ဘယ္မွာပဲေနေန ကိုယ္ပိုင္အေထာက္အထားရွိေအာင္ လုပ္ထားသင့္တယ္ - ႏိုင္းဆုရဖုန္း
နန်းမြနဒီ
·
April 2, 2016

ထိုင္းႏိုင္ငံထဲမွာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ႏိုင္ငံမဲ့၊ မွတ္ပံုတင္အေထာက္အထားမဲ့ ျဖစ္ေနရသူေတြအတြက္ ဂဏန္း ၁၃ လံုးပါ လက္မွတ္ထုတ္ေပးတဲ့ အထူးစီမံခ်က္ကို စတင္ေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီစီမံခ်က္ကို ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ျမန္မာနယ္စပ္ တာ့ခ္ခ႐ုိင္မွာ စတင္ေဆာင္ရြက္ေနၿပီး မဲေဆာက္ၿမိဳ႕နယ္က ႏိုင္ငံမဲ့ကေလးေပါင္း ၃၃၄ ဦးအတြက္ သက္ေသခံလက္မွတ္ေတြကို ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လ ၂၉ ရက္ေန႔က မဲေဆာက္ၿမိဳ႕ အမွတ္ ၂ ေဒသ၊ အေျခခံပညာဦးစီးဌာန ရာ့ဆဒြန္း၀ိထယားေက်ာင္းမွာ အခမ္းအနားနဲ႔ ေပးအပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တာ၀န္ရွိသူတဦးျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့သူမ်ား အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဆပ္ေကာ္မတီဥကၠ႒ ႏိုင္းဆုရဖုန္း ေကာင္းဂ်န္ထိုက္ကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
တာ့ခ္ခ႐ုိင္ထဲမွာ မွတ္ပံုတင္အေထာက္အထားမဲ့သူေတြအတြက္ လက္မွတ္ေတြ ထုတ္ေပးေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီအစီအစဥ္ ေဆာင္ရြက္ရျခင္းအေၾကာင္းနဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို သိပါရေစ။
"ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ႔ ႏိုင္ငံထဲမွာ ေနထိုင္ေနၾကတဲ့ သူေတြအားလံုးကို ဘယ္သူဘယ္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသအေထာက္အထား ရွိေစလိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္မွာ ခ်ဳပ္ဆိုထားတဲ့အတိုင္း ကေလးသူငယ္မ်ားဆိုင္ရာ အခြင့္အေရး၊ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးေတြအတိုင္း လိုက္နာေဆာင္ရြက္တာလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒုတိယအႀကိမ္ ျဖည့္စြက္ျပင္ဆင္တဲ့ ၂၀၀၈ ႏိုင္ငံသားမွတ္ပံုတင္စာရင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒအရ ေဆာင္ရြက္တာပါ။ ၿပီးေတာ့ ႏိုင္ငံတြင္းေနထိုင္သူတိုင္းကို သက္ေသခံ အေထာက္အထား ထုတ္ေပးဖို႔ ထိုင္းျပည္ထဲေရး၀န္ႀကီးဌာနက မႏွစ္ (၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၂၂ ရက္ေန႔) ေန႔စြဲနဲ႔ ညႊန္ၾကားစာတေစာင္ ထုတ္ပါတယ္။ အဲဒီညႊန္ၾကားခ်က္အရ ေဆာင္ရြက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။"
ဒီအစီအစဥ္ကို ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္တာပါလဲ။
"ထိုင္းတႏိုင္ငံလံုးမွာ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အခု တာ့ခ္ခ႐ုိင္မွာေတာ့ ပထမဆံုးေပါ့။ ပညာသင္ေနတဲ့ အေထာက္အထားမဲ့ ကေလးေတြကို အရင္ထုတ္ေပးတယ္။ လူႀကီးေတြကေတာ့ ေနာက္မွလာမယ္။ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕နယ္မွာ ၿပီးခဲ့တဲ့အပတ္က က်ေနာ္တို႔ ေဒသထဲ ကြင္းဆင္းစစ္ေဆးတယ္။ အဲဒီမွာ ေစတနာ့၀န္ထမ္းေက်ာင္း ၇ ေက်ာင္းမွာ အေထာက္အထားမဲ့ ေက်ာင္းသား ၃၃၄ ဦးကို ေတြ႔ရွိၿပီး သူတို႔အတြက္ ဂဏန္း ၁၃ လံုးပါ ကိုယ္ပိုင္လက္မွတ္ေတြကို ၂၉ ရက္ေန႔က အခမ္းအနားနဲ႔ အပ္ေပးခဲ့ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့ တာ့ခ္ခ႐ုိင္ အမွတ္ ၂ အေျခခံပညာဦးစီးဌာနရဲ႕ တင္ျပခ်က္အရ မဲေဆာက္၊ ဖုတ္ဖရ၊ အုန္းဖ်ံ၊ ထာ့ေဆာင္ယန္း၊ မယ္လမတ္ စတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္က အစိုးရစာသင္ေက်ာင္းေတြမွာ အေထာက္အထားမဲ့ကေလး စုစုေပါင္း ၈၁၅၁ ဦးရွိတာ ေတြ႔ရတယ္။ အဲဒီကေလးေတြအားလံုး အေထာက္အထားရေအာင္ ဆက္လုပ္ေပးမွာျဖစ္တယ္။"
ဒီကတ္က ဘယ္လိုလူေတြအတြက္ လုပ္ေပးတာပါလဲ။
"ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ေနရာအတည္တက်ရွိၿပီး ဘာလက္မွတ္အေထာက္အထားမွ မရွိတဲ့သူေတြေပါ့။ နယ္စပ္ေပါက္ကေန ေန႔ခ်င္းျပန္ အလုပ္လာလုပ္ေနတဲ့ တဘက္ႏိုင္ငံက အလုပ္သမားေတြ မပါဘူး။"
အခုထုတ္ေပးတဲ့ လက္မွတ္ရဲ႕ အမ်ိဳးအစားနဲ႔ ခံစားခြင့္ေတြ သိပါရေစ။
"အခုထုတ္ေပးတဲ့လက္မွတ္က မွတ္ပံုတင္စာရင္း မရွိသူမ်ားလို႔ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ အေရွ႕က အျဖဴေရာင္နဲ႔ အေနာက္က ပန္းေရာင္ကတ္၊ ဂဏန္း ၁၃ လံုးမွာ ေရွ႕ဆံုးက သုညနဲ႔စတယ္၊ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ မိမိ ဘယ္သူဘယ္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း ကိုယ္ေရးရာဇ၀င္ အေထာက္အထား ျပသႏိုင္တာကလြဲလို႔ တျခား ဘာမွ၊ ဥပမာ အခမဲ့က်န္းမာေရး ကုသခြင့္ေတြ၊ လြတ္လပ္စြာ ခရီးသြားလာခြင့္ေတြ မရေသးပါဘူး၊ မူ၀ါဒထြက္လာတဲ့အေပၚမွာ မူတည္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကတ္က ထိုင္းအစိုးရက တရား၀င္ထုတ္ေပးတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိမိသက္ေသခံအေထာက္အထား ျပသဖို႔ လိုအပ္လာရင္ သက္ဆိုင္ရာကို ျပႏိုင္တာေပါ့။"
အခု ေက်ာင္းသားေတြကို ထုတ္ေပးတဲ့ကတ္နဲ႔ အရင္က နယ္စပ္ေတြမွာ ထုတ္ေပးခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္ခံ ေတာင္ေပၚသားကတ္ေတြနဲ႔ တူတူပဲလား။
"ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ အေထာက္အထားမရွိတဲ့ သူေတြအတြက္ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၃၀ ေလာက္က ၆ ဂဏန္း၊ ၇ ဂဏန္းေတြနဲ႔စတဲ့ ေတာင္ေပၚသားကတ္ေတြ ထုတ္ေပးခဲ့ဖူးတယ္။ အခု သူတို႔ေတြ အၿမဲေနထိုင္ခြင့္ရၿပီ။ အဲဒီကတ္ေတြနဲ႔ မတူဘူး။ ၿပီးေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း အေထာက္အထားမဲ့သူေတြအတြက္ ထုတ္ေပးခဲ့တယ္။ ေရွ႕ဆံုးကဂဏန္း သုညနဲ႔စတယ္။ အဲဒီကတ္နဲ႔ အမ်ိဳးအစားတူပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီတုန္းက သက္ဆိုင္ရာ ခ႐ုိင္/ၿမိဳ႕နယ္ကေန ထုတ္ေပးတယ္။ အခုက က်ေနာ္တို႔ အဖြဲ႔ေတြကိုယ္တိုင္ ကြင္းဆင္းၿပီး ပညာေပးေဟာေျပာတာေတြ စိစစ္ေဆာင္ရြက္ေပးတာေတြ လုပ္တယ္။"
ခ႐ုိင္တခုကို ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ လုပ္ေပးမွာလဲ။ ဘယ္လအတြင္း အၿပီးလုပ္မယ္ဆိုတဲ့ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ရွိပါသလား။
"မရွိပါဘူး။ လုပ္ငန္းၿပီးစီးမႈေပၚ မူတည္ပါတယ္။"
အခုေျပာတဲ့ ႏိုင္ငံမဲ့သူမ်ားအုပ္စုက ထိုင္းႏိုင္ငံရဲ႕ ဘယ္ေဒသမွာ အမ်ားဆံုးရွိပါသလဲ။
"တာ့ခ္ခ႐ုိင္၊ ခ်င္း႐ုိင္းခ႐ုိင္၊ ခ်င္းမိုင္ခ႐ုိင္ စတဲ့ နယ္စပ္ေဒသေတြမွာ အမ်ားဆံုးရွိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ထိုင္းႏိုင္ငံအတြင္းပိုင္းမွာလည္း ရွိတယ္။ ဘန္ေကာက္မွာလည္းရွိတယ္။ ေလလြင့္ကေလးေတြ၊ မိဘမဲ့ေတြ၊ ဒုကၡိတေတြ၊ စြန္႔ပစ္ခံရတဲ့ ကေလးေတြ၊ ထိုင္းလူမ်ိဳးေတြျဖစ္ၿပီး အေထာက္အထားမဲ့၊ ႏိုင္ငံမဲ့ေနတာ။"
ဒီစီမံခ်က္အတိုင္း မလိုက္နာရင္ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မႈေတြ ရွိႏိုင္ပါသလဲ။
"အစိုးရအတြက္ စစ္မွန္တဲ့ လူဦးေရစာရင္း မသိရေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္စီမံခန္႔ခြဲမႈမွာ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ႏိုင္ငံေတာ္လံုၿခံဳေရး၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြေပါ့။ အေထာက္အထား မရွိသူေတြက်ေတာ့ ကိုယ္က ဘယ္သူဘယ္၀ါျဖစ္တယ္ဆိုတာ မျပႏိုင္ေတာ့ အသိအမွတ္ျပဳ မခံရဘူးေပါ့၊ လူ႔အခြင့္အေရး ဆံုး႐ႈံးတာေပါ့။"
ေနာက္ထပ္ ဘာမ်ား ျဖည့္စြက္ေျပာၾကားလိုပါသလဲ။
"ဘယ္မွာပဲေနေန ကိုယ္ပိုင္အေထာက္အထားရွိေအာင္ လုပ္ေဆာင္ထားသင့္ပါတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက အေထာက္အထားမရွိသူ စာသင္ေက်ာင္းျပင္ပကလူေတြ၊ လူႀကီးေတြလည္း အခုလို အေထာက္အထားလုပ္ေပးဖို႔ အစီအစဥ္ရွိပါတယ္။ လုပ္ေပးမယ့္အခ်ိန္ကို သက္ဆိုင္ရာရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ကို သတိျပဳ ေစာင့္ဆိုင္းၾကပါလို႔ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။"