တိုင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီးအျဖစ္ နာမည္ထြက္ေပၚေနသည့္ ႏိုင္သက္လြင္ႏွင့္ ေမးျမန္းခ်က္
နော်နိုရင်း
·
March 22, 2016
ဒီကေန႔ အစုိးရသစ္က ဖြဲ႔စည္းမယ့္ ၀န္ႀကီးဌာန ၂၁ ခုရဲ႕ ၀န္ႀကီးအမည္စာရင္းေတြ အန္ကယ့္နာမည္ ပါလာတာေတြ႔ရတယ္။ ဆုိေတာ့ အန္ကယ့္ကုိ ဘယ္ေနရာမွာ ကမ္းလွမ္း ထားတာလဲရွင္။
“တုိင္းရင္းသားေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာနမွာလုိ႔ ေျပာတယ္။ မေန႔တုန္းက ေတြ႔ဆုံေတာ့ တုိင္းရင္းသားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီဆုိေတာ့ ကုိယ္ကလည္း တုိင္းရင္းသားတေယာက္လည္းျဖစ္တယ္။ တုိင္းရင္းသားအေရးလည္း ကုိယ္က တစုိက္မတ္မတ္ကုိယ္က ေဆာင္ရြက္လာတာဆုိေတာ့ အဲဒီတာ၀န္က ယူသင့္တယ္ဆုိၿပီးေတာ့ လက္ခံလုိက္တာ။”
အန္ကယ့္ကုိ ကမ္းလွမ္းထားတာၾကာၿပီးလား။ ဘယ္တုန္းက ဘယ္သူက ကမ္းလွမ္းခဲ့တာလဲ။
“အဲဒါကေတာ့ အန္ကယ္က ဘာမွမသိဘူး။ မေန႔ကသြားေတြ႔တဲ့အခါက်မွပဲေမးေတာ့ တာ၀န္ယူႏုိင္မလား၊ မယူႏုိင္ဘူးလားဆုိတာ။ အဲဒါက ၀န္ႀကီးဌာနအသစ္လည္းျဖစ္တယ္။ ဒါေပမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ ကုိယ္က အေတြ႔အၾကံဳမရွိဘူးေလ။ ဒါေပမယ့္ ကုိယ္က တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ အရင္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေဆာင္လည္း လုပ္ခဲ့ဖူးေတာ့ တုိင္းရင္းသားအုပ္စုေတြ၊ ယူအန္အက္စီနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆုံတာတုိ႔၊ သြားတာတုိ႔၊ ယူအန္ေအရဲ႕ ကုိယ္စားလည္း သြားခဲ့ဖူးေတာ့ တုိင္းရင္းသားနဲ႔ပတ္သက္လာရင္ နည္းနည္း အဆက္အသြယ္ေတာ့ ရွိတယ္။ လုပ္လုိ႔ရတယ္။”
မေန႔က သြားေတြ႔တယ္ဆုိတာ ဘယ္မွာသြားေတြ႔တာလဲ။
“သြားေတြ႔တာက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ရဲ႕ (I12)မွာ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ။ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔တယ္။ ”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဦးဆုံး ရွိလာတဲ့ တုိင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနမွာ အန္အယ္လ္ဒီက ပထဦးဆုံး ၀န္ႀကီးလုပ္ေဆာင္ရမွာဆုိေတာ့ အန္ကယ့္အေနနဲ႔ အန္ကယ့္ရဲ႕ခံစားခ်က္၊ သေဘာထား ဘယ္လုိေျပာခ်င္လဲရွင္။
“အခုတက္လာမယ့္ အစုိးရအသစ္ကလည္း က်ေနာ္တုိ႔ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဆုိလုိ႔ရွိရင္ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္ဘူးဆုိလုိ႔ရွိရင္ တုိင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ဖုိ႔က အလားအလာ မေကာင္းဘူးေပါ့ေလ။ တုိင္းရင္းသားနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ဆက္ၿပီးေတာ့ ဒီမုိကေရစီျဖစ္စဥ္ကလည္း ကိုက္ညီမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ ႏုိ္င္ငံက တည္ေဆာက္လုိ႔၊ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ေအာင္တည္ေဆာက္လုိ႔ လြယ္ကူမယ္။ အကယ္၍ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမရဘူးဆုိလုိ႔ရွိရင္ ေရွ႕ဆက္တုိးတက္ဖုိ႔က မလြယ္ဘူး။ ဒါကုိျမင္တာေပါ့။”
အန္ကယ့္အေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနမွာ ၀န္ႀကီးအေနနဲ႔ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ၿပီ ဆုိရင္ ေရွ႕ေျပးအေနနဲ႔ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ဖုိ႔ရွိလဲ။
“အဲဒါကေတာ့ အခုအစုိးရက မလႊဲရေသးဘူး။ အစုိးရရဲ႕လက္ရွိ လုပ္ငန္းစဥ္ ဘာလုပ္ရမလဲ ဘာညာ ဘာမွလည္းမသိေသးဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ကုိလည္း ဘာမွ မညႊန္ၾကားရေသးဘူး။ ၀န္ႀကီးဌာနလည္း မေဖာ္ေသးဘူး။ အဲဒါက အစုိးရျဖစ္လာၿပီးေတာ့မွ သူတုိ႔က တာ၀န္ေပးရင္ ဘာလုပ္ဘာလုပ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒါမွ က်ေနာ္တုိ႔ လုပ္ငန္းေတြဘာလဲဆုိတာ ေျပာလုိ႔ရမွာ။ အခုေလာေလာဆယ္ေတာ့ ဘာမွမသိဘူး။”
တုိင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနဆုိေတာ့ က်မတုိ႔ နားလည္သေလာက္ဆုိရင္ တုိင္းရင္းသား အေရးနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ လုပ္ေဆာင္ရမယ္။ တုိင္းျပည္မွာ မၿငိမ္းခ်မ္းေသးတဲ့ကိစၥေတြမွာလည္း အမ်ားႀကီး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္ထုိးတဲ့အဖြဲ႔ကထုိးၿပီး မထုိးေသးတဲ့အဖြဲ႔ကလည္း က်န္ေနေသး တယ္။ ဆုိေတာ့ အန္ကယ့္အေနနဲ႔ ဒီလက္္နက္ကုိ ပဋိပကၡေတြအေပၚမွာ ဘာေတြ လုပ္ေပးႏုိင္မယ္လုိ႔ထင္လဲ။
“အဲဒါကေတာ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ အစုိးရက သူလည္း ႀကိဳးစားၿပီးေတာ့လုပ္ခဲ့တာပဲ။ ေနာက္အစုိးရသစ္က ဘယ္လုိမူခ်ၿပီးေတာ့ ဘယ္လုိညိႇႏႈိင္း ဘယ္လုိလုပ္သြားမလဲ ဆုိတာကေတာ့ အစုိးရေပၚလာၿပီး မွသာ ေျပာႏုိင္မွာေပါ့။ အခုေလာေလာဆယ္ ရမ္းၿပီး၊ ခန္႔မွန္းၿပီးေတာ့ မေျပာႏုိင္ဘူးေလ။ အရင္အစုိးရက တုိင္းရင္းသားေတြကုိ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မွတ္ထုိးတာဘာတုိ႔ ေကာင္းတဲ့လမ္းစဥ္ ကို ယူမယ္၊ ေနာက္တက္လာမယ့္ အစုိးရသစ္က ေကာင္းတာကုိယူၿပီး ဆက္လုပ္သြားမယ္လုိ႔ ယူဆတာေပါ့။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးေပါင္းစုံရွိတယ္။ ဒီလူမ်ဳိးေပါင္းစုံအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အန္ကယ့္ အေနနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္မယ္လုိ႔ ယုံၾကည္လား။
“တုိင္းသားသားေရာ၊ ဒီဖက္က ရွိေနတဲ့အားလုံး သေဘာထားႀကီးႀကီးထားၿပီးေတာ့ ႐ုိး႐ုိးသားသားနဲ႔ တကယ့္တကယ္ ကုိယ့္လူမ်ဳိး ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္ၿပီး၊ တန္းတူညီမွ်တဲ့ အခြင့္အေရး ေတြကုိ အားလုံးက ညီတူညီမွ်ရရွိမယ္ဆုိလုိ႔ရွိရင္ တုိင္းရင္းသားေတြက တေယာက္နဲ႔တေယာက္ သတ္ျဖတ္တဲ့အလုပ္က ဘယ္သူမွ လုပ္မွာမဟုတ္ဘူး။ အေပ်ာ္တမ္းလက္နက္ကုိင္ၿပီး လူသတ္ပြဲ လုပ္ခ်င္တဲ့ တုိင္းရင္းသား တေယာက္မွ မရွိဘူး။ ထုိးနည္းလည္းေကာင္းပဲ ဒီမွာလည္း ဘယ္သူမွ လုပ္မွာမဟုတ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဒီတုိင္းရင္းသားအေရးက ေျပလည္ေအာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လည္း ေျပာတာပဲ။ တုိင္းရင္းသားအားလုံး ေပါင္းစုံ ညီလာခံမ်ဳိး၊ ပင္လုံကဲ့သုိ႔ေသာ ညီလာခံဆုိေတာ့ တုိင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုအားလုံးပါ၀င္တဲ့ ေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိးကုိလုပ္ၿပီးမွ က်ေနာ္တုိ႔က ျပည္ေထာင္စု အေျခခံဥပေဒကုိ ေရးစြဲရင္ ဒီပါတီစုံ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု စစ္စစ္၊ ကုိယ္နဲ႔ကုိက္ညီမယ့္၊ ကုိယ့္ႏုိင္ငံနဲ႔ကုိက္ညီတဲ့ ျပည္ေထာင္စုမ်ဳိးကုိ ေရးစြဲႏုိင္လုိ႔ရွိရင္ တုိင္းရင္းသားက ပစ္ခတ္မႈလည္းမရွိ ထာ၀ရၿငိမ္းခ်မ္းေရးရမယ္လုိ႔ ဦးတုိ႔ ယုံၾကည္တယ္။ ဒီလုိယုံၾကည္လုိ႔ပဲ ဒီတာ၀န္ကုိ ယူတယ္ေပါ့။”
အန္ကယ့္ရဲ့ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားလာမႈတေလွ်ာက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအက်ဳိးေတာ္ေဆာင္လည္း လုပ္ခဲ့ဖူး တယ္ဆိုလို႔ ႏုိင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ နည္းနည္းျပန္ေျပာျပပါဦး။
“ႏုိင္ငံေရးဆုိတာ အစတုန္းကေတာ့ ဒုိ႔ငယ္ငယ္ကတည္းက ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ ၇ တန္းေအာင္ တတည္းကေနၿပီးေတာ့ မြန္တပ္ဦးက ဒီကုိကေရစီနဲ႔ လက္နက္ လဲလွယ္ကတည္းကေနၿပီးေတာ့ အဲဒီကေတည္းကစၿပီး က်ေနာ္တုိ႔ပါ၀င္လာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔က တစုိက္မတ္မတ္ မြန္ျပည္နယ္ ေဖာ္ထုတ္ေရးတုိ႔၊ ဘာတုိ႔၊ မြန္တပ္ဦးေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ တခါတည္းခုိင္းတဲ့ေနရာ၊ ပုိစတာကပ္တာ ဘာညာအကုန္လုပ္တယ္။ လူႀကီးေတြ အစည္းအေ၀းလုပ္လုိ႔ရွိရင္ စင္ေတြ၀ုိင္းေဆာက္တာတုိ႔ဘာတုိ႔ လုပ္ခဲ့တာေပါ့ေလ။ မဆလ ေခတ္ထဲမွာ ေရာက္လာတဲ့ အခါက်ေတာ့ ဒုိ႔တကၠသုိလ္တက္တာကစၿပီးေတာ့ မြန္အမ်ဳိးသားေန႔တို႔၊ မြန္စာေပတုိ႔ အဲဒီ ဘက္ကေနစၿပီးေတာ့ လုပ္လာတာအခုခ်ိန္ထိေပါ့။ မြန္ဒီမုိကေရစီပါတီ ထူေထာင္တုန္းက ဆုိရင္လည္း ျဖစ္ေျမာက္ေရးဥကၠ႒၊ ၿပီးမွ တခါေရြးေကာက္တင္ေျမႇာက္ၿပီး မြန္ဒီမုိကေရစီ ေပၚလာတဲ့ အခါ ဒုဥကၠ႒။ အဲဒီဒုဥကၠ႒ကေနၿပီးေတာ့ အခုထိ ဒု ဥကၠ႒ပါပဲ။ ”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးန႔ဲပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တျခားတုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ဘယ္လုိေဆြးေႏြးမႈမ်ဳိး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ ဖူးတာရွိလဲ။
“က်ေနာ္တုိ႔ မြန္ျပည္သစ္မွာ အစုိးရက တာ၀န္ေပးလုိ႔ အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္အျဖစ္နဲ႔ မြန္ျပည္သစ္ ပါတီဌာနမွာသြား ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့ ေျပလည္ေအာင္လာၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ ႐ိႈင္းဟိုတယ္မွာ လက္မွတ္ထုိးတာတုိ႔ဘာတုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔ အက်ဳိးေတာ္ေဆာင္လုပ္ခဲ့တယ္။ ၿပီးေတာ့ ယူအန္ေအ ကိုယ္စားက်ေနာ္က ဇင္းမယ္မွာ အစည္းအေ၀းတုိ႔ဘာတုိ႔ အဲဒါေတြ တက္ခဲ့ဖူးတယ္။”
တုိင္းရင္းသားေရးရာ၀န္ႀကီး ခန္႔အပ္ျခင္းခံရတဲ့အေပၚ တျခားဘာေျပာခ်င္တာရွိဦးမလဲ။
“ယူအန္ေအဆုိတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မႈ မဟာမိတ္အဖြဲ႔က အခု ၈ ဖြဲ႔ကေနၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔တုိင္းရင္းသားရဲ႕ ခ်မွတ္ထားတဲ့မူရွိတယ္။ အဲဒီမူအတုိင္းပဲ က်ေန္ာတုိ႔ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ဒီတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အားလုံးသေဘာတူညီထားတဲ့ မူ၀ါဒကုိ က်ေနာ္တုိ႔ဆက္လက္ေဆြးေႏြးမွာေပါ့။ ယူအန္ေအက သေဘာထားကုိ တုိင္းရင္းသားအားလုံးက လက္ခံထားတယ္။ ယူအန္ေအရဲ႕ မိတ္ဖက္အဖြဲ႔ျဖစ္တဲ့ အန္အယ္လ္ဒီလည္း ဒါေတြကို လက္ခံ ထားတယ္ဆုိေတာ့ တုိင္းရင္းသားအေရးနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး တျခား ခက္ခက္ခဲခဲ မရွိဘူးလုိ႔ ယူဆတယ္။”