အစိုး​ရသစ္တက္လာတဲ့​ ​ေနာက္ပိုင္း​မွာလည္း​ လူ့​အခြင့္​အ​ေရး​ ခ်ိုး​ေဖာက္မႈ​ေတြ ဆက္ျဖစ္​ေနမႈ​ေတြကို စံုစမ္း​ဖို့​ ကုလသမဂၢ လူ့​အခြင့္​အ​ေရး​ စံုစမ္း​ေရး​ ​ေကာ္မ႐ွင္တရပ္ လိုအပ္တယ္လို့​ ယွဥ္ျပိုင္္အာဆီယံ အဖြဲ့​ရဲ့​ (Alternative ASEAN) အစီရင္ခံစာသစ္မွာ ​ေဖာ္ျပထား​ပါတယ္။ ေ႐ြး​ေကာက္ပြဲအလြန္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္း​က အစိုး​ရရဲ့​ လူ့​အခြင့္​အ​ေရး​ခ်ိုး​ေဖာက္မႈ​ေတြနဲ့​ပတ္သက္တဲ့​ အဖြဲ့​ရဲ့​ အစီရင္ခံစာမွာ မနွစ္နိုဝင္ဘာလက​ေန၊​ ဒီနွစ္ ဇြန္လအတြင္း​ အစိုး​ရစစ္တပ္က အမ်ိုး​သမီး​ေတြကို မုဒိမ္း​က်င့္​တဲ့​ အနည္း​ဆံုး​ အမႈ​ေပါင္း​ ၃၄ မႈ၊​ က​ေလး​စစ္သား​ စု​ေဆာင္း​တယ္ဆိုတဲ့​ တိုင္တန္း​ခ်က္​ေပါင္း​ ၄၀၀ ​ေက်ာ္၊​ အရပ္သား​ေတြကို သတ္ျဖတ္မႈ ၂၆ မႈ၊​ အရပ္သား​ ၆၀၀ ကို အဓမၼ​ေနရာ​ေျပာင္း​ေ႐ြွႊ့​မႈ၊​ ဥပ​ေဒမဲ့​ဖမ္း​ဆီး​မႈ ၁၄ မႈ ႐ွိခဲ့​တယ္လို့​ ​ေဖာ္ျပထား​ပါတယ္။ "​ေကာ္မ႐ွင္ရဲ့​ အဓိက ရည္႐ြယ္ခ်က္ဟာ နိုင္ငံတကာရာဇဝတ္မႈ​ေတြ က်ဴး​လြန္ခံခဲ့​ရတဲ့​ ဓား​စာခံ​ေတြ အတြက္ အမွန္တရား​႐ွာ​ေဖြနိုင္ဖို့​ဆိုတာအျပင္၊​ တရား​မ်ွတမႈ၊​ နစ္နာသူ​ေတြအတြက္ ထိုက္တန္တဲ့​ ခံစား​ခြင့္​၊​ ​ေနာက္ထပ္တၾကိမ္ အလား​တူ က်ဴး​လြန္မႈမ်ိုး​ ထပ္မျဖစ္ဖို့​ အာမခံဖို့​ ကိစၥ​ေတြနဲ့​ ပတ္သက္လို့​ ​ေကာ္မ႐ွင္ရဲ့​ အၾကံျပုခ်က္​ေတြ လိုအပ္တယ္လို့​ ဆိုထား​ပါတယ္။ ေကာ္မ႐ွင္ဟာ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အျပစ္က်ဴး​လြန္ျပီး​ လြတ္ျငိမ္း​ခ်မ္း​သာခြင့္​ရ​ေနတဲ့​ အ​ေျခအ​ေနကိုအဆံုး​သတ္ဖို့​ ၾကိုး​ပမ္း​မႈျဖစ္သလို၊​ အမ်ိုး​သား​ျပန္လည္သင့္​ျမတ္​ေရး​နဲ့​ ​ေရ႐ွည္တည္တံခိုင္ျမဲမယ့္​ ျငိမ္္း​ခ်မ္း​ေရး​တို့​အတြက္၊​ ဒီမိုက​ေရစီ အသြင္ကူး​ေျပာင္း​ေရးမွာ တရား​မ်ွတမႈ အ​ေျခခံ​ေတြ ရ႐ွိ​ေရး​တို့​အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ျဖစ္တယ္လို့​ ဆိုထား​ပါတယ္။" ျမန္မာျပည္မွာ အစိုး​ရက က်ဴး​လြန္တဲ့​ စစ္ရာဇဝတ္မႈ​ေတြကို စံုစမ္း​ဖို့​ ကုလသမဂၢ​ေကာ္မ႐ွင္တရပ္ကို ဖြဲ့​စည္း​ဖို့​ကို ျမန္မာျပည္ဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢလူ့​အခြင့္​အ​ေရး​စံုစမ္း​ေရး​မႉး​ ​ေသာမတ္အို​ေဟး​ ကင္တား​နား​က ​ေမလက ထပ္မံ​ေတာင္း​ဆိုခဲ့​ျပီး​ ဒီအဆိုကို ​ေဒၚ​ေအာင္ဆန္စုၾကည္က ဇြန္လမွာ ​ေထာက္ခံထား​ပါတယ္။ ဇူလိုင္လ ၁ ရက္​ေန့​အထိ ဒီအဆိုကို ​ေထာက္ခံထား​တဲ့​ နိုင္ငံ​ေပါင္း​ ၁၆ နိုင္ငံ႐ွိသြား​ျပီလို့​ သိရပါတယ္။ အလား​တူ ​ေဒသတြင္း​မွာ ျမန္မာျပည္ဒီမိုက​ေရစီအ​ေရး​ေဆာင္႐ြက္​ေနတဲ့​ (Burma Paternership) ဘား​မား​ပါတနာ႐ွစ္ ဆက္သြယ္ ညွိနွိုင္း​ေရး​မႉး​ ​ေဒၚခင္ဥမၼာက ကုလသမဂၢ လူ့​အခြင့္​အ​ေရး​ စံုစမ္း​ေရး​ ​ေကာ္မ႐ွင္ဖြဲ့​စည္း​ေရး​ဟာ မျဖစ္မ​ေန လုပ္ရမယ့္​ကိစၥလို့​ အခုလို ​ေျပာပါတယ္။ “က်မတို့​အ​ေနနဲ့​ေတာ့​ မျဖစ္မ​ေန သူတို့​ လုပ္သင့္​လုပ္ထိုက္တဲ့​ ကိစၥတခုလို့​ တိုက္တြန္း​ရမယ္။ ဘာျဖစ္လို့​လဲဆို​ေတာ့​ အာဆီယံမွာ တာဝန္႐ွိရမယ္။ ဘာ​ေၾကာင့္​ တာဝန္႐ွိလဲဆိုရင္ အာဆီယံအဖြဲ့​ဝင္နိုင္ငံအကုန္လံုး​က ကုလသမဂၢအဖြဲ့​ဝင္နိုင္ငံ​ေတြ ျဖစ္ျပီး​ေတာ့​ အမ်ိုး​သမီး​ အၾကမ္း​ဖက္မႈ ပ​ေပ်ာက္​ေရး​၊​ အမ်ိုး​သမီး​အခြင့္​အ​ေရး​၊​ က​ေလး​အခြင့္​အ​ေရး​ စာခ်ဳပ္စာတမ္း​ေတြကို ျမန္မာနိုင္ငံအပါအဝင္ အား​လံုး​က လက္မွတ္ထိုး​ထား​တယ္။ လက္မွတ္ထိုး​ထား​တဲ့​အတြက္ သူတို့​ဟာ နိုင္ငံတကာ စာခ်ဳပ္စာတမ္း​ေတြကို လိုက္နာရမယ္၊​ ​ေစာင့္​ထိန္း​ရမယ္၊​ အ​ေကာင္အထည္​ေဖာ္ရမယ့္​တာဝန္​ေတြ ႐ွိတယ္။ အဲဒါကို ​ေက်ာ္ျပီး​ ထပ္ၾကည့္​မယ္ဆိုရင္ အာဆီယံ​ေဒသတြင္း​မွာကိုက အာဆီယံ​ေဒသတခုလံုး​ အာဆီယံ​ေဒသ ဖြံ့​ျဖိုး​တိုး​တက္​ေရး​၊​ ပူး​ေပါင္း​ေဆာင္႐ြက္​ေရး​ဆိုျပီး​ေတာ့​မွ အာဆီယံပဋိညာဥ္စာခ်ဳပ္​ေတြ အာဆီယံလူ့​အခြင့္​အ​ေရး​ေကာ္မ႐ွင္​ေတြ ဖြဲ့​လာတဲ့​ က်န္ခဲ့​တဲ့​ သံုး​ေလး​နွစ္ကာလကအတြင္း​မွာတင္ပဲ အာဆီယံနိုင္ငံတြင္း​မွာ အဖြဲ့​ဝင္နိုင္ငံအခ်င္း​ခ်င္း​ ပိုျပီး​ေတာ့​ လိုက္နာရမယ့္​၊​ ​ေစာင့္​ထိန္း​ရမယ့္​ က်င့္​ဝတ္​ေတြဆိုတဲ့​ဟာ​ေတြက စာခ်ဳပ္စာတမ္း​ထဲမွာသာ ႐ွိပါတယ္။ အာဆီယံက သူ​ေျပာထား​တဲ့​စကား​နဲ့​တင္ တာဝန္႐ွိ​ေနျပီ၊​ ပိတ္မိ​ေနျပီ။” ဒါအျပင္ ျမန္မာျပည္က လူ့​အခြင့္​အ​ေရး​ခ်ိုး​ေဖာက္မႈ​ေတြဟာ အာဆီယံ​ေဒသရဲ့​ ဖြံ့​ျဖိုး​ေရး​နဲ့​ လံုျခံု​ေရး​အက်ိုး​စီး​ပြား​နဲ့​လည္း​ ပတ္သက္​ေနတယ္လို့​ ​ေဒၚခင္ဥမၼာက ​ေျပာပါတယ္။ “သူတို့​ဟာ လက္​ေတြ့​ သူတို့​နိုင္ငံ​ေတြမွာ လာျပီး​ေတာ့​ သက္​ေရာက္လာတဲ့​ ျမန္မာနိုင္ငံက မတည္ျငိမ္မႈ​ေတြ​ေကာ၊​ သူတို့​ ​ေဒသတြင္း​မွာ ဖြံ့​ျဖိုး​တိုး​တက္ဖို့​ ၂၀၁၅ မွာ ​ေဒသဖြံ့​ျဖိုး​ေရး​အတြက္ ပစ္မွတ္ထား​ျပီး​ေတာ့​ ၾကိုး​စား​ေနတဲ့​ လုပ္ငန္း​စီမံကိန္း​ေတြ​ေရာ ျမန္မာနိုင္ငံအ​ေျပာင္း​အလဲ မျဖစ္ဘူး​၊​ ျမန္မာနိုင္ငံ အ​ေျခအ​ေနပိုဆိုး​မယ္ဆိုရင္ သူတို့​ရဲ့​ စီမံကိန္း​ေတြက ပိုျပီး​ပ်က္ဖို့​၊​ ပိုျပီး​ဆံုး​႐ွံုး​ဖို့​ပဲ ႐ွိတယ္။ ဒါ​ေၾကာင့္​ က်မတို့​ဘက္ကလည္း​ တိုက္တြန္း​မယ္၊​ သူတို့​ဘက္ကလည္း​ တကယ္ဆံုး​ျဖတ္လာတဲ့​ အ​ေျခအ​ေနမ်ိုး​ အနည္း​ဆံုး​ သူတို့​က အာဆီယံတဖြဲ့​လံုး​၊​ အာဆီယံ​ေဒသဆိုင္ရာ တဖြဲ့​လံုး​ အ​ေနနဲ့​ ဆံုး​ျဖတ္ခ်က္ မက်နိ္ုင္ရင္​ေတာင္ အာဆီယံအဖြဲ့​ဝင္ နိ္ုင္ငံ​ေတြထဲက ဒီမိုက​ေရစီ နိုင္ငံ​ေတြျဖစ္တဲ့​ အင္ဒိုနီး​႐ွား​တို့​ ထိ္ုင္း​နိ္ုင္ငံတို့​ေတြက ဒီကိစၥ​ေတြကို မ်က္ကြယ္ျပုလ်စ္လ်ဴ႐ႈမ​ေနတဲ့​ အ​ေနအထား​မ်ိုး​ျဖစ္​ေအာင္ က်မတို့​ဘက္က တိုက္တြန္း​မႈ​ေတြ လုပ္သြား​မွာပဲ၊​ သူတို့​ဘက္က ဒီလိုမ်ိုး​အ​ေျခအ​ေနကို မွန္ကန္တဲ့​ တံု့​ျပန္မႈ​ေတြျဖစ္လာ​ေအာင္​ေတာ့​ က်မတို့​က သူတို့​နိုင္ငံရဲ့​ လြွႊတ္​ေတာ္အမတ္​ေတြ​ေကာ ​ေဒသဆိုင္ရာ သူတို့​နိ္ုင္ငံရဲ့​ လူထုအ​ေျချပုအဖြဲ့​အစည္း​ေတြ၊​ လူ့​အခြင့္​အ​ေရး​အဖြဲ့​အစည္း​ေတြနဲ့​ပါ ပူး​ေပါင္း​လုပ္​ေဆာင္သြား​မွာ ျဖစ္ပါတယ္။” ဒီအ​ေတာအတြင္း​မွာ ဦး​သိန္း​စိန္အစိုး​ရသစ္က ၂၀၁၄ ခုနွစ္မွာ အာဆီယံဥကၠ႒တာဝန္ယူဖို့​ အာဆီယံ အဖြဲ့​ကို အဆိုျပုထား​ျပီး​ အာဆီယံ အ​ေထြ​ေထြအတြင္း​ေရး​မႉး​ ဆူရစ္ပစ္ဆူဝမ္က ဒီကိစၥနဲ့​ပတ္သက္လို့​ အာဆီယံ​ေဆြး​ေနြး​ဘက္က နိုင္ငံ​ေတြရဲ့​ အျမင္​ေတြကို ​ေတာင္း​ခံသြား​ဖို့​႐ွိတယ္လို့​ ​ေျပာၾကား​ထား​ပါတယ္။