Homeမေးမြန်းခန်းေကအိုင္အိုကိစၥ လြွႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေနြးမည္

အခုဩဂုတ္လဆန္းပိုင္းက ေကအိုင္အိုကိုယ္စားလွယ္ေတြနဲ့ အပစ္ရပ္ေရးေဆြးေနြးပြဲမွာ ကခ်င္ ျပည္နယ္အစိုးရကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ့ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္မႉးၾကီးသန္းေအာင္က လာမယ့္ ၂၂ ရက္ေန့ လြွႊတ္ေတာ္မွာ ေကအိုင္အိုကိစၥထည့္ ေဆြးေနြးမယ္လို့ အသိေပးေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ဒီေျပာဆိုခ်က္နဲ့ပတ္သက္လို့ ေကအိုင္အိုသေဘာထားကို ေကအိုင္အိုေျပာခြင့္ရ ဦးလနန္းကို ေမးထားပါတယ္။
ျပီးခဲ့တဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္အစိုးရ ဗိုလ္မႉးၾကီးသန္းေအာင္တို့ ေကအိုင္အိုနဲ့ ေတြ့ဆံုပြဲမွာ ဗိုလ္မႉးၾကီးသန္းေအာင္ ေျပာသြားတဲ့ စကားတခြန္းက၊ ေကအိုင္အိုကိစၥကို လြွႊတ္ေတာ္မွာ ေဆြးေနြးမယ္ဆိုတဲ့အေၾကာင္း နည္းနည္းေျပာျပပါလား။ ဦးတို့ ဘယ္ေလာက္ထိ စိတ္ဝင္စားလဲ။
“က်ေနာ္တို့ လိုခ်င္တာ အဲဒါမဟုတ္ပါဘူး။ သူက အဲ့လိုမ်ိုးေတာ့ ေျပာပါတယ္။ နိုင္ငံေတာ္ရဲ့ အဆင့္အျမင့္ဆံုးျဖစ္တဲ့ လြွႊတ္ေတာ္မွာ ေကအိုင္အိုအေၾကာင္းကို တင္ျပေဆြးေနြးမယ္ဆိုတာကို ေျပာသြားတာ႐ွိတယ္။ က်ေနာ္တို့လိုခ်င္တာက လြွႊတ္ေတာ္ကေန နိုင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈကို လိုခ်င္တာမဟုတ္ဘူး။ က်ေနာ္တို့လိုခ်င္တာက တိုင္းရင္းသားအင္အားစု အားလံုးရဲ့ နိုင္ငံေရးရပိုင္ခြင့္၊ တိုင္းရင္းသား အခြင့္အေရးေတြ၊ ရပိုင္ခြင့္ေတြကို ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာနိုင္ငံ စတင္ေပၚေပါက္လာတဲ့ ၁၉၄၇ ခုနွစ္ပင္လံု ညီလာခံမွာ သေဘာထားရယူထားတဲ့ ပင္လံုစာခ်ဳပ္နဲ့ ပင္လံုကတိကဝတ္ေပၚမွာ အေျခခံျပီးေတာ့ ယေန့ေခတ္ကာလနဲ့ ကိုက္ညီေအာင္ နိုင္ငံေရး ေဆြးေနြးပြဲကို လိုခ်င္တာပါ။ ဒီအခ်က္ေတြကို အျမဲတမ္းေတာင္းဆိုေနတာပါ။ ဒီအခ်က္ေတြေပၚမွာ သူတို့ေတြက လုပ္မယ္လို့ လက္ခံတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေစ့စပ္ညွိနွိုင္းေရး လုပ္ငန္းစဥ္က ေ႐ွ့ကို တိုးလို့ရပါတယ္။ အခုသူတို့ေျပာေနတဲ့ ဩဂုတ္ ၂၂ ရက္ေန့ က်င္းပမယ့္ လြွႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝးမွာ ေကအိုင္အိုနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ လြွႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေန တင္ျပေဆြးေနြးမႈ ႐ွိတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ ထူးျခားမႈေတာ့ ဘာမွမ႐ွိပါဘူး။ သူတို့ဘာသာ သူတို့ တင္ျပတာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။”
တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ့ေတြနဲ့ အစိုးရၾကားမွာ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥ ေဆြးေနြးေရး အဖြဲ့တခုကို ဖြဲ့စည္းသြားမယ္လို့လည္း ပါတယ္မဟုတ္လား။
“ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒါလည္း သူတို့ေျပာတဲ့အထဲမွာ ပါသြားတယ္။ အဲဒီမွာေတာ့ ဦးသိန္းေဇာ္ကေန ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းမွာ ေနရာယူျပီးေတာ့ အဲဒီ ေကာ္မ႐ွင္ျဖစ္ျဖစ္၊ ေကာ္မတီျဖစ္ျဖစ္ေပါ့။ တခုဖြဲ့စည္းျပီးေတာ့ နိုင္ငံေရးေဆြးေနြးပြဲကို လုပ္ေဆာင္ေပးမယ္လို့ ေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္သိခ်င္တာက ဒီနိုင္ငံေရး ေဆြးေနြးပြဲဆိုတာ ဘယ္လိုပံုစံနဲ့ နိုင္ငံေရး ေဆြးေနြးပြဲလည္းဆိုတာကို က်ေနာ္တို့ သိခ်င္ပါတယ္။ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး လုပ္ျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ေ႐ွ့လုပ္ရမယ့္ နိုင္ငံေရး ေဆြးေနြးပြဲ လမ္းစဥ္ကို ႐ွင္း႐ွင္းလင္းလင္း က်ေနာ္တို့ကို အသိေပးေစခ်င္တယ္။ က်ေနာ္တို့ ေတာင္းဆိုထားတာ အဲဒီအခ်က္ေတြ ပါတယ္။”
၂၂ ရက္ေန့ လြွႊတ္ေတာ္မွာ ေကအိုင္အိုက တက္ခြင့္ရတာ မဟုတ္ေတာ့ ေကအိုင္အိုကိစၥကို ေဆြးေနြးၾကမယ္ဆိုေတာ့ မ်က္ကြယ္မွာ ေဆြးေနြးေတာ့ ေကအိုင္အိုက ဘယ္လိုသေဘာထားလဲ။
“က်ေနာ္တို့ဘက္က ဘာမွသေဘာထား မ႐ွိပါဘူး။ အခု ဒီလြွႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို့ရဲ့ ေကအိုင္အို အဖြဲ့အစည္းကို ကိုယ္စားျပုတာလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို့ဟာသူတို့ ေဆြးေနြးၾကပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို့ရဲ့ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကလည္း က်ေနာ္တို့နဲ့ ဘယ္ေလာက္မွ အက်ိုးသက္ေရာက္တာမ်ိုး ႐ွိမယ္လို့ေတာ့ က်ေနာ္တို့ မထင္ဘူး။”
အခု က်ေနာ္တို့ သတိထားမိတာ ေကအိုင္အိုနဲ့ ဆိုရင္ ကိုယ္စားလွယ္ငယ္ေတြ လြွႊတ္တာေတာ့ အၾကိမ္ေပါင္းမနည္းေတာ့ဘူး။ စာေတြေရးၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကိုယ္စားလွယ္ၾကီးဆိုေတာ့ ဗိုလ္မႉးၾကီးသန္းေအာင္ အဆင့္ဆိုရင္ နွစ္ေခါက္ ေတြ့တယ္။ အဲေတာ့ ဒီဘက္မွာလည္း ႐ွမ္းျပည္တိုးတက္ေရးပါတီမွာ ဘုန္းၾကီးနွစ္ပါးကို တပ္ရင္းမႉးကေနျပီး ျငိမ္းခ်မ္းေရး လိုခ်င္တယ္ဆိုျပီး ကမ္းလွမ္းတယ္။ သတင္းေၾကညာခ်က္ ထုတ္တယ္။ အခု ဒီရက္ပိုင္းအတြင္းမွာ မြန္ျပည္သစ္ပါတီကို ဘုန္းၾကီး နွစ္ပါး လြွႊတ္ျပီးေတာ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရး လုပ္ရေအာင္ဆိုျပီး ေျပာတယ္။ အစိုးရရဲ့ ဒီေျခလွမ္းေတြက ဘာကို ညြွႊန္ျပေနလဲ။ ဦးလနန္းတို့ ဘယ္လိုသံုးသပ္လဲ။
“ဘယ္လိုသံုးသပ္ရမွာလည္းေတာင္ မသိဘူး။ က်ေနာ္တို့ထင္တာ အဲဒီလို မဟုတ္ဘူး။ သူတို့လိုခ်င္တာက ဘယ္အဖြဲ့အစည္းကိုမွ ျငိမ္းခ်မ္းေရး အတြက္ လူလြွႊတ္ျပီးေတာ့ လုပ္စရာမလိုပါဘူး။ သူတို့ နိုင္ငံေတာ္ အစိုးရဆိုတဲ့ အဖြဲ့အစည္းကေန တျပည္လံုးအတိုင္းအတာနဲ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ေၾကညာခ်က္ေပးရမယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ နိ္ုင္ငံေရးလမ္းေၾကာင္းနဲ့ ေျဖ႐ွင္းေပးရမယ္။ တံခါးဖြင့္ျပီးေတာ့ ေတြ့ဆံုေဆြးေနြးေရး ေၾကညာလိုက္တာနဲ့ အခုတိုက္ေနခိုက္ေနတာက ရပ္သြားမယ္။ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး လက္မွတ္ထိုးစရာလည္း မလိုပါဘူး။ အဲလိုမ်ိုး စိတ္ထားျဖူျဖူစင္စင္နဲ့ပဲ တနိ္ုင္ငံလံုး အတိုင္းအတာ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေၾကာင္း ေၾကညာေပးမယ္။ ေနာက္ျပီး နိုင္ငံေရး ေတြ့ဆံုလမ္းေၾကာင္းကို သူတို့ ေဖာ္ေဆာင္ေပးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းအတိုင္းပါပဲ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ့ အခြင့္အေရးကို အားလံုးကိုယ္စားျပုနိုင္တဲ့ UNFC က နိ္ုင္ငံေရး ေဆြးေနြးပြဲေတြကို ေဖာ္ေဆာင္သြားမွာပါ။ တဖြဲ့ခ်င္းကို ဖဲ့ျပီးေတာ့ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ပံုစံ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ေတြကို သူတို့ပံုစံမတူဘဲနဲ့ ကြဲျပားျပီးလုပ္တဲ့ဟာမ်ိုးကို က်ေနာ္တို့ မျဖစ္ေစခ်င္ဘူး။”
အခုဆိုရင္ က်ေနာ္တို့ သိထားသေလာက္ဆိုရင္ ေကအိုင္အိုဆိုရင္ ဗိုလ္မႉးၾကီး အဆင့္ေျပာတယ္။ ႐ွမ္းျပည္တိုးတက္ေရး ပါတီဆိုရင္ တပ္ရင္းမႉး နာမည္ေတာင္ မေျပာလိုက္ဘူး။ အခု မြန္ျပည္သစ္ပါတီကိုက်ေတာ့ မြန္ျပည္နယ္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ကေန ကမ္းလွမ္းတယ္လို့ သိရတယ္။ အခုေနာက္ဆံုး ေကအိုင္အိုနဲ့ အစိုးရၾကားမွာ ေပၚထြန္းေနမႈေတြက စစ္ေရးအပါအဝင္ ေဆြးေနြးပြဲေတြက ဘာထူးျခားေသးလဲ။ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနေလး ေျပာျပပါဦး။
“တျခားထူးျခားတာေတာ့ မ႐ွိပါဘူး။ ခုနေျပာတဲ့ SSA တို့ မြန္တို့ကို သြားလုပ္တာေတာ့ က်ေနာ့္အထင္ေတာ့ သူတို့အခုတေလာမွ ဒုသမၼတ ဦးတင္ေအာင္ျမင့္ဦး သူကေန ဒီေမာ္လျမိုင္ဘက္မွာ ေရေဘးဒုကၡသည္ေတြကို သြားေတြ့ဆံုတုန္းက နိ္ုင္ငံေရးအတြက္ အျမဲတမ္းလုပ္ေနပါတယ္ဆိုတာကို ျပခ်င္လို့ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္္။ သိပ္သေဘာထား ရိုးရိုးနဲ့လုပ္မယ္ေတာ့ မထင္ဘူး။ သူတို့လုပ္ေနပါတယ္ဆိုတာကို ေျပာတာျဖစ္လိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို့လုပ္တယ္ဆိုတဲ့ ေနရာမွာ နိုင္ငံေရး ေဆြးေနြးမႈဆိုတဲ့လမ္းေၾကာင္းက က်ေနာ္တို့ တိုင္းရင္းသားေတြ အားလံုးလိုလား ေတာင့္တေနၾကတဲ့ အခ်က္ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ နိုင္ငံေရးေဆြးေနြးမႈ ဆိုတာေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက နိ္ုင္ငံေရး စီးဆင္းမႈ ဆိုတဲ့ဟာကေတာ့ က်ေနာ္တို့ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ့ေတြကေတာ့ မလိုလားၾကဘူး။”