လူ့အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲဝင္ ပုဂၢိုလ္မ်ား အပိုင္း (၁၁)
DVB
·
October 11, 2011
ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းစြာလႈပ္႐ွားေနသူမ်ားကို ကၽြန္ုပ္ ေထာက္ခံအားေပးပါသည္။ ကၽြန္ုပ္သည္ ထိုလႈပ္႐ွားသူမ်ားနွင့္ တစိတ္တဝမ္းတည္း ေသြးစည္းညီညြတ္ေနျပီး လြတ္လပ္ေရးနွင့္ ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ေတာင္းဆိုမႈကို အားေပးေထာက္ခံပါသည္။ လြတ္လပ္မႈကို ျမတ္နိုးေသာ ကမၻာသူကမၻာသားအားလံုးက အၾကမ္းမဖက္သည့္ လႈပ္႐ွားမႈအေပၚ ေထာက္ခံ အားေပးၾကပါဟုလည္း ကၽြန္ုပ္ ေျပာလိုပါသည္။ ထို့ျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ဒီမိုကေရစီနွင့္ လြတ္လပ္ေရးအတြက္ ပါဝင္လႈပ္႐ွားေနၾကေသာ ဗုဒၶဘာသာရဟန္းသံဃာ အေျမာက္အျမားကို ေလးစားျမတ္နိုး ၾကည္ညိုလွပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါသည္။
ဗုဒၶဘာသာကို သက္ဝင္ယံုၾကည္ေသာ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနျဖင့္ ေမတၱာတရား အၾကမ္းမဖက္ေရး တရားေတာ္မ်ားနွင့္အညီ ေဆာင္႐ြက္ပါဟု ဗုဒၶဘာသာဝင္ဘုန္းေတာ္ၾကီးတပါးျဖစ္သည့္ မိမိအေနျဖင့္ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါသည္။
ဒါကေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ ဩဂုတ္လနဲ့ စက္တင္ဘာလမ်ားအတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ရဟန္းသံဃာမ်ား ဦးေဆာင္တဲ့ ျပည္သူ့ဆနၵျပပြဲမ်ားကို ကမၻာ့မီဒီယာမ်ားကေနတဆင့္ ၾကားသိ ေတြ့ျမင္ရျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ကမၻာေက်ာ္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ဘုန္းေတာ္ၾကီးတပါးက ထုတ္ျပန္ေရးသားလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျငိမ္းခ်မ္းစြာဆနၵျပတဲ့ ရဟန္းသံဃာမ်ားကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက ရိုက္နွက္ျဖိုခြင္းေနတာကို ျမင္ရၾကားရတဲ့အခါမွာ သူ့ဇာတိနိုင္ငံက ဘုန္းၾကီးရဟန္းမ်ားကိုလည္း တ႐ုတ္အာဏာပိုင္ေတြက ရိုက္နွက္ျဖိုခြင္းခဲ့တာကို ခ်က္ခ်င္း ျပန္သတိရသြားပါတယ္လို့ ဘုန္းေတာ္ၾကီးကပဲ မၾကာခင္က ထပ္မံေျပာၾကားလိုက္ပါေသးတယ္။
ကမၻာေက်ာ္ဘုန္းေတာ္ၾကီးကေတာ့ တိဗက္နိုင္ငံလြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ တိုက္ပြဲဝင္ေနခဲ့တဲ့ ၁၄ ပါးေျမာက္ ဒလိုင္လားမား ျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလိုင္လားမားဟာ တိဗက္နိုင္ငံသူနိုင္ငံသားမ်ားရဲ့ လြတ္လပ္ေရးနဲ့ ဒီမိုကေရစီအေရးအတြက္ ဦးေဆာင္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တာ နွစ္ေပါင္း ၅၀ ဝန္းက်င္႐ွိပါျပီ။ သည္အတြက္ပဲ ၁၉၈၉ ခုနွစ္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးနိုဘယ္လ္ဆုကို ခ်ီးျမွင့္ေပးအပ္ျခင္း ခံရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္းလားမားဟာ ၁၉၃၅ ခုနွစ္ ဇူလိုင္ ၆ ရက္ေန့မွာ ေမြးဖြားသူ ျဖစ္ပါတယ္။ တိဗက္နိုင္ငံ အေ႐ွ့ေျမာက္ေဒသက ေက်း႐ြာေလးတ႐ြာမွာ လယ္သမားမိသားစုက ေမြးဖြားလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၉၃၃ ခုနွစ္အတြင္းမွာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ၁၃ ပါးေျမာက္ ဒလိုင္လားမားဝင္စားတယ္လို့ သူ့ကို သတ္မွတ္ျပီး သူ့အသက္ ၅ နွစ္သားမွာ ၁၄ ပါးေျမာက္ ဒလိုင္လားမားအျဖစ္ နန္းတင္ေပးတာ ခံရပါတယ္။ ဒလိုင္လားမားဆိုတာ တိဗက္နိုင္ငံရဲ့ နိုင္ငံေရးနဲ့ ဘာသာေရးဆိုင္ရာ အၾကီးအကဲျဖစ္ပါတယ္
နိုင္ငံေတာ္အၾကီးအကဲျဖစ္ေပမယ့္ စည္းစိမ္ယစ္ေနရတဲ့ ဘဝမ်ိုး မဟုတ္ပါဘူး။ သူဟာ နန္းတက္ျပီးေနာက္ ၆ နွစ္သားအ႐ြယ္ကစျပီး ဒလိုင္လားမားတို့ တတ္အပ္တဲ့ အသိပညာ အတတ္ပညာမ်ားကို စတင္ သင္ၾကားတာဟာ အသက္ ၂၅ နွစ္ထဲေရာက္တဲ့ ၁၉၅၉ ခုနွစ္ မွ ျပီးဆံုးပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္ဆိုင္ရာ ပါရဂူဘြဲ့ကို ရ႐ွိျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒီပါရဂူဘြဲ့ဟာ လြယ္လြယ္ရတဲ့ ဘြဲ့မ်ိုး မဟုတ္ဘူးဆိုတာ သူေျဖဆိုရတဲ့ စာေမးပြဲကို ၾကည့္ရင္ သိသာပါတယ္။ ေနာက္ဆံုး စာေမးပြဲကို ေျဖဆိုရတဲ့ေန့ မနက္ပိုင္းမွာ တကၠေဗဒပညာရပ္နဲ့ ပတ္သက္ျပီး ပညာ႐ွင္ေပါင္း ၃ဝ ရဲ့ ေမးျမန္းမႈကို ေျဖဆိုရပါတယ္။ မြန္းလြဲပိုင္းမွာ ဗုဒၶဘာသာတရားေတာ္လာ မဇၩိမပဋိပဒါ အလယ္အလတ္ က်င့္စဥ္အေၾကာင္းကို ပညာ႐ွင္ ၁၅ ဦးနဲ့ အေျခအတင္ ေျပာဆိုရပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာ ဝိနည္း အဘိဓမၼာနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ပညာ႐ွင္ ၃၅ ဦးက ေမးျမန္းစစ္ေဆးပါတယ္။ ဒီလို ပညာ႐ွင္ေပါင္းမ်ားစြာရဲ့ စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈကို ေအာင္ျမင္ေတာ့မွ ပါရဂူဘြဲ့ကို ရ႐ွိခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလိုင္လားမားဟာ သူၾကိုးပမ္းေလ့လာခဲ့တဲ့ အသိပညာမ်ားကို ျဖန့္ေဝရင္း က်မ္းစာအုပ္မ်ား ေရးသားထုတ္ေဝခဲ့တာ အခုဆိုရင္ စာအုပ္ေပါင္း ၄၀ ဝန္းက်င္႐ွိေနပါျပီ။ သူ့ရဲ့ စာအုပ္မ်ားဟာ အေနာက္တိုင္းက ဘာသာေရး ေလ့လာသူမ်ားနဲ့ ဗုဒၶစာေပ ပညာ႐ွင္မ်ား သာမက နိုင္ငံေရးသမားမ်ားနဲ့ အနုပညာ႐ွင္မ်ားကပါ ေလးေလးနက္နက္ ဖတ္႐ႈရတဲ့ စာအုပ္မ်ားျဖစ္ပါတယ္။
ပညာသင္ေနရတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္လားမားဟာ သက္ေသာင့္သက္သာ ေနထိုင္ရတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ သူ့ အသက္ ၁၅ နွစ္အ႐ြယ္မွာကတည္းက တ႐ုတ္နိုင္ငံရဲ့ က်ဴးေက်ာ္မႈကို စတင္ခံစားခဲ့ရပါတယ္။
၁၉၅၀ ခုနွစ္မွာ တ႐ုတ္စစ္တပ္က အင္အား ၈ ေသာင္း႐ွိတဲ့ စစ္သားေတြနဲ့ တိဗက္ပိုင္နယ္ေျမထဲက်ဴးေက်ာ္ျပီး တိဗက္အေ႐ွ့ပိုင္းေဒသကို သိမ္းယူလိုက္ပါတယ္။ တိဗက္ဟာ တ႐ုတ္နိုင္ငံရဲ့ အစိတ္အပိုင္းတရပ္သာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တိဗက္ကို ျပန္လည္သိမ္းယူမယ္ဆိုတဲ့ ျခိမ္းေျခာက္မႈေတြကို ခံခဲ့ရပါတယ္။
ဒီလိုက်ဴးေက်ာ္မႈကို ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖ႐ွင္းဖို့ ဒလိုင္လားမားဟာ ၁၉၅၄ ခုနွစ္မွာ ပီကင္းကို သြားျပီး ေမာ္စီတုန္းနဲ့ ေတြ့ေပမယ့္ မေျပလည္ခဲ့ပါဘူး။ တ႐ုတ္အစိုးရဟာ တိဗက္ေတြအေပၚ မတရားအနိုင္က်င့္ ေနခဲ့တဲ့အတြက္ တိဗက္နိုင္ငံအနွံ့ တ႐ုတ္ဆန့္က်င္ေရးလႈပ္႐ွားမႈေတြ ျဖစ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုကေန ၁၉၅၉ ခုနွစ္ မတ္လ ၁၀ ရက္မွာေတာ့ လာဆာျမို့ေတာ္မွာ လူထုဆနၵျပပြဲၾကီး ျဖစ္ပြားခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္စစ္သားေတြကို တိဗက္ကေန ထြက္ခြာသြားဖို့ ေတာင္းဆိုတဲ့ သည္လူထုဆနၵျပပြဲၾကီးဟာ တိဗက္သမိုင္းမွာ အၾကီးက်ယ္ဆံုး လူထုအံုၾကြမႈၾကီး ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္အစိုးရကေတာ့ တိဗက္ေတြကို ရက္ရက္စက္စက္ နွိမ္နင္းပါတယ္။ လူထုဆနၵျပပြဲၾကီးကို အၾကမ္းဖက္ျဖိုခြဲရာမွာ သံုးရက္အတြင္း လူေပါင္း တေသာင္းခြဲကို သတ္ျဖတ္ပစ္ခဲ့တယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္လားမားလည္း အဲသည္အခ်ိန္ကစျပီး အိနၵိယနိုင္ငံကို ေျပးဝင္ခိုလွံုခဲ့ရပါေတာ့တယ္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္လားမားနဲ့အတူ တိဗက္အစိုးရလည္း အိနၵိယနိုင္ငံအတြင္းကို ေျပးဝင္ခိုလွံုခဲ့သလို တိဗက္နိုင္ငံသားေပါင္း သိန္းနဲ့ခ်ီျပီး အိနၵိယနိုင္ငံအတြင္းကို ေ႐ြွႊ့ေျပာင္း ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ တိဗက္နိုင္ငံဟာ တ႐ုတ္ကြန္ျမူနစ္အစိုးရရဲ့ လက္ေအာက္ကို က်ေရာက္ သြားျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္လားမားအေနနဲ့ တိဗက္နိုင္ငံ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ၾကိုးပမ္းရသလို ျပည္ပေရာက္ တိဗက္မ်ားရဲ့ ဘဝရပ္တည္ေရးအတြက္နဲ့ တိဗက္ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္လည္း ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးခဲ့ရပါတယ္။
တဖက္မွာလည္း တိဗက္လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းေတြနဲ့ ၾကိုးပမ္းရာမွာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကေန ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြ ခ်ေပးတဲ့အထိ ေအာင္ျမင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုနွစ္မွာေတာ့ တ႐ုတ္အစိုးရနဲ့ ျပဿနာ႐ွင္းဖို့အတြက္ အခ်က္ ၅ ခ်က္ပါတဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအစီအစဥ္တရပ္ကို ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ သည္အစီအစဥ္ထဲမွာ တိဗက္နိုင္ငံအတြင္း လူ့အခြင့္အေရးနဲ့ ဒီမိုကေရစီျပန္လည္ထြန္းကားေရး၊ တ႐ုတ္တိုင္းရင္းသားေတြကို တိဗက္ေဒသထဲ အလံုးအရင္းနဲ့ ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းမႈ မလုပ္ေရးေတြ ပါဝင္သလို တ႐ုတ္အစိုးရက တိဗက္ေဒသကို န်ဴကလီယားစြန့္ပစ္ပစၥည္းေတြထားရာ ေနရာအျဖစ္ မသတ္မွတ္ဖို့လည္း ပါဝင္ပါတယ္။ ၁၉၈၈ ခုနွစ္မွာေတာ့ တိဗက္ကို လြတ္လပ္တဲ့နိုင္ငံတခုအျဖစ္မဟုတ္ဘဲ တ႐ုတ္နိုင္ငံအတြင္းက ကိုယ္ပိုင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတဲ့ ဒီမိုကရက္ေဒသတခုအျဖစ္သာ သတ္မွတ္ေပးဖို့အထိ ေလ်ွာ့ေပးခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ တ႐ုတ္အစိုးရကေတာ့ ဘုန္းေတာ္ၾကီးဒလိုင္လားမားရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျဖ႐ွင္းေရးကို လက္မခံပါဘူး။ လြတ္လပ္ေရးကို မေတာင္းဘဲ ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရတဲ့ အထူးေဒသတခုအျဖစ္ကိုသာ ေတာင္းဆိုေပမယ့္ ခြဲထြက္ေရးကို လုပ္ေနတယ္လို့ တဖက္သတ္စြပ္စြဲရင္း ေတြ့ဆံုေျဖ႐ွင္းေရးကို အျမဲ ျငင္းဆန္ေနခဲ့ပါတယ္။
တဖက္မွာလည္း တ႐ုတ္အစိုးရဟာ တိဗက္ေဒသက တိဗက္ယဥ္ေက်းမႈေတြကို ဖ်က္ဆီးေနသလို တိဗက္ လူမ်ိုးေတြကိုလည္း ဖိနွိပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေနခဲ့ပါတယ္။ တ႐ုတ္အစိုးရရဲ့ ဖိနွိပ္မႈေၾကာင့္ တိဗက္လူမ်ိုး သန္းနဲ့ခ်ီ ေသဆံုးခဲ့ရျပီး တိဗက္ယဥ္ေက်းမႈ ထိန္းသိမ္းရာ ေနရာေတြျဖစ္တဲ့ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ အဖ်က္ဆီးခံခဲ့ရပါတယ္။
ဘုန္းေတာ္ၾကီး ဒလိုင္လားမားကေတာ့ တိဗက္လူမ်ိုးေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးကို ဗုဒၶဘာသာလာ တရားေတာ္အတိုင္း ျငိမ္းခ်မ္းတဲ့နည္းနဲ့ ဆက္လက္ၾကိုးပမ္းေနဆဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ၁၉၈၉ ခုနွစ္မွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘယ္လ္ဆုကို ခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒလိုင္လားမား ေျပာတဲ့ စကားတခြန္း႐ွိပါတယ္။ ႐ွင္သန္ဖို့ ဘာသာေရးတခုခုမ႐ွိလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ လူအခ်င္းခ်င္း အေပၚထားရမယ့္ ေမတၱာတရား မ႐ွိရင္ေတာ့ လူတေယာက္အျဖစ္ ႐ွင္သန္လို့ရမွာ မဟုတ္ဘူးတဲ့။