ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္း လြိဳင္လင္ခရိုင္ ပင္လံုၿမိဳ႕မွာ ဇူလိုင္ ၂၇ မွ ၃၁ ရက္ေန႔ေတြအတြင္း ၅ ရက္တာ က်င္းပဖို႔ စီစဥ္ထားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ားညီလာခံကို မူလစီစဥ္ထားတဲ့အတိုင္း က်င္းပသြားဖို႔ ေဆြးေႏြးညိႇႏိႈင္းအဆင္ေျပသြားၿပီျဖစ္ပါတယ္။ အခုကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဒီဗီြဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းရာမွာ တိုင္းရင္းသား လူငယ္ညီလာခံ ျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ စိုင္းဆိုင္မိုင္း က ဒီသတင္းကို ၾကားၿပီးၿပီ ျဖစ္ၿပီး ညီလာခံကို က်င္းပသြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုယ္စား ဗမာတိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးေရးရာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေအာင္သန္းေမာင္မွ လက္မွတ္ေရးထိုးကာ တိုင္းရင္းသား လူငယ္ညီလာခံျဖစ္ေျမာက္ေရး ေကာ္မတီမွ တင္ျပေတာင္းဆိုထားတဲ့ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ေတြ႕ဆံုခြင့္၊ ပင္လံုေက်ာက္တိုင္ကြင္း အသံုးျပဳခြင့္နဲ႔ ညီလာခံျပဳလုပ္ခြင့္စတဲ့ အခ်က္ ၃ ခ်က္လံုး ဆိုင္းငံ့ထားဖို႔ မေန႔က အေၾကာင္းျပန္ခဲ့တာပါ။ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရေျပာခြင့္ရျဖစ္သူ မရွိခိုက္မွာ ဗမာတိုင္းရင္းသား ေရးရာ၀န္ႀကီးက ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ကို တင္ျပမႈကေန ဆုိငး္ငံ့ဖို႔ျဖစ္ခဲ့ရတာျဖစ္ေၾကာင္းနဲ႔ ညိႇႏိႈင္းမႈအရ ေျပလည္ၿပီး ညီလာခံက်ငး္ပမွာျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ရွမ္းျပည္နယ္ ဥကၠဌ ေဒၚခင္မိုးမိုးက ဒီဗြီဘီကိုေျပာပါတယ္။ ပင္လုံမွာ တိုင္းရင္းသားလူငယ္မ်ားညီလာခံကို ဆုိင္းငံ့ထားဖို႔ ရွမ္းျပည္နယ္အစိုးရက တား တယ္လို႔ ၾကားပါတယ္။ အဲဒါ ဘယ္လုိျဖစ္တာလဲ သိလားခင္ဗ်။ “ဟုတ္ကဲ့၊ အစိုးရအဖြဲ႕ရဲ႕၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က ရွမ္းအေရွ႕မွာေရာက္ေနပါတယ္။ ေနာက္ က်မတို႔ သိထားတဲ့ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူေပါ့ေနာ္ ဦးစိုးညြန္႔လြင္ကလည္း ေနျပည္ေတာ္မွာ အစိုးရရဲ႕ စီးပြားေရးေကာ္မတီတခုရဲ႕အစည္းအေ၀းကို တက္ေနပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အစိုးရအဖြဲ႔မွာ တကယ္တာ၀န္ရွိတဲ့လူမရွိဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ လူငယ္ညီလာခံကေန ၿပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားလူငယ္ေတြရဲ႕ ပင္လုံမွာလုပ္တဲ့ပြဲကို ခြင့္ျပဳေပးဖို႔ရယ္၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ေတြ႔ခြင့္ျပဳပါဆိုတဲ့ဟာကို လူငယ္ေတြက စာတင္ပါတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔ကိုစာတင္ေတာ့ အခုဒီမွာ ရွိေနတာက အရပ္ဖက္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ဆိုရင္ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္က တာ၀န္ေပးထားတာက ယူအက္စ္ဒီပီက ဗမာ၀န္ႀကီးေပါ့။ ဗမာ၀န္ႀကီး ေဒါက္တာေအာင္သန္းေမာင္ကုိ တာ၀န္ေပး ထားပါတယ္။ အဲေတာ့ ေဒါက္တာေအာင္သန္းေမာင္ကေနၿပီးေတာ့ လူငယ္ေတြရဲ႕ ခြင့္ေတာင္းစာကုိ သူက ျပည္ေထာင္စုကုိ တင္လုိက္တဲ့သေဘာရွိတယ္ရွင္။ အမွန္ကေတာ့ ဒီရွမ္းျပည္နယ္အစုိးရထဲတင္ ၿပီးရမယ့္ကိစၥကို သူက ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္မရွိလုိ႔ဆုိၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကုိ တင္လုိက္တယ္လုိ႔ ထင္တယ္ေလ။ က်မအထင္ကုိ ေျပာတာ။ အမွန္ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔လည္းမဆုိင္ဘူးေလ။ အဲဒါကုိတင္လုိက္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကလည္း ဒီလူငယ္ေတြရဲ့ညီလာခံရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကုိ တိတိက်က် မသိေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကေန ၿပီးေတာ့မွ ဒီညီလာခံကို ဆုိင္းငံ့ထားပါဆုိတဲ့စာကို ၂၂ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ထုတ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီစာကုိ ရွမ္းအစုိးရကုိ ျပန္ပုိ႔လုိက္တယ္။ ၂၂ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔။ အဲဒီမွာ ျပႆနာက ဘာျဖစ္သြားလဲဆုိေတာ့ လူငယ္ေတြလက္ထဲကုိ ဒီအေၾကာင္းၾကားစာႀကီးက တုိက္ရုိက္ ခ်က္ခ်င္းႀကီးမသိရဘူး။ ခ်က္ခ်င္းမသိရဘဲနဲ႔ ေဒါက္တာ ေအာင္သန္းေမာင္က ၂၅ ရက္ေန႔ မေန႔ကမွ လူငယ္ေတြကုိ ျပည္ေထာင္စုက တားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ဒီညီလာခံကို တားတယ္ဆုိၿပီးေတာ့ ထုတ္လုိက္တယ္။ အဲလုိ ထုတ္လုိက္တဲ့အခ်ိန္မွာ လူငယ္ေတြက ပင္လုံမွာ လူငယ္ ၈၅၀ ေလာက္ ေရာက္ၿပီးေနၿပီ။ အခု ဒီေန႔ဆုိရင္ က်န္တဲ့ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔အစည္းေတြကလည္း သြားေနၾကၿပီ။ အဲေတာ့ လူငယ္ေတြၾကားထဲ မွာက ရွမ္းအစုိးရက တားတယ္လုိ႔ ျမင္လုိက္တာေပါ့။ အမွန္ကေတာ့ ရွမ္းအစုိးရထဲက ဗမာတုိင္းရင္းသား ၀န္ႀကီးကေနၿပီးေတာ့ ရွမ္းအစုိးရဆုံးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥကို ျပည္ေထာင္စုကုိ တင္လုိက္လုိ႔ အဲလုိ အလႊဲအမွားေတြျဖစ္သြားတာလုိ႔ပဲ ျမင္ပါတယ္။ အဲေတာ့ က်မအခုနက ရွမး္ျပည္နယ္အစုိးရရဲ႕ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူလုိ႔ သတ္မွတ္ခံထားရတဲ့ ကုိစုိးညႊန္႔လြင္ကုိ က်မ ဖုန္းဆက္ပါတယ္။ ဖုန္းဆက္ေတာ့ သူက ဒါက ျပည္ေထာင္စုကေနထုတ္တဲ့စာအေပၚမွာေတာ့ ထပ္ၿပီး ထုတ္လုိ႔ေတာ့မရေတာ့ဘူး။ ျပည္ေထာင္စုက ဆုိင္းငံ့ထားတယ္ဆုိတဲ့ စာအေပၚ မွာေတာ့ သူတုိ႔က ခြင့္ျပဳတယ္ဆုိတာေတာ့ ထပ္ထုတ္လုိ႔ မရႏုိင္ေတာ့ဘူး။ ဒါေပမယ့္ လူငယ္ေတြရဲ႕ လုပ္တဲ့ဟာကုိ သူတုိ႔ကေတာ့ ေႏွာက္ယွက္ဟန္႔တားတာမ်ဳိးလည္း မလုပ္ပါဘူး ေပါ့။ က်မ သူ႔ကိုဆက္သြယ္တာ က်မစိတ္ပူတာကေလ ဟုိမွာ ေက်ာင္းသားလူငယ္ေတြ အကုန္လုံး ကလည္း ၈၀၀ ေက်ာ္ တေထာင္နီးပါးေရာက္ေနေတာ့ တစုံတခု ျပသနာ၊ အၾကမ္းဖက္ နွိမ္ႏွင္းတာ ဘာညာ ျဖစ္မွာကုိ စုိးရိမ္လုိ႔ က်မက အခု တမနက္လုံး လုိက္ဆက္ေနတာ။ ဆက္လုိက္ေတာ့ ကုိယ့္အလုပ္ကုိယ္လုပ္ၾက လူငယ္ေတြရဲ့ ၂၁ ရာစုပင္လုံကုိ ေႏွာင့္ယွက္တာ မဟုတ္ဘူး။ ၀န္းရံကူညီအားေပးမယ္ဆုိတဲ့ဟာကုိလည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကုိ လွမ္းဆက္သြယ္ၿပီး ေျပာျပေပးတယ္။ ေျပာျပၿပီးေတာ့ အခု အေျခအေနကေတာ့ တားတဲ့စာထုတ္တာကေတာ့ ထုတ္ထားၿပီးၿပီ။ ဒါေပမယ့္ လူငယ္ေတြကုိ ေႏွာင့္ယွက္မွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အဲဒီအထိေတာ့ အေျဖရသြားပါၿပီရွင္။ ဟုတ္ကဲ့၊ဆုိေတာ့ အန္တီ့ရဲ့စကားအတုိင္းဆုိရင္ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ စာထုတ္ထားၿပီးၿပီ ျပန္မရုပ္ဘဲနဲ႔ လူငယ္ေတြကက်င္းပမယ္ဆုိရင္လည္း အေႏွာင့္အယွက္ တစုံတရာမေပးဘူး ဆုိတဲ့သေဘာေပါ့။ အန္တီေကာ ပင္လုံသြားဖုိ႔ရွိလား။ “ဟုတ္ကဲ့။ က်မ အခုညေနသြားမွာပါ။ ခုညေန ၄ နာရီေလာက္သြားမယ္။ ပင္လုံမွာ အခုညေနလည္း ေတြ႕မွာပါ လူငယ္ေတြနဲ႔ေလ။ က်မ ရွမ္းျပည္အစုိးရ ေျပာေရးဆုိခြင့္ရွိသူနဲ႔ ညွိႏႈိင္းလုိက္တာ ေပါ့။ အားလုံးအဆင္ေျပေျပျဖစ္သြားေအာင္။ ” ဒါဆုိရင္ က်င္းပျဖစ္မွာေပါ့ေနာ္။ “ဟုတ္ကဲ့ က်င္းပျဖစ္မွာပါ။ မနက္ ၉ နာရီမွာ သူတုိ႔ စတင္က်င္းပပါမယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဘာေျပာစရာရွိေသးလဲခင္ဗ်။ ဒီျဖစ္ရပ္နဲ႔ပတ္သက္လို႔။ “ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ကေတာ့ က်မက အန္အယ္လ္ဒီပါတီရဲ႕ျပည္နယ္ဥကၠ႒အေနနဲ႔ေရာ၊ က်မရဲ႕ Peace Task Force မွာေရာ၊ က်မရဲ႕ Peace and Justice က ပါတယ္။ က်မတို႔ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ေတြကို သြားလွဴတဲ့တန္းတဲ့အထဲမွာလည္း၊ က်မတို႔က Peace Task Force လို႔ကုိ အဖြဲ႔ ၅ ဖြဲ႔ေပါင္းၿပီးဖြဲ႔ထားတာ၊ ရွမ္းျပည္ေတာင္ပိုင္းလူငယ္ကြန္ရက္နဲ႔အတူတူ။ အဲဒီေတာ့ ဒီကိစၥဟာ အခုဆိုလုိ႔ရွိရင္ မိုင္ဂ်ာယန္မွာက လက္နက္ကိုင္၊ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အားလုံးက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ စကားေျပာေနၾကၿပီ။ လူငယ္ေတြကလည္း အခု ပင္လုံမွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ဘာေတြကူလုပ္ရမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ထိကူလုပ္ေပးရမလဲဆိုတာ လူငယ္ေတြက စုၿပီးစကားေျပာၾကမယ့္ပြဲ။ အဲဒီေတာ့ လူငယ္ေတြလုပ္ရပ္ကိုလည္း က်မတို႔က အားေပးတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆိုတာ လူငယ္၊ လူႀကီး တတိုင္းျပည္လုံးက ပါ၀င္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ရမယ့္ပဲြျဖစ္တယ္။ ေနာက္ ၂၁ ရာစုပင္လုံဆိုတာလည္း လူထုေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ငံေတာ္အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ကိုယ္တိုင္က တကယ္လိုအပ္လို႔ အေရးတႀကီးလုပ္ေဆာင္ ေပးတဲ့ပဲြ ျဖစ္တယ္။ ဒါကို က်မတို႔အားလုံးကေတာ့ ျပည္သူလူထုေတြေရာ၊ တိုင္းရင္းသား အားလုံးကေရာ လူငယ္၊ လူႀကီးမက်န္ ၀ိုင္း၀န္းရမွာပါပဲ။ ေအာင္ျမင္ေအာင္က်မတို႔ လုပ္ရမွာပါ။” အခုျဖစ္စဥ္မွာ ေမးစရာရွိတာက ဗမာတိုင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီး လုပ္ထုံးလုပ္နည္းလြဲ လို႔လား။ ဒါမွမဟုတ္ ျပည္ေထာင္စုက ဒီဆုံးျဖတ္ခ်က္က ဘယ္သူေတြက ဆုံးျဖတ္တာလဲ။ သိသေလာက္ေျပာျပပါလား။ “ျပည္ေထာင္စုက ဘယ္သူေတြက ဆုံးျဖတ္တာလဲ က်မမသိဘူး။ ေနာက္တခါ ဗမာတိုင္းရင္းသား၀န္ႀကီးက သူကလွမ္းၿပီးပို႔လိုက္တဲ့အထဲမွာ က်မတို႔ လုပ္ရမယ့္ Process ကို သူ သိပ္မသိဘူးလို႔ထင္တယ္။ သူကလည္း အစိုးရအဖြဲ႔မွာ က်မအထင္ အခုမွပါတာ။ သူက အရင္တုန္းကက်န္းမာေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အန္ဂ်ီအိုလုပ္္ခဲ့တယ္လို႔ၾကားဖူးပါတယ္။ ဆုိေတာ့ လူထုက က်မတို႔ ေဒသခံေတြရဲ႕အျမင္က လြဲသြားလိုက္တာ၊ အျမင္မွားျမင္တာေပါ့ေလ၊ ဟာ တိုင္းရင္းသားကိစၥကို ဗမာ၀န္ႀကီး၊ ေနာက္တခါ ယူအက္စ္ဒီပီ၀န္ႀကီးက စာထုတ္ၿပီး တားတယ္ဆိုတာမ်ဳိးႀကီးျမင္သြားတာေလ။ အဲဒီေတာ့ သူ႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းမကြ်မ္းက်င္မႈလို႔ပဲ ေျပာရမလား။ ကိုယ့္အစိုးရထဲမွာပဲ သူ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ကိုဆက္သြယ္ၿပီးေမးရျပဳရမယ့္ဟာကို သူက ျပည္ေထာင္စုကို တင္လိုက္တာ။ ေနာက္တခါ ဆိုပါေတာ့ သူ႔အေနနဲ႔ လူငယ္ေတြက ဒီလိုခြင့္ေတာင္းတယ္ဆိုရင္ ကဲ မင္းတို႔ရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္က ဘာတုန္း။ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြပါ ေတာင္းၿပီးေတာ့ တင္ရမွာေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုမတင္လိုက္ေတာ့ တဖက္ကဟာ ဘာရည္ရြယ္ခ်က္တုန္း၊ ေႏွာင့္ယွက္မွာလားဆုိတဲ့အျမင္မ်ဳိး ျမင္သြားသလားေတာ့ မသိဘူး။ အဲဒီေတာ့ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ ဘယ္သူေတြက ဆုံးျဖတ္ၿပီး ဘယ္သူေတြက စာထုတ္ေပးတယ္ေတာ့ မသိဘူး။ ဒီမွာအေၾကာင္းျပန္တဲ့စာမွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ၂၂ ရက္ေန႔စြဲပါစာအရလို႔ ပဲထည့္ထားတယ္ အေၾကာင္းျပန္တဲ့စာမွာ။ အဲဒီမွာ ၃ ရက္က ျခားသြားၿပီ။ ၃ ရက္ျခားသြားေတာ့ လူငယ္ေတြက မေန႔ကကို သူတို႔ေျပာတယ္တဲ့ ဗမာတိုင္းရင္းသား၀န္ႀကီးကို ‘သူတို႔ လူငယ္အားလုံးစုစည္းဖို႔ သိန္း ၂ ေထာင္ေလာက္ အကုန္ခံလုပ္ထားရတယ္၊ အဲဒီေတာ့ ရက္ေရႊ႕ဆိုလို႔ရွိရင္ ရွမ္းအစိုးရက စိုက္ေပးမွာလား’ ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီလိုေမးေတာ့လည္း သူက အဲလိုမေျဖႏိုင္ဘူး။ သူကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုက စာပဲေပါ့၊ သူ႔လက္ထဲမွာ ၃ ရက္ၾကာေနတာကို သူမေျဖရွင္းႏိုင္ဘူး။” ေက်းဇူးပါအန္တီ။ အခုေတာ့ အဆင္ေျပသြားၿပီေပါ့၊ မနက္ဖန္က်ရင္ က်င္းပၾကမွာေပါ့ေနာ္။ “ဟုတ္ကဲ့ပါ၊ က်င္းပပါမယ္ရွင္”