြက္ပုံရတယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ အခုသူ႔ေျခလွမ္းေတြ ၾကည့္ရတာ ႏိုင္ငံႀကီးေတြအၾကားမွာ သူ လိမ္လိမ္မာမာ ကစားၿပီးေတာ့ ဗမာျပည္အတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္အရာေတြကို သူရွာၾကံၿပီး ရွာေဖြလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။” ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ ဒီခရီးစဥ္မွာ ႏိုင္ငံအက်ဳိးအတြက္ ဘာေတြေဆာင္ရြက္သင့္တယ္လို႔ အန္တီမွတ္ခ်က္စကားေျပာေပးပါခင္ဗ်။ “ဒီလိုရွိတယ္၊ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔ အရင္တုန္းက ဆက္ဆံေနတဲ့အခါမွာ က်မအႀကိမ္ႀကိမ္လည္း ေျပာခဲ့ဖူးတယ္။ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရက ျပည္သူလူထုအက်ဳိးစီးပြားကို ဘယ္ေလာက္ ကိုယ္စားျပဳလဲဆိုတာမွာ မူတည္တယ္။ တ႐ုတ္ကလည္း ခင္ဗ်ား သူက သူအစကတည္းက ေျပာဖူးတယ္။ သူတို႔ ဆိတ္ မဟုတ္ဘူးတဲ့။ အျပန္အလွန္အက်ဳိးရွိဖို႔ပဲ သူက စဥ္းစားတာ၊ သူ အနစ္နာခံမယ္လို႔ သူမစဥ္းစားဘူး။ ထုိ႔အတူပဲ ဗမာျပည္ဘက္က စဥ္းစားရင္လည္း ကိုယ့္ျပည္သူလူထု ဘယ္ေလာက္အက်ဳိးရွိမလဲဆိုတာ စဥ္းစားဖို႔လိုတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေခတ္ အဆက္ဆက္က၊ န၀တ၊ နအဖ ေခတ္အဆက္ဆက္က ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမ်ား ရသမွ်ကိုယ့္အိတ္ထဲထည့္ဖို႔ပဲ သူတို႔က စဥ္းစားခဲ့တာျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ျပည္သူေတြ ဘယ္ေလာက္နာနာဆိုၿပီး သူတုိ႔ လုပ္ခဲ့ၾကတာ။ ဒါေပမယ့္ ေဒၚစု က်ေတာ့ ျပည္သူလူထုက ေရြးေကာက္ၿပီးတင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ အစိုးရျဖစ္တဲ့အတြက္ ျပည္သူလူထုအတြက္ ပိုမိုအက်ဳိးရွိတဲ့ ရရွိခ်က္ေတြ ရႏိုင္တယ္လို႔ေတာ့ က်မက ထင္ပါတယ္။”