ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ကေလး သူငယ္ေတြကုိ အကာကြယ္ေပးမႈ အားနည္းေနတဲ့အတြက္  ကေလးသူငယ္ေတြ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံေနရျပီး ထိထိေရာက္ေရာက္ ကာကြယ္ၾကဖုိ့  လူ့အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္သူမ်ား ကြန္ရက္က ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္တြင္းမွာ ေနထုိင္တဲ့ အသက္မျပည့္ေသးတဲ့ အမ်ဳိးသမီး ကေလးငယ္ေတြ အဓမၼ ျပုက်င့္ခံရတာ၊ အမ်ဳိသားကေလးငယ္ေတြကုိ စစ္သားအျဖစ္ အဓမၼစုေဆာင္းမႈ စတဲ့ ကေလးအခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရမႈေတြ မ်ားျပားေနတယ္လုိ့ လူ့အခြင့္အေရး ကာကြယ္ျမွင့္သူမ်ား ကြန္ရက္ (HRDP) အဖြဲ့၀င္  ဦးေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။ အ႐ြယ္မေရာက္ေသးသူ အမ်ဳိးသမီး ကေလးငယ္ေတြ အဓမၼျပုက်င့္ခံရမႈ ၁၀ ခုနဲ့ ကေလးစစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္ခံရမႈ ၁၈ မႈ ျပီးခဲ့တဲ့ဇြန္၊ ဇြန္လုိင္ နွစ္လအတြင္းမွာ HRDP ကုိ ေရာက္လာတယ္လုိ့ သူက ေျပာပါတယ္။ “အ႐ြယ္မျပည့္ေသးတဲ့ အသက္ ၁၃- ၁၄ နွစ္ေကာင္မေလးေတြ မတရားျပုက်င့္ခံရတဲ့ ကိစၥေတြ နွစ္လအတြင္းမွာ က်ေနာ္တုိ့စီကို အဲဒီအမႈေတြ ၁၀ မႈေက်ာ္ေရာက္လာတယ္။ ေနာက္ ကေလးစစ္သား ၁၈ မႈ၊ အဲဒါေတြ ေရာက္လာတယ္။ အ႐ြယ္မေရာက္ေသးတဲ့ ကေလးသူငယ္ေတြကို လိင္ပို္င္းဆုိင္ရာ ေစာ္ကားမႈ၊ အဓမၼက်င့္ၾကံမႈေတြနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ လူ့အဖဲြ့အစည္းေတြက ဒါကို အကာအကြယ္ေပးမႈ နည္းေနတဲ့ကိစၥေတြ။ ေနာက္ တရား႐ုံးကို ေရာက္လာတဲ့ အခါမွာလည္း တရား႐ုံးမွာ ဥပေဒနဲ့အညီ မေဆာင္႐ြက္ဘဲ တခ်ို့အမႈအခင္းေတြကို လြွႊတ္ပစ္လုိက္တာ ႐ွိတယ္။ တခ်ို့ညွိျပီး အတင္းအဓမၼ ျပုက်င့္တာ႐ွိတယ္။ ေနာက္ပုိင္းမွာ ဒီအမ်ိုးသမီးငယ္ေလးေတြဟာ မလြွႊဲသာမေ႐ွာင္သာ ကိုယ္၀န္ေတြရလာတယ္။ အဲဒီကုိယ္၀န္ေတြကို မိသားစုနဲ့ အဆက္ျဖတ္ ခ်ဳပ္ေနွာင္ထားျပီးေတာ့ အဲဒီကုိယ္၀န္ေတြကို အရပ္လက္သည္ေတြနဲ့ ဖ်က္ခ်တာ႐ွိတယ္။ အဲဒီလုိ အင္မတန္ ေကာက္က်စ္စဥ္းလဲတဲ့ ရာဇ၀တ္ေကာင္ေတြကို ေထာင္ ၁ နွစ္ဆုိတဲ့ ကိစၥမ်ိုးေတြေလာက္နဲ့ အဆုံးသတ္လုိက္တာ ႐ွိတယ္။ အဲဒီကိစၥေတြကို အဓိကေထာက္ျပျပီးေတာ့ အစုိးရအပါအ၀င္ နုိင္ငံေရးပါတီ၊ ကုလသမဂၢအဖဲြ့အစည္းေတြနဲ့ ျပည္တြင္းမွာ႐ွိတဲ့ လူမႈအဖဲြ့အစည္း အသီးသီးကို ဥပေဒေၾကာင္းအရေသာ္လည္းေကာင္း၊ အဖဲြ့အစည္းေတြ အရေသာ္လည္းေကာင္း။ တတ္နုိင္သေလာက္ ကူညီေဆာင္႐ြက္ဖုိ့ လိုအပ္သည္ ဆုိတဲ့အေၾကာင္းကို က်ေနာ္တုိ့ ေမတၱာရပ္ခံစာ ထုတ္တာပါ။” ဒီလုိ လူ့အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့ ကေလးငယ္ေတြအတြက္ ယူနီဆက္တုိ့လုိအဖြဲ့ေတြ ႐ွိေပမယ့္ သူတုိ့ အဖြဲ့ေတြကလည္း အျပည့္၀ ကာကြယ္မေပးနုိင္သလုိ  လူထုၾကား အသိေပးမႈ က်ယ္က်ယ္ျပန့္ျပန့္ မ႐ွိဘူးလုိ့လည္း သူက ေျပာပါတယ္။ “ကေလးသူငယ္ အခြင့္အေရးေတြနဲ့ ပတ္သက္လုိ့ ေခါင္းစဥ္အရေကာ၊ စာ႐ြက္ေပၚအရပါ၊ ေဆာင္႐ြက္ေနရတာ ယူနီဆက္႐ွိပါတယ္။ save the children ႐ွိပါတယ္။ ဒီဘက္ကေတာ့ ဒီကိစၥမ်ိုးေတြကို နို္င္ငံတကာ အဖဲြ့အစည္းေတြလည္းျဖစ္တယ္။ ေငြေၾကးအင္အား၊ အေျခအေနအင္အားတုိ့လည္း အင္မတန္ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္း လုပ္နုိ္င္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ့ သိရသေလာက္ေတာ့ လူထုၾကားထဲမွာ ဒီလုိကိစၥေတြကို ျဖစ္ပ်က္လာတဲ့အခါမွာ ကာယကံ႐ွင္ေတြဘက္က ဘယ္လိုဆက္္သြယ္ေဆာင္႐ြက္ရမယ္။ ဘယ္လုိအကူအညီေပးရမယ္ဆုိတာကို ဒီဥစၥာေပၚမွာ စနစ္တက် လူထုသိေအာင္ ေဆာင္႐ြက္တဲ့အားကေတာ့ အင္မတန္ နည္းပါတယ္။ သူတုိ့ ၁၄ - ၁၅ ထပ္၊ trader hotel ၾကီးေပၚမွာ ႐ုံးခန္းအၾကီးအက်ယ္ဖြင့္မယ္။ အင္မတန္လွပတဲ့ အေရးအသား ေကာင္းမြန္တဲ့ ကေလးသူငယ္ စာ႐ြက္စာတမ္းေလးေတြ ထုတ္ေ၀တာ ႐ွိပါတယ္။ “ဒါေပမယ့္ အဲဒါေတြကို လူထုထဲကို ျဖန့္ေ၀တယ္ဆုိတာ က်ေနာ္တုိ့ မေတြ့ခဲ့ဘူးပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ့ ယူနီဆက္ အဖဲြ့ေတြက ဥပေဒေၾကာင္းအရ ကူညီတဲ့အပို္င္းကေတာ့ ႐ွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေလးသူငယ္ေတြ ဒီလုိကိစၥေတြ မျဖစ္ပြားေအာင္ ကေလးသူငယ္ေတြ အပါအ၀င္ ကေလးသူငယ္မ်ားရဲ့ မိဘအုပ္ထိန္းသူေတြ တျခားလူ့အဖဲြ့အစည္းထဲမွာ ဒီလုိကိစၥမ်ိုးေတြ ေဆာင္႐ြက္ဖို့က်ေတာ့ အင္မတန္ သူတို့အေနနဲ့ ခက္ခဲတယ္။ အစုိးရကလည္း ဒါကိုမၾကိုက္ဘူး။ သူတုိ့ကလည္း အစုိးရက မၾကိုက္တာကို လုံး၀မလုပ္ပါဘူး။ အဲဒီ ယူနီဆက္တုိ့ ဘာတုိ့အားလုံး။” ကေလးသူငယ္ အမႈအတြက္ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အာဏာပုိင္ေတြက ကန့္သတ္တာေၾကာင့္ နုိင္ငံတကာ အဖြဲ့အစည္းေတြအေနနဲ့ လြတ္လပ္စြာလုပ္ကုိင္ခြင့္မရတဲ့အတြက္ ကေလးသူငယ္ကို အကာအကြယ္ေပးထားတဲ့ ဥပေဒေတြနဲ့အညီ ကေလးသူငယ္ေတြရဲ့ အခြင့္အေရးကုိ ကူညီေဆာင္႐ြက္ေပးဖုိ့ အစုိးရအပါအ၀င္ နုိင္ငံေရးပါတီေတြ၊ ကုလသမဂၢ အဖြဲ့အစည္းေတြနဲ့ ျပည္တြင္းလူမႈ အသင္းအဖြဲ့ေတြကို ေမတၱာရပ္ခံထားတာ ျဖစ္တယ္လုိ့ ဦးေမာင္ေမာင္ေလးက ေျပာပါတယ္။