ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ေတးဂီတေလာကမွာ ရွမ္းသီခ်င္း၊ ျမန္မာသီခ်င္းေတြနဲ႔  ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္  ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားခဲ့သူ ေတးသံရွင္ စိုင္းဆိုင္ေမာ၀္ဟာ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္းရွိ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူေတြကို ေထာက္ပံ့ကူညီဖို႔အတြက္ နယ္လွည့္ေဖ်ာ္ေျဖေရးေတြ လုပ္ေနပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာလ ၄ ရက္ေန႔က ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း ေက်ာက္မဲခ႐ုိင္ နမၼတူၿမိဳ႕နယ္ မန္စံေက်းရြာကို ေရာက္လာစဥ္ ဒီဗြီဘီက တယ္လီဖုန္းနဲ႔ ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ စိုင္းဆိုင္ေမာ၀္ နဲ႔ အဖြဲ႔သားေတြ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူေတြအတြက္ အလွဴေငြ လိုက္ေကာက္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။  ဒီအစီအစဥ္ျဖစ္လာရတဲ့အေၾကာင္းကို ေျပာျပပါလား။ “ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္တို႔ရွမ္းျပည္မွာ တိိုက္ပြဲေတြျဖစ္ေနၿပီး ျပည္သူေတြ ေထာင္ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ စစ္ေျပးေရွာင္ဘ၀ ေရာက္ေနရတာကို က်ေနာ့္အေနနဲ႔ စိတ္မခ်မ္းေျမ့ႏိုင္ပါဘူး။ သူတို႔ကို ကိုယ္တတ္ႏိုင္တဲ့ဘက္က ကူညီတဲ့အေနနဲ႔ ခုလို နယ္လွည့္ေျဖေဖ်ာ္ၿပီး ရန္ပံုေငြ၊ အလွဴေငြေတြ လိုက္ေကာက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ေရာ က်ေနာ့္တီး၀ိုင္းအဖြဲ႔၀င္ေတြပါ စုစုေပါင္း ၉ ေယာက္လံုး ကိုယ္ပိုင္အလုပ္ေတြ ရပ္နားၿပီး နယ္လွည့္ အလွဴေငြေကာက္ေနတာပါ။ ဒီႏွစ္  ရွမ္းႏွစ္သစ္ကူးပြဲစတဲ့  ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲေတြမွာလည္း သီခ်င္းသြားမဆိုေတာ့ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္။ စစ္ေဘးေရွာင္ျပည္သူေတြရွိေနတဲ့ ရွမ္းျပည္မွာေပါ့။ က်ေနာ့္ေဆြမ်ိဳး သားခ်င္းေတြ၊ က်ေနာ္တို႔တိုင္းရင္းသားေတြ  မ်က္ရည္က်ေနတဲ့အခ်ိန္၊ ငိုေနတဲ့ၾကတဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ေနာ္က ပြဲစင္ျမင့္ေပၚမွာ မေပ်ာ္ရႊင္ႏိုင္ပါဘူး၊  ေပ်ာ္ရႊင္ကခုန္ဖို႔လည္း မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး။” ဘယ္ေန႔ကစၿပီးေတာ့ လုပ္တာလဲ၊ ဘယ္ေဒသေတြ သြားခဲ့ၿပီးပါၿပီလဲ။ “ၿပီးခဲ့တဲ့ ႏို၀င္ဘာ ၂၃ ရက္ေန႔က စတင္ခဲ့တာပါ။  တ႐ုတ္နယ္စပ္ မိုင္းေမာ၀္း (ေရႊလီၿမိဳ႕) က ပန္ပုန္ဆိုတဲ့ရြာကိုေရာ၊ မိုင္းဖန္ ဆိုတဲ့ ရြာကိုပါ သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။” ဘာျဖစ္လို႔ အဲဒီေနရာကို အရင္ေရြးၿပီးသြားခဲ့တာပါလဲ။ “ပန္ပုန္ေဒသမွာ က်ေနာ္တို႔ ေရွးေဟာင္းရွမ္းဧကရာဇ္မင္း စ၀္ေဆခန္ဖရဲ႕ နန္းေတာ္ေဟာင္းရွိတယ္၊ စ၀္ေဆခန္ဖဟာ ျပည္သူျပည္သားေတြေပၚ ေမတၱာႀကီးမားခဲ့တဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြေဘးကင္းဖို႔ အဲဒီမွာ သြားေရာက္ ဆုေတာင္းရင္း အလွဴေငြေကာက္ျခင္း စတင္ခဲ့တာပါ။ ၿပီးေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္က နမၼတူကိုလာဖို႔ ဖိတ္ေခၚလိုက္တာနဲ႔ နမၼတူကို အရင္သြားတယ္။ ၿပီးေတာ့မွ နမၼတူအနီးပတ္၀န္းက်င္ ေက်းူရြာေတြကို ေရာက္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေန႔ညက မန္စံရြာမွာ အလွဴေငြေကာက္ခံခဲ့တယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းနဲ႔ ပေလာင္တိုင္းရင္းသားေတြ စုၿပီးေနထိုင္တဲ့ ပန္လုန္ဆိုတဲ့ ရြာေလးကို ေရာက္ေနပါတယ္ခင္ဗ်။” ပရိသတ္ရဲ႕ အားေပးမႈအေျခအေန ဘယ္လိုရွိပါသလဲ။ “ပရိသတ္ေတြလည္း ေစတနာနဲ႔ အားတက္သေရာလွဴၾကတယ္။ ရွမ္းစာေပယဥ္ေက်းမႈအဖြဲ႔က လူငယ္ေမာင္မယ္ေတြလည္း ၀ိုင္းကူၾကတယ္။ မေန႔ည တညတည္းတင္ က်ပ္ ၁၁ သိန္း နဲ႔ ၄ ေသာင္းရခဲ့ပါတယ္။ ေရႊလီဘက္မွာေတ့ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံထဲမွာမို႔ အခုလို ပရိသတ္မ်ားမ်ားနဲ႔ ထင္ထင္ရွားရွား ရန္ပံုေငြမရွာခဲ့ရပါဘူး။” ေနာက္ထပ္ေကာ ဘယ္ေနရာေတြ သြားဖို႔ရွိေသးလဲ။ “သိႏၷီ၊ လား႐ႈိး၊ မူဆယ္၊ နမ့္ခမ္းေတြဘက္ သြားပါမယ္။ ေနာက္ေတာ့လည္း ဖိတ္ေခၚတဲ့သူရွိရင္ ရွိသလိုေပါ့ေလ၊ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေနရာအႏွံ႔သြားခ်င္ပါတယ္။” ရလာတဲ့ ရန္ပံုေငြေတြကို ဘယ္လိုလွဴမွာလဲ။ “က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တိုင္ မိုင္း႐ွဴးကို သြားပါမယ္။ ေငြကိုေတာ့ မိုင္း႐ွဴးလူမႈကူညီေရးအဖြ႔ဲကို အပ္မယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ ဘာလိုအပ္တယ္ဆိုတာ သူတို႔အသိဆံုးမို႔ပါ။” ဒုကၡသည္ေတြရွိရာကို ေရာက္ခဲ့ၿပီလား။ “မေရာက္ေသးပါဘူး၊ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔မီဒီယာေတြ သတင္းေတြကေန ေတြ႔ေနရပါတယ္။ ရန္ပံုေငြရွာၿပီးမွ ေထာက္ပံ့ကူညီမႈနဲ႔အတူသြားမွာပါ။” အခုလို ျပည္သူေတြ စစ္ေဘးေရွာင္ေနရတာေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘာမ်ားေျပာလိုပါသလဲ။ “မိဘ ျပည္သူေတြ၊ ကေလးေတြ တအားဒုကၡေရာက္ေနၾကပါၿပီ၊ သူတို႔ရဲ႕ မ်က္ႏွာကို ေထာက္ထားၿပီး အတၱေတြ၊ မာနေတြ ေလွ်ာ့ၾကပါေတာ့၊ တဖြဲ႔နဲ႔တဖြဲ႔ တိုက္ၾကခိုက္ၾက ပစ္ခတ္ၾကတာေတြ  ရပ္ၾကပါေတာ့၊  တိုက္ပြဲေတြကို ျပည္ဖံုးကားခ်လိုက္ၾကပါေတာ့လို႔ ေမတၱာရပ္ခံခ်င္ပါတယ္။  အဖြဲ႔အစည္းေတြၾကားမွာလည္း တဖြဲ႔နဲ႔တဖြဲ႔ နားလည္သေဘာေပါက္ၿပီး ျပႆ     နာေတြ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းေျဖရွင္းႏိုင္ပါေစ၊ တိုင္းရင္းသားအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္သင့္ျမတ္ၾကပါေစ၊ ျပည္သူေတြလည္း ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနထိုင္ႏိုင္ၾကပါေစလို႔  ဆႏၵျပဳပါတယ္။” Photo:  Sai Yan Phay, Sai Mork, twn sai twn