စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ ေျဖေလ်ာ့ေပးတာလား၊ တင္းက်ပ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လာတာလား
DVB
·
June 17, 2011
သတင္းနဲ့ စာေပေလာကသားေတြ အားလံုး ေမ်ွာ္လင့္ေနၾကတဲ့ ပထမအဆင့္ စာေပလြတ္လပ္ခြင့္ေပးမႈၾကီးကေတာ့ ေပၚထြက္လာပါျပီ။ ဒါနဲ့ပတ္သက္လို့ ျပီးခဲ့တဲ့ ဇြန္လ (၈) ရက္ေန့က ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းနဲ့ အေထြေထြ ထုတ္ေဝသူေတြကို စာေပစိစစ္ေရးက ေခၚယူ႐ွင္းလင္းခဲ့ပါတယ္။ ႐ွင္းလင္းျပီးေနာက္တေန့မွာေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးက အသစ္ခ်မွတ္ထားတဲ့ စည္းကမ္းေတြ၊ အေရးယူမယ့္ ပံုစံေတြကိုပါ ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္း သတင္းနဲ့ စာေပေလာကသားေတြရဲ့ စိုးရိမ္မႈဟာ ပိုျပီး ၾကီးမားလာပါတယ္။ ဒီလိုနဲ့ပဲ ဇြန္လ ၁၃ ရက္ေန့က ျပုလုပ္ခဲ့တဲ့ စာေပနဲ့ စာနယ္ဇင္း အဖြဲ့ ေတြ့ဆံုပြဲမွာ ျပန္ၾကားေရးဝန္ၾကီး ဦးေက်ာ္ဆန္းက ခုလို စာေပစိစစ္ေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒ ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးတာဟာ စာနယ္ဇင္း အသိုင္းအဝိုင္းအတြက္ တင္းတပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာ မဟုတ္ပဲ ေျဖေလ်ာ့တာသာ ျဖစ္ေၾကာင္း တုန့္ျပန္ေျပာဆိုသြားခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို ေျပာလိုက္တဲ့အတြက္ လက္႐ွိ ေျပာင္းလဲက်င့္သံုးမယ့္ စာေပစိစစ္ေရးမူဟာ ဘယ္လိုမ်ား ျဖစ္မလဲဆိုတာ ဦးေက်ာ္ဆန္းေျပာတဲ့ စကားထဲမွာ ဝန္ခံခဲ့ျပီးသလို ျဖစ္သြားေစခဲ့ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ခု အေျပာင္းအလဲ ဆိုတာကို သတင္းနဲ့ စာေပအသိုင္းအဝိုင္းက ပိုျပီး တင္းက်ပ္ခ်ဳပ္ခ်ယ္တာလို့ ျမင္ေနၾကတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခုတပတ္ အဲဒီ စာေပစိစစ္ေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒအေၾကာင္း ေဆြးေနြးတင္ျပသြားပါ့မယ္။
လက္႐ွိ ေျပာင္းလဲလိုက္တဲ့ စာေပစိစစ္ေရးဆိုင္ရာ မူဝါဒအရ ဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းေတြနဲ့ အေထြေထြ ထုတ္ေဝသူေတြကို အုပ္စု (၂) စုခြဲလိုက္ပါတယ္။ ပထမ အုပ္စု (၁) မွာ အနုပညာ သုတ ရသ၊ ကေလး၊ က်န္းမာေရး၊ နည္းပညာ၊ အားကစား (၅) မ်ိုးပါဝင္ျပီး အုပ္စု (၂) မွာေတာ့ သတင္းဂ်ာနယ္နဲ့ က်န္တဲ့ အမ်ိုးအစားေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ မူသစ္အရ အုပ္စု (၁) မွာပါတဲ့ အားကစား အပါအဝင္ အနုပညာဆိုင္ရာ ဂ်ာနယ္နဲ့ မဂၢဇင္းေတြကို အရင္လို စာေပစိစစ္ေရးကို တင္ျပစရာ မလိုဘဲ ထုတ္ျပန္ထားတဲ့ စည္းကမ္းေတြနဲ့အညီ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ထုတ္ေဝခြင့္ရေတာ့မယ္လို့ ဆိုပါတယ္။ က်န္တာေတြကေတာ့ အရင္အတိုင္း အစစ္ေဆးခံၾကရဦးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ အုပ္စု (၁) မွာ ပါသူေတြက လြတ္လပ္ခြင့္ရလာျပီး အုပ္စု (၂) မွာ ပါသူေတြကေတာ့ အရင္အတိုင္းပဲလို့ ထင္ေကာင္းထင္ၾကပါလိမ့္မယ္၊ တကယ့္တကယ္ လက္ေတြ့မွာေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ခဲ့ပါဘူး။
ဒီလို မဟုတ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြအနက္ ပထမတခ်က္ကေတာ့ စာေပစိစစ္ေရးက အသစ္ထုတ္ျပန္လိုက္တဲ့ စာေပစိစစ္ေရးမူ (၁၂) ခ်က္နဲ့ အေသးစိတ္ရမယ့္ အခ်က္ (၁၆) ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ့္တကယ္ ေလ့လာၾကည့္ရင္ ဒီအခ်က္ေတြဟာ လိုက္နာဖို့ ခက္ခဲသလို အျပည့္အဝ လိုက္နာခဲ့ရင္ ဘယ္လို သတင္း ေဆာင္းပါးမ်ိုးကိုမွ ေရးလို့ မရနိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေျဖကို ရပါတယ္။ စာေပစိစစ္ေရးမူ (၁၂) ခ်က္ထဲမွာ ၾကီးမားတဲ့အခ်က္ေတြပါသလို အခ်က္နံပါတ္ (၁၁)မွာေတာ့ ျပည္သူတဦးခ်င္း၏ ကိုယ္ပိုင္လြတ္လပ္ခြင့္နွင့္ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေရးသား ေဖာ္ျပျခင္းမျပုရ၊ ဆိုျပီး ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒီအခ်က္ဟာ အမ်ားၾကီး က်ယ္ျပန့္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္ေၾကာင့္ နိုင္ငံေခါင္းေဆာင္ေတြ ဝန္ၾကီးေတြ အစိုးရ အရာ႐ွိေတြ မေတာ္မတရား လုပ္တာေတြကို ေဖာ္ထုတ္ေရးသားရ ခက္သြားေစပါတယ္။ ဒါတင္မက ျပည္သူေတြ သိခ်င္ေနတဲ့ လုပ္ငန္း႐ွင္ သူေဌးၾကီးေတြ၊ အနုပညာအသိုင္းအဝိုင္းက နာမည္ၾကီးသူမ်ားရဲ့ အေၾကာင္းေတြကိုလည္း ေရးသားရ ခက္သြားေစပါတယ္။
အေသးစိတ္ အေျခခံရမည့္ အခ်က္ (၁၆) ခ်က္ထဲမွာ ပါတာေတြက လိုက္နာဖို့ ပိုျပီး ခက္ခဲပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ နိုင္ငံေရးေခါင္းစဥ္ေအာက္က အခ်က္ နံပါတ္ (၄)မွာ အဂတိလိုက္စားမႈ၊ တရားမဝင္ မူးယစ္ေဆးဝါး ထုတ္လုပ္ေရာင္းဝယ္မႈ၊ အဓမၼ လုပ္အားေပး ေစခိုင္းမႈ၊ လူကုန္ကူးမႈ ကေလးစစ္သား စေသာအေၾကာင္းအရာတို့နွင့္ ပတ္သက္ျပီး သတင္းအရင္းအျမစ္ မခိုင္မာဘဲ ေရးသားေဖာ္ျပျခင္း မျပုရလို့ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အလားတူ စီးပြားေရး ေခါင္းစဥ္ေအာက္က နံပါတ္ (၂) မွာဆိုရင္ သတင္းအရင္းအျမစ္ မခိုင္မာေသာ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ား သတင္း ေဆာင္းပါးနွင့္ ဓာတ္ပံုမ်ားအား ေဖာ္ျပျခင္းမျပုရလို့ ပါပါတယ္။ ဒါတင္မက အေထြေထြ ေခါင္းစဥ္ေအာက္က အခ်က္ နံပါတ္ (၁) မွာ ဌာနဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းမ်ား၊ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းမ်ား၏ အားနည္းခ်က္မ်ားအား ေထာက္ျပေဝဖန္ရာတြင္ အခ်ိန္ ေနရာ၊ အဖြဲ့အစည္းအမည္ စသျဖင့္ သတင္းအရင္းအျမစ္နွင့္ အေထာက္အထား ခိုင္လံုစြာ ေရးသားေဖာ္ျပရမည္ ဆိုျပီး ထည့္သြင္းထားပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အစိုးရဌာနဆိုင္ရာေတြေရာ ပုဂၢလိက လုပ္ငန္းေတြကိုပါ ျပည္သူေတြ သိသင့္သိထိုက္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ထုတ္ျပန္ေပးဖို့ ဥပေဒျပ႒ာန္းထားတာ၊ ညြွႊန္ၾကားထားတာ မ႐ွိပါဘူး။ ဒါတင္မက သတင္းဌာနေတြက သတင္းအခ်က္အလက္ေတြကို ေမးလာရင္ ျပန္ျပီး ေျဖၾကားေပးဖို့ တာဝန္႐ွိတယ္လို့လည္း ျပ႒ာန္းထားတာ မ႐ွိပါဘူး။ ဒီလို အေျခအေနေအာက္မွာ သတင္းရင္းျမစ္ တိက်ခိုင္လံုမွ ေရးဖို့ ဆိုတာ ဘာကိုမွမေရးနဲ့လို့ ညြွႊန္ၾကားလိုက္တာနဲ့ အတူတူပါပဲ။ ဒါတင္မက သတင္းေရးတဲ့အခါ အခ်ိန္ ေနရာ၊ အဖြဲ့အစည္းအမည္ စသျဖင့္ တိတိက်က် ေရးခိုင္းတယ္ ဆိုတာဟာလည္း သတင္းေရးတာနဲ့ မတူဘဲ တိုင္စာေရးခိုင္းသလို ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ သတင္းရင္းျမစ္ေတြကို ကာကြယ္ရမယ္ ဆိုတဲ့ သတင္းစာလုပ္ငန္း က်င့္ဝတ္ေတြနဲ့လည္း ေသြဖည္သလို ျဖစ္ေစပါတယ္။
ဒီထက္ဆိုးတဲ့ အဆိုးဆံုး ကိစၥကေတာ့ သတင္းနဲ့ စာေပသမားေတြအတြက္ စာေပစိစစ္ေရး ၾကီးၾကပ္မႈ ဗဟိုအဖြဲ့ ဆိုတဲ့ ေနာက္ထပ္ တရားရံုးတခုကို တရားဝင္ ထူေထာင္လိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ နဂိုက ဒီအဖြဲ့ဟာ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းေတြနဲ့ စာေပထုတ္ေဝသူေတြကို မထုတ္ခင္ လာျပီးတင္ျပ၊ သူတို့က စိစစ္မယ္၊ သူတို့က လိုအပ္မယ္ ထင္တာေတြကို ျဖုတ္ခိုင္းတာ၊ ပယ္ခိုင္းတာ၊ ဆိုင္းငံ့ခိုင္းတာ စသျဖင့္ ညြွႊန္ၾကားမယ္၊ တကယ္လို့ အဲဒီ ညြွႊန္ၾကားခ်က္ေတြကို မလိုက္နာဘူး မထည့္ခိုင္းတာ ထည့္တယ္၊ မ်က္နွာဖံုးမွာ မတင္ခိုင္းတာ တင္တယ္ စသျဖင့္ လုပ္လာတာမ်ိုးဆိုရင္ေတာ့ ေခၚယူသတိေပးတာ၊ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းတာ၊ ဂ်ာနယ္ မဂၢဇင္းကို တပတ္နားခိုင္းတာ၊ နွစ္ပတ္နားခိုင္းတာ စသျဖင့္ အဆင့္ဆင့္ အေရးယူပိုင္ခြင့္႐ွိတဲ့ အဖြဲ့အစည္းျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို့က ျဖုတ္ပယ္ခိုင္းတာေတြ ျဖုတ္ပယ္ျပီးေနာက္ ထုတ္ေဝတဲ့ စာအေရးအသားေတြနဲ့ ပတ္သက္ျပီး ျပသနာတစံုတခုေပၚရင္ တရားဝင္ ဝင္ေရာက္ဆံုးျဖတ္ေပးပိုင္ခြင့္ေတာ့ မ႐ွိခဲ့ပါဘူး။ ကာယကံ႐ွင္ေတြကို အလြတ္သေဘာ ေခၚယူညွိနွိုင္းေပးတာေလာက္ပဲ ႐ွိခဲ့ျပီး တရားရံုးေတြကေန တဆင့္သာ ေျဖ႐ွင္းၾကရပါတယ္။ ခု မူဝါဒ အသစ္မွာေတာ့ ဒီလို မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ဂ်ာနယ္တေစာင္ မဂၢဇင္း တေစာင္ဟာ စာေပစိစစ္ေရးရဲ့ ခ်မွတ္ထားတဲ့ စီမံခန့္ခြဲမႈဆိုင္ရာ စည္းကမ္းခ်က္ေတြကို လိုက္နာသည္ထားဦး အေရးအသားနဲ့ ပတ္သက္လို့ ပုဂၢိုလ္တစံုတဦးက တိုင္ၾကားလာရင္ ျဖစ္ေစ၊ ကုမၸဏီတခု အစိုးရဌာန တခုက အေၾကာင္းၾကားလာရင္ျဖစ္ေစ၊ သက္ဆိုင္ရာ သတင္းေရးသားသူကို ေခၚယူ၊ ခံုရံုးဖြဲ့ စစ္ေဆးခြင့္႐ွိတယ္လို့ မူဝါဒအသစ္ ညြွႊန္ၾကားခ်က္အမွတ္ ၄၇ မွာ အတိအလင္း ျပ႒ာန္းလာပါတယ္။
ဒီလို စစ္ေဆးမႈကို အဆင့္(၃) ဆင့္ခြဲျပီး ျပုလုပ္မယ္ ဆိုေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ အဆံုးအျဖတ္ေပးမွာကေတာ့ ၾကီးၾကပ္မႈ ဗဟိုအဖြဲ့ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအဖြဲ့ရဲ့ စစ္ေဆးစီရင္ပိုင္ခြင့္ အျမင့္ဆံုးအာဏာကေတာ့ က်ပ္ေငြ သိန္း (၅ဝ) အထိ ဒါဏ္ေငြခ်မွတ္နိုင္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီေတာ့ လက္႐ွိ စာေပစိစစ္ေရး မူဝါဒအသစ္ကို သံုးသပ္ရရင္ အားကစား ဂ်ာနယ္ေတြအပါအဝင္ အမ်ိုးအစား (၅)မ်ိုး ကို စိစစ္ေရးတင္စရာ မလိုပဲ ထုတ္ေဝခြင့္ျပုတာကလြဲရင္ က်န္အခ်က္အလက္ေတြကေတာ့ ပိုျပီး တင္းက်ပ္လာတာေတြ့ျမင္နိုင္ပါတယ္။ ထင္႐ွားတဲ့ ဥပမာေတြကေတာ့ တကယ္သတင္းေရးေနတဲ့ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြ အပါအဝင္ ဂ်ာနယ္အမ်ားစုၾကီးဟာ နဂိုကအတိုင္း စိစစ္မႈအဆင့္ဆင့္ ခံယူခိုင္းတာ၊ လိုက္နာဖို့ ခက္ခဲလွတဲ့ စည္းကမ္းခ်က္ (၂၈) ခ်က္ ထုတ္ျပန္လာတာ၊ အဆိုးဆံုးကေတာ့ အရင္က မ႐ွိခဲ့ဖူးတဲ့ စာေပစိစစ္ေရး ဗဟိုၾကီးၾကပ္မႈအဖြဲ့ တရားရံုးဆိုတာေပၚေပါက္လာျပီး က်ပ္သိန္း ၅ဝ အထိ စီရင္ပိုင္ခြင့္ရယူျပီး ဆံုးျဖတ္မယ္ ဆိုတာေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုနည္းအားျဖင့္ ဦးေက်ာ္ဆန္းနဲ့ စာေပစိစစ္ေရးအဖြဲ့ဟာ သူတို့ လူစုေတြရဲ့ ဩဇာကိုၾကီးသထက္ ၾကီးေအာင္ ဖန္တီးရင္း သတင္းနဲ့ စာေပေလာကမွာ ဆက္လက္ တင္းက်ပ္ ဖိနွိပ္မႈေတြ ျပုလုပ္ေနဆဲ ျဖစ္ပါေၾကာင္း တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။