ဒီနွစ္ နုိဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရး​ ဆု႐ွင္ျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္အတုိက္အခံ လ်ဴေ႐ွာင္ဘို၊ အက်ဥ္းခ်ခံေနရလုိ့ ဆုခ်ီးျမွင့္ပြဲကို မတက္ေရာက္နိုင္ဘူး​ ဆုိေတာ့ နိုဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရး တခါမွ မရသြား႐ွာတဲ့ မဟတၱမၼ ဂနၵီအေၾကာင္း ျပန္သံုးသပ္ဖို့ ေကာင္းပါတယ္။ နိုဘယ္လ္ဆုမရတာက လြဲလို့ ကမၻာၾကီးမွာ ဂနၵီ ဘယ္ေလာက္ အေရးပါသလဲဆုိတာ ေမးေနဖုိ့ေတာင္​ မလုိပါဘူး။ လ်ဴေ႐ွာင္ဘိုအတြက္လည္း ဂနၵီက အေရးၾကီးမွာပါပဲ။ [caption id="attachment_14392" align="alignleft" width="210" caption="လ်ဴေ႐ွာင္ဘို"][/caption] ဒီေန့ေခတ္မွာ ဂနၵီဓာတ္ပံုနဲ့ ေၾကာ္ျငာေတြကလည္းး Apple ကြန္ပ်ဴတာကေန၊ Mont Blanc ေဖာင္တိန္ေတြ အထိပါပဲ။ ၁၉၈၃ တုန္းက Richard Attenborough ဆိုတဲ့ ဒါ႐ုိက္တာ႐ုိက္ကူးျပီး ေအာ္စကာဆုေတြ သိမ္းက်ံုးယူသြားခဲ့တဲ့ ဂနၵီအေၾကာင္း ႐ုပ္႐ွင္ပိုစတာမွာ ဒီလိုေရးထားပါတယ္။ “ဂနၵီ -- ကမၻာၾကီးကို ရာသက္ပန္ ေျပာင္းလဲေပးလုိက္သူ၏ ေအာင္ပြဲ” တကယ္ပဲ ဂနၵီက ကမၻာၾကီးကို ရာသက္ပန္ေျပာင္းလဲေပးခဲ့ပါသလား။ ဒီကိစၥနွင့္ ပတ္သက္လာရင္ အေမရိကန္ ျပည္သူ့အခြင့္အေရး လႈပ္႐ွားမႈေခါင္းေဆာင္ မာတင္ လူသာကင္း ဂ်ဴနီယာအေၾကာင္း ေျပာစရာ ျဖစ္လာပါတယ္။ မာတင္လူသာကင္းဟာ မဟတၱမၼဂနၵီ အေၾကာင္း ေက်ာင္းသင္ခန္းစာကို တခ်ိန္တက္ခဲ့ဖူးျပီး၊ ဂနၵီအေၾကာင္းေရးထားတဲ့ စာအုပ္ ဒါဇင္၀က္ေလာက္ ၀ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဂနၵီရဲ့ သစၥာျဂဟ လႈပ္႐ွားမႈကို နည္းယူျပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုေတာင္ပုိင္းက အသားအေရာင္ခြဲျခားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး တုိက္ပြဲမွာ လက္ေတြ့ အေကာင္ အထည္ေဖာ္လုိက္တာ အိနၵိယနုိင္ငံရဲ့ အျပင္ဘက္မွာေတာ့ သူ့ရဲ့ အၾကမ္းမဖက္ တုိက္ပြဲေအာင္ျမင္မႈကို ဘယ္သူမွ လိုက္မမီခဲ့ပါဘူး။ ဂနၵီက လူေတြစိတ္ထဲ စြဲက်န္သြားေလာက္ေအာင္ “အမုန္းတရားက ေနာက္ထပ္ အမုန္းမီးကိုပဲ ပြားေစလိမ့္မယ္၊ အၾကမ္းဖက္မႈဟာလည္း ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္မႈကိုပဲ ေမြးဖြားေပးလိမ့္မယ္” ဒါေၾကာင့္ “အမုန္းအင္အားကို နွလံုးရည္နွင့္ ရင္ဆုိင္ၾက” လုိ့ ဆုိခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ မာတင္လူသာကင္းက “ဂနၵီရဲ့ အၾကမ္းမဖက္အာခံနည္းဟာ ကြ်နု္ပ္တို့ လႈပ္႐ွားမႈရဲ့ လမ္းျပအလင္းေရာင္” လုိ့ အတိအလင္း၀န္ခံခဲ့ပါတယ္။ [caption id="attachment_14394" align="alignright" width="279" caption="မာတင္လူသားကင္း​"][/caption] “ခရစ္ေတာ္က ၀ိညာဥ္နဲ့ စိတ္ဓာတ္အင္အားကို ေပးတယ္။ ဂနၵီကေတာ့ နည္းလမ္းကို ေပးတယ္”  လုိ့ ဆုိပါတယ္။ နို၀င္ဘာလက အိနၵိယပါလီမန္မွာ အေမရိကန္ သမၼတ ဘာရတ္ အုိဘားမားကလည္း ဂနၵီသာ မေပၚခဲ့ရင္ သူလို လူမည္းတေယာက္ အေမရိကန္သမၼတ အေနနဲ့ အိနၵိယ ပါလီမန္ထဲမွာ ေျခခ်ခြင့္ရမွာမဟုတ္ဘူးလို့ ဆုိပါတယ္။ ဒီလိုဆုိေတာ့ အေမရိကန္နုိင္ငံမွာ အေျပာင္းအလဲၾကီးေျပာင္းလဲသြားေအာင္ ဂနၵီ၀ါဒက အေထာက္အပံ့ ေပးခဲ့တယ္ဆုိတာ ဟုတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂနၵီ၀ါဒရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈနဲ့ပတ္သက္လို့ တျခား ဥပမာေတြကို ႐ွာေဖြဖို့ ခက္ခဲပါတယ္။ အိနၵိယလြတ္လပ္ေရးဟာ ကိုလိုနီစနစ္ျပိုက်မႈရဲ့နိဒါန္း ျဖစ္ခဲ့တာ မွန္ေပမယ့္ တျခားနိုင္ငံေတြဟာ အင္ပါယာရဲ့ ထမ္းပိုးေအာက္ကေန ေသြးထြက္ သံယိုနည္း၊ အၾကမ္းဖက္တုိက္ပြဲနည္းေတြနဲ့သာ ႐ုန္းထြက္ခဲ့ရတာပါ။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာ တျခားနုိင္ငံက ျပည္သူေတြဟာ နယ္ေျမက်ဴးေက်ာ္လာတဲ့ တပ္ေတြရဲ့ စစ္ဖိနပ္ေတြေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့ၾက၊ ကုိယ့္ပုိင္နက္ေျမေတြ ဆံုး႐ႈံး၊ ကုိယ့္အိမ္ကိုယ့္ယာကို စြန့္ျပီး ေၾကာက္လန့္ ထြက္ေျပးခဲ့ၾကရပါတယ္။ အၾကမ္းမဖက္နည္းက ဘာတခုမွ ေျဖ႐ွင္းမေပးနုိင္ခဲ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့လည္း အၾကမ္းမဖက္နည္းဆုိတာဟာ သိကၡာေစာင့္စည္းတဲ့ အာဏာပုိင္ေတြကို ရင္ဆုိင္တဲ့ အခါမ်ဳိးမွာမွ အလုပ္ျဖစ္တာမ်ဳိးပါ။ ဆိုလိုတာက ျပည္တြင္းနဲ့ နုိင္ငံတကာကို အေလး ထားတဲ့ အစိုးရမ်ဳိးေတြနဲ့ ရင္ဆုိင္တဲ့အခါမ်ဳိးမွာ သူတို့ေတြ ႐ွက္႐ြံ့ျပီး၊ အ႐ႈံးကို လက္ခံသြားတာမ်ဳိးပါ။ ဂနၵီတုိ့ရဲ့ ေခတ္မွာပဲ၊ ဟစ္တလာရဲ့ ဂ်ဴးသုတ္သင္ေရးကို အၾကမ္းမဖက္နည္းက ဘယ္လိုမွ မကာကြယ္နိုင္ခဲ့ပါဘူး။ [caption id="attachment_14395" align="alignleft" width="192" caption="နယ္ဆင္မန္ဒယ္လ္လား"][/caption] ဂနၵီ၀ါဒ အၾကမ္းမဖက္နည္းရဲ့ အင္အားဆိုတာက “ခင္ဗ်ား မွားတယ္ဆုိတာကို သက္ေသျပဖုိ့၊ က်ဳပ္ကိုယ္က်ဳပ္ အျပစ္ေပးတယ္”ဆုိတဲ့ ေနရာမွာပဲ ရပ္တန့္သြားတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစကတည္းက  မွန္၏၊ မွား၏ စိတ္မ၀င္စားဘဲနဲ့ ကိုယ့္ကို “ခ်” ဖုိ့ လုပ္ေနတဲ့ လူမ်ဳိးကို ရင္ဆုိင္တဲ့အခါမ်ဳိးမွာ သူတို့ရဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ေတြ ျမန္ျမန္ေပါက္ေျမာက္ဖုိ့ပဲ ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ဒါနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ ဂနၵီကို အျမဲတမ္း ေလးစားအား က်ခဲ့ရတယ္လို့ဆုိတဲ့  နယ္ဆင္မန္ဒယ္လ္လားက ေတာင္အာဖရိကရဲ့ အသားေရာင္ခြဲျခားမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးတိုက္ပြဲမွာ အၾကမ္းမဖက္နည္းက ထိေရာက္မႈမ႐ွိခဲ့ဘူးလုိ့ က်ေနာ့္ကို ခပ္႐ွင္း႐ွင္းေျပာခဲ့တဲ့ အေပၚမွာ မအံ့ဩေတာ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ဂနၵီရဲ့ နည္းက အေတာ္ေလးကို လက္ေတြ့မက်တာပါ။ “ဘုရားေဟာမဟုတ္၊ လူသား၀ါဒကလက္မခံေသာ လူပါး၀ေစာ္ကားမႈကုိ ရင္ဆုိင္ဖုိ့ အျပစ္ကင္းစြာ အနစ္နာခံေပးဆပ္မႈသည္ အၾကီးမားဆံုး အင္အားျဖစ္တယ္။ ယဥ္ယဥ္ေက်းေက်း၊ ရိုးရိုးသားသား၊ ေလးေလးစားစား၊ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း၊ ရန္မလုိေသာ အမိန့္မနာခံမႈမွာ မစၦိရိယနွင့္ အမုန္းစိတ္ေတြ မပါေစနွင့္။ မတရားေသာ ဥပေဒအာဏာကို ဖီဆန္ေသာအခါမွာ စိတ္လႈပ္႐ွားမႈေတြမပါမွ ၾကံုရမယ့္ ဒုကၡေတြအတြက္ ခံနုိင္ရည္ေမြးျပီးသားျဖစ္မည္”လို့ ေဟာပါတယ္။ ဖိနွိပ္တဲ့ အစိုးရေအာက္မွာ ခံစားေနရတဲ့ ကမၻာတလြွႊားက ျပည္သူေတြအတြက္ေတာ့ ဒီလုိ သူေတာ္ေကာင္းက်င့္စဥ္က ဘာမွ အသံုးမတည့္လွပါဘူး။ ၾကိတ္မွိတ္သည္းခံဆုိတဲ့နည္းကေတာ့ ကုိယ္က်င့္သီလ အရေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ဒီနည္းနဲ့ အဓိပၸာယ္႐ွိတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္မယ္ဆုိရင္ အသံုးျပုနိုင္ပါတယ္။ စိတ္မေကာင္းစရာ​ အမွန္တရားကေတာ့ အၾကမ္းဖက္နည္းနဲ့ အာဏာရတာဟာ အၾကမ္း မဖက္နည္းနဲ့ ရတာထက္ကို ပိုမ်ားပါတယ္။ ဂနၵီက “ တဖက္လူရဲ့ အမွားကို စိတ္႐ွည္သည္းခံ၊ ကိုယ္ခ်င္းစာ​ တရား၊ အနစ္နာခံမႈနဲ့ တည့္မတ္ေပးလုိက္ပါ” လုိ့ ေဟာတယ္။ ဒီနည္းနဲ့ ျမန္မာျပည္မွာ နုိဘယ္လ္ဆု႐ွင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အနစ္နာခံၾကိုးပမ္းေနေပမယ့္ အေျပာင္းအလဲ​ အတြက္ လႈံ့ေဆာ္မႈ​ ျဖစ္မလာဘဲ အေျပာင္းအလဲကို ကာကြယ္တဲ့ အစိုးရရဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြပဲ ပိုအားေကာင္းလာတာကုိ ေတြ့ေနရပါတယ္။ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ နို၀င္ဘာ မြန္ဘုိင္း အၾကမ္းဖက္ တုိက္ခုိက္မႈလုိမ်ဳိး အိနၵိယမွာလည္း နယ္စပ္ေက်ာ္ အၾကမ္းဖက္မႈ အနၱရာယ္ ႐ွိေနပါတယ္။ ဒီကိစၥမွာ​ မဟတၱမၼနည္းအတုိင္း ကိုယ္က ဥပုသ္ေစာင့္ရင္း ကန့္ကြက္ေနရင္ ဒုစ႐ုိက္သမားေတြက ဘာမွ မႈမွာမဟုတ္ပါဘူး။ နုိင္ငံတကာ၀ါဒနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ မဟတၱမၼဂနၵီရဲ့ စံနမူနာေတြကို လက္မခံသူ မ႐ွိသေလာက္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ဂနၵီကြယ္လြန္သြားျပီးေနာက္ပိုင္း ဆယ္စုနွစ္ေတြ အတြင္းမွာ ပဋိပကၡကင္းတဲ့ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပုိင္နုိင္ငံဆိုလို့ မ႐ွိခဲ့ပါဘူး။ ဂနၵီကြယ္လြန္ျပီး ေနာက္ပိုင္းနွစ္ေတြမွာ လူသန္း ၂၀ ဟာ စစ္ပြဲေတြ၊ ဆူပူအံုၾကြမႈေတြ အတြင္းမွာ အသက္ဆံုးသြားၾကပါတယ္။ ဒီလို တုန္လႈပ္ေခ်ာက္ခ်ားစရာ နုိင္ငံေတြထဲမွာ ဂနၵီၾကီးရဲ့ အိနၵိယလည္း ပါတာေပါ့။ ကမၻာေပၚမွာ အစိုးရေတြရဲ့ စစ္အသံုးစရိတ္ဟာ က်န္းမာေရးနွင့္ ပညာေရးက႑ နွစ္ရပ္ေပါင္းထက္ ပိုမ်ားေနတယ္။ သိုမွီးထားၾကတဲ့ န်ဴးကလီးယား လက္နက္ေတြကို ေဖာက္ခြဲလိုက္ရင္ ဂနၵီၾကီး အေတာ္၀မ္းနည္းေၾကကြဲခဲ့ရတဲ့ ဟီရို႐ွီးမားျမို့ ေပါက္ကြဲစဥ္တုန္းကထက္  အဆေပါင္း တသန္းမက ျပင္းထန္သြားပါလိမ့္မယ္။ အိနၵိယမွာေရာ၊ တျခားမွာပါ ဂနၵီနည္းကို အၾကမ္းဖက္သမားေတြ၊ ဗံုးေဖာက္ခြဲေရးသမားေတြက ေဖာက္လြဲေဖာက္ျပန္သံုးျပီး သူတို့ရဲ့ ဒုစ႐ုိက္မႈေတြကို အျပစ္ေပးတ့ဲအခါမွာ အစာငတ္ခံတယ္ ဆုိျပီး သံေကာင္းဟစ္ၾကတယ္။ ဂနၵီ၀ါဒမွာ ကိုယ္က်င့္သီလကို စြန့္ပစ္လုိက္ရင္၊ မာ့စ္၀ါဒမွာ ပစၥည္းမဲ့ကို စြန့္ပယ္လုိက္တာနဲ့ အတူတူပါပဲ။ ဒါေပမယ့္လည္း တကမၻာလံုးမွာ ဂနၵီနည္းကို အသံုးျပုတဲ့ အင္မတန္နည္းတဲ့ လူေတြကေတာ့ ပုဂၢလိက ဂုဏ္သိကၡာနဲ့ က်င့္၀တ္ပုိင္းမွာ ေက်ာ္ေဇာၾကပါတယ္။ ဒီလုိ လမ္းလြဲမႈေတြ၊ သံသယေတြေၾကာင့္ ဂနၵီရဲ့ ၾကီးက်ယ္မႈ၊ အံ့မခန္းတ့ဲ သူ့ရဲ့ အ႐ွိန္အ၀ါ၊ သူ့ရဲ့ တရားေတြက တန္ဖုိးေလွ်ာ့မသြားပါဘူး။ ကမၻာၾကီးမွာ ဖက္ဆစ္၀ါဒ၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ စစ္ပြဲေတြနဲ့ အစိတ္အမြွႊာမြွႊာျဖစ္ေနတဲ့ အခ်ိန္မ်ဳိးမွာ ဂနၵီက သစၥာတရား၊ သုစ႐ုိက္၊ အၾကမ္းမဖက္မႈ၊ ျငိမ္းခ်မ္းေရး​ တရားေတြကို​ သင္ၾကားေပးခဲ့ပါတယ္။ နယ္ခ်ဲ့၀ါဒကိုု အမွန္တရားရဲ့ အင္အားနဲ့ ဆန့္က်င္ ဖ်က္စီးပစ္နုိင္ခဲ့ပါတယ္။ သူရသတၱိ၊ ယံုၾကည္မႈအရာမွာ သူမတူေအာင္ စံျပျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ သူဟာ ေနာက္လုိက္ေတြရဲ့ မျပည့္၀မႈထဲမွာပဲ ပိတ္မိမေနတဲ့ ႐ွာမွ ႐ွားတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂနၵီရဲ့ သစၥာတရားဟာ သူ့ကိုယ္ပိုင္ပါ။ သူ့ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ ထူးျခားခ်က္၊ ထူးျခားတဲ့ အေျခအေန၊ ထူးျခားတဲ့ သမုိင္းေနာက္ခံမွာ သူ့၀ါဒရဲ့ လက္ေတြ့ အသံုး၀င္မႈကို မွတ္ေက်ာက္တင္ျပခဲ့တာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ယေန့ကမၻာမွာ ဂနၵီရဲ့ ၾကီးက်ယ္မ်ဳိးမႈ၊ သူ့ရဲ့ လြွႊမ္းမိုးမႈမ်ဳိးက လုိက္မီဖုိ့ မလြယ္ေတာ့ပါဘူး။ ယေန့ေခတ္မွာ ဂနၵီရဲ့ မူလ အေတြးအေခၚ၊  သူ့ဘ၀နမူနာမ်ဳိးကို  ေလးစားအားက်သူေတြ ထဲမွာ လ်ဴေ႐ွာင္ဘုိလည္း တေယာက္ပါေနပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂနၵီရဲ့ ေအာင္ျမင္မႈဟာ ကမၻာၾကီးကို ထာ၀ရ ေျပာင္းလဲေပးခဲ့တာေတာ့ မဟုတ္တန္ရာပါဘူး။ ဒီေန့ ကမၻာၾကီးရဲ့အျဖစ္အပ်က္ေတြကို စစ္တမ္း ေကာက္ၾကည့္လုိက္ရင္ပဲ မဟတၱမၼဂနၵီ ကုိယ္တုိင္က သူရဲ့ အၾကမ္းမဖက္နည္း ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ခံစားမိပါ့ေတာ့မလားလို့ က်ေနာ္ ဆင္ျခင္မိပါတယ္။ စာေရးသူ​ - Shashi Tharoor - သည္ အိနၵိယနိုင္ငံျခားေရး၀န္ၾကီးနွင့္ ကုလသမဂၢ ေထြေထြ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္၏ လက္ေထာက္တဦးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းဖူးျပီး၊ လက္႐ွိ အိနၵိယပါလီမန္ အမတ္၊  ဂ်ာမန္ဘာသာျဖင့္ ေနာက္ဆံုးထုတ္ Nehru: the Invention of India  စာအုပ္အပါ အ၀င္ စာအုပ္ေပါင္းမ်ားစြာ​ ေရးသားခဲ့သူ​ ျဖစ္ပါသည္။ ယခု ေဆာင္းပါး The Dissident and the Mahatma ကို ၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာ ၈ ရက္ေန့ ရက္စြဲနွင့္ www.project-syndicate.org  မွာ ေဖာ္ျပခဲ့ပါသည္။