အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ ျပ႒ာန္းႏိုင္ေတာ့ သပိတ္ေတြ ေလ်ာ့က်သြားႏိုင္တယ္ - ဦးေအာင္လင္း
အေးနိုင်
·
August 31, 2015
အစိုးရက အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ က်ပ္ ၃,၆၀၀ သတ္မွတ္ေၾကာင္း ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔က ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။ ဒီႏႈန္းထားဟာ ေနရာေဒသနဲ႔ လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစား မခြဲဘဲ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔ကစလို႔ ခံစားခြင့္ရၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။
၂ ႏွစ္ေက်ာ္ၾကာ အခ်ိန္ယူႀကိဳးပမ္းခဲ့ၿပီးေနာက္ သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့ ဒီႏႈန္းထားဟာ လုပ္သား ၁၅ ဦးေအာက္ လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ မိသားစုတပိုင္တႏိုင္လုပ္ငန္းေတြ အက်ဳံးမ၀င္ဘူးလို႔ ဆိုုပါတယ္။
ဒီသတ္မွတ္ႏႈန္းထားကို မေပးႏိုင္တဲ့အတြက္ စက္တင္ဘာလမွာ စက္႐ုံပိတ္မယ္ဆိုတဲ့ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းေတြထံက တကယ္ပိတ္ေတာ့မယ္ဆိုတဲ့အသံ မထြက္ေတာ့ပဲ ေျပလည္မႈ ရသြားတဲ့သေဘာ ရွိပါတယ္။
ဒီႏႈန္းထားေၾကညာခ်ိန္ဟာ ေဒၚလာေစ်းျမင့္တက္မႈနဲ႔အတူ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္ေနတာေၾကာင့္ အလုပ္သမားေတြအတြက္ သိပ္ထူးျခားမႈမရွိဘူးလို႔ အလုပ္သမားအေရးေဆာင္ရြက္သူ ဦးေအာင္လင္းက ေျပာပါတယ္။
(မွတ္ခ်က္။ ။ အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြမွာ မည္သည့္အလုပ္သမားဆို အနိမ့္ဆုံးအားျဖင့္ ရွစ္နာရီအတြက္ တရက္လုပ္ခကို ဆိုလိုသည္။ အေျခခံလစာမွာမူ သက္ဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းနယ္ပယ္တြင္ တာ၀န္ကဲြျပားမႈအလိုက္ စတင္ေပးအပ္သည့္ လစာကို ဆိုလိုၿပီး ႀကိဳးစားမႈအလိုက္၊ လုပ္သက္ အလိုက္တိုးသြားမည္။ (ဥပမာ စက္႐ုံလုပ္သား၊ အလုပ္ႀကီးၾကပ္သူ၊ မန္ေနဂ်ာ စသျဖင့္။)
ျမန္မာႏိုင္ငံ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ ဦးေအာင္လင္းကို ဆက္သြယ္ ေမးျမန္းထားပါတယ္။
အနိမ့္ဆုံး အခေၾကးေငြႏႈန္းထားကို တရက္ ၃၆၀၀ က်ပ္သတ္မွတ္လိုက္ၿပီဆိုေတာ့ ဒီႏႈန္းထား အေပၚမွာ ေက်နပ္သံ၊ မေက်နပ္သံေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေနာက္ဆက္တြဲအေျခအေန သိပါရေစခင္ဗ်။
“လတ္တေလာကေတာ့ ၃၆၀၀ ကိုလည္းပဲ လုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္က ပထမတုန္းက ကြန္ပလိန္း လုပ္ေနတာေတြ ေလ်ာ့က်သြားတဲ့အတြက္ ၃၆၀၀ အတည္ျဖစ္လာတယ္။ အလုပ္သမားေတြ ဘက္ကလည္းပဲ ဒီ ၃၆၀၀ ကို ႀကိဳဆိုလုိက္တဲ့အလုပ္သမားေတြရွိသလို ဒီ ၃၆၀၀ နဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း လုံေလာက္မႈမရွိဘူးဆိုတဲ့ အသံဗလံေတြလည္း ထြက္လာတာေပါ့ ဆရာရယ္။ က်ေနာ္တို႔အျမင္အရေတာ့ ဒီ ၃၆၀၀ က အနိမ့္ဆုံးေပါ့ေနာ္ လူမႈဘ၀ကုန္က်စရိတ္ကို ကာဗာျဖစ္ႏုိင္တဲ့အေျခအေနမ်ဳိးကုိေတာ့ မေရာက္ေသးပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဒီရက္ပိုင္းထဲမွာပဲ ေဒၚလာေစ်းက ၁၂၇၀ အထိကို ဗဟိုဘဏ္က ျမႇင့္လိုက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြ ၂၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ တက္လာတယ္။ တက္လာေတာ့ အလုပ္သမားေတြက ပိုၿပီးေတာ့ ၀န္ပိတယ္ေပါ့ဆရာရယ္။ ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ေျပာခ်င္တာက ၃၆၀၀ နဂိုက မရေသးဘဲနဲ႔ ၂၀၀ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္နဲ႔ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ အလုပ္သမားေတြ အတြက္ကေတာ့ ဥပေဒအရ ကာဗာျဖစ္သြားၿပီဆရာရဲ႕ ၃၆၀၀ သတ္မွတ္လိုက္ေတာ့ေလ။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ေပးကားေပး၏ မရဆိုတဲ့အေျခအေနမ်ဳိး ေရာက္သြားတာေပါ့ေနာ္။ အဲသလိုမ်ဳိးျဖစ္တယ္။
အရင္တုန္းက တေဒၚလာကို က်ပ္ ၁ ေထာင္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္တုန္းက အလုပ္သမားေတြ ေတာင္းဆိုတာက ေျခာက္ေထာင္၊ ခုႏွစ္ေထာင္ ရဖို႔။ အခု တေဒၚလာ ၁၂၇၀ က်ပ္ထိေအာင္ ေဒၚလာေစ်းေပါက္တယ္ဆိုေတာ့ အလုပ္ရွင္ေတြဘက္က ေက်နပ္ေနပုံရတယ္ေနာ္။
“ဟုတ္တယ္၊ ဟုတ္တယ္ဆိုတာက ပထမပိုင္းမွာက က်ေနာ္တို႔ ၂၅၀၀ ထိပဲေပးႏိုင္မယ္။ ၃၆၀၀ ဆုိရင္ စက္႐ုံပိတ္မယ္ဆိုတဲ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြေလ။ အခုဒီရက္ပိုင္းမွာေတာ့ ၃၆၀၀ ကို အသံတိတ္သြားၾကတယ္ေပါ့။ ေဒၚလာေစ်း ျမင့္တက္လာတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ သူတို႔ လုပ္သာကိုင္သာရွိတယ္ဆိုတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ေရာက္သြားလို႔ ဒီအသံ ၿငိမ္သြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါဆိုရင္ ဒီဟာကို ေဒၚလာေစ်းျပန္မက်သြားေအာင္ ဒီထုတ္ကုန္သြင္းကုန္ အေနအထားတခုမွာ ဆက္ၿပီး ထိန္းညိႇထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္က အသာစီးရသြားတယ္လို႔ ေျပာလို႔ရမယ္။ အလုပ္သမားေတြအတြက္ကေတာ့ နစ္နာတယ္လို႔ ေျပာရမွာပဲ ဒီအေျခအေနအရ ဒါ တခ်က္ရွိမယ္။ ဒီဘက္ကအပိုင္းက ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးအဆင့္အထိ ၃၆၀၀ ကို ထပ္ေဆာင္းေပးဖို႔ရန္ အခ်က္ေတြေပါ့ေနာ္။ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး စရိတ္ေပါ့။ ေနာက္တခုက လုပ္ငန္းခြင္မပ်က္ ပညာသင္ၾကားေရးတို႔၊ တတိယအခ်က္ကေတာ့ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုးေၾကးေပါ့ေနာ္ ဧၿပီဘတ္ဂ်က္လတိုင္းမွာ။ စတုတၳအခ်က္ကေတာ့ ေနထိုင္မႈနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာစနစ္ ေတြ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးဖို႔ ေပါ့ေနာ္။ ဒါေတြက ျပည္ေထာင္စုအစိုးရ သေဘာတူညီခ်က္နဲ႔ ထြက္လာတဲ့အခါမွာ အဲဒါေတြ ျပဳတ္က်န္ခဲ့တယ္ဗ်ာ။ စိတ္မေကာင္းစရာပါ။ တကယ္လို႔မ်ား ဒီ ၃၆၀၀ အေပၚမွာ ဒီလိုမ်ဳိးထပ္ေဆာင္းပံ့ပိုးမႈေတြအားေကာင္းတယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အလုပ္သမားက ၃၆၀၀ ကို ဘယ္ျငင္းပါ့မလဲ။ အဲဒါမ်ဳိးေပါ့။ တခ်ဳိ႔ေတြက်ေတာ့လည္း အဲလိုမ်ဳိးေတြရွိတယ္။ ေနာက္တခ်က္က ၃၆၀၀ အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြဥပေဒမွာ ၃၆၀၀ ခံစားခြင့္မရွိတဲ့ အလုပ္သမား ၂ ပိုင္းရွိတယ္ဆရာ။ အလုပ္သင္လုပ္သားေပါ့။ အလုပ္သင္လုပ္သားက အလုပ္သင္လုပ္သား ၃ လ ကာလမွာ သူူက ၅၀ ရာခုိင္ႏႈန္းပဲရမယ္ဆရာ (၁၈၀၀ က်ပ္)။ ေနာက္ အိပ္စတန္းရွင္း ေနာက္ထပ္ ၃ လက အစမ္းခန္႔၀န္ထမ္းေပါ့။ အစမ္းခန္႔၀န္ထမ္းဆို သူက ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္း (၂၇၀၀ က်ပ္)။ ဆိုေတာ့ သူတို႔က ၃၆၀၀ မရႏိုင္ေသးတဲ့ အလုပ္သမားေပါ့။ အဲဒီမွာ အလုပ္ရွင္က ၃၆၀၀ ေပးရေတာ့မယ္။ ပါမစ္နစ္ (အျမဲတမ္း) ခန္႔ရေတာ့မယ္ဆိုတဲ့အခါမွာ သူ႔အရည္အေသြးကို မႀကိဳက္ရင္ ျဖဳတ္ပစ္မယ္ေလ။ ျဖဳတ္ပစ္ရင္ သူက ဒီေလ်ာ္ေၾကးဥပေဒကို ျပင္ဆင္လိုက္္တဲ့အခါမွာ ေျခာက္လကေန ၁ ႏွစ္အတြင္းဆိုရင္ ႏွစ္ပတ္၊ ၁၅ ရက္စာပဲ ေလ်ာ္ေၾကးေပးရမွာ၊ အဲဒီေတာ့ ေပါ့ေပါ့ပါးပါးေလးပဲ ၁၅ ရက္စာ ေလ်ာ္ေၾကးေပးၿပီးေတာ့ သူ႔ကို ရွင္းထုတ္ပစ္လိုက္လို႔ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္သင္လုပ္သားဘ၀မွာ သံသရာ လည္လာႏိုင္တဲ့ အလားအလာမ်ဳိးလည္း ျမင္ရတယ္။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္သမားကိုေတာ့ အားကုန္အလုပ္လုပ္ေအာင္ေတာ့ ဒါက တြန္းအားေပးတဲ့ အေနအထားလို႔ျမင္တယ္ေပ့ါ ဒီႏွစ္ခ်က္ကေလ။ ”
အလုပ္သမားေတြအတြက္ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ ေနေရးထိုင္ေရး၊ စားေရးေသာက္ေရး၊ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိေရးေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ ဘာေတြ ခံစားခြင့္ရွိမလဲ။
“စိုးရိမ္မႈေတြရွိတယ္ဆရာ၊ စိုးရိမ္မႈေတြရွိတယ္ဆိုတာ မူလ ၃၆၀၀ လစာမသတ္မွတ္ခင္မွာ လစာေပးတဲ့အခါမွာ တိုင္ေထာင္တယ္ေခၚတာေပါ့။ လိုင္းေတြအမ်ဳိးမ်ဳိးခြဲၿပီးေတာ့ ေပးထားတဲ့ စနစ္ေပါ့။ အဲဒီစနစ္မွာ ၃၆၀၀ ကို အေျခခံလစာသတ္မွတ္ေပးရမယ္ဆိုရင္ ဒီတိုင္ေတြကို ျဖဳတ္ပစ္မွာေလ။ ျဖဳတ္ပစ္မယ္ဆို သယ္ယူပို႔ေဆာင္စရိတ္တို႔ တျခားေပးထားတဲ့တိုင္ေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားျပဳတ္သြားႏိုင္တယ္။ ျပဳတ္သြားလို႔ရွိရင္ အလုပ္သမားဘက္က ၀န္ပိမွာဆရာ။ ၀န္ပိမယ္ဆိုတာ က်ေနာ္တို႔ဒီမွာ မထသ ကေနၿပီးေတာ့ ယာဥ္စီးခေတြကို ျမွင့္ေတာ့မွာေလဆရာ၊ ျမွင့္ေတာ့မယ္ဆိုတာက မိုင္အလိုက္ကို သတ္မွတ္မယ္ဆိုရင္ မူလရွိၿပီးသား ကားခထက္ ႏွစ္ဆေလာက္တက္သြားႏိုင္တယ္။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္သြား၊ အလုပ္ျပန္ ဥပမာ-တဆင့္တည္း သြားရတဲ့အလုပ္သမားဆိုရင္ အသြား ၂၀၀၊ အျပန္ ၂၀၀၊ ကားခ ၄၀၀ ကုန္မယ္။ ႏွစ္ဆင့္သြားရတဲ့ အလုပ္သမားဆိုရင္ ကားခ ၈၀၀ သုံးေနရတဲ့ အလုပ္သမားေပါ့ေနာ္။ လက္ရွိအခ်ိန္မွာကို သူ ဒီေလာက္အထိ ကားခအကုန္ခံၿပီးသြားနရတယ္ဆရာေရ။ တကယ္လို႔မ်ား ကားခေတြ ျပင္ဆင္ေျပာင္းလဲလိုက္ၿပီဆိုရင္ ႏွစ္ဆေလာက္တက္တယ္ဆိုရင္ သူ တေန႔ကို ၁ ေထာင္နဲ႔အထက္ ခရီးစရိတ္ျပန္သုံးရမယ္ဆိုရင္ ၃၆၀၀ ရသည္ပဲထား။ ရတဲ့လစာရဲ႕ သုံးပုံတပုံေလာက္က ကားခနဲ႔တင္ ျပန္ကုန္သြားႏိုင္တဲ့ျပသနာေလဆရာ။ အဲဒါကတခ်က္။ ေနာက္တခ်က္က အိုဗာတိုင္ (အခ်ိန္ပို) မခိုင္းေတာ့မယ့္ျပႆ နာ ဆရာ။ ၃၆၀၀ (အလုပ္ခ်ိန္ရွစ္နာရီ) ဆိုေတာ့ နာရီေၾကး ၄၅၀ ဆရာရယ္။ နာရီေၾကး ၄၅၀ ဆိုေတာ့ အိုဗာတိုင္ဆို တနာရီ ၉၀၀။ အဲဒီေတာ့ အိုဗာတိုင္ ၂ နာရီခိုင္းမယ္ဆိုရင္ အိုဗာတိုင္ေၾကး ၁၈၀၀ ေပးၿပီး လုပ္ငန္းရွင္ေတြက မခိုင္းခ်င္ၾကဘူး။ အဲေတာ့ သူတို႔ မေပးႏုိင္ၾကဘူးေပါ့ေနာ္။ အဲဒီေတာ့ အလုပ္သမားေတြက အိုဗာတိုင္ကေန အပို၀င္ေငြရႏိုင္မယ့္လမ္းလည္းပဲ ေနာက္ဆုတ္သြားႏိုင္တယ္။ ဘာေၾကာင့္က်ေနာ္ေျပာရလဲဆိုရင္ အခု လုပ္ငန္းရွင္ေတြက အသံျမည္လာၿပီ။ သူတို႔ကုိ အိုဗာတိုင္ေၾကးကို ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔အညီ တစ္ဆခြဲ ျပင္ဆင္သတ္မွတ္ေပးဖို႔ေပါ့ေနာ္ အလုပ္ရွင္ေတြ ေတာင္းဆိုလာၿပီ။ ေတာင္းဆုိလာေတာ့ ဒီဟာက ဥပေဒျပင္ရမယ္။ အရင္ ၅၁ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းမွာကို လက္ရွိ တရား၀င္ေနတာက ၂ ဆပဲဆရာ အိုဗာတိုင္ေၾကးကေလ။ အဲဒါကို ျပင္ေပးရမယ္ဆိုလို႔ရွိရင္ အဲဒီအိုဗာတိုင္ေၾကး ျပင္ဆင္ေပးရမယ္ဆိုတဲ့အသံအေပၚမွာလည္းပဲ အလုပ္သမားေတြ လက္ခံႏုိင္ျခင္းမရွိပါဘူး။ သူတို႔က ၂ ဆပဲ လိုခ်င္တယ္ေပ့ါေနာ္။ အလုပ္သမားေတြဘက္က ကြန္ပလိန္းကလည္းပဲ ‘ဟာ - ခင္ဗ်ားတို႔ေပးထားတဲ့လစာက ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းနဲ႔မွမညီဘဲ၊ က်ေနာ္တို႔ အိုဗာတိုင္ေၾကး ၁ ဆခဲြ ေလ်ာ့မေပးႏိုင္ဘူး’ ဆုိတာမ်ဳိးေတြေပါ့ေနာ္ ဒီမွာ အျပန္အလွန္ကြန္ပလိန္းေတြ ဒီရက္ထဲမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး တက္လာၾကပါတယ္။
အလုပ္သမားေတြအတြက္ လူမႈဖူလုံေရးဌာနဘက္က ေျမေနရာေတြ အကြက္ရိုက္ၿပီးေတာ့ တိုက္တန္းလ်ားေတြ စီစဥ္မႈရွိတယ္မဟုတ္လား။
“ရွိတယ္ဆရာ၊ အဲဒါကေတာ့ ေကာင္းပါတယ္။ ေကာင္းတယ္ဆိုတာ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာစနစ္ေပါ့ေနာ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ စီမံကိန္းေတြစဖို႔ အလားအလာအမ်ားႀကီးေကာင္းသြားပါၿပီ။ ေဆြးေႏြးလည္း ေဆြးေႏြးေနၿပီ။ အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႔လည္း ရွိေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ကာလအကန္႔အသတ္တခုထိ က်ေနာ္တို႔ သြားရလိမ့္ဦးမယ္။ ဒီမွာ လူမႈဖူလုံေရး ဒုတိယ၀န္ႀကီး ေဒၚ၀င္းေမာ္ထြန္းေပါ့ေနာ္။ ဒါ သူ အနားယူသြားၿပီေပါ့ေနာ္၊ သူမနားခင္မွာ က်ေနာ္ ေဆြးေႏြးၾကည့္ေတာ့ အရမ္းေကာင္းတဲ့ အစီအမံေတြပါ။ ဥပမာ- အႏွစ္ ၂၀ တို႔၊ အႏွစ္ ၃၀ တို႔ေပါ့။ ဒီလိုစီမံကိန္းေတြနဲ႔ သူတို႔သြားမယ္။ သြားၿပီးေတာ့ ၀န္ထမ္းကို အိမ္အငွားတင္ ထားမယ္ေပါ့ေနာ္။ တင္ထားၿပီးေတာ့ အိမ္ငွားခဟာ၊ သူက ေျမတန္ဖိုးမသတ္မွတ္ဘူးဆရာ ဒါေတြ ေဆာက္ျဖစ္ခဲ့ရင္ေလ။ အေဆာက္အဦဖိုးပဲ သတ္မွတ္မယ္ဆိုတဲ့အတြက္ စရိတ္စက နည္းမယ္၊ ေျမကိုေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္က က်ခံမယ္ဆိုတဲ့သေဘာေပါ့ေနာ္ဆရာ။ ဒီအေဆာက္အဦ တန္ဖိုးရဲ႕ တ၀က္ အိမ္လခ သြင္းၿပီးရင္ သူက က်န္တဲ့တ၀က္ကို ထပ္သြင္းႏိုင္တဲ့အေျခအေနရွိရင္ ၀န္ထမ္းအိမ္ပိုင္ၿပီဆိုတဲ့ အဆင့္မ်ဳိးအထိကို သူတို႔ စီမံကိန္း ေရးဆြဲငွားတာရွိပါတယ္။ ေကာင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ဒီဟာက ႐ုတ္တရက္ အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႔ မလြယ္ဘူးေလ။ ကာလအကန္႔အသတ္တခုထိ သြားရဦးမယ္ဆိုေတာ့ ဒီၾကားထဲမွာ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ အခက္အခဲကေတာ့ ေတာ္ေတာ္မြန္းက်ပ္ဦးမယ္လို႔ပဲ တြက္လို႔ရပါတယ္။
အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ ၃၆၀၀ က်ပ္ကို ေဒၚလာနဲ႔တြက္ခ်က္ၿပီး သတ္မွတ္ရင္ မေကာင္းဘူးလား။ အလုပ္သမားနဲ႔ အလုပ္ရွင္ အသာ၊ အနာ နည္းၾကေအာင္လို႔ေလ။
”ဒီလိုဆရာေရ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ေတာ့ ဒီဟာက ေဒၚလာေစ်းေၾကာင့္ ျဖစ္သြားတာမ်ဳိးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ အနိမ့္ဆုံးအခေၾကးေငြ သတ္မွတ္ေရးကို ၂ ႏွစ္ေလာက္ ေဆာင္ရြက္တဲ့အခါမွာ အနည္းဆုံအခေၾကးေငြမသတ္မွတ္ခင္ ေျခာက္လေလာက္အလိုမွာ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးဦးေအးျမင့္နဲ႔ က်ေနာ္တို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဘယ္လုိ အၾကမ္းဖ်ဥ္းသတ္မွတ္မလဲေပါ့ေနာ္။ အမ်ဳိးသားေကာ္မတီရဲ႕ေဆြးေႏြးမႈက သပ္သပ္ေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ရဲ႕အၾကံျပဳခ်က္ေတြ ၀န္ႀကီးနားေထာင္ပါတယ္။ နားေထာင္တဲ့အခါမွာ နာရီေၾကးကို စေဆြးေႏြးေတာ့ နာရီေၾကးကို က်ေနာ္ ၅၀၀ အထိ ဆြဲတင္ခဲ့တယ္ဆရာ။ အလုပ္ခ်ိန္ ၈ နာရီဆိုေတာ့ ၄၀၀၀ ေပါ့။ ေနာက္ဆုံး နာရီေၾကး ၄၅၀ မွာ တန္႔သြားတယ္ေပါ့။ အမ်ဳိးသားေကာ္မတီကလည္း က်ေနာ္တို႔ ခန္႔မွန္းတဲ့အတိုင္းပဲ ၃၆၀၀ ထြက္လာတယ္ေပါ့ေနာ္။ နာရီေၾကး ၄၅၀ မွာ ရပ္တန္႔သြားတယ္။ ဆုိေတာ့ အဲဒီကာလမတိုင္ခင္မွာ ေဒၚလာက ၁၂၆၀ မေရာက္ေသးဘူးဆရာ။ အဲဒီမတိုင္ခင္ ၂ လ ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္ ၃ လ နီးပါး၀န္းက်င္မွာ။ တေဒၚလာ ၁၀၃၀ ေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ၃၆၀၀ ျဖစ္တာ။ အမ်ဳိးသားေကာ္မတီရဲ႕ အဆိုျပဳခ်က္ႏႈန္းထား အတည္ျဖစ္သြားတာ။ ျဖစ္ၿပီးမွ ေဒၚလာေစ်းက ျမင့္တက္သြားတဲ့အတြက္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြ လက္ခေမာင္းခပ္တာေပါ့။ ပထမ မေပးႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားကေန ေပးႏိုင္ၿပီအေနထားေရာက္တယ္။ အလုပ္သမားကေတာ့ ဂြမ္းတာေပါ့ဆရာရယ္ အရပ္စကား ေျပာရရင္။ ”
ကနဦးပိုင္းက အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ ၃၆၀၀ ဆိုရင္ စက္႐ုံပိတ္မယ္လို႔ဆိုတဲ့ ကိုရီးယားတို႔၊ တ႐ုတ္တို႔ စက္႐ုံလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ထြက္မယ့္အေနအထားရွိလား။ သူတို႔ အေျခအေနကေရာ။
“တကယ္တမ္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ အေရးယူမႈအရမ္းအားနည္းလို႔ ျဖစ္ရတဲ့ျပႆ နာပါ။ ဒီမွာ ထိုင္၀မ္တ႐ုတ္ေတြ၊ အစရွိသျဖင့္ေပါ့ ကိုရီးယားေတြ လာရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံေတာ့ အမ္အိုင္စီ (ျမန္မာႏိုင္ငံ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေကာ္မရွင္) မွာ သူတို႔တင္ထားတဲ့ ပရိုပိုဆယ္ (အဆုိျပဳမႈ) ေတြက ၉၅ (ေဒၚလာ) တို႔၊ ၁၀၀ (ေဒၚလာ) တို႔နဲ႔ ပရိုပိုဆယ္တင္ထားတာဆရာ။ အလုပ္သမားေတြ လစာေပးပါမယ္ဆိုၿပီး။ တကယ္တမ္းခိုင္းေတာ့ အေျခခံလစာက တေသာင္းခြဲတို႔ ႏွစ္ေသာင္းတို႔နဲ႔ လည္ပင္းညွစ္ၿပီးခိုင္းခဲ့တာ ႏွစ္ကိုေပါက္ေရာဆရာ။ တခ်ဳိ႔စက္႐ုံေတြ ၄၊ ၅၊ ၆ ႏွစ္ရွိသြားၿပီ။ ဒါကို အမ္အိုင္စီမွာ သူတို႔တင္ထားခဲ့တဲ့ ပရိုပိုဆယ္နဲ႔ တကယ္ေပးေနတာေတြနဲ႔ ကြဲလြဲၿပီးေတာ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာရရင္ က်ေနာ္တို႔ဒီမွာ အလုပ္သမားေတြကို ဂုတ္ေသြးစုပ္ၿပီး ထင္သလို လုပ္ခဲ့တဲ့ကိစၥကို ျပည္ေထာင္စုအစိုးရက လစ္လ်ဴ႐ႈခဲ့တာဆရာ။ အဲဒီေတာ့ ဒါႀကီး လစ္လ်ဴ႐ႈခဲ့ၿပီးေတာ့ ၃၆၀၀ သတ္မွတ္ေတာ့မယ္ဆိုမွ မေပးႏိုင္ပါဘူးဆိုၿပီး ျပႆ နာေတြ ရွာၾကေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ေျပာင္ဘဲေျပာေတာ့တာ။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ဒါေၾကာင့္ ဒီလိုျဖစ္ခဲ့တဲ့ကိစၥေတြ ဘာေၾကာင့္ အေရးမယူသလဲဆုိတဲ့ဟာကို က်ေနာ္တို႔ အသံထုတ္လိုက္ေတာ့မွ ၃၆၀၀ ကို အလုပ္ရွင္ေတြ လက္ခံသြားတဲ့အေျခအေနေရာက္သြားတာ။
လာမယ့္ရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာ အသံဗလံ ၾကားရမယ့္အေျခအေနေတြမ်ား ၾကားမိသလား။
“မွန္တယ္ ဆရာ မွန္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဒီမွာ အလုပ္ရပ္စဲခံရမယ့္ ကေလးေတြ ရွိတယ္ဆရာ။ ဥပမာ-အထည္ခ်ဳပ္႐ုံေတြဆိုရင္ စီ အုပ္စုေတြကို သူတို႔ ရွင္းထုတ္ပစ္လိုက္ လိမ့္မယ္ဆရာရယ္။ ၃၆၀၀ ကုိ သူတို႔ Productivity (ကုန္ထုတ္စြမ္းအား) မေပးႏိုင္ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ အလုပ္ရပ္စဲခံရမယ့္ျပႆ နာေတြ ရွိတယ္။ အခုေတာင္ လိႈင္သာယာစက္မႈဇုန္ ၂ က စက္႐ုံက အလုပ္သမား ၁၂၀ ေလာက္ အလုပ္ရပ္စဲလိုက္ၿပီ။ အဲဒါကို ဘယ္လို အေရးယူ ကိုင္တြယ္မလဲဆိုတာ ေစာင့္ၾကည့္ေနပါတယ္။ ”
အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြက ရွစ္နာရီ တရက္လုပ္အားခ ၃၆၀၀ က်ပ္ ဆိုေတာ့ ကၽြမ္းက်င္အဆင့္ (၁)၊ (၂) တို႔ စသျဖင့္တို႔ဆုိရင္ေတာ့ ဒီထက္ပိုမ်ားမ်ား မ်ားသြားမွာေပါ့ေနာ္။ ဟုတ္တယ္ မဟုတ္လား။
“နဂို ၃၆၀၀ ထက္ ေက်ာ္ၿပီးသားလူေတြကေတာ့ သူတို႔ရၿပီးသားလစာကို ျပန္ေလွ်ာ့လို႔ မရေတာ့ဘူး။ အခုေမးခြန္း အရမ္းေကာင္းတယ္။ ကၽြမ္းက်င္လုပ္သားေတြကလည္းပဲ ေအာက္က ၂၅၀၀ ရတဲ့သူ ၃၆၀၀ ရမယ္ဆရာရယ္။ ရမယ္ဆိုေတာ့ နဂို ၃၅၀၀ အစရွိသျဖင့္ေပါ့ ၄၀၀၀၊ ၅၀၀၀ ရေနတဲ့လူေတြကလည္း လစာတက္ခ်င္ၿပီေပါ့ သူတို႔ကၽြမ္းက်င္ေၾကး။ ေအာက္ကလူ တက္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ မတက္ဘူးဆိုလို႔ရွိရင္ အခုမွ အလုပ္၀င္၊ လုပ္သက္ ၂ ႏွစ္ေလာက္လူနဲ႔ လုပ္သက္ ၁၀ ႏွစ္ေလာက္လူနဲ႔ လစာအတူတူပဲဆိုရင္ သူတို႔လည္း မခံႏိုင္ၾကဘူးေလ။ တေန႔က ေတာင္ဒဂုံကအလုပ္သမားေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြးေတာ့ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ ေပါက္ကဲြသံစဥ္ေတြ ထြက္လာတယ္။ ေတာ္ေတာ္ေလးေတာ့ dispute (အျငင္းပြားမႈ) ေတြျဖစ္လာမယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။”
အနိမ့္ဆုံးအခေၾကးေငြကေတာ့ ၃၆၀၀ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီ။ ဒီသတ္မွတ္ခ်က္ရဲ႕ လားရာက ဘယ္ကိုသြားေနလဲ။ ေကာင္းကြက္၊ အားနည္းခ်က္ေတြ ျခံဳငုံေျပာျပပါ။
“ေကာင္းကြက္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္ ေဆးလိပ္ခုံမ်ား အနည္းဆုံးအခေၾကးေငြ ဥပေဒရွိတယ္ဆရာရယ္။ အဲဒီတုန္းကေတာ့ ေဆးလိပ္ခုံေတြအတြက္ပဲ ေပးခဲ့တာေလ။ တႏိုင္ငံလုံး လုပ္ငန္းမပါဘူး။ အခုဟာ တႏိုင္ငံလုံး လုပ္ငန္းအမ်ဳိးအစားမခြဲျခားဘဲ အားလုံးကုိ သတ္မွတ္လိုက္တဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ ႀကိဳဆိုတယ္။ ဒါ ေကာင္းတယ္။ အေျခခံတခု ရသြားၿပီေပါ့။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ေငြေၾကးမတည္ၿငိမ္မႈအေပၚမွာ အလုပ္သမားေတြ ခံစားခြင့္မရတဲ့ အခ်က္ကေတာ့ ကာလ၊ ေဒသအေပၚမွာ မူတည္ၿပီး အလုပ္သမားေတြ ခံစားခြင့္မရတာ။ ဥပေဒပါ အခြင့္အေရးကို အျပည့္အ၀ခံစားခြင့္မရတာ ဒီႏွစ္ခ်က္ရွိမယ္။ ေနာက္ တတိယအခ်က္ကေတာ့ အရင္တုန္းက လုပ္ခလစာတိုးေပးဖို႔ေတာင္းဆိုတဲ့ သပိတ္တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္မို႔လို႔၊ ၂ ႏွစ္နီးပါး ၂၀၁၃၊ ၂၀၁၄။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားလည္း အေရးယူခံရ၊ ဖမ္းခံရတာရွိတယ္။ အဲဒီအႏၱရာယ္က က်ေနာ္တို႔ ေရွာင္သြားႏိုင္ၿပီ။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဥပေဒအရ အေျခခံအခြင့္အေရးရတဲ့ အတြက္ ေစ့စပ္ညိႇႏိႈင္းမႈလုပ္လို႔ရတဲ့ လမ္းေၾကာင္းေပၚေရာက္သြားတယ္ေပါ့ ဆရာရယ္။ အဲဒီအေနအထားေရာက္သြားတယ္၊ သပိတ္ေတြေတာ့ ေလ်ာ့က်သြားႏိုင္တယ္။”
