အႏုပညာကို မိသားစုမ်ဳိး႐ိုးမရွိဘဲ မိန္းကေလးတဦးရဲ႕ သူ႔ရဲ႕ဝါသနာနဲ႔ ဘဝလမ္းေၾကာင္းတခု ေဖာက္ဖုိ႔ ႀကိဳးစားေနသူ။  သူ႔နာမည္က မီရွဲလ္။ သ႐ုပ္ေဆာင္ပညာကို သင္ယူထားသူ၊ ေမာ္ဒယ္လ္သင္တန္း တက္ေရာက္ဖူးသူ မဟုတ္ေပမယ့္ ဝါသနာေၾကာင့္ သူျဖစ္ခ်င္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းသစ္တခု ေလွ်ာက္လွမ္းလာခဲ့တာပါ။ စီးပြားေရးနဲ႔ ပညာေရးကိုပဲ အားေပးတဲ့ မိသားစုအသိုင္းအဝိုင္းက ႀကီးျပင္းလာတဲ့  မီရဲွလ္ဟာ  ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကစၿပီး အလွမယ္ၿပိဳင္ပဲြတခု ျဖစ္တဲ့ Miss Myanmar International ၿပဳိင္ပဲြကုိ စတင္ဝင္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့ပါတယ္။ “အမွန္တကယ္ေတာ့ Miss ၿပိဳင္တယ္ဆုိတာ မီရွဲလ္ဆုိ ေယာက်္ားေလးဆန္တယ္။ တခ်ဳိ႕ဆုိ မိန္းကေလး အရမ္းဆန္ၿပီး ေပ်ာ့ညံ့တာ ရွိတယ္။ အဲဒီလုိ ၾကားထဲမွာမွ Miss ဆိုတာ သန္မာရတယ္။ ဗဟုသုတ ျပည့္စံုရတယ္။ တခုခုဆုိ ေမးလုိက္တာနဲ႔ မသိရင္ေတာင္မွ ျဖတ္ထိုးဉာဏ္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ေျဖရတာမ်ဳိးရွိရမယ္။ အၿမဲတမ္း ေက်ာ့ေမာ့ေနရမယ္ဆုိတာ သိလာတယ္။" မိန္းကေလးတေယာက္အေနနဲ႔ ၾကည့္လုိက္တာနဲ႔ အၿမဲတမ္းလွေနဖုိ႔ဆုိတာ တကယ္တမ္းေျပာရရင္ လံုးဝမလြယ္ပါဘူး။ မနက္ႏုိးတာနဲ႔ မိတ္ကပ္ျပင္တယ္။ တေနကုန္ ေက်ာ့ေက်ာ့ေမာ့ေမာ့ေလး ေနတယ္။ တကယ္ေနဖူးတဲ့သူေတြ သိပါတယ္။ တကယ္ကို ခက္ခဲပါတယ္။ "Miss Myanmar ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ မင္းဘာလုပ္မလဲ။ ဒါ အင္တာဗ်ဴးတုိင္း ေမးၿပီ၊ ေမးတဲ့အခါက်ရင္ ကိုယ္က ဒီအင္တာဗ်ဴးမွာတခု၊ ဟိုအင္တာဗ်ဴးမွာတခု ေျပာလုိ႔မရဘူး။ ကုိယ့္ယံုၾကည္ခ်က္က ကုိယ္ဘာလုပ္မွာလဲဆုိတာကုိ တိတိက်က်သိဖုိ႔ လုိလာၿပီ။ ၿပီးရင္ ငါဘာလုပ္မွာလဲဆုိတဲ့ ကုိယ့္ရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ေတြကို ေျပာျပႏိုင္ရမယ္။ အဲဒီလုိ အရည္အခ်င္းေတြ ရွိဖို႔လုိအပ္ပါတယ္။ လွေန႐ံုဆုိ႐ံုနဲ႔ေတာ့ အစ္မရယ္ ထုိင္းသြားၿပီး အကုန္ျပင္ရင္ အကုန္ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီလုိဉာဏ္ရည္မ်ဳိးရွိဖုိ႔ဆိုတာ ေလ့က်င့္ထားဖုိ႔နဲ႔ ကိုယ္ကိုယ္တုိင္ကုိက လုပ္ခ်င္စိတ္ရွိဖို႔ လိုပါတယ္။” မီရွဲလ္တစ္ေယာက္ သိမ္ျဖဴလမ္းက ၀ုိင္အမ္စီေအခန္းမမွာ ကစ္ခ္ေဘာက္ဆင္ထုိးတာကို ညေနပုိင္း ေလ့က်င့္ပါတယ္။ တျခား အားကစားနည္းမ်ဳိးစံုကို သင္ၾကားေလ့လာခဲ့ဖူးေပမယ့္ စိန္ေခၚမႈေတြကို ႀကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့ မီရွဲလ္က ကစ္ခ္ေဘာက္ဆင္အားကစားကို သင္ၾကားေလ့က်င့္ေနတာ ေလးႏွစ္ေက်ာ္ ရွိသြားပါၿပီ။ “စေဆာ့ခါစ အေတြ႔အႀကံဳဆုိရင္ ဒိုက္ထုိးလုိ႔ရွိရင္ ဆရာက လက္သီးနဲ႔ ေထာက္ခုိင္းတယ္။ အဲဒီ့အခါ ကိုယ့္ရဲ႕လက္ေကာက္ဝတ္က ဘာမွ မာမာမလုပ္ထားေတာ့ လက္ေတြက ေကာက္ေကာက္သြားတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးကို ေတာင့္ခံရင္း၊ ေတာင့္ခံေနရင္းနဲ႔ ကိုယ္လက္ေတြ သန္လာတယ္။ ၿပီးရင္ ကန္တယ္။ သဲအိတ္ကို ကန္တဲ့အခါက်ရင္ ဆယ္ခ်က္ေလာက္ ကန္တဲ့အခါက်ရင္လည္း ဘာမွမျဖစ္ေသးဘူး။ အခ်က္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ ကန္တဲ့အခါက်ေတာ့ ေျခေထာက္ေတြက နာလာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဆရာက မရဘူး တင္းထား။ ဆက္လုပ္။ ရေအာင္လုပ္၊ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ကိုယ္က လုပ္ရင္းလုပ္ရင္းနဲ႔ လုပ္ႏိုင္သြားတယ္။ ဆက္လုပ္ဖုိ႔ကိုလည္း ယုံၾကည္ခ်က္ ရိွသြားတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးကို သေဘာက်လုိ႔႔ပါ။” အမ်ဳိးသားေတြနဲ႔အၿပိဳင္ ထုိးသတ္ေလ့က်င့္ေနရတာလည္း သူ႔ရဲ႕ စိန္ေခၚမႈကိုႀကိဳက္တဲ့ စိတ္ဓာတ္ေၾကာင့္ပါပဲ။ “မိန္းကေလးေပ့ါ။ တပတ္ေလာက္ေနရင္ ေတာ္ၿပီေပါ့။ တလေလာက္ဆုိရင္ ေပ်ာက္သြားမွာပါဆိုၿပီး ေျပာၾကတယ္။ ဘာလုိ႔ သူတုိ႔က ေျပာတာလဲ၊ ကုိယ္ကႀကိဳက္လုိ႔ လာတက္တာ။ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ေတြက မိန္းကေလးဆုိရင္ မလုပ္ႏုိင္ဘူးဘဲ။ ဘာလုိ႔မလုပ္ႏုိင္ရမွာလဲ။ ငါလည္း ရေအာင္လုပ္မယ္ဆိုၿပီး သူတုိ႔ေျပာတဲ့စိတ္ကုိ မခံခ်င္စိတ္ျဖစ္ၿပီး ေဆာ့မိတာလည္းပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဆရာနဲ႔ အၿမဲထုိးေနရတဲ့အခါက်ေတာ့ အာ႐ံုစိုက္ေနရတာ ပါတယ္။ အၿမဲတမ္း အသစ္အသစ္ေပါ့။ အကြက္ေတြက ဒီအကြက္ေတြပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဟိုအကြက္နဲ႔ ဒီအကြက္နဲ႔ ေပါင္းလုိက္ရင္ ဒီတခု။ ၿပီးရင္ ေလ့က်င့္ခန္းကို မလုပ္ျဖစ္ရင္ ကိုယ့္ရဲ႕ ခႏၶာကုိယ္ေတြ ပုံစံမမွန္တာေတြ သိလာတဲ့အခါက်ေတာ့ ငါလုပ္ကိုလုပ္မွ ျဖစ္မယ္ဆုိတာ သိလာတာေၾကာင့္၊ ဒါေၾကာင့္ ဒီဟာကုိပဲ ေဆာ့ေဆာ့ ျဖစ္ေနတာ။” စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ လုပ္ကိုင္ဖို႔နဲ႔ ေငြရွာဖို႔ကို ငယ္စဥ္ကတည္းက စိတ္ဝင္စားတဲ့ သူ႔အတြက္ မိသားစုစီးပြားေရးလုပ္ငန္းကို ကူညီလုပ္ကိုင္ရင္း သူ႔ရဲ႕ အားလပ္ခ်ိန္ေတြမွာ သူတတ္ထားတဲ့ ကိုယ္ခံပညာကို အမ်ဳိးသမီးေတြဆီ ျပန္လည္ လက္ဆင့္ကမ္းေပးေနပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြ ႀကံဳေတြ႔၊ ခံစားရေလ့ရွိတဲ့ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေႏွာင့္ယွက္မႈေတြကို ခုခံကာကြယ္ေစႏိုင္ဖုိ႔ပါပဲ။ “မီရွဲလ္ ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီး တေယာက္တည္းသြားတဲ့အခါမွာ Sexual Harassment ေတြ ႀကံဳရတာဆုိေတာ့ အဲဒီတုန္းကလည္း ေဒါသထြက္တယ္။ ငါဘာလို႔ မလုပ္ႏုိင္ရတာလဲ။ ၂၀၁၃ International ၿပိဳင္တုန္းက Talent အေနနဲ႔ ဘတ္စ္ကားေပၚမွာ ကိုယ့္ကုိ ေထာက္လွမ္းေရးလာလုပ္ရင္ ဘယ္လုိ ကာကြယ္မလဲဆိုတာကို ၿပိဳင္တယ္။ အဲဒီတုန္းက Youtube ကေန ၾကည့္ၿပီးေတာ့ အဲဒီ့ပြဲေန႔က်မွ လာတဲ့တေယာက္ကို အကူအညီေတာင္းၿပီးေတာ့ လုပ္ျဖစ္သြားတယ္။ "ဒီသင္တန္းကို ျဖစ္လာေအာင္ ကူညီေပးတဲ့ အမ်ိးသမီး Roda ကလာၿပီး မိီရွဲလ္ကို အင္တာဗ်ဴးတယ္။ အင္တာဗ်ဴးလုပ္ရင္းနဲ႔မွ သူက ဘာေျပာသလဲဆုိေတာ့ နင္ Self Defense သင္တန္း ဖြင့္သင့္တယ္တဲ့။ ငါ မလုပ္ႏုိင္ေသးဘူးလုိ႔၊ ငါက ေက်ာင္းတက္ေနတုန္း၊ ငါ အခ်ိန္လည္း မေပးႏိုင္ေသးဘူးလို႔ ေျပာေတာ့ သူက အိုေကတဲ့့။ ျဖစ္တယ္တဲ့။ ေနာက္ သူျပန္ေရာက္လာေတာ့ နင္ Self Defense သင္ႏိုင္ၿပီလားဆုိေတာ့ အိုေက ငါသင္ႏုိင္ၿပီလုိ႔ေျပာေတာ့ ဒီမွာလည္း Self Defense ဖြင့္ဖို႔ စိတ္ဝင္စားတဲ့အမ်ဳိးသမီးေတြရွိတယ္၊ ငါမိတ္ဆက္ေပးမယ္ဆုိၿပီး ဖဲ႔ြျဖစ္သြားတယ္။ "အဓိက ဖဲ႔ြျဖစ္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က မီရွဲလ္လုိ မျဖစ္ခ်င္ဘူး။ ျဖစ္လာတဲ့အခါက်ရင္လည္း ဘယ္လုိကာကြယ္ရမလဲဆုိတာ၊ ရွိရမလဲဆိုတာ သူတုိ႔ကို သိေစခ်င္တယ္။ ေနာက္တခုက သူတုိ႔ကုိ awareness ရေစခ်င္တယ္။ ဒီလုိမ်ဳိးျဖစ္လာရင္ အမ်ဳိးသမီးအခ်င္းခ်င္းေတာင္ မေျပာျပၾကဘူး။ ေျပာျပဖုိ႔လည္း ရွက္ၾကတယ္။ သူတုိ႔လိုပဲ တျခားသူေတြလည္း ႀကံဳေတ႔ြေနရပါလား ဆုိတာကိုလည္း သူတို႔မသိၾကဘူး။ အဲဒီလုိမ်ဳိး awareness ျဖစ္ေစခ်င္လုိ႔ လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။” အင္အားနည္းသူေတြအျဖစ္ ယူဆထားတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြအတြက္ လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အျမတ္ထုတ္မႈေတြကေန ကာကြယ္ႏုိင္ဖို႔ အမ်ဳိးသမီး ကုိယ္လံုပညာသင္တန္းမွာ တုိက္ခုိက္ေရးနည္းအျပင္ အမ်ဳိးသမီးေတြ ႀကံဳေတြ႔ေနရမႈေတြကို ျပန္လည္ေဆြးေႏြးေျပာဆုိမႈ၊ ဥပေဒအရ နားလည္မႈေတြရွိဖို႔ သင္ၾကားေပးေနတာပါ။ မီရွဲလ္အေနနဲ႔ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္မွာ လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ထိခုိက္ေျပာဆုိမႈေတြ ႀကံဳလာရတဲ့ အေတြ႔အႀကံဳေတြအျပင္ အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုရဲ႕ ေၾကာက္ရြံ႕မႈေတြေၾကာင့္ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနတာကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔ စိတ္ကူးရွိခဲ့တာပါ။ “သူတုိ႔ အမ်ားဆံုးေတ႔ြႀကံဳရတာဆုိရင္ သႀကၤန္တို႔၊ ဘုရားပဲြတုိ႔၊ ႐ိႈးပဲြတုိ႔ လူမ်ားတဲ့ေနရာမ််ိး၊ Sexual Harassment ေတြ ႀကံဳရတယ္။ ေနာက္တခုက လူျပတ္တဲ့ေနရာေတြမွာ လူျပတ္တဲ့ေနရာဆုိတာ ကုိယ့္အိမ္ကုိ ျပန္လာတဲ့ေနရာမ်ဳိး၊ ၿပီးေတာ့ အဝတ္အစား လံုၿခံဳလား၊ မလံုၿခံဳလားဆုိတာ ေမးရင္ အနည္းဆံုး ထမီ၊ အက်ႌပဲ။ ဒါမွမဟုတ္ဘူး ဆုိရင္လည္း အနည္းဆံုးက ေဘာင္းဘီရွည္ပဲ။ မ်က္ႏွာကလည္း မ်က္ႏွာေျပာင္နဲ႔ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ ဒါမွမဟုတ္လည္း လွတပတ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္မယ္။ "ေနာက္တခု ေျပာၾကတာက လူေတြက နင့္မ်က္ႏွာက ၿပီတီတီျဖစ္ေနလို႔ ေနမွာေပါ့။ နင္ကိုယ္တုိင္က သြားၿပီး ျမဴႇဆြယ္လုိ႔ ေနမွာေပ့ါ ေျပာၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕မိန္းကေလးေတြရဲ႕ မ်က္ႏွာကိုက ၿပံဳးရႊင္ေနၿပီး အၿမဲတမ္း ၾကည့္လုိ႔ေကာင္းတဲ့ မ်က္ႏွာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါမ်ဳိးက ကုိယ့္ရဲ႕သဘာဝအရ ျဖစ္ေနတာ။ အဲဒါမ်ဳိးက်ေတာ့ နင္တုိ႔ကိုယ္တုိင္က ျမဴႇဆြယ္လို႔ဆုိတဲ့သူေတြရဲ႕ အေတြးကိုယ္တိုင္ကုိယ္က ရွိေနတာ။ ဒီမွာ အဝတ္အစားလံုတယ္။ Sexual Harassment ႀကံဳရတယ္။ လူမ်ားလည္း ရတယ္။ လူျပတ္လည္း ရတယ္။ ၿပီးရင္ လူထူထူ၊ မထူထူ ျဖစ္တယ္။ အခ်ိန္ကလည္း မိုးလင္းျဖစ္ျဖစ္၊  မိုးခ်ဳပ္ျဖစ္ျဖစ္ ျဖစ္တယ္။ ႀကိဳက္တဲ့ေနရာ ျဖစ္တယ္။ စဥ္းစားၾကည့္၊ လုပ္တာက အမ်ဳိးသားေတြလုပ္တာ၊ အခ်ိန္မေရြးလုပ္တယ္။ လုပ္ခ်င္တဲ့သူလုပ္တယ္။ ကိုယ္နဲ႔ ဘာမွ မဆုိင္ဘူးဆိုတဲ့ အေတြးကို အရင္ဆံုး သူတုိ႔ကို ေျပာျပေပးရတယ္။” အမ်ဳိးသမီးေတြကို လိင္ပိုင္းဆုိင္ရာ ေႏွာင့္ယွက္မႈေတြရန္က ကင္းေဝးေစဖုိ႔ အဓိက အေရးႀကီးတဲ့ အမ်ဳိးသားေတြရဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ပါဝင္လာဖို႔ မီရွဲလ္အေနနဲ႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ ငယ္ရြယ္လွပေနတဲ့ မီရွဲလ္ကေတာ့ စီးပြားေရး၊ အႏုပညာနဲ႔ အမ်ဳိးသမီးအေရး ကိစၥရပ္ေတြမွာ ဟန္ခ်က္ညီညီ လႈပ္ရွားရင္း သူ႔ယုံၾကည္ခ်က္ေတြအတုိင္း သူ႔ဘဝလမ္းေၾကာင္းကို ဆက္လက္ ေလွ်ာက္လွမ္းေနဆဲပါပဲ။