Homeဆောင်းပါး
လူ့အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲဝင္ ပုဂၢိုလ္ေက်ာ္မ်ား အပိုင္း (၈)၊ အလုပ္သမားတို့ရဲ့ မိခင္ၾကီး မာသာဂ်ံုးစ္
လူ့အခြင့္အေရးတိုက္ပြဲဝင္ ပုဂၢိုလ္ေက်ာ္မ်ား အပိုင္း (၈)၊ အလုပ္သမားတို့ရဲ့ မိခင္ၾကီး မာသာဂ်ံုးစ္
DVB
·
September 13, 2011
အေမရိကန္လူ့အခြင့္အေရးသမိုင္းမွာ အလုပ္သမားေတြရဲ့ အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ရင္း အသက္ ရဝ ေက်ာ္ အ႐ြယ္မွာမွ ေထာင္ဒဏ္ အနွစ္ ၂ဝ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရတဲ့ အမ်ိုးသမီးၾကီးတေယာက္ ႐ွိခဲ့ဖူးပါတယ္။ သူ့ကို အလုပ္သမားေတြက မာသာဂ်ံုးစ္လို့ ေခၚပါတယ္။ ျမန္မာလိုဆိုရင္ေတာ့ အေမဂ်ံုးစ္ေပါ့။
အေမဂ်ံုးက ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တဲ့စကားတခြန္း ႐ွိပါတယ္။ “အလုပ္သမား တိုက္ပြဲ႐ွိတဲ့ ေနရာမွာ အေမဂ်ံုးစ္ အျမဲ႐ွိတယ္” ဆိုတဲ့စကားပါ။ အေမဂ်ံုးစ္တို့လို သက္ၾကီး႐ြယ္အိုေတြ ကိုယ္တိုင္ ဒီလို စိတ္အားထက္ထက္သန္သန္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တဲ့အတြက္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးေတြကို ခံစားခဲ့ရတာ ျဖစ္ပါတယ္၊၊ ဒါေၾကာင့္လည္း အေမဂ်ံုးစ္ကို အေမရိကန္လူ့အခြင့္အေရးသမိုင္းမွာ ေနရာတခု ေပးေနရဆဲပါ။ အေမရိကန္မွာထုတ္ေဝတဲ့ နာမည္ေက်ာ္ မာသာဂ်ံုးစ္မဂၢဇင္းဟာ သူ့ကိုရည္စူးဂုဏ္ျပုျပီး ထုတ္ေဝတာျဖစ္ပါတယ္။
အေမဂ်ံုးစ္ရဲ့ အမည္ရင္းက မာရီဟဲရစ္စ္ဂ်ံုးစ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၁၈၃၇ ခုနွစ္ ဩဂုတ္ ၁ ရက္ေန့မွာ အိုင္ယာလန္နိုင္ငံမွာ ေမြးဖြားခဲ့တာပါ။ မာသာဂ်ံုးစ္ အေဖဘက္က ေတာ္လွန္ေရးသမားေတြပါ။ သူ့အဖိုးက ၾကိုးေပးသတ္တာ ခံခဲ့ရသလို သူ့အေဖဟာလည္း နိုင္ငံေရးလုပ္ရင္း အိုင္ယာလန္မွာ ေနလို့မရေတာ့တာနဲ့ အေမရိကကို ထြက္ေျပးလာရပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မာသာဂ်ံုးစ္ အသက္က ၅ နွစ္ပဲ ႐ွိပါေသးတယ္။
မာသာဂ်ံုးဟာ ကေနဒါနိုင္ငံ တို႐ြန္တိုျမို့မွာ ပညာသင္ၾကား ၾကီးျပင္းလာပါတယ္။ အသက္ ၁၇ နွစ္အ႐ြယ္မွာ အထက္တန္း ပညာျပီးဆံုးေတာ့ သီလရင္ေက်ာင္းတေက်ာင္းမွာ ဆရာမ ဝင္လုပ္ပါတယ္။ ၈ လၾကာျပီးတဲ့ေနာက္မွာ ခ်ီကာဂိုျမို့ကို ေျပာင္းျပီး အပ္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းကို လုပ္ပါတယ္။ အဲဒီကေန မင္းဖစၥျမို့ကို ေ႐ြွႊ့ေျပာင္းျပီး ေက်ာင္းဆရာမ လုပ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီမွာ သံထည္အလုပ္သမား ေဂ်ာ့ဂ်ံုးစ္နဲ့ ေတြ့ျပီး အိမ္ေထာင္ျပုပါတယ္။ အိမ္ေထာင္ျပုေတာ့ သူ့အသက္က ၃၁ နွစ္႐ွိပါျပီ။ ေယာက္်ားျဖစ္သူက အလုပ္သမားအဖြဲ့မွာ ပါဝင္လႈပ္႐ွားသူျဖစ္တဲ့အတြက္ မာသာဂ်ံုးစ္ဟာလည္း အလုပ္သမားေတြနဲ့ ထိေတြ့ေပါင္းသင္းရင္း သူတို့ရဲ့ ဆိုး႐ြားေနတဲ့ ဘဝကို ပိုျပီးနားလည္လာပါတယ္။
အသက္ ၃၇ နွစ္အ႐ြယ္မွာေတာ့ မာသာဂ်ံုးစ္ရဲ့ဘဝမွာ အလြန္ၾကီးမားတဲ့ ဆံုး႐ွံုးမႈကို ေတြ့ၾကံုရပါတယ္၊၊ ေယာက္်ားျဖစ္သူေရာ ကေလးေလးေယာက္ပါ အသားဝါေရာဂါနဲ့ တပတ္အတြင္းေသဆံုးသြားတဲ့ အျဖစ္ဆိုးၾကီးပါ။ ဒီအျဖစ္ဆိုးၾကီးကို ၾကံုေတြ့ရျပီးေနာက္မွာ သူဟာ ခ်ီကာဂိုကိုျပန္ျပီး စက္ခ်ဳပ္တဲ့အလုပ္ကို လုပ္ေနျပန္ပါတယ္။ စာသင္တဲ့အလုပ္ထက္ အထည္ခ်ဳပ္ရတဲ့အလုပ္ကို ပိုသေဘာက်တယ္လို့ မာသာဂ်ံုးစ္က ေျပာပါတယ္။ အထက္တန္းလြွႊာေတြအတြက္ အဝတ္အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ေပးရင္း အထက္တန္းလြွႊာလူတန္းစားနဲ့ အေျခခံအလုပ္သမား လူတန္းစားၾကား အခြင့္အေရးနဲ့ လူမႈအဆင့္အတန္း ကြာဟခ်က္ကိုလည္း ပိုမို သိျမင္လာခဲ့ပါတယ္။
အသက္ ၄၁ နွစ္အ႐ြယ္မွာ ေနာက္ထပ္ အျဖစ္ဆိုးၾကီးနဲ့ ၾကံုရျပန္ပါတယ္။ ခ်ီကာဂိုျမို့မွာ မီးအၾကီးအက်ယ္ ေလာင္ကၽြမ္းတဲ့အတြက္ မာသာဂ်ံုးစ္ပိုင္ဆိုင္သမ်ွဟာလည္း မီးထဲ ပါသြားပါတယ္။ ဒီ့ေနာက္မွာေတာ့ မာသာဂ်ံုးစ္ဟာ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးတိုက္ပြဲထဲမွာ အျပည့္အဝ ပါဝင္လာပါေတာ့တယ္။ ကမၻာ့စက္ရံုအလုပ္သမားအဖြဲ့ၾကီးကို ထူေထာင္ရာမွာ ပါဝင္ခဲ့ပါတယ္။
အလုပ္သမားေတြ ဆနၵျပတဲ့ေနရာတိုင္းမွာ မာသာဂ်ံုးစ္ဟာ အားေပးကူညီပါတယ္။ တိုက္ပြဲ႐ွိမွ ေအာင္ပြဲ႐ွိမယ္လို့ ယံုၾကည္သူျဖစ္တဲ့အတြက္ လုပ္ခတိုးဖို့၊ အလုပ္ခ်ိန္ေလ်ွာ့ဖို့ အလုပ္သမားေတြ ဆနၵျပသပိတ္ေမွာက္တာမ်ိုးကို တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ေဟာေျပာတဲ့ေနရာမွာ အလြန္အားမာန္ပါတဲ့အတြက္ အလုပ္သမားေတြဟာ စိတ္အားတက္ၾကြလာျပီး ဘယ္လိုတိုက္ပြဲမ်ိုး၊ အခက္အခဲမ်ိုးကိုမဆို ရင္ဆိုင္ဖို့အတြက္ အဆင္သင့္ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ မာသာဂ်ံုးစ္ဟာ သူတို့အတြက္ အေမတေယာက္လို ျဖစ္လာျပီး မာသာဂ်ံုးစ္ပါဝင္တဲ့ ပြဲတိုင္းဟာ အလုပ္သမားေတြအတြက္ အေရးပါတဲ့ပြဲေတြ ျဖစ္လာပါတယ္။
၁၉ဝဝ ျပည့္နွစ္ကစျပီး အလုပ္သမားလႈပ္႐ွားမႈေတြမွာ သူတို့ရဲ့ဇနီးမယားေတြပါ ပါဝင္လာေအာင္ မာသာဂ်ံုးစ္က စည္းရံုးခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြ ဆနၵျပခ်ီတက္ပြဲလုပ္ရင္ သူတို့ဇနီးေတြပါ လိုက္ပါခ်ီတက္ေအာင္ စီစဥ္ေပးပါတယ္။ ၁၉ဝ၁ ခုနွစ္မွာေတာ့ ရက္ကန္းစက္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္တဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြ၊ အိမ္ေဖာ္အလုပ္လုပ္တဲ့ အမ်ိုးသမီးေတြရဲ့ ဆနၵျပပြဲေတြ၊ သပိတ္ေမွာက္ပြဲေတြကို မာသာဂ်ံုးစ္က စည္းရံုးစီစဥ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ မာသာဂ်ံုးစ္လို သက္ၾကီးတေယာက္က တက္တက္ၾကြၾကြ ဦးေဆာင္ပါဝင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဒီလိုအလုပ္သမားသပိတ္ေတြဟာ အလြန္ အ႐ွိန္အဟုန္ၾကီးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉ဝ၃ ခုနွစ္မွာ ပင္ဆီေဗးနီးယားျပည္နယ္ ကန္စင္စတန္ျမို့ကေန နယူးေယာ့ျမို့ကို ကေလးေတြနဲ့ ခ်ီတက္ဆနၵျပပြဲတခုကို သူဦးစီး ေ႐ွ့ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အ႐ြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးအလုပ္သမားေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး သမၼတ႐ူးစဗဲ့ သိေအာင္ လုပ္ခဲ့တာပါ။
ဒါေပမယ့္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ့ စက္ရံုပိုင္႐ွင္မ်ားဘက္ကေတာ့ မာသာဂ်ံုးစ္ကို အၾကမ္းဖက္မႈေတြျဖစ္လာေအာင္ အလုပ္သမားေတြကို ေသြးထိုးေပးတဲ့သူ၊ အၾကမ္းဖက္ေအာင္ လွံု့ေဆာ္ေပးေနသူလို့ ျမင္ေနပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ပဲ မာသာဂ်ံုးစ္ဟာ နွစ္ၾကိမ္အဖမ္းခံခဲ့ရပါတယ္။
ပထမအၾကိမ္က ၁၉ဝဂ ခုနွစ္မွာ ျဖစ္တာပါ။ အေနာက္ဗာဂ်ီနီးယားနယ္က သတၳုတြင္းအလုပ္သမားေတြ သပိတ္ေမွာက္ပြဲျဖစ္ရာမွာ သတၳုတြင္းပိုင္႐ွင္ေတြက ေသနတ္နဲ့ ပစ္ခတ္နွိမ္နင္းပါတယ္။ ကုမၸဏီရဲ့ လံုျခံုေရးအေစာင့္တဦး အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဒီသပိတ္ပြဲကို ေခါင္းေဆာင္ခဲ့သူ မာသာဂ်ံုးစ္ကို ဖမ္းျပီး အနွစ္ ၂ဝ ေထာင္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အထက္လြွႊတ္ေတာ္က ေကာ္မ႐ွင္တခု ဖြဲ့စည္းျပီး စံုစမ္းရာမွာ အျပစ္မ႐ွိေၾကာင္း ေတြ့တဲ့အတြက္ ျပန္လြတ္လာပါတယ္၊၊ အဲဒီအခ်ိန္မွာ မာသာဂ်ံုးစ္အသက္က ၇၈ နွစ္ ႐ွိေနပါျပီ။
ဒုတိယအၾကိမ္ အဖမ္းခံရတာကေတာ့ ၁၉၁၃ ခုနွစ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ မာသာဂ်ံုးစ္ဟာ ေကာ္လိုရာဒိုျပည္နယ္က အလုပ္သမားသပိတ္ေတြကို ဦးစီးေခါင္းေဆာင္ခဲ့တာေၾကာင့္ အဖမ္းခံခဲ့ရတာပါ။ အသက္ ၈၃ နွစ္႐ွိျပီျဖစ္တဲ့ မာသာဂ်ံုးစ္ကို သူနဂိုေနထိုင္ရာ ခ်ီကာဂိုဆီ ျပန္ပို့ေပးေပမယ့္ မာသာဂ်ံုးစ္ကေတာ့ သပိတ္ေမွာက္ပြဲျဖစ္ပြားေနတဲ့ ေကာ္လိုရာဒိုျပည္နယ္ကိုပဲ ျပန္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဖမ္းျပီး နွစ္လေက်ာ္ ၾကာေအာင္ ေထာင္ထဲမွာ ခ်ဳပ္ထားခဲ့ပါတယ္။ မာသာဂ်ံုးဟာ အသက္ ၉၃ နွစ္အ႐ြယ္အထိ အဲဒီသပိတ္ထဲမွာ ဆက္လက္ပါဝင္ေနခဲ့ပါတယ္။
အသက္ ၈၈ နွစ္အ႐ြယ္မွာ ကိုယ္တိုင္ေရးအတၳုပၸတၱိကို ျပုစုပါတယ္၊၊ ဖိနွိပ္သူေတြ႐ွိေနတဲ့ၾကားကပဲ အလုပ္သမားေတြဟာ ေအာင္ျမင္မႈရလာျပီ ... အလုပ္ခ်ိန္ေတြ ေလ်ွာ့လာျပီ … လူေနမႈအဆင့္အတန္း ျမင့္လာျပီ ... ကမၻာၾကီးရဲ့ဓနခ်မ္းသာကို ဖန္တီးတဲ့ အလုပ္သမားေတြဟာ အဲဒီဓနခ်မ္းသာကို ခြဲေဝခံစားခြင့္ ရလာၾကျပီ ... လို့ အဲဒီအတၳုပၸတၱိမွာ ေရးသားခဲ့ပါတယ္။
မာသာဂ်ံုးစ္ဟာ အသက္ ၉၃ နွစ္ျပည့္ျပီး သံုးလေက်ာ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ကြယ္လြန္သြားပါတယ္၊၊ သူကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ သူ့ဈာပနအခမ္းအနားကို လူေပါင္း ၂၀,၀၀၀ ေက်ာ္ တက္ေရာက္ခဲ့ပါတယ္။
ကြယ္လြန္သြားျပီးေနာက္မွာ “မာသာဂ်ံုးစ္ကြယ္လြန္ျခင္း” ဆိုတဲ့ အမည္နဲ့ ေတးသီခ်င္းတပုဒ္ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ အမည္မသိ သီခ်င္းေရးစပ္သူက “မာသာဂ်ံုးစ္ဟာ အမွန္တရားနဲ့ တရားမ်ွတမႈအတြက္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္၊၊ ေၾကာက္႐ြံ့မႈကင္းတဲ့ သံမဏိစိတ္ဓာတ္နဲ့ ျမင့္ျမတ္စြာ ရပ္တည္ခဲ့တယ္၊၊ မွားယြင္းမႈေတြကို မုန္းတီးျပီး ေသဆံုးခ်ိန္အထိ မဆုတ္မနစ္ တိုက္ပြဲဝင္ခဲ့တယ္” လို့ မာသာဂ်ံုးစ္ကို ဂုဏ္ျပုစပ္ဆိုထားပါတယ္။