၁။ ယခုအခါ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အတြက္ တံခါးမ်ား တခ်ပ္ၿပီးတခ်ပ္ ပြင့္လ်က္ရွိသလို အနာဂတ္ ျမန္မာ့ႏိုုင္ငံေရး အလားအလာတို႔သည္လည္း တေန႔တျခား တိုုးပြားလာေနသည္။ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းမႈသည္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ႏိုုင္ငံေရးအကဲခတ္တို႔ ခန္႔မွန္းခဲ့ၾကသည္ထက္ ပို၍ လွ်င္ျမန္စြာ ျဖစ္ေပၚတိုးတက္သြားမည့္သေဘာ ရွိေနသည္။ စင္စစ္ ဒီမိုကေရစီ ကူးေျပာင္းမႈျပဳေနပါသည္ဆိုေသာ အုပ္စိုးသူတို႔အေနျဖင့္ လူထု၏ သေဘာဆႏၵကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔ တာ၀န္ရွိ၏။ သိုု႔မဟုုတ္လွ်င္ ဒီမိုုကေရစီဟုု ဆိုုစရာမလိုုေပ။ သိုု႔ေသာ္ ဖြဲ႔စည္းပံုုျပင္ဆင္ေရးအတြက္ ျပည္သူ ၅ သန္း လက္မွတ္ေရးထိုး တင္ျပသည္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈခဲ့သည္။ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ျပည္သူလူထုတရပ္လံုးနီးပါး ေထာက္ခံ မဲေပးလိုက္သည့္ အခါတြင္ကား အသိအမွတ္မျပဳဘဲ ေန၍မရေတာ့။ ထိုု႔ေၾကာင့္ အသီးသီးေသာ အာဏာလက္ရွိ ပုဂ္ၢိဳလ္မ်ားႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုုၾကည္တိုု႔အၾကား ေတြ႔ဆုံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ကာ အကူးအေျပာင္း ေခ်ာေမြ႔ညင္သာဖိုု႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အာဏာလႊဲေျပာင္းႏိုုင္ဖိုု႔ ညႇိႏႈိင္း ေဆြးေႏြးလာၾကရတာ ျဖစ္သည္။ သည္တြင္ ပထမဆံုုး ေျပာခ်င္သည္က အ႐ႈံးကို သိမွတ္လက္ခံေသာ ပုဂ္ၢိဳလ္တို႔အေနျဖင့္ ဂုဏ္သိကၡာရွိပါသည္ဟူေသာ အခ်က္ျဖစ္သည္။ အစိုးရသစ္သို႔ အာဏာကုိ ေအးခ်မ္းစြာ လႊဲေျပာင္းေပးႏိုင္ျခင္းသည္ မိမိတုိ႔၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုင္ရာ အဆုံးသတ္ေအာင္ပြဲ ျဖစ္မည္ဟု လက္ရွိပုဂ္ၢိဳလ္တို႔က ခံယူျခင္းသည္ လူထုုအဖိုု႔ ႏွစ္သက္ႀကိဳဆိုဖြယ္ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူလူထုစိတ္၌ အာဏာလက္ရွိတိုု႔သည္ ၁၉၉၀ တုန္းကလို ေရြးေကာက္ပြဲရလဒ္ကို မ်က္ကြယ္ျပဳကာ အာဏာကို ဆက္လက္ဆုပ္ကိုင္ထားေလမည္လား စုိးရိမ္ၾကတာ အားလံုးသိၾကသည္။ သိုု႔ေသာ္ ယခုအခါ၌ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ထံမွ ကတိစကား အလီလီ ၾကားရၿပီျဖစ္ရာ စိုးရိမ္မႈတိုု႔ ေျပေလ်ာ့ခဲ့ၾကၿပီ။ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး မင္းေအာင္လႈိင္ႏွင့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တိုု႔ ေတြ႔ဆံုမႈသည္လည္း အဆင္ေျပ ေခ်ာေမြ႔သည္ဟု ျမင္ၾကရသည္ ျဖစ္ရာ ေရွ႕အဖုိ႔ တပ္မေတာ္ႏွင့္ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ေရး ကိစၥရပ္မ်ားသည္လည္း အစပ်ဳိး ေကာင္းမြန္သည္ဟု ျမင္ရသည္။ ထိုု႔ျပင္ အာဏာလက္ရွိအုပ္စုအေပၚ ၾသဇာမည္မွ်ႀကီးမားသလဲ ခ်င့္တြက္ ခန္႔မွန္းရန္ ခက္သည့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေဟာင္းသန္းေရႊသည္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ တဆင့္စကားမ်ားအရ ဦးသန္းေရႊက ေဒၚစုသည္ တိုင္းျပည္၏ အနာဂတ္ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္လာမည္၊ သူမအား မိမိ အစြမ္းကုန္ကူညီမည္ စသျဖင့္ ေျပာဆုိေၾကာင္း ၾကားသိရရာ အျပဳသေဘာေဆာင္သည္၊ အလားအလာေကာင္းသည္ဟု ျမင္ရသည္။ ထိုု႔ေၾကာင့္ ပိတ္ထားေသာတံခါးမ်ား တခုၿပီးတခု ပြင့္လာေနေၾကာင္း အထက္၌ ဆိုုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ၂။ တံခါးေတြပြင့္ၿပီ၊ စကားမေျပာသူတိုု႔ စကားေျပာၾကေတာ့မည္ဆိုလွ်င္ ဘာေတြ ေျပာမည္နည္း။ ဆိုုပါစိုု႔။ ကိတ္မုုန္႔ႀကီးတလုံး ေရွ႕ခ်ကာ “ခင္ဗ်ားက အဲဒါယူ၊ က်ဳပ္က ဒီဟာယူမယ္” “ဘယ္ျဖစ္မလဲ ခင္ဗ်ားက မ်ားေနတယ္။ က်ဳပ္က နည္းေနတယ္၊ ဟိုုဟာထပ္ေပးပါ” “ဟာ ဒါေတာ့ ဘယ္ေပးႏိုင္မလဲ” “အဲဒါမရရင္ က်ဳပ္ကလည္း ဟိုုဟာ မေပးႏိုင္ဘူး” စသျဖင့္ ကိုုယ္အမ်ားဆံုုးရေအာင္၊ သူ အနည္းဆံုးရေအာင္ ေ၀စုခြဲတာမ်ဳိး သက္သက္ေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္။ ေဆြးေႏြးရာ၌ သမၼတ၊ ၀န္ႀကီး၊ ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ စသည့္ ရာထူးေနရာေတြ ညႇိႏႈိင္းရယူျခင္း၊ က႑အသီးသီးအတြက္ လုုပ္ပိုုင္ခြင့္အာဏာ ခြဲေ၀ျခင္းတိုု႔လည္း ပါ၀င္ပါလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ခြဲေ၀ရာ သို႔မဟုတ္ ညႇိႏႈိင္းေဆြးေႏြးရာ၌ တိုင္းျပည္အက်ဳိး ေရွး႐ႈသည့္ ဦးတည္ခ်က္တခုေတာ့ မလြဲမေသြ ပါရွိရမည္ ျဖစ္သည္။ အဲဒါက ဒီမိုကေရစီ ကူးေျပာင္းမႈ တိုးတက္ေရး ျဖစ္သည္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးေဟာင္းသန္းေရႊ၏ ယခင္ နအဖ အစိုးရသည္ ၂၀၀၈ ဖြဲ႔စည္းပံုကို ေရးဆြဲကာ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပ၍ ၂၀၁၁ အစိုးရလက္ထက္သို႔ အာဏာလႊဲေျပာင္းေပးခဲ့ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ကို စမ္းသပ္ေျပာင္းလဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အာဏာသည္ ၂၀၁၁ မတ္လအထိ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ တဦးတည္းလက္တြင္ ရွိေနရာက ၎ေနာက္တြင္ လႊတ္ေတာ္၊ အစုိးရအဖြဲ႔ႏွင့္ တပ္မေတာ္တို႔လက္သို႔ ခြဲေ၀ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ သိုု႔ေသာ္ အဆုိပါ (လက္ရွိ) စနစ္အရ လႊတ္ေတာ္ႏွင့္ အစိုုးရအၾကားသာ အားၿပိဳင္မႈရွိႏိုုင္ၿပီး တပ္မေတာ္၌မူ ၿပိဳင္ဘက္ကင္းသည့္ အၿပီးသတ္ အာဏာရွိေနဆဲ ျဖစ္သည္။ အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းမႈရွိသည့္ အာဏာခြဲေ၀မႈ စနစ္မ်ဳိး မဟုုတ္ေသး။ သည္အေနအထားတြင္ ဒီမုိကေရစီစနစ္ ပီပီျပင္ျပင္ မျဖစ္ေပၚႏိုင္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေဆြးေႏြးသည့္အခါ သည္အခ်က္က မလြဲမေသြ ပါ၀င္လိမ့္မည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ အာဏာရွင္စနစ္ကို အာဏာခြဲေ၀ေသာစနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲရန္ စတင္ခဲ့သည့္ နအဖ အႀကီးအကဲ ဗိုုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊ အေနႏွင့္လည္း အျခားသူ တဦးတေယာက္လက္္၌ အာဏာရွင္စနစ္ ျပန္လည္ရွင္သန္လာမည္ကို လိုလားမည္ မဟုတ္ေပ။ ထိုု႔ေၾကာင့္ ယခုု ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားတြင္ ညႇိႏႈိင္းၾက၊ အေပးအယူျပဳၾကသည့္အခါ တဘက္က ဒီမိုကေရစီ ကူးေျပာင္းမႈ အေႏွာင့္အေႏွးမရွိ ျဖစ္ေပၚေရးအတြက္ အေလးထား ေျပာဆိုသကဲ့သို႔ တဘက္ကလည္း ေျပာင္းေတာ့ေျပာင္းမည္ သို႔ေသာ္ ေနာင္ေရးႏွင့္ အတိတ္က အေရးမ်ားအတြက္ စိတ္မေအးႏိုင္ေသာေၾကာင့္ သိမ္ေမြ႔ညင္သာစြာ (ျဖည္းေႏွးစြာ) ကူးေျပာင္းရန္ ေတာင္းဆိုုကာ၊ အဲသည္ ႏွစ္ဘက္ရပ္တည္ခ်က္မ်ားေပၚ အေျခခံလ်က္ လတ္တေလာတြင္ ဘာေတြ ဘယ္ေလာက္ ေျပာင္းလဲမည္၊ ဘယ္အခ်ိန္ေလာက္ သိုု႔မဟုုတ္ ဘယ္အေနအထားမ်ဳိးေလာက္ အေရာက္မွာ ဘယ္ေလာက္ ဘယ္လိုု၊ စသျဖင့္ အတိုုင္းအတာေတြ သတ္မွတ္ကာ အေပးအယူ အေလွ်ာ့အတင္းမ်ား ျပဳၾကရလိမ့္မည္ဟုု ျမင္သည္။ ၃။ သည္သေဘာအရႏွင့္ ယခုကာလ ေျပာဆို ၾကားသိေနရသည္မ်ားအရမူ လာမည့္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရႏွင့္ ျပည္နယ္၊ တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရမ်ား ဖြဲ႔စည္းၾကသည့္အခါ အန္အယ္လ္ဒီပါတီမွ ပုဂ္ၢိဳလ္ေတြ အမ်ားစု ပါ၀င္သလို တပ္မေတာ္ အရာရွိႀကီးမ်ား၊ လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႔မွ အခ်ဳိ႕ပုဂ္ၢိဳလ္မ်ားအျပင္ လူမ်ဳိးစု တိုင္းရင္းသား အဖြဲ႔အစည္းတုိ႔က ေရြးခ်ယ္သူမ်ားပါ ပါ၀င္လာၾကလိမ့္မည္ဟု ယူဆစရာ ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္ လတ္တေလာ အမ်ားေက်နပ္ေအာင္ ရာထူးေနရာမ်ား ခြဲတမ္းခ်ေပးလိုုက္႐ုုံျဖင့္ ေအာင္ျမင္ေသာ အစိုးရတရပ္ ျဖစ္ေျမာက္ႏိုင္မည္ မဟုတ္သကဲ့သုိ႔ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဘက္တြင္လည္း အမ်ားလိုလားသေလာက္ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေထာက္အကူ ျပဳႏိုင္ဖို႔ မေသခ်ာေပ။ အစုိးရသစ္တြင္ စုေပါင္းပါ၀င္ၾကမည့္ ဇာတိမူလ မတူေသာ ပုဂ္ၢိဳလ္မ်ားအေနျဖင့္ တိုင္းျပည္၌ ဒီမိုကေရစီကူးေျပာင္းမႈ တုိးတက္ျဖစ္ေပၚေရး၊ အကူးအေျပာင္းကာလ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္းေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းမႈႏွင့္အတူ တိုင္းျပည္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုုးတက္ေစမည့္ အေျခခံ အေနအထားမ်ား ဖန္တီးေပးႏိုင္ေရးတို႔အတြက္ တူညီေသာ စိတ္ေစတနာတို႔ျဖင့္ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ၾကမည္ဆိုမွသာ အစုိးရအေနျဖင့္ ေအာင္ျမင္မႈ ရရွိႏိုင္သကဲ့သို႔ တိုင္းျပည္သည္လည္း ဖက္ဒရယ္ဒီမိုကရက္တစ္ ျပည္ေထာင္စုအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိရန္ ပိုု၍ နီးစပ္ ေသခ်ာလာမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဖျမင့္ (ျပည္သူ႔အေရးဂ်ာနယ္၊ အတြဲ - ၂၊ အမွတ္ - ၆၃၊ ေဖျမင့္ေဆာင္းပါးကို ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ေဖာ္ျပသည္)