အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြ႔ဲခ်ဳပ္အစိုးရ တာ၀န္ယူတာ အခုခ်ိန္ဆို ၁ လနီးပါးရိွၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ေခတ္စနစ္နဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ ဥပေဒႏွစ္ခုကို ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းေတြကို အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာအႀကံျပဳႏိုင္ဖို႔အတြက္ သတင္းစာေတြမွာ ထည့္သြင္းေၾကညာထားတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုဥပေဒေတြကို ႐ုပ္သိမ္း ပယ္ဖ်က္သင့္တယ္။ ဘယ္လိုဥပေဒေတြကို ျပင္ဆင္သင့္တယ္၊ အသစ္ေရးဆြဲသင့္တယ္၊ အဲ့ဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တရားလႊတ္ေတာ္ေရွ႕ေန ဦးကိုနီကို ဒီဗြီဘီက ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းထားပါတယ္။ ေမး - အခုရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ ဒီ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒကို ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ ေဘးအႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သည့္ ဥပေဒကို ႐ုပ္သိမ္းတဲ့ ဥပေဒၾကမ္းဆိုၿပီးေတာ့ သတင္းစာမွာ ေၾကညာတာ ေတြ႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္ ဆရာ။ အဲ့ဒီလိုပဲေပါ့ေနာ္ ဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္တဲ့ ဥပေဒေရးရာနဲ႔ အထူးကိစၥရပ္မ်ား ေလ့လာဆန္းစစ္သံုးသပ္ေရး ေကာ္မရွင္ကလည္း ႐ုပ္သိမ္း၊ ပယ္ဖ်က္၊ ျပင္ဆင္ေရးဆြဲသင့္တဲ့ ဥပေဒ ၁၄၂ ခုရိွတယ္လို႔ ေျပာထားတာ သိရတယ္ရွင့္။ အဲ့ေတာ့ ဆရာ အရင္ဆံုးေပါ့ေနာ္ အမ်ားျပည္သူေတြကို ပယ္ဖ်က္တာနဲ႔ ႐ုပ္သိမ္းတာဆိုတာ ဘယ္လိုကြာျခားလဲ ဆိုတာေလးကို အရင္ဆံုး ေျပာျပေပးပါဆရာ။ ေျဖ - ဒါကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒစကားလံုးေပါ့ဗ်ာ။ ဥပေဒပညာနယ္ပယ္မွာ သံုးတာ။ ႐ုပ္သိမ္းတယ္ဆိုတဲ့ စကားက ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္ တခုလံုးကို ႐ုပ္သိမ္းတာ။ ဆိုၾကပါစုိ႔ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒကို ႐ုပ္သိမ္းမယ္ဆိုရင္ ဆိုလိုတာက ဥပေဒႀကီးတခုလံုးကို ႐ုပ္သိမ္းလုိက္တာ။ ဘယ္ပုဒ္မမွ အသက္မရိွေတာ့ဘူးဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္။ ပယ္ဖ်က္တယ္ဆိုတာက ဥေဒတခုလံုးကို မ႐ုပ္သိမ္းဘူး။ အဲ့ဒီ ဥပေဒစာအုပ္ထဲမွာရိွတဲ့ ပုဒ္မတခုႏွစ္ခုကိုပဲ ဖ်က္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ ပယ္ဖ်က္တယ္ဆိုတဲ့ စကားကို သံုးပါတယ္။ ေမး - အဲ့ေတာ့ဆရာ ခုနကေျပာသြားတဲ့ ႐ုပ္သိမ္းလိုက္တဲ့ ဥပေဒႏွစ္ခုေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဆရာရယ္၊ ဒီဥပေဒက တကယ္ဆို ေခတ္စနစ္နဲ႔ လံုး၀မကိုက္ညီေတာ့ဘူး။ အရင္ကတည္းကကို ႐ုပ္သိမ္းသင့္တဲ့ ဥပေဒေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒီ ဥပေဒႏွစ္ခု အေၾကာင္းေလးလည္း နည္းနည္းေလာက္ ရွင္းျပေပးပါလားရွင့္။ ေျဖ - အခုေလာေလာဆယ္ သတင္းစာမွာပါလာတဲ့ ႐ုပ္သိမ္းဖို႔အတြက္ လာမယ့္လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပမယ္လို႔ ရည္ရြယ္ထားတဲ့ ဥပေဒႏွစ္ခုကို သတင္းစာမွာ ထည့္ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီႏွစ္ခုကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္သည့္ ဥပေဒရယ္၊ ၿပီးေတာ့ ၁၉၅၀ ျပည့္ႏွစ္ အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒရယ္။ ဒီဥပေဒႏွစ္ခုကို ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းဖို႔ရိွတယ္ ဆုိၿပီးေတာ့ ျပည္သူလူထုကို အႀကံဉာဏ္ေတာင္းတဲ့ေၾကာ္ျငာ က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ပါတယ္။ အဲ့ေတာ့ ပထမဥပေဒက အေရးေပၚစီမံမႈ အက္ဥပေဒ၊ သူ႔ကိုျပ႒ာန္းတာ ၁၉၅၀၊ အဲ့ေတာ့ ၁၉၅၀ ခုႏွစ္ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေျခအေနက အေတာ့္ကို အေရးႀကီးေနတယ္။ တႏိုင္ငံလံုး သူပုန္လက္ထဲ ေရာက္ေနတယ္။ ေရာင္စံုသူပုန္ေခတ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ အဲ့ဒီလို တႏိုင္ငံလံုး သူပုန္လက္ထဲ ေရာက္ေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ လိုအပ္ရင္ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း အေရးယူေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ၁၉၅၀ အေရးေပၚစီမံမႈ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့တာ။ အဲ့ဒီ ဥပေဒျပ႒ာန္းၿပီးေနာက္ အဲ့ဒီဥပေဒနဲ႔ အေရးယူတယ္၊ ေဆာင္ရြက္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ ျပန္တိုက္တယ္။ ၁၉၅၂၊ ၁၉၅၃ မွာ တိုင္းျပည္ႀကီး ေအးခ်မ္းသြားၿပီ။ ၁၉၅၄ မွာ ေရြးေကာက္ပြဲေတာင္ က်ေနာ္တို႔က ျပန္လုပ္ၿပီ။ ဆိုေတာ့ မေအးခ်မ္းတဲ့အခ်ိန္မွာ အေရးေပၚလို႔ ျပ႒ာန္းထားရင္၊ အေရးမေပၚတာနဲ႔ ခ်က္ခ်င္း ျပန္႐ုပ္သိမ္းရမယ္။ သုိ႔ေသာ္ အဲ့ဒီတုန္းက အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ပါလီမန္ ဒီမိုကေရစီအစိုးရက မ႐ုပ္သိမ္းႏိုင္ခဲ့ဘူး။ က်န္ရစ္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ၁၉၆၂ မွာ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းလိုက္တယ္။ အာဏာသိမ္းၿပီးလိုက္တဲ့ေနာက္ တိုင္းျပည္က လံုး၀ေအးခ်မ္းသြားၿပီ၊ ပိျပားသြားၿပီ။ ေနာက္ ဘာမွ ဆူတာပူတာ၊ ေသာင္းက်န္းတာ မရိွဘူး။ အဲ့ဒီအခ်ိန္မွာ ဖ်က္ဖို႔ေကာင္းတယ္။ ဒါလည္း မဖ်က္ခဲ့ဘူး။ ၿပီးေတာ့ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္ ေရာက္လာတယ္။ ဘာမွ တိုင္းျပည္မွာ ဆူတာပူတာ၊ ျပႆနာမရိွဘူး။ ဒါေပမယ့္လို႔ ဒီဥပေဒကို မဖ်က္ဘူး။ ေနာက္အခုတခါ ဒီဘက္ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းျဖစ္တယ္။ ဒီဘက္ ေရာက္လာတယ္။ အဲ့ဒီအခ်ိန္က်ေတာ့ အဲ့ဒီဥပေဒကို သံုးၿပီးေတာ့မွ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား လူေတြကို ေထာင္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ စစ္ခံု႐ံုးကေန ပုဒ္မ ၅(ည) နဲ႔ ေထာင္ခ်ခဲ့တယ္၊ အဲ့ဒါပဲ။ အဲ့ေတာ့ ဒီဥပေဒဟာ တကယ္ေတာ့ မလိုအပ္ေတာ့တဲ့ ဥပေဒကို လိုအပ္လာရင္ ျပည္သူလူထုကို ဖိႏွိပ္ဖို႔ ယႏၱရားတခုအေနနဲ႔ သံုးႏိုင္ေအာင္ဆိုၿပီးေတာ့ အာဏာရွင္ အစိုးရေတြက မပယ္ဖ်က္ဘဲ ထားခဲ့တာ။ အခု က်ေနာ္တို႔က အရပ္သားအစိုးရ၊ ဒီမိုကေရစီအစိုးရ တက္လာၿပီဆိုေတာ့ ဒီဥပေဒမ်ိဳးဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို အင္မတန္ က်ဆင္းေစတယ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ပံုရိပ္ကို အင္မတန္ ႐ုပ္ဆိုးေစတယ္။ က်ေနာ္တို႔သြားမယ့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ ပံုရိပ္ကိုလည္း အမ်ားႀကီး ထိခိုက္ေစတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒီဥပေဒဟာ ႐ုပ္သိမ္းရမယ့္ ဥပေဒလို႔ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္တခုက ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား၏ အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္သည့္ဥပေဒတဲ့။ ဒီဥပေဒကို ျပ႒ာန္းတဲ့ေခတ္က ၁၉၇၄ ဆိုရွယ္လစ္ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပ႒ာန္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ကို ကာကြယ္ဖို႔ ျပ႒ာန္းထားတာ။ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ဆိုတာ တစ္ပါတီတည္းက ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာကို သူပိုင္တယ္လို႔ မွတ္ယူၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ တပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီ တပါတီ အာဏာရွင္စနစ္ကို ျပည္သူေတြက မႀကိဳက္ဘူး။ မႀကိဳက္တဲ့အခါမွာ အသင္းအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့မွ ေတာ္လွန္တာမ်ိဳး၊ သုိ႔မဟုတ္လည္း ဒီအဖြဲ႔ ပ်က္ရာပ်က္ေၾကာင္း လုပ္တာမ်ိဳး ဒါေတြျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒါမ်ိဳးေတြ လုပ္လာရင္ အဲ့ဒါကို ကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္အား ေႏွာင့္ယွက္ဖ်က္ဆီးလိုသူမ်ား ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းထားတာေပါ့။ သုိ႔ေသာ္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ကို ပယ္ဖ်က္ၿပီးေတာ့ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းၿပီးေတာ့ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ ေပၚလာတဲ့ အခါက်ေတာ့ အာဏာရွင္က ဒီလိုဥပေဒမ်ိဳးေတြကို မဖ်က္ဘူး။ သူ႔အက်ိဳးအတြက္ ဆက္ၿပီးေတာ့ ဒီဥပေဒကို ထားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီဥပေဒကို သံုးၿပီးေတာ့မွ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔၊ အန္ကယ္ ဦးတင္ဦးတို႔၊ အန္ကယ္ ဦးၾကည္ေမာင္တို႔၊ တကယ့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ေရြးေကာက္ပြဲ အႏိုင္ရတဲ့ ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ ျပည္သူေထာက္ခံတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားေတြကို ဒီဥပေဒနဲ႔ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ခဲ့တယ္။ ဒီမိုကေရစီစနစ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ၿပီး ျပည္သူလူထုကို ဒုကၡေပးတဲ့ ဥပေဒအမ်ိဳးအစား ျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲ့ဒီဥပေဒႏွစ္ခုစလံုးဟာ အလ်င္အျမန္ဖ်က္သင့္တဲ့ ဥပေဒလို႔ က်ေနာ္က အဲ့ဒီလို သေဘာထား မွတ္ခ်က္ေပးခ်င္ပါတယ္။ ေမး - ဒီအစိုးရသက္တမ္း ၁ လအတြင္းမွာပဲ ဒီႏွစ္ခုကို စၿပီးေတာ့ ဖ်က္သိမ္းဖို႔ လုပ္ေနၿပီေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ ဦးေရႊမန္း ဦးေဆာင္တဲ့ ေကာ္မရွင္ကလည္း ၁၄၂ ခု တင္ထားတယ္ဆိုေတာ့ အရင္ဆံုးေပါ့ေနာ္၊ ေနာက္ထပ္ ဒီဟာေတြၿပီးရင္ေကာ ဘယ္ဟာေတြကို ဦးစားေပး ဖ်က္သိမ္းသင့္တယ္လို႔ ဆရာ့အေနနဲ႔ ထင္ျမင္ပါသလဲရွင့္။ ေျဖ - က်ေနာ္ နည္းနည္းေလး အဲ့ဒါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ၁၄၂ ခုဆိုေတာ့ သိပ္မ်ားတယ္။ အထူးသျဖင့္ ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း စစ္အာဏာရွင္စနစ္ေအာက္မွာ စစ္အာဏာရွင္ တည္တ့ံခိုင္ၿမဲေရးကို ရည္ရြယ္ၿပီး ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒအားလံုး လံုး၀႐ုပ္သိမ္းပစ္ရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေရွ႕ကိုသြားမယ့္ တကယ့္လြတ္လပ္ပြင့္လင္းတဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးမွာ လူ႔အခြင့္အေရးကို ခ်ဳပ္ခ်ယ္ကန္႔သတ္တဲ့ ဥပေဒေတြ အဲ့ဒါေတြကို ပယ္ဖ်က္ရမယ္။ လိုအပ္ရင္ ျပင္ဆင္ရမယ္။ ေနာက္တခါ ပါတီစံု ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို အဟန္႔အတားျဖစ္ေစတဲ့ ဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္မ်ိဳးေတြ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ပယ္ဖ်က္ပစ္ရမယ္။ ဆိုၾကပါေတာ့ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ အရပ္အေခၚေပါ့၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ စုေ၀းခြင့္နဲ႔ စီတန္းလွည့္လည္္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒဆိုၿပီးေတာ့။ အဲ့ေတာ့ ဒီဥပေဒဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ လိုအပ္တဲ့ ဥပေဒျဖစ္တယ္။ ဆိုေတာ့ သူ႔ကို လံုး၀႐ုပ္သိမ္းပစ္လို႔ မျဖစ္ဘူး။ ဘာ့ေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတြမွာ လူတိုင္းလူတိုင္း၊ ႏိုင္ငံသားတိုင္းဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ရိွတယ္။ အဲ့ေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္ရိွတယ္ဆိုေတာ့ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ျခင္းနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒ ျပ႒ာန္းေပးဖုိ႔ လိုတယ္။ စည္းကမ္းတက်၊ စည္းစနစ္တက် ျပႆနာမရိွဘဲ ဆႏၵျပႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳး ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ ဥပေဒျပ႒ာန္းေပးဖို႔ လိုတယ္။ အဲ့ေတာ့ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒဟာ လိုတယ္။ ဒါေပမယ့္ ပုဒ္မ ၁၈ က်ေတာ့ သူက လံုး၀ ဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတယ္။ ပုဒ္မ ၁၈ က ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘဲနဲ႔ ဆႏၵျပရင္ ေထာင္ ၆ လ ခ်မယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အဲ့ေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပုဒ္မ ၃၅၄ (က နဲ႔ ခ) မွာ လြတ္လပ္စြာ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုႏိုင္တယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ဆႏၵထုတ္ေဖာ္ႏိုင္တယ္။ စီတန္းလွည့္လည္ႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ သူက ခြင့္ျပဳခ်က္ရမွ ဆႏၵျပခြင့္ရိွတယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒါဟာ လြတ္လပ္စြာလို႔ ေျပာလို႔မရေတာ့ဘူး။ အဲ့ေတာ့ ဥပေဒမွာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဆႏၵျပလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿငိမ္းစုစီ ဥပေဒက်ေတာ့ ရဲမႉးဆီမွာ ခြင့္ေတာင္းရမယ္။ ရဲမႉးခြင့္ျပဳမွ ျပရမယ္။ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရလို႔ရိွရင္ ေထာင္ ၆ လဆိုေတာ့၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ႏိုင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵျပခြင့္ကို ဘယ္သူက ကန္႔သတ္ႏိုင္လဲဆိုေတာ့ ရဲမႉးက ကန္႔သတ္ႏိုင္တယ္။ ရဲမႉးခြင့္ျပဳမွ က်ေနာ္တို႔က ဆႏၵျပခြင့္ရိွတယ္ဆိုေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပ႒ာန္းခ်က္က အလကား ျဖစ္သြားၿပီ။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ အဲ့ဒီ ပုဒ္မ ၁၈ ကေတာ့ လံုး၀မွားတယ္။ ပုဒ္မ ၁၈ ကို ပယ္ဖ်က္ရမယ္။ ပယ္ဖ်က္ၿပီးေတာ့ ျပင္ရမယ္။ ဘယ္လိုျပင္မွာလဲဆိုေတာ့ ၿငိမ္းစုစီဥပေဒ၊ လူတိုင္း လြတ္လပ္စြာ ဆႏၵျပခြင့္ရိွတယ္။ ျပမယ္ဆိုရင္ ဘယ္အခ်ိန္၊ အနည္းဆံုး ဘယ္ႏွစ္နာရီ ႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့မွ၊ ၂၄ နာရီႀကိဳတင္ၿပီးေတာ့ ရဲစခန္းကို အေၾကာင္းၾကားမယ္၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔မႉးကို အေၾကာင္းၾကားရမယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႔မႉးကို အေၾကာင္းၾကားမွ ရဲတပ္ဖြဲ႔မႉးက လိုအပ္တာေတြ ျပင္ဆင္ႏိုင္မယ္။ သူ႔ကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏိုင္မယ္။ ေနာက္တေယာက္က ဒီေနရာမွာ ဆႏၵျပဖို႔ရိွရင္ အခ်ိန္ကို လႊဲေပးမယ္။ အႏၱရာယ္မျဖစ္ေအာင္၊ ျပႆနာမျဖစ္ေအာင္ သူစီစဥ္ႏိုင္မယ္။ ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီလိုမ်ိဳးေပါ့ဗ်ာ။ အလ်င္အျမန္ လုပ္ရမယ့္ဟာေတြက ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို သြားမယ့္ဥပေဒေတြထဲက ဆန္႔က်င္တဲ့ဟာဆို ပယ္ဖ်က္မယ္။ နည္းနည္းပါးပါးပဲ ဆန္႔က်င္ေနတယ္၊ သံုးဖို႔လိုရင္ေတာ့ လိုအပ္သလို ျပင္ဆင္ၿပီးေတာ့ သံုးရမွာေပါ့။ ေမး - ေနာက္တခုက အသစ္ထပ္ၿပီးေတာ့ ေရးဆြဲဖို႔လိုတာေတြလည္း ရိွတယ္ဆိုေတာ့၊ ဥပေဒတခု ေရးဆြဲတဲ့အခါမွာလည္း အခ်ိန္က လိုအပ္တယ္ေလ။ အဲ့ေတာ့ အရင္ဆံုး ဦးစားေပးအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ အခု လက္ရိွႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခအေနနဲ႔ ကိုက္ညီမယ့္ဟာမ်ိဳး၊ ဘယ္လိုဥပေဒမ်ိဳးကို အရင္ဆံုး ဦးစားေပး ေရးသင့္တယ္လို႔ ဆရာသံုးသပ္ခ်င္ပါလဲရွင့္။ ေျဖ - ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ဦးတည္ထားတယ္။ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္က အာဏာေတြ အမ်ားအျပား ယူထားေပမယ့္လည္း တအုပ္လံုးရဲ႕ အႏွစ္သာရက ဘာကိုညႊန္ျပေနသလဲဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေတာ္ တည္ေထာင္မယ္ဆိုတဲ့ ဘက္ကို သူက ဦးတည္ၿပီး ေရးသားထားတယ္။ ဒါေပမယ့္လို႔ တကယ့္လက္ေတြ႔ ဒီကေန႔ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ေနတာက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒအတိုင္း မဟုတ္ဘူး။ တႏိုင္ငံလံုးကို ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကေနၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတယ္။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးကေနၿပီးေတာ့ အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဦးစီးဌာနဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း အဖြဲ႔တဖြဲ႔ရယ္၊ ျပည္သူ႔ရဲတပ္ဖြဲ႔ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္း အဖြဲ႔တဖြဲ႔ရယ္၊ ၿပီးေတာ့ ေထာက္လွမ္းေရးအဖြဲ႔ေတြရယ္၊ အဲ့ဒီအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ သူက တႏိုင္ငံလံုးကို ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးက အုပ္ခ်ဳပ္ေနတယ္။ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေတြမွာ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြ ရိွေနတယ္။ အစိုးရအဖြဲ႔ေတြ ရိွေနတယ္။ သူတို႔က Jobless ပဲ။ သူတို႔ဟာ ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ တိုင္း၀န္ႀကီးခ်ဳပ္၊ တိုင္းအစိုးရအဖြဲ႔သာ ေျပာေနတာ။ တကယ္တမ္း တိုင္းျပည္ကိုအုပ္ခ်ဳပ္တဲ့အာဏာ သူတို႔ကို ေပးမထားဘူး။ ျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးရဲ႕ လက္ေအာက္မွာ ရိွေနတယ္။ အဲ့ဒါ ဘာကိုျပေနသလဲဆိုေတာ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ လက္ေတြ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့ဟာက အံမကိုက္ဘူး။ နည္းနည္း လြဲေခ်ာ္ေနတယ္ဆိုတာကို ေျပာတာ။ ဆိုၾကပါစုိ႔၊ က်ေနာ္တို႔ လက္ရိွ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေနအထားကိုၾကည့္ရင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ အဆင့္ငါးဆင့္ ခြဲၿပီးေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ အနိမ့္ဆံုးေျပာရရင္ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ၊ သူ႔ရဲ႕အေပၚမွာ ၿမိဳ႕နယ္၊ သူ႔ရဲ႕အထက္မွာ ခ႐ိုင္၊ ၿပီးေတာ့ ျပည္နယ္၊ တုိင္းေဒသႀကီး၊ ၿပီးေတာ့ ျပည္ေထာင္စု၊ အဆင့္ငါးဆင့္ရိွတယ္။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္က ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ အစိုးရက အုပ္ခ်ဳပ္တာ။ ေနာက္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရဆိုတာ တကယ့္ ျပည္သူ႔ဆႏၵနဲ႔အညီ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစုိးရ ျဖစ္ေနတယ္။ အလားတူ ဒုတိယအဆင့္ျဖစ္တဲ့ တိုင္းေဒသႀကီးနဲ႔ ျပည္နယ္၊ အဲ့ဒါေတြလည္း ဒီအတုိင္းပဲ ျပည္သူလူထု လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္တဲ့ အစိုးရအေနနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတယ္။ အာဏာသာ အျပည့္အ၀ မေပးထားတာ၊ ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတယ္။ ေနာက္ အနိမ့္ဆံုးျဖစ္တဲ့ ရပ္ကြက္၊ ရပ္ေက်း ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္တဲ့ စနစ္နဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကို ေရြးတယ္။ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္လည္း ေရြးတယ္။ အျမင့္ဆံုး အဆင့္ႏွစ္ဆင့္လည္း ေရြးတယ္။ အလယ္မွာ ၿမိဳ႕နယ္နဲ႔ ခ႐ိုင္က လပ္ေနတယ္။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီ ၿမိဳ႕နယ္ေကာ၊ ခ႐ိုင္ေကာ၊ ရပ္ေက်းေရာ အားလံုးကို ျပည္သူလူထုကေရြးတဲ့ လူေတြက အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့စနစ္ကို ဖန္တီးဖို႔ဆိုရင္ ဥပေဒတခု အျမန္ေရးဖို႔လိုၿပီ။ အဲ့ဒီဥပေဒက ဘာတုန္းဆိုေတာ့ ေဒသႏၱရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒလို႔ေခၚတယ္။ ၁၉၅၃ ခုႏွစ္မွာ ပါလီမန္ဒီမိုကေရစီေခတ္က ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒရိွတယ္။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီဥပေဒကေတာ့ ဦးေန၀င္း အာဏာသိမ္းလိုက္တဲ့အတြက္ ၁၉၆၂ မွာ ပ်က္သြားတယ္ေပါ့။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီဥပေဒမွာ သူက ေရးထားတာက ရပ္ကြက္နဲ႔ ေက်းရြာကို အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ေကာင္စီကိုေရြးရတယ္။ ျပည္သူလူထုက ေရြးရတာ။ ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔က အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ ၿမိဳ႕နယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီရပ္ကြက္ကေနၿပီးေတာ့မွ ၿမိဳ႕နယ္အတြက္ ကိုယ္စားလွယ္ကို ေရြးေပးရတယ္။ အဲ့ဒီလူေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕နယ္ေကာင္စီကို ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ၿမိဳ႕နယ္ေကာင္စီက ၿမိဳ႕နယ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ အဲ့ဒီ ေထြအုပ္၀န္ထမ္းေတြက သူတို႔ေအာက္မွာ အလုပ္လုပ္ရတယ္။ ခ႐ိုင္ေကာင္စီဆိုရင္လည္း အဲ့ဒီၿမိဳ႕နယ္ေတြထဲကေန တၿမိဳ႕နယ္ကို ကိုတာနဲ႔ ေရြးေပးရတယ္။ အဲ့ဒီအဖြဲ႔ကေန ခ႐ိုင္ေကာင္စီဆိုၿပီးေတာ့ ခ႐ိုင္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တယ္။ ဆိုေတာ့ အခု အေရးတႀကီး လိုအပ္တာက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္မွာ။ အဲဒီလုိ ေဒသႏၱရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ကို ပံုေဖာ္ေပးမယ့္၊ တကယ့္ျပည္သူလူထု လူတိုင္းလူတိုင္း၊ ၿမိဳ႕နယ္တိုင္း၊ ရပ္ကြက္တိုင္း၊ ေက်းရြာတိုင္းဟာ သူတို႔ေရြးတဲ့လူကပဲ သူတို႔ကို အုပ္ခ်ဳပ္တယ္ဆိုတဲ့ ပံုသဏၭာန္ကို ေဖာ္ေပးဖို႔အတြက္ အဲ့ဒါ ပထမဦးစားေပး ေရးရမယ့္ ဥပေဒတခုလို႔ ဆရာ့အေနနဲ႔ အႀကံေပးခ်င္တယ္၊ တင္ျပခ်င္တယ္၊ လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း အႀကံေပးခ်င္တယ္။ ျပည္သူလူထုကိုလည္း သိေစခ်င္တယ္။ အဲ့ဒါကို ေတာင္းဆိုေစခ်င္တယ္။ ေဒသႏၱရအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ဥပေဒကို ပံုေဖာ္ေပးပါလို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ေနာက္ ဒုုတိယတခု က်ေနာ္အႀကံျပဳခ်င္တာက အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ရဲ႕ ေရြးေကာက္ပြဲကတိမွာ တရားစီရင္ေရးစနစ္ကိုလည္း သူ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမယ္၊ ဒီလို သူ ကတိေပးထားတာရိွတယ္။ အဲ့ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ တရားေရးစနစ္က အေတာ့္ကို ေ၀ဖန္ခံေနရတယ္။ အေတာ့္ကို နာမည္ပ်က္ေနတယ္။ အဓိက အေၾကာင္းကေတာ့ တရားေရးဌာနဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနရဲ႕ လက္ကိုင္တုတ္ ျဖစ္ေနတာ။ တရားသူႀကီးကိုလည္း အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဘက္ကေနပဲ ခန္႔တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနက ခိုင္းတာေတြကိုပဲ တရားသူႀကီးေတြက မလုပ္ခ်င္ဘဲနဲ႔ လုပ္ေနရတယ္။ အဲ့ေတာ့ တရားေရးစနစ္ကို ေျပာင္းမယ္။ လံုး၀ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ စီရင္ႏိုင္တဲ့ ပံုသဏၭာန္ကို ဖန္တီးေပးမယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာ မိမိရဲ႕ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုလည္း မိမိတာ၀န္ယူရမယ္။ အဲ့ဒီလို တရားစီရင္ေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ဆိုရင္ တရားေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒအသစ္တခုကိုလည္း ျပန္ၿပီးေတာ့ ေရးရမယ္။ က်ေနာ္တို႔ကေတာ့ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ဆိုရင္ ျပည္ေထာင္စုတရားစီရင္ေရး ဥပေဒေပါ့။ အဲ့ဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒတခု ေရးရမယ္။ ေရးၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္ခြင့္လည္း ေပးရမယ္။ တာ၀န္လည္း ယူခိုင္းရမယ္။ မွားရင္ အမွားကိုဆံုးျဖတ္တဲ့ တရားသူႀကီးေတြကို ဘယ္လို အေရးယူသြားမယ္ဆိုတာ အဲ့ဒီဥပေဒထဲမွာ ထည့္ၿပီးေတာ့ ေရးရမယ္။ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ေနာက္ဆံုး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးတဲ့ တရားေရးဌာနကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမယ္ဆိုရင္ တရားေရးဌာန ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ ဥပေဒတခုကို အလ်င္အျမန္ ဦးစားေပး ေရးဆြဲသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ အဲ့ဒီလို အႀကံေပးခ်င္တယ္။ အဲ့ဒီအႀကံျပဳခ်က္ကို လႊတ္ေတာ္ကိုလည္း က်ေနာ္ေပးခ်င္တယ္။ ျပည္သူေတြလည္းပဲ သိေစခ်င္ပါတယ္။ ေနာက္အေရးႀကီးတာတခု က်ေနာ္တို႔ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးဆိုတာ ရိွတယ္။ အဲ့ဒီ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးကို ႏိုင္ငံသားေတြ အျပည့္အ၀ ခံစားႏိုင္ေအာင္ ေနာက္ကေန ဥပေဒတခုနဲ႔ ျပ႒ာန္း ပံ့ပုိးေပးဖို႔လိုတယ္။ အဲ့ဒီ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒမွာပါတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို အစုိးရဌာနတခုခုက ထိပါးလာရင္၊ အဖြဲ႔အစည္းတခုခုက ထိပါးလာရင္ အဲ့ဒါေတြကို  ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း က်ေနာ္တို႔ ဘယ္လိုအေရးယူ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မလဲ။ ဒါဟာ ေတာ္ေတာ္အေရးႀကီးတယ္။ ဥပမာေျပာမယ္ က်ေနာ္တို႔လို မ်က္ႏွာေပါ့ဗ်ာ၊ ေသြးေႏွာေတြ၊ မွတ္ပံုတင္႐ံုးသြား မွတ္ပံုတင္ေပ်ာက္သြားလို႔၊ ၿပဲလို႔ အသစ္လဲတယ္။ မလြယ္ဘူး။ အမ်ိဳးစံုခ်ိန္းတယ္။ အမ်ိဳးမ်ိဳးအေၾကာင္းျပၿပီးေတာ့ မလုပ္ေပးဘူး။ ဒီလိုဆို က်ေနာ္ ဘာလုပ္ရမလဲ။ ဒါ က်ေနာ့္ရဲ႕ ႏိုင္ငံသားတေယာက္ရဲ႕ အခြင့္အေရး၊ က်ေနာ့္ႏိုင္ငံသားကတ္ ပ်က္သြားတယ္၊ ေပ်ာက္သြားတယ္၊ က်ေနာ့္ကုိ ခ်က္ခ်င္းျပန္ထုတ္ေပးရမယ္။ အဲ့ဒါကို လုပ္မေပးဘူးဆိုရင္ က်ေနာ္ ဘယ္မွာသြားၿပီးေတာ့ ေတာင္းမလဲ။ အဲ့ဒါမ်ိဳးအတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းေပးရမယ္။ အဲ့ဒါဆိုရင္ ဘယ္မွာသြားၿပီးေတာ့ တိုင္ရမယ္။ ဘယ္မွာသြားေတာင္းရမယ္။ ဆိုေတာ့ တရား႐ံုးကို တိုင္ႏိုင္တယ္ဆိုလည္း တရား႐ံုးတခု ထပ္ဖြဲ႔ရမယ္။ ဒါ Administrative Court လို႔ေခၚတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ၀န္ထမ္းေတြ အလုပ္မလုပ္ရင္ သူတို႔ကို တိုင္ဖို႔အတြက္ ႐ံုးတ႐ံုးကို သပ္သပ္ေဖာ္ေပး၊ အဲ့ဒီ႐ံုးမွာ က်ေနာ္တို႔က တိုင္လို႔ရတယ္။ အဲ့ဒီ႐ံုးက ဆံုးျဖတ္ေပးမယ္။ အဲ့ဒီ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာန ၀န္ထမ္း တာ၀န္ပ်က္ကြက္ရင္ သူ႔ကို အေရးယူလိမ့္မယ္။ က်ေနာ့္ကိုလည္း လုပ္ေပးရမယ္၊ စသျဖင့္ အဲ့လိုမ်ိဳး ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးကို ထိပါးခံရတာေတြ၊ ခ်ိဳးေဖာက္ခံရတာေတြကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဥပေဒတခု အလ်င္အျမန္ ေရးေပးဖို႔လိုတယ္။ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ဆံုးတခု က်ေနာ္ေျပာပါမယ္။ ဒါကလည္း သိပ္အေရးႀကီးလို႔ က်ေနာ္ေျပာတာက ဘာသာေရးကို အေၾကာင္းျပဳၿပီးေတာ့ ဆူပူေသာင္းက်န္းမႈေတြျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေနတယ္။ အဲ့ဒါေတြကို အေရးယူႏိုင္ဖို႔အတြက္ တိုက္႐ိုက္အေရးယူႏိုင္တဲ့ ဥပေဒမရိွဘူး။ ၁၉၄၇ မွာ လြတ္လပ္ေရးမယူခင္ က်ေနာ္တို႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒတရပ္ ေရးဆြဲခဲ့တယ္။ ၁၉၄၇ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒ။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ လြတ္လပ္ေရးရၿပီး ပထမဦးဆံုး ေရးဆြဲတဲ့ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒပဲ။ အဲ့ဒီဥပေဒပုဒ္မ ၂၀ မွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ေပးထားတယ္။ ၂၁ မွာ အဲ့ဒီ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို တလြဲသံုးရင္ အေရးယူဖို႔အတြက္ ဥပေဒျပ႒ာန္းရမယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ မေရးခဲ့ဘူး၊ ဥပေဒမရိွဘူး။ တခါ ၁၉၇၄ မွာ ဆိုရွယ္လစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒဆိုၿပီးေတာ့ ဥပေဒအသစ္ ျပ႒ာန္းတယ္။ အဲ့ဒီ ဥပေဒပုဒ္မ ၁၅၆ မွာလည္းပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြဟာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ကိုးကြယ္ႏိုင္တယ္။ အဲ့ဒီ လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ခြင့္ကို ႏိုင္ငံေရးမွာ မသံုးနဲ႔၊ အျခား အက်ိဳးပ်က္ရာပ်က္ေၾကာင္း မလုပ္ရဘူး။ လုပ္လို႔ရိွရင္ အေရးယူဖို႔အတြက္ အျပစ္ေပးႏိုင္ေအာင္ ဥပေဒျပ႒ာန္းရမယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဥပေဒမေရးခဲ့ဘူး။ ဖြဲ႔စည္းပံုမွာသာပါတာ၊ လက္ေတြ႔မေရးဘူး။ အခု ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒမွာလည္း ဒီအတုိင္းပဲ။ ပုဒ္မ ၃၄ မွာ အေျခခံမူမွာ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ ရိွတယ္လို႔ ေရးထားတယ္။ ပုဒ္မ ၃၆၄ မွာ အဲ့ဒီ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ကို တလြဲမသံုးရဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအတြက္ မသံုးရဘူး။ ဘာသာတခုနဲ႔ တခုၾကားမွာ အမုန္းပြားေအာင္ေျပာရင္ အဲ့ဒါေတြကို အေရးယူႏိုင္ေအာင္ ဥပေဒျပ႒ာန္းႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၅ ႏွစ္မွာ မျပ႒ာန္းဘူး။ အဲ့ေတာ့ ဒီကေန႔ အဲ့ဒီဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ျပႆနာ ဖန္တီးတဲ့သူေတြကို အေရးယူႏိုင္တဲ့ဥပေဒ မရိွတဲ့အခါက်ေတာ့ ေနရာတကာမွာ ဘာသာေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ျပႆနာေတြကို ဖြေနတယ္၊ ဖန္တီးေနၾကတယ္။ ႀကံဖန္ၿပီး ေျပာေနၾကတယ္။ ၁၅၃ (က) နဲ႔ အေရးယူလို႔ရတယ္၊ ဆိုလိုတာက လူအမ်ိဳးအစား တခုနဲ႔တခုအၾကားမွာ အၿငိဳးအေတးျဖစ္ေအာင္၊ အမုန္းပြားေအာင္ ေျပာရင္ဆိုတဲ့ဟာ အဲ့ဒါ Discrimination မဟုတ္ေသးဘူး။ ေနာက္တခါ ၂၉၅ (က) ဆိုတာရိွတယ္။ အဲ့ဒါ ဘာသာတခုကို နာက်ည္းေအာင္ ေစာ္ကားေျပာဆိုရင္၊ ဒါလည္းပဲ တိုက္႐ိုက္ Discrimination ခြဲျခားဆက္ဆံမႈနဲ႔ မပတ္သက္ဘူး။ ၅၀၅ (ခ) ဆိုတာ အခုအသံုးမ်ားတဲ့ ဥပေဒရိွတယ္။ ဒါ အမ်ားျပည္သူ အက်ိဳးပ်က္တယ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸာယ္နဲ႔ ဒါေတြကစြဲတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲ့ဒီပုဒ္မေတြ လွည့္ၿပီးေတာ့ သံုးေနရတယ္။ အခုအခ်ိန္ သိပ္အေရးႀကီးေနၿပီ။ အေရးႀကီးဆံုးကေတာ့ ဘာသာေရးအရ ႏွိမ့္ခ်ဆက္ဆံတာ၊ ခြဲျခားဆက္ဆံတာ၊ ဘာသာတခုနဲ႔တခုၾကားထဲမွာ သဟဇာတမျဖစ္ေအာင္၊ ဟာမိုနီမျဖစ္ေအာင္ လုပ္တာေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူ အျပစ္ေပးႏိုင္ေအာင္ အျမန္ဆံုး ဘာသာအခ်င္းခ်င္းၾကားထဲမွာ သဟဇာတျဖစ္ေစမယ့္ ဥပေဒတရပ္ ျပ႒ာန္းေပးဖို႔လိုတယ္။ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့ဗ်ာ၊ ဒါ ေလးခုေလာက္ပဲ က်ေနာ္ ေျပာလုိက္တာေပါ့ေလ။ ေမး - ေနာက္တခုကေပါ့ေနာ္။ အခု အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလေပါ့ေနာ္။ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးကာလမွာဆိုရင္ ဥပေဒျပဳေရးက႑က တကယ္ကို အေရးပါတဲ့ က႑ျဖစ္ေနၿပီ။ ျပည္သူေတြကလည္း ဥပေဒျပဳေရးကို ေတာ္ေတာ္စိတ္၀င္စားလာၾကတယ္၊ အရင္ကထက္စာရင္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီလႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြ၊ အထူးသျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ေတြေပါ့ေနာ္။ ဒါကလည္း ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္လိုက္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဆိုတာကလည္း ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္ေတြ ျဖစ္သြားၿပီဆရာ။ အဲ့ေတာ့ ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္ေတြျဖစ္တဲ့ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြဟာ ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အနည္းဆံုး ဘယ္ေလာက္ထိ သိထားသင့္တယ္လို႔ ဆရာ႔အေနနဲ႔ သံုးသပ္ခ်င္လည္းရွင့္။ ေျဖ - အေရးႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ ဥပေဒျပဳမ႑ိဳင္။ အဲ့ေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ အားလံုးဟာ သူတို႔ရဲ႕အလုပ္က အဓိကကေတာ့ ဥပေဒျပဳေပါ့ဗ်ာ။ အဲ့ေတာ့ ဥပေဒျပဳလို႔ ေျပာေပမယ့္လို႔ တကယ့္တကယ္ တိတိက်က်ေျပာရင္ေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ႕ အလုပ္က အခ်ဳပ္၊ အက်ဥ္းခ်ံဳးေျပာရရင္ ၄ ခုရိွတယ္။ နံပါတ္ ၁ က လႊတ္ေတာ္မွာ ေမးခြန္းေတြေမးတာ။ ဒါ အစိုးရအဖြဲ႔ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြ၊ အျခားအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေမးခြန္းေတြ ေမးလို႔ရတယ္။ ေမးခြန္းေတြ လႊတ္ေတာ္က ေမးၿပီဆိုရင္ အဲ့ဒါ သက္ဆိုင္တဲ့လူေတြက လာေျဖရွင္းရတယ္။ အဲ့ေတာ့ ေမးခြန္းေမးတဲ့ အလုပ္ရိွတယ္။ ၂ က အဆိုတင္တာ။ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္က ဒီအရပ္မွာ ဘာလုပ္သင့္တယ္၊ ဒီေနရာ ဘာလုပ္သင့္တယ္၊ ဒီဟာပယ္ဖ်က္သင့္တယ္၊ ဒါ တည္ေဆာက္သင့္တယ္၊ စသျဖင့္ အဆိုေတြတင္တာ။ ေနာက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြဟာ ဥပေဒၾကမ္းေတြ တင္လို႔ရတယ္။ ကိုယ္ျပ႒ာန္းခ်င္တဲ့ ဥပေဒေတြကို လႊတ္ေတာ္ကုိ ေရးဆြဲတင္သြင္းႏိုင္တယ္။ ဒါ သူတို႔ရဲ႕ လုပ္ႏိုင္တဲ့အလုပ္ႀကီး ၃ ခု။ ဒီထဲမွာ သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးကေတာ့ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေဆြးေႏြးခြင့္နဲ႔ မဲေပးခြင့္။ ဒါ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြရဲ႕ တာ၀န္နဲ႔ လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို က်ေနာ္ေျပာတာေပါ့ေလ။ အဲ့ေတာ့ ခင္ဗ်ားရဲ႕ ေမးခြန္းထဲမွာပါတဲ့ ဥပေဒျပဳအမတ္ေတြဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အေရးႀကီးတဲ့ ဥပေဒေတြကို ျပ႒ာန္းရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဥပေဒျပဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္အတိုင္းအတာထိ သိသင့္သလဲ ဆိုတဲ့ကိစၥ။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီေခါင္းစဥ္ႀကီးကေတာ့ ေတာ္ေတာ္က်ယ္ျပန္႔တယ္။ ဥပေဒၾကမ္း ေရးဆြဲတယ္ဆိုတာက ဘာသာရပ္တရပ္ျဖစ္တယ္။ အဲ့ဒီ ဘာသာတကၠသိုလ္မွာ Bachelor ဘြဲ႔ရိွတယ္၊ Master ဘြဲ႔ရိွတဲ့အျပင္ Phd. Dr ဘြဲ႔အထိရိွတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဒါ ေတာ္ေတာ့္ကို ျမင့္တယ္။ အဲ့ဒါ အမတ္ေတြ မတတ္ႏိုင္ဘူး။ ဒီထဲမွာ အခု ေရွ႕ေနေတြ ရိွတယ္။ အဲ့ဒီေရွ႕ေနေတြလည္းပဲ သူတို႔က ေရွ႕ေနပဲလိုက္တတ္မယ္၊ ဥပေဒၾကမ္း မေရးတတ္ဘူး။ အဲ့ေတာ့ အဲ့ဒီဥပေဒၾကမ္း ေရးဆြဲျခင္းပညာ တတ္တဲ့သူေတြကို က်ေနာ္တို႔က ခန္႔ထားရတယ္ လႊတ္ေတာ္မွာ၊ ဒီပညာရွင္ေတြကို ခန္႔ထားရတယ္။ ခန္႔ထားၿပီးေတာ့မွ လႊတ္ေတာ္က အဓိက ဘာလုပ္ရသလဲဆိုေတာ့ ဥပေဒၾကမ္းတခု တင္မယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီ ကၽြမ္းက်င္တဲ့ပညာရွင္နဲ႔ ေရးၿပီးေတာ့ တင္ရတယ္။ ဥပမာ စီးပြားေရးဥပေဒဆိုရင္ စီးပြားေရးနဲ႔ဆိုင္တဲ့ ပညာရွင္ေတြကို သူတို႔ဆီက မူ၀ါဒေတြ၊ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြကိုယူ၊ ယူၿပီးေတာ့မွ အခုနက ဥပေဒၾကမ္းေရးတဲ့လူဆီကုိေပး၊ သူကေနေရး။ ၿပီးတဲ့အခါက်ေတာ့ သူတို႔ကေန အဲ့ဒါေတြကို ပံုစံခ်ၿပီးေတာ့ ဥပေဒၾကမ္းဆိုတာ ပထမ Zero Level Draft လို႔ေခၚတယ္။ အဲ့ဒါထြက္လာမယ္။ အဲ့ဒါထြက္လာတဲ့အခါက်ေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ႕ က႑က အဲ့ဒီက်ေတာ့မွ လာတာ။ ဥပေဒၾကမ္းတခု ဘယ္ကပဲတက္လာတက္လာ၊ တက္လာၿပီဆိုတာနဲ႔ အဲ့ဒီဥပေဒၾကမ္းအားလံုးကို လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို ေ၀ေပးရတယ္။ ေ၀ေပးၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြက အဲဒါကုိဖတ္။ ဖတ္ၿပီးေတာ့မွ သူတို႔သေဘာထားကို လႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေႏြး၊ သေဘာမတူရင္ ကန္႔ကြက္မယ္။ ေနာက္ဆံုး သေဘာတူ၊ မတူ ျပႆနာေပၚရင္ မဲခြဲမယ္။ ႏိုင္ရင္ အတည္ျဖစ္မယ္၊ ႐ံႈးလို႔ရိွရင္ ဒီဥပေဒၾကမ္း အတည္မျဖစ္ဘူး။ တခ်ိဳ႕ဆို တပိုဒ္ခ်င္း၊ တပိုဒ္ခ်င္းျပင္တယ္။ ဥပေဒတခုလံုး ပ်က္တာေတာ့ မရိွပါဘူး။ သူတို႔မႀကိဳက္တဲ့ အပိုဒ္ေတြကို မဲခြဲလိုက္လို႔ရိွရင္ လုပ္ရတာေပါ့။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြဟာ ဥပေဒျပဳတာ၀န္ကို ထမ္းေဆာင္ရတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဥပေဒျပဳတာ၀န္ဆိုတာ ေျပာေတာ့သာ စကားေလးက သံုးေလးလံုး။ ျပဳမယ့္ဥပေဒက က်န္းမာေရးနဲ႔ ဆိုင္မယ္၊ ပညာေရးနဲ႔ ဆိုင္မယ္၊ လူမႈေရးနဲ႔ ဆိုင္မယ္၊ အင္ဂ်င္နီယာနဲ႔ ဆိုင္မယ္၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ဆိုင္မယ္၊ ႏိုင္ငံျခားေရးနဲ႔ ဆိုင္မယ္။ ဆိုေတာ့ လႊတ္ေတာ္အမတ္တေယာက္က အဲ့ဒါေတြအားလံုး ဘယ္လိုမွ မတတ္ႏိုင္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဥပေဒတခုခ်င္း ဥပေဒၾကမ္း ေရာက္လာတဲ့အခါက်မွ အဲ့ဒီ ဥပေဒၾကမ္းကို ဖတ္ၿပီးေတာ့မွ ကိုယ္ဉာဏ္မီသေလာက္၊ ကိုယ္တတ္ႏိုင္သေလာက္ပဲ။ ဒါ Expert မျဖစ္ဘူး။ ဒါ တကမၻာလံုးမွာ ဒီပံုစံပဲ။ အဓိကကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ဟာ ျပည္သူ၊ ျပည္သူေတြကိုယ္စား ေရြးလိုက္တဲ့ အမတ္ေတြကေန ေနာက္ဆံုးေတာ့ Final Decision ကို မဲနဲ႔ခ်ေပးလိုက္တာပဲ။ ဒါ့ေၾကာင့္မို႔လို႔ အားလံုးေတာ့ မတတ္ႏိုင္ဘူး။ သုိ႔ေသာ္ တတ္ႏိုင္သမွ် ဖတ္ဖို႔၊ မွတ္ဖို႔လိုတယ္။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ရဲ႕ အလုပ္ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ ေတာ္ေတာ္ႀကီးကို က်ယ္၀န္းလြန္းအားႀကီးပါတယ္။ ေမး - အဲ့ေတာ့ဆရာ ခုနက ေျပာသြားသလိုေပါ့ေနာ္။ ဥပေဒၾကမ္းပညာရပ္တရပ္ အေနနဲ႔ အရင္ကလည္း ဆရာေျပာဖူးတယ္။ ဒါကို ႏိုင္ငံျခားမွာေတာင္ သြားၿပီးေတာ့ သင္ယူသင့္တယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာေကာ ဒီဥပေဒၾကမ္းပညာရွင္ေတြက ႏိုင္ငံအတိုင္းအတာ အေနနဲ႔ဆိုရင္ ဆရာ့အေနနဲ႔ ရိွသင့္တဲ့ အတုိင္းအတာထိ ရိွတယ္လို႔ထင္လား၊ လံုး၀ကို နည္းတယ္လို႔ ထင္လားေပါ့ေနာ္။ အဲ့ဒါေလးလည္း နည္းနည္း ေျပာျပေပးပါလားရွင့္။ ေျဖ - က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆြဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တတ္တဲ့သူ ေတာ္ေတာ့္ကို နည္းတယ္။ ဥပေဒ႐ံုးက ေရွ႕ေနခ်ဳပ္႐ံုးကေနၿပီးေတာ့ အၿငိမ္းစားယူထားတဲ့ ပညာရွင္ေတြေတာ့ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားရိွတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ခ်ိဳးေရလို႔ရတယ္။ ၁၀ ေယာက္ေတာင္ မျပည့္ဘူးလို႔ က်ေနာ္ထင္တယ္။ ရိွတယ္ အလြန္နည္းတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာရိွတဲ့ တကၠသိုလ္အဆင့္ ဥပေဒပညာသင္ၾကားေရးမွာ အဲ့ဒီဘာသာရပ္ ပါကိုမပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ Syllabus အဲ့ဒါထည့္ဖို႔ေတာင္လိုတယ္။ အနည္းဆံုး Bachelor ေလာက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ သင္ေပးႏိုင္ရင္ေကာင္းမယ္။ Bachelor အဆင့္ မသင္ႏိုင္ရင္ေတာင္ Diploma ေလာက္အထိျဖစ္၊ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆြဲေရးပညာကို က်ေနာ္တို႔ဆီမွာ သင္ၾကားပို႔ခ်တဲ့ School ကို မရိွေသးဘူး။ အဲ့ဒါေတြက ႏိုင္ငံျခားသြားၿပီးေတာ့ သင္ရတာ။ အဲ့ဒါလည္းပဲ ဒါ ခင္ဗ်ားေမးတာ ေတာ္ေတာ္ေလးေကာင္းတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ဥပေဒျပဳေရးက႑၊ ဒါ ဒီမိုကေရစီေခတ္မွာ ျပည္သူကိုအက်ိဳးျပဳမယ့္ ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းဖို႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြ ေလ့လာႏိုင္ဖို႔။ သို႔မဟုတ္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကို ကူညီေပးႏိုင္ဖို႔အတြက္ ဒီဥပေဒၾကမ္း ေရးဆြဲျခင္းပညာ တတ္တဲ့သူေတြကို ေမြးထုတ္ဖို႔လိုတယ္။ ဒါလည္းပဲ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္အေနနဲ႔ စဥ္းစားသင့္တယ္။ လုိအပ္ရင္ တကၠသိုလ္မွာ က်ေနာ္တို႔က Syllabus တခုကို ထည့္မယ္။ မဟုတ္ရင္လည္း Course တခု အေနနဲ႔၊ ဘာသာရပ္တခုအေနနဲ႔ ျမန္မာျပည္မွာရိွတဲ့ သင္ႏိုင္တဲ့သူသင္။ မတတ္ႏိုင္ရင္ က်ေနာ္တို႔က ႏိုင္ငံျခားက ပညာရွင္ေခၚၿပီးေတာ့မွ သင္ရင္သင္ရမယ္။ ဒါ ေတာ္ေတာ္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဥပေဒအေကာင္းစား၊ တရားမွ်တတဲ့ ဥပေဒ၊ ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔ညီတဲ့ ဥပေဒေတြ ေပၚဖို႔ဆိုရင္ အဲ့ဒီ ဥပေဒၾကမ္းေရးဆြဲတဲ့ ပညာရွင္ေတြ မ်ားမ်ားေမြးထုတ္ေပးဖို႔လိုတယ္။ ေမး - ဒါနဲ႔တဆက္တည္းေပ့ါ။ အခုလက္ရိွ အန္အယ္လ္ဒီအစုိးရကိုေကာ ဆရာ့အေနနဲ႔ ဥပေဒၾကမ္းပညာကို Course တခုအေနနဲ႔ေပါ့ေနာ္၊ ထည့္သြင္းသင္ၾကားဖို႔ အတြက္ေကာ ဆရာ႔အေနနဲ႔ အႀကံေပးဖို႔တို႔၊ တင္သြင္းဖို႔တို႔ေကာ ရိွသလားရွင့္။ ေျဖ - ခင္ဗ်ားတို႔ အခု ေမးခြန္းေမးတယ္၊ က်ေနာ္ေျပာလိုက္တယ္။ ဒါဆိုလို႔ရိွရင္ေတာ့ ဒါ အားလံုးျပန္႔သြားမွာပဲ။ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြလည္း သတိထားမိမွာပဲ။ က်ေနာ္လည္းပဲ က်ေနာ့္ပါတီလိုင္းကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္ လူႀကီးေတြကို အႀကံေတာ့ ေပးမွာပါ။ ဒီ ဥပေဒၾကမ္း ေရးဆြဲေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တကၠသိုလ္မွာ သင္ဖို႔၊ မဟုတ္ရင္လည္း အဲ့ဒီဟာက သိပ္ၿပီးေတာ့ အကုန္အက် မ်ားမယ္ဆိုရင္ေတာင္ ၀ါသနာပါတဲ့ ဥပေဒေက်ာင္းသားေတြထဲကေန ေရြးထုတ္ၿပီးေတာ့မွ၊ ဥပေဒဘြဲ႔ရၿပီးသား လူေတြထဲက ၀ါသနာပါတဲ့သူေတြကို ႏိုင္ငံရပ္ျခား ပို႔ၿပီးေတာ့မွ သင္ၾကားေပးသင့္တယ္လို႔ က်ေနာ္ အဲ့ဒီလို အႀကံျပဳခ်င္တယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ နိဂံုးခ်ဳပ္ေပ့ါဗ်ာ ေျပာရလို႔ရိွရင္ အခု က်ေနာ္တို႔ Transitional Period က ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အခုမွစတာပါ။ တကယ့္တကယ္ သူမ်ားေတြက ေျပာေနတာကေတာ့ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီး၊ ပထမ လႊတ္ေတာ္သက္တမ္းကတည္းက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကာလလို႔ ေျပာေပမယ့္ တကယ့္တကယ္ေတာ့ ပထမလႊတ္ေတာ္သက္တမ္းဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို မလုပ္ႏိုင္ခဲ့ပါဘူး။ ျပႆနာေတြ အမ်ားႀကီးကိုပဲ သူတို႔ ဖန္တီးခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ နည္းနည္းပါးပါး စာနယ္ဇင္းလြတ္လပ္ခြင့္ ရတာေလာက္ပဲ မွတ္တမ္းတင္စရာ ရိွပါတယ္။ က်န္တဲ့အပိုင္း တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္မႈ က်ေနာ္တို႔ ဘာမွမလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ က်ေနာ္တို႔ တကယ့္အေျခခံ အခြင့္အေရးေတြလည္း အျပည့္အ၀ မရေသးပါဘူး။ အဲ့ေတာ့ အခုမွ အေျပာင္းအလဲစတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႏွစ္ေပါင္းငါးဆယ္ေက်ာ္ ပ်က္လာတဲ့အပ်က္ကို အခ်ိန္တုိတိုနဲ႔ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ အဲ့ေတာ့ ျမန္ျမန္ျဖစ္ဖို႔ဆိုရင္ အဓိက လိုအပ္ခ်က္ကေတာ့ ျပည္သူလူထုရဲ႕ အားေပးမႈနဲ႔ ပံ့ပိုးကူညီမႈ၊ ဒါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္လည္း အၿမဲေျပာတယ္။ ေတာ့္ေတာ့္ကို က်ေနာ္တို႔ အေရးႀကီးတယ္။ ဘာေၾကာင့္တုန္းဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ဖို႔နဲ႔၊ တိုင္းျပည္ေကာင္းဖုိ႔အတြက္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ၿပီး လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္မွာ တခ်ိန္တည္းပဲ ေနာက္ျပန္ဆြဲဖို႔၊ တိုင္းျပည္ပ်က္ရာပ်က္ေၾကာင္းကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွနဲ႔ လုပ္ေနတဲ့ အုပ္စုေတြက ရိွေနတယ္။ အဲ့ေတာ့ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးမွာ ျပည္သူလူထုက လံုး၀ေသြးမကြဲဘဲနဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေနာက္မွာ၊ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေနာက္မွာ၊ အဲ့လို ပါတီနာမည္နဲ႔ မေျပာရင္လည္း အခု ျပည္သူလူထု ေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ထားတဲ့ အရပ္သားအစိုးရရဲ႕ေနာက္မွာ အခုိင္အမာ က်ေနာ္တို႔က ရပ္တည္ေပးဖို႔လိုတယ္။ အလားတူပဲ လက္ရိွ လႊတ္ေတာ္အစိုးရကလည္း အဲ့ဒီ ျပည္သူ႔အားကို အခုိင္အမာရေအာင္ ယူဖို႔လိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ အခုတက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရးေရခ်ိန္ကိုလည္း က်မသြားေအာင္ လက္ရိွအစုိးရအေနနဲ႔ ထိန္းသြားၿပီးေတာ့ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို သတိၱရိွရိွနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ယူသြားဖို႔လိုတယ္။ က်ေနာ္ထင္တယ္၊ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ဒီကေန႔ေလာက္ လူထုက တညီတညြတ္နဲ႔ ေထာက္ခံေပးတဲ့ ေထာက္ခံမႈမ်ိဳး၊ က်ေနာ္ထင္တယ္ ေရွ႕မွာ မရိွခဲ့ဖူးဘူး။ ဒါဟာ ေတာ္ေတာ့္ကို က်ေနာ္တို႔ ခဲရာခဲဆစ္ စုစည္းထားရတဲ့၊ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ေပးဆပ္ထားၿပီးေတာ့မွ ရထားတဲ့ ညီညြတ္မႈအားေပါ့။ ဒီအားကို သံုးၿပီးေတာ့ တဆင့္ၿပီးတဆင့္ သတိၱရိွရိွနဲ႔၊ အရွိန္အဟုန္ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ ေရွ႕ဆက္သြားဖို႔ ေကာင္းတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။