တုိင္းႏွင့္ျပည္နယ္ ၄ ခုတြင္ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး အသစ္ကူးစက္ခံရႏႈန္း ျမင့္မားေနဆဲ
DVB
·
December 9, 2018
အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး အသစ္ကူးစက္ခံရတာဟာ ရန္ကုန္တိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း) တို႔မွာ တျခားေဒသေတြထက္ ပိုျမင့္မားေနၿပီး ဦးစားေပးအုပ္စုေတြအတြင္း ကူးစက္ခံရႏႈန္း ျမင့္ေနဆဲျဖစ္တယ္လို႔ က်န္းမာေရးနဲ႔ အားကစားဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
ျပည္သူ႔က်န္းမာေရးဦးစီးဌာနရဲ႕ အမ်ိဳးသားခုခံ က်/ကာလသားေရာဂါ တိုက္ဖ်က္ေရးစီမံခ်က္ ႏွစ္ပတ္လည္လုပ္ငန္း ဆန္းစစ္ေဆြးေႏြးပြဲမွာ ေျပာၾကားခဲ့တာပါ။
၂၀၁၇ ခုႏွစ္အတြက္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တာေတြကို ျပန္ဆန္းစစ္တာျဖစ္ၿပီး ဒီပြဲကို ဒီဇင္ဘာ ၇ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္မွာ လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ေဒါက္တာျမင့္ေထြးက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီေရာဂါပိုး အသစ္ ကူးစက္ခံရတာ (HIV new infections) ဟာ ၂၀၀၀ ျပည့္ႏွစ္မွာ ၂၈,၀၀၀ ေလာက္ရွိခဲ့ရာက ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ ၁၁,၀၀၀ ေက်ာ္အထိ က်ဆင္းလာခဲ့တာ ေတြ႔ရေပမယ့္ AIDS Epidemic Model- AEM (တြက္ခ်က္မႈပံုစံ) နဲ႔ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈအရ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ကူးစက္ခံေနရသူ ဦးေရ ၂၂၇,၀၀၀ ေလာက္ရွိေနၿပီး ေရာဂါျဖစ္ပြားမႈႏႈန္း (HIV prevalence) ဟာ သုည ဒသမ ၅၇ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ရွိေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ မူးယစ္ေဆးအေၾကာထဲထိုးသြင္းသူေတြ၊ အမ်ိဳးသမီးလိင္လုပ္သားေတြနဲ႔ အမ်ိဳးသားခ်င္း ခ်စ္ခင္စုံမက္သူေတြ၊ အက်ဥ္းက်ေနသူေတြ၊ ေရႊ႕ေျပာင္းလုပ္သားေတြအပါအဝင္ အပါအဝင္ ဦးစားေပးအုပ္စုေတြအတြင္း အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ကူးစက္ဖို႔ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့ အျပဳအမူေတြလုပ္လို႔ အဲဒီအုပ္စုေတြမွာ ကူးစက္ခံရတာ ျမင့္မားေနဆဲပဲလို႔ ေျပာပါတယ္။
အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး အသစ္ကူးစက္ခံရတာဟာ ရန္ကုန္တိုင္း၊ စစ္ကိုင္းတိုင္း၊ ကခ်င္ျပည္နယ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ (ေျမာက္ပိုင္း) တို႔မွာ တျခားေဒသေတြထက္ ပိုမိုျမင့္မားေနတာကို သိရွိရတယ္လို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ လူနာေတြအတြက္ ကာကြယ္ေရးနဲ႔ ကုသေရးလုပ္ငန္းေတြကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၇ ႏွစ္တာကာလအတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက ဘ႑ာေငြတိုးျမႇင့္ေထာက္ပံ့ေပးတာနဲ႔ ကမာၻ႔ရန္ပုံေငြ အဖြဲ႔၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူမႈေရးအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အကူအညီေတြေၾကာင့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးကူးစက္ခံရသူ ၂ သိန္းေက်ာ္ထဲက လူနာ ၄ ေသာင္းေလာက္ကိုပဲ ေအအာရ္တီေဆးနဲ႔ ကုသမႈေပးႏိုင္ခဲ့ရာက ၂၀၁၇ ခုႏွစ္တြင္ လူနာေပါင္း ၁၄၆,၀၀၀ ေက်ာ္အထိ ကုေပးႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔လည္း ဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
မူးယစ္ေဆး အေၾကာထဲထိုးသြင္းသူေတြအၾကား အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုး ကူးစက္ခံရတာ ေလွ်ာ့ခ်ေရးအတြက္ တခါသုံးေဆးထိုးအပ္/ေဆးထိုးႁပြန္ေတြ ျဖန္႔ေဝတာနဲ႔ မူးယစ္ေဆးအစားထိုး မက္သာဒုန္းေဆးတိုက္ေကြၽးတဲ့လုပ္ငန္းေတြကိုလည္း ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အကုန္မွာ ၅၁ ခု အထိ တိုးခ်ဲ႔ဖြင့္လွစ္ႏိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
မိခင္က ကေလးကို အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီပိုးကူးစက္တာက ကာကြယ္တဲ့လုပ္ငန္းကို ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ စတင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၇ ခုႏွစ္အကုန္မွာ ၃၁၉ ၿမိဳ႕နယ္အထိ တိုးခ်ဲ႕ႏိုင္သလို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိခင္ေတြမွာ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းဟာ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာ သုည ဒသမ ၆ ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ က်ဆင္းလာတာကို ေတြ႔ရတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
ဒီလိုမ်ိဳး အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ လူနာေတြရဲ႕ ေမွ်ာ္မွန္းသက္တမ္းေတြ ျမင့္လာလို႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာအေနနဲ႔ မကူးစက္တတ္တဲ့ နာတာရွည္ေရာဂါေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တာကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါဟာ က်န္းမာေရးဗဟုသုတနည္းပါးတာေၾကာင့္လည္း ကူးစက္ျဖစ္ပြားတာေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ ဝန္ႀကီးဌာနအေနနဲ႔ က်န္းမာေရးအသိပညာ ျမႇင့္တင္ေရး လုပ္ငန္းေတြကို အရွိန္အဟုန္ျမႇင့္ေနၿပီး အစိုးရမဟုတ္တဲ့ ႏိုင္ငံတကာအဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ လူထုအေျချပဳ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ႕ အခန္းက႑ဟာ အလြန္အေရးႀကီးတယ္လို႔လည္း ဝန္ႀကီးက ေျပာပါတယ္။
ၿပီးေတာ့ တႏိုင္ငံလုံးရဲ႕ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ၊ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါ ျဖစ္ပြားတာနဲ႔ ကာကြယ္ကုသေရး အေျခအေန၊ စာရင္းဇယားအခ်က္အလက္ေတြကို သိရွိေလ့လာဆန္းစစ္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ INGO ေတြအေနနဲ႔ မိမိတို႔ရဲ႕ လုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္တာေတြနဲ႔ စာရင္းဇယားအခ်က္အလက္ေတြ ဝန္ႀကီးဌာနကို မွ်ေဝေပးပို႔ၾကေစလိုတယ္လို႔လည္း ဝန္ႀကီးက ေျပာခဲ့ပါတယ္။