၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ေတြက တာလီလန္ေတြက သိမ္းပိုက္ထားခဲ့တဲ့ အာဖဂန္နစၥတန္ ႏိုင္ငံဟာ ဂီတ၊ ႐ုပ္သံ၊ အားကစား၊ အက စတဲ့အရာေတြကို အစၥလာမ္ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ထိန္းခ်ုပ္မႈေတြနဲ႔အတူ ကန္႔သတ္တားျမစ္ခံထားခဲ့ရပါတယ္။
၂၀၀၁ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ တပ္ေတြက ျပန္လည္က်ဴးေက်ာ္သိမ္း ပိုက္ၿပီးေနာက္မွာေတာ့ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံမွာ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ မ်ားျပားလွတဲ့ ရုပ္သံ လိုင္းေတြ၊ အလွျပင္ဆိုင္ေတြ၊ အားကစားကြင္းေတြ၊ မဂၤလာခန္းမေတြနဲ႔အတူ ေျပာင္းလဲ လာခဲ့ပါၿပီ။
ဒါေပမယ့္ အာဖဂန္လူမႈအဖြဲ႕အစည္းအေနနဲ႔ကေတာ့ ေရွး႐ုိးအယူေတြရွိေနဆဲျဖစ္ကာ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ဦးေခါင္းကအစ တကိုယ္လံုးကို ဘာကာအမည္ရတဲ့ ၀တ္႐ုံေတြကို ၿခံဳထားၾကရတာပါ။
ဒါေပမယ့္ ခုခ်ိန္မွာေတာ့ တာလီဘန္ေတြရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေၾကာင့္ တခ်ိန္ကေပ်ာက္ ကြယ္ေနခဲ့တဲ့ ဇမ္ဘာအကဟာ တေက်ာ့ျပန္ေခတ္စားလာခဲ့တာပါ။
ေတာင္အေမရိကန္အကတမ်ိဳးျဖစ္တဲ့ ဒီဇမ္ဘာအကနဲ႔ က်န္းမာေရးသင္တန္းဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ လတည္းက ၿမိဳ႔ေတာ္ ကဘူးလ္မွာ စတင္ခဲ့ကာ လူေပါင္းမ်ားစြာကို ဆြဲေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။
သင္တန္းနည္းျပ အဒီနာမိုဟမ္မဒီက “ဇမ္ဘာအကနဲ႔ က်န္းမာေရးသင္တန္းဟာ အာဖဂန္နစၥတန္ႏိုင္ငံထဲ၀င္လာတာ ၂ လေလာက္ရွိ္ၿပီး လူေပါင္းမ်ားစြာကို ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ ခဲ့ပါတယ္။ တႏိုင္ငံလံုး က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔သိလာဖို႔ က်မ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီသင္တန္းကို စၿပီးဆက္သြယ္တဲ့ သင္တန္းသားသစ္အေနနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။ သူ႔ရဲ႕မိသားစု၀င္ သံုးေလးေယာက္ေလာက္ ပါ၀င္လာဖို႔ေပါ့”လို႔ ေျပာပါတယ္။
“အစုိးရအေနနဲ႔လည္း ဒီက်န္းမာေရးဆိုင္ရာ အကသင္တန္းတက္ေနသူေတြရဲ႕ လံု ၿခံဳမႈအတြက္ စီစဥ္ေပးသင့္ပါတယ္။”
အသက္ ၁၈ ႏွစ္အရြယ္ သင္တန္းသူတဦးျဖစ္တဲ့ မာ့ဇဂန္အာမဒီကေတာ့ ဒါဟာ စိတ္အပန္းေျဖမႈပံုစံတမ်ိဳးျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“က်မဒီသင္တန္းထဲ ပထမအႀကိမ္ေရာက္တုန္းက တေယာက္ေယာက္မ်ား အ ခန္းထဲ၀င္လာမလားဆိုၿပီး ထိတ္လန္႔ေၾကာက္ရြံ႕ခဲ့မိတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ေတာ့ က်မ ျပႆနာေတြ၊ စိုးထိတ္တာေတြကို လ်စ္လ်ဴရႈထားႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီသင္တန္းက က်မတို႔ရဲ႕ ျပႆနာေတြရင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔ အေကာင္းဆံုးရလဒ္ကုိ ရရွိေစပါတယ္။”
စိတ္အပန္းေျဖမႈဟာ အာဖဂန္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းမွာ အေရးႀကီးၿပီး ၿမိဳ႕ေတာ္ကဘူးလ္ အႏွံ႔အျပား ေန႔စဥ္ဒါမွမဟုတ္ အပာတ္စဥ္ ဗံုးေပါက္ကြဲမႈေတြကလည္း ရွိေနတာမို႔ အေလးထားေဆာင္ရြက္သင့္ေနတာပါ။
