တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိရွယ္ယာေစ်းႏွဳန္းေတြ ထိုးက်တဲ့အတြက္ နယ္စပ္ကေန တင္ပို႔တဲ့ ျမန္မာဆန္ကုန္သည္ေတြ က်ပ္ဘီလီယံခ်ီတဲ့ ဆန္အေႂကြးေတြ မရရွိဘဲ နစ္နာေနၾကတယ္လို႔   ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္ ဒု-ဥကၠ႒ ေဒါက္တာ စိုးထြန္းက ေျပာပါတယ္။ ဒီလိုသာ ဆက္လက္ျဖစ္ေနရင္ လာမယ့္ ၂ လ အၾကာ ဆန္စပါးရာသီမွာ ဆန္ေစ်းႏႈန္း က်ဆင္းမႈေၾကာင့္ လယ္သမားေတြ ထိခိုက္မွာျဖစ္ၿပီး ဒီ အေျခအေနကို အစိုးရက ၀င္ေရာက္ ကူညီဖို႔လိုတယ္လို႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဆန္စပါး ျပည္ပတင္ပို႔မႈ ေလးပုံသုံးပုံခန္႔ဟာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေစ်းကြက္ကို ပို႔ေဆာင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဘက္က တရား၀င္ပို႔ေပမယ့္ တ႐ုတ္ျပည္ဘက္က တရား၀င္တင္သြင္းခြင့္ မေပးေသးတာေၾကာင့္ နယ္စပ္မွာ နားလည္မႈနဲ႔ တင္ပို႔ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဒါက္တာစိုးထြန္းကို ဒီဗြီဘီက ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွာ အစုရွယ္ယာေစ်းေတြ ထိုးက်ေနေတာ့၊ ျမန္မာ့ဆန္ကလည္း တ႐ုတ္ျပည္ကို အဓိက အားထားေနတာဆိုေတာ့ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မွႈရွိလဲ။ “အခုကေတာ့ ဒီအရွိန္နဲ႔ ရွယ္ယာေငြတန္ဖိုး က်တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔ အေႂကြးေရာင္းထားတဲ့လူေတြေပါ့ေနာ္၊ အေႂကြးေရာင္းထားတဲ့လူေတြအတြက္ အေႂကြးဆုံးတဲ့ပုံစံမ်ဳိးေတာ့ ရွိေနတာေပါ့ေနာ္။ ေငြျပန္မရတဲ့ပုံစံ ရွိေနတယ္။ ဆန္မွမဟုတ္ပါဘူး လယ္ယာထြက္ကုန္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းထားတဲ့သူေတြေပါ့ေနာ္။ ခန္႔မွန္းေျခဆိုရင္ေတာ့ ဘီလီယံနဲ႔ခ်ီၿပီး ရွိတာေပါ့။ က်ပ္ဘီလီယံနဲ႔ခ်ီၿပီးေတာ့ ရစရာရွိတယ္။” ဆန္က အေႂကြးေတြဆိုေတာ့ ဆန္က ဆက္ပို႔ေနတုန္းပဲလား။ တ႐ုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္ မူဆယ္နယ္စပ္မွာ ဆန္ေတြ ပုံေနလား။ “ေလာေလာဆယ္ ဒီဘက္ကေတာ့ ဆက္မသြားဘူး (နယ္စပ္ကို)။ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ဆန္တခ်ဳိ႔ကိုေတာ့ သူက လက္ငင္း၀ယ္တဲ့ သူေတြကိုေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ ေရာင္းေပးေနတာေပါ့။ လုံး၀ႀကီးေတာ့ ပိတ္တာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ သို႔ေသာ္လည္း အေရွ႕က အေႂကြးမဆပ္တဲ့ ျပႆ     နာပဲ ရွိေနတယ္။ ေနာက္ဟာေတြေတာ့ တခ်ဳိ႕ လက္ငင္းေစ်းေလ်ာ့ၿပီး ၀ယ္ေနတာေတာ့ရွိတယ္။ အေရာင္းအ၀ယ္လည္း နည္းနည္းျပန္တက္လာၿပီလို႔ေတာ့ ေျပာပါတယ္။” ေနာက္ႏွစ္လေလာက္ဆို ဆန္စပါးေပၚရာသီဆိုေတာ့ အဲဒီအတြက္ ဘာေတြျပင္ဆင္ေနၾကလဲ။ “မွန္တယ္၊ မွန္တယ္ အဲဒီအခ်ိန္မွာသာ ခုလို ဆက္ၿပီးေတာ့ အေရာင္းအ၀ယ္ေအးမယ္၊ အိပ္စ္ပို႔တ္ (ျပည္ပတင္ပို႔မႈ) မပို႔ႏိုင္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဆန္ေစ်းႏႈန္း၊ စပါးေစ်းႏႈန္း က်တာမ်ဳိးေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္။ လယ္သမားေတြ ထိခိုက္တဲ့ အေနအထား ရွိလာႏိုင္တယ္။” ဒီအေျခအေနေပၚမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးအဖြဲ႔ခ်ဳပ္က ဘာေတြျပင္ဆင္မႈရွိလဲ၊ ဘာေတြ အႀကံျပဳႏုိင္မလဲ။ “က်ေနာ္တို႔ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ကေတာ့ အဲလိုပဲ စပါးေစ်း၊ ကမၻာမွာ ဆန္ေစ်း ၃၀ ရာခိုင္ႏႈန္းက်ေတာ့ စပါးေစ်း တင္းတရာ ၂ သိန္းခြဲျဖစ္တုန္းက က်ေနာ္တို႔ ပိုက္ဆံစုၿပီး အရန္ဆန္ဆိုၿပီး ၀ယ္ေပးဖူးတာရွိတယ္။ ၂၀၁၂-၁၃ ေပါ့ေနာ္။ ၂၀၁၄ မွာေတာ့ ဆန္စပါးေစ်း ေကာင္းလာတဲ့အတြက္ မ၀ယ္ေတာ့ဘူးေပါ့ေနာ္။ ၂၀၁၄ မွာလည္း ေတာင္သူလယ္သမား အက်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ျမႇင့္တင္ေရးဥပေဒ ေပၚလာတယ္။ ဒီဥပေဒအရ ဦးေဆာင္အဖြဲ႔ဆုိၿပီးေတာ့မွ ဒုတိယသမၼတ ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့မွ ဖြဲ႔တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔လို႔၊ ဒီအဖြဲ႔က အလုပ္ဆက္လုပ္ရင္ေတာ့ ေတာင္သူလယ္သမားေတြဆီက စပါး၀ယ္ေပးတဲ့ အစီအစဥ္ေတာ့ လုပ္ရမယ္။ ဒါေလးလုပ္ေအာင္ တိုက္တြန္းသြားဖို႔ပဲ ရွိပါတယ္။” ေက်ာက္မ်က္ေစ်းကြက္ကေရာ အသြားအလာ ပုံမွန္ရွိလား၊ တုံ႔ဆိုင္းေနလား။ “က်ေနာ္တို႔ျမင္တာက အားလုံးေတာ့ ထိခုိက္ႏိုင္တာေပါ့။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕စီးပြားေရးက က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔က ဗမာျပည္က တ႐ုတ္ျပည္ကို တည္မီတာဆိုေတာ့ က႑အသီးသီးကို ထိခုိက္ႏိုင္တယ္။” ျမန္မာျပည္က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက အမ်ားဆုံးဆိုေတာ့ ဘယ္လုိသက္ေရာက္ႏိုင္လဲ။ “အဲဒီေကာင္ကိုလည္း ထိလာႏိုင္တာပဲ။ တရား၀င္ေရာ၊ တရားမ၀င္ေရာ တ႐ုတ္ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈက ဗမာျပည္မွာ မ်ားေနတာ။ မ်ားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ က်သြားႏိုင္တယ္။ တခ်ဳိ႔လုပ္ငန္းေတြက ေနာက္ျပန္ဆုတ္သြားႏိုင္တာေပါ့။ ဒါကလည္း ဘာပဲေျပာေျပာ က်ေနာ္တို႔တိုင္းျပည္ရဲ႕ စီးပြားေရးကို ထိခုိက္ႏိုင္တာပဲ။”