Homeမေးမြန်းခန်း
အစိုးရသစ္လက္ထက္ လူ့အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈမ႐ွိဟု အာ႐ွလူ့အခြင့္အေရးအဖြဲ့ ေျပာ
အစိုးရသစ္လက္ထက္ လူ့အခြင့္အေရး တိုးတက္မႈမ႐ွိဟု အာ႐ွလူ့အခြင့္အေရးအဖြဲ့ ေျပာ
အေးနိုင်
·
July 22, 2011
သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ အရင္တပ္မေတာ္ အစိုးရ ကာလကလိုပဲ လူ့အခြင့္အေရး တိုးတက္လာျခင္းမ႐ွိဘူးလို့ အာ႐ွလူ့အခြင့္အေရးအဖြဲ့က ေျပာပါတယ္။
အာ႐ွလူ့အခြင့္အေရးအဖြဲ့ ေျပာခြင့္ရသူ ဦးမင္းလြင္ဦးကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဦးသိန္းစိန္အစိုးရသစ္ကာလနဲ့ တပ္မေတာ္အစိုးရ လက္ထပ္တုန္းကနဲ့ေပါ့ေနာ္ လူ့အခြင့္အေရးအေျခအေနကို နွိုင္းယွဥ္ျပပါလား။ တိုးတက္လာတာ ေတြ့ရလား။
“ဒီ အစိုးရသစ္ တက္လာျပီးတဲ့ ေနာက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာနိုင္ငံရဲ့ လူ့အခြင့္အေရး အေျခအေနက တိုးတက္လာသလားလို့ ေမးရင္ေတာ့ မတိုးတက္လာဘူး အရင္အတိုင္းပဲ ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ဥစၥာေတြ ႐ွိေနတယ္။ ပိုျပီးေတာ့ ေကာင္းလာေအာင္ ေဆာင္႐ြက္မႈ မ႐ွိေသးဘူးလို့ပဲ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို့လဲဆိုေတာ့ ဥပမာအားျဖင့္ ကေလးသူငယ္ေတြရဲ့ အခြင့္အေရးေတြနဲ့ ဆိ္ုင္တဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ ႐ွိေနတယ္။ အဓမၼ ကေလးစစ္သားအျဖစ္ စုေဆာင္းျခင္း ခံေနရတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ ႐ွိေနတယ္။ အဓမၼလုပ္အားေပးခံေနရတဲ့ ကိစၥရပ္ေတြ ႐ွိေနတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ တိုင္းရင္းသားေဒသေတြမွာ ေပၚတာဆြဲတာေတြ၊ ႐ြာသူ႐ြာသားေတြကိ္ု နွိပ္စက္ညွဥ္းပန္းတာေတြ အစ ႐ွိသျဖင့္ ေန့စဥ္ ေန့တိုင္း က်ေနာ္တို့ ၾကားသိေနရတာ ျဖစ္တယ္။ ဒါေတြကို ထိေရာက္စြာ အေရးယူ ေဆာင္႐ြက္ေပးနိုင္ျခင္း မ႐ွိေသးဘူး ဆိုတာလည္း က်ေနာ္တို့ ေတြ့ရတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ကေလးစစ္သားေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ အိုင္အယ္လ္အိုကို တိုင္တန္းတဲ့ အမႈေတြ ပိုမိုမ်ားျပားလာတယ္။ အိုင္အယ္လ္အိုကေနျပီးေတာ့ လိုက္လံျပီးေတာ့ ေဆာင္႐ြက္ေပးလို့ ျပန္ေရာက္လာတဲ့ ကေလးေတြ တခ်ို့လည္း ျပန္လည္ အဖမ္းခံရတယ္ ဆိုတာေတြကို က်ေနာ္တို့ ၾကားသိေနရတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တိုးတက္မႈ မ႐ွိဘူးလို့ က်ေနာ္တို့က ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်။”
အိုင္စီအာစီလိုအဖြဲ့ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၅ ခုနွစ္ေလာက္က ပိတ္ပင္ထားတာ အခု အစပ်ိုးျပီးေတာ့ အစိုးရသစ္ကေနျပီးေတာ့ လက္ခံတာ ေတြ့ရတယ္။ အဲဒါကေရာ တိုးတက္မႈ မဟုတ္ဘူးလား။
“အိုင္စီအာစီက အခု အက်ဥ္းေထာင္ေတြအတြင္းကို ဝင္ေရာက္နိုင္တယ္ ဆိုတာက ေသာက္ေရသန့္ ရဖို့ ကိစၥ၊ စားဖိုေဆာင္ဝင္ေရာက္ စစ္ေဆးစီရင္တဲ့ ကိစၥ ဒီေလာက္အထိပဲ သူတို့ လုပ္နိုင္ပါေသးတယ္။ တကယ့္ အက်ဥ္းသားေတြ ရင္ဆိုင္ ၾကံုေတြ့ေနရတဲ့ ေဆးဝါးကုသမႈနဲ့ဆိုင္တဲ့ လိုအပ္မႈေတြ၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ အက်ဥ္းေထာင္အတြင္းမွာ တကယ္ ဆရာဝန္နဲ့ အက်ဥ္းသားေတြနဲ့ မ်ွမ်ွတတ ႐ွိမႈ မ႐ွိမႈ စတဲ့ အေျခခံအခ်က္အလက္ေတြ စစ္ေဆးနိုင္ဖို့အထိေတာင္မွ သူတို့ အေနနဲ့ မေဆာင္႐ြက္နိုင္ေသးဘူးဆိုတာ က်ေနာ္တို့ ေတြ့ရတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း က်ေနာ္တို့ အိုင္စီအာစီနဲ့ အခုလိုမ်ိုး အစပ်ိုးဝင္ေရာက္နိုင္တယ္ဆိုတာကိုေတာ့ က်ေနာ္က ေကာင္းတယ္လို့ေတာ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
အက်ဥ္းသားေတြရဲ့ ေနေရးထိုင္ေရး စားေရးေသာက္ေရးေတြ အခြင့္အလမ္းေတြ ကေရာ ဘယ္လိုမ်ိုး ျမင္ပါသလဲ။
“က်ေနာ္တို့ အက်ဥ္းေထာင္ေတြအတြင္းမွာ ဒီ အစိုးရကေနျပီးေတာ့ သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ အက်ဥ္းသားေတြအတြက္ လိုအပ္တဲ့ ရိကၡာကို အျပည့္အဝ မရဘူး ဆိုတာကို က်ေနာ္တို့ သိရတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဒီအက်ဥ္းသားေတြကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ေကၽြးေမြးဖို့အတြက္ကို ျပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးဌာနကေနျပီးေတာ့ ေငြေၾကးသတ္မွတ္ျပီးေတာ့ ခ်ေပးတဲ့ အခါမွာလည္း လံုေလာက္မႈ မ႐ွိဘူး ဆိုတာေတြက ျပီးခဲ့တဲ့ လေတြအတြင္းက အက်ဥ္းေထာင္ေတြ အတြင္းမွာ အစာငတ္ခံ ဆနၵျပတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကေနျပီးေတာ့ သက္ေသခံေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အက်ဥ္းေထာင္ေတြရဲ့ လက္႐ွိအေျခအေနက ေကာင္းမလာဘဲနဲ့ ဆိုးသည္ထက္ ဆိုးေနတယ္လို့ေတာ့ က်ေနာ္တို့ ေျပာခ်င္ပါတယ္။”
ျပီးခဲ့တဲ့ သီတင္း တပတ္နွစ္ပတ္အတြင္းမွာ ခ်င္းျပည္နယ္လြွႊတ္ေတာ္ကေနျပီး ျပည္ပမီဒီယာ ေရဒီယိုေတြနဲ့ မေျပာဖို့ ဆိုျပီးေတာ့ ပိတ္ပင္ကန့္သတ္တာ ေတြ့ရတယ္။ အခု ရက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကရင္ျပည္နယ္ထဲမွာ အလားတူ ကန့္သတ္တာမ်ိုးေတြ ႐ွိတယ္။ အဲဒီေတာ့ ဒီျဖစ္စဥ္နဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ ျမန္မာရဲ့ နိုင္ငံေရးပါတီေတြရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္ကေရာ ဘယ္ေလာက္ အတိုင္းအတာအထိ ျမင္ရလဲ။
“က်ေနာ္တို့ ဒီ ၂၀၀၈ ခုနွစ္ အေျခခံဥပေဒပါ အခ်က္အလက္ေတြအတိုင္း ဖြဲ့စည္းထားတဲ့ အစိုးရက က်ေနာ္တို့ ပထမဦးဆံုးတုန္းကေတာ့ ဒီမိုကေရစီနည္းက် ေ႐ြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္တဲ့ သဏၭာန္ေဆာင္တယ္လို့ေတာ့ ဟန္ျပ ေျပာလို့ ရတာေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရသစ္ေ႐ြးခ်ယ္ျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာ ေအာက္ေျခ အဖြဲ့အစည္းေတြကို ျပန္လည္ဖြဲ့စည္းတဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို့ အရင္ တပါတီ အာဏာ႐ွင္စနစ္ကအတိုင္းပဲ ဒီၾကံ့ဖြံ့ပါတီ အနိုင္ရဖို့ရယ္၊ အဲဒီလူေတြနဲ့ အေျခခံ ဖြဲ့စည္းတာေတြရယ္ က်ေနာ္တို့ ေတြ့လာတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဒီ ဗဟိုကေနျပီးေတာ့ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ အာဏာအဆင့္ဆင့္ကလည္း ျပည္နယ္ေတြကို ခြဲေဝေပးထားတာ မ႐ွိဘဲနဲ့ ျပည္နယ္ေတြရဲ့ လုပ္ကိုင္ေဆာင္႐ြက္ခြင့္ေတြကိုပါ ကန့္သတ္ေဆာင္႐ြက္လာတယ္ ဆိုတာ က်ေနာ္တို့ ေတြ့ရတယ္။ ဒါေတြကေတာ့ က်ေနာ္တို့ ဖြဲ့စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒမွာ ထည့္ေရးထားတာေတြနဲ့ ဒီ အစိုးရကိုယ္တိုင္ လိုက္နာက်င့္သံုးတာေတြနဲ့က တလြဲေတြ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို က်ေနာ္တို့ ျမင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ ျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ့ဝင္ လူေတြကိ္ု နိုင္ငံျခားမီဒီယာေတြနဲ့ အင္တာဗ်ဴးမလုပ္ဖို့အတြက္ တားျမစ္ေနတယ္ ဆိုတာကေတာ့ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုပိုင္ခြင့္ကိ္ု အတိအလင္း တားျမစ္ပိတ္ပင္တယ္လို့ပဲ က်ေနာ့္အေနနဲ့ ေျပာခ်င္ပါတယ္ခင္ဗ်။”
အစိုးရသစ္လက္ထပ္မွာ အရင္တပ္မေတာ္အစိုးလက္ထပ္တုန္းက အာဆီယံမွာ ဝင္ေရာက္သေဘာတူညီခဲ့တဲ့ အာဆီယံ charter ကေရာ ဒီ ျမန္မာအစိုးရကို လူ့အခြင့္အေရးခ်ိုးေဖာက္မႈေတြ ေဘာင္က်ဥ္းသထက္ က်ဥ္းသြားေအာင္ ေဆာင္က်ဥ္းေပးနိုင္မယ္ မဟုတ္ဘူးလား။
“အာဆီယံ လူ့အခြင့္အေရး charter မွာ လူ့အခြင့္အေရးခ်ိုးေဖာက္မႈေတြကို အေရးယူေဆာင္႐ြက္ဖို့အတြက္ ဘယ္လိုလုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုတဲ့ တိက်တဲ့ ျပ႒ာန္းခ်က္ေတြ က်ေနာ္တို့ ပါဝင္ထားတာ မေတြ့ရေသးပါဘူး။ လူ့အခြင့္အေရးအဖြဲ့ကို ဖြဲ့စည္းမယ္ဆိုတာ တခုနဲ့တင္ လံုေလာက္တယ္လို့ေတာ့ က်ေနာ္တို့ ေျပာလို့ မရဘူး။ အာဆီယံလူ့အခြင့္အေရး ေကာ္မ႐ွင္အဖြဲ့ ဖြဲ့ျပီးလို့႐ွိရင္ ေဒသတြင္းမွာ ႐ွိတဲ့ နိုင္ငံေတြရဲ့ လူ့အခြင့္အေရးခ်ိုးေဖာက္မႈကို ဘယ္လို စံုစမ္းမယ္ အေရးယူမယ္၊ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဘယ္လို ျပင္းထန္စြာသတိေပးမယ္ဆိုတာေတြ ပါမွသာ က်ေနာ္တို့က အာဆီယံ လူ့အခြင့္အေရး charter ကို အာ႐ွနိုင္ငံေတြအတြက္ အက်ိုးျပုတဲ့ charter တခု ျဖစ္တယ္လို့ က်ေနာ္တို့ ေျပာနိုင္မွာျဖစ္တယ္။ လက္႐ွိအေျခအေနမွာကေတာ့ ဘာမွ ထိေရာက္စြာေဆာင္႐ြက္နိုင္တဲ့ ကိစၥရပ္တခု မဟုတ္ဘူးဆိုတာကိုပဲ က်ေနာ္တို့ ျမင္ပါတယ္ခင္ဗ်။”