၂၈၉ ႏွစ္သက္တမ္းရွိ ကၽြန္းသစ္ျဖတ္ပိုင္းႀကီးကို အမ်ားျပည္သူေလ့လာႏုိင္ရန္ ျပသမည္
Aung Ko Latt
·
January 12, 2018
ႏွစ္ေပါင္း ၂၈၉ ႏွစ္ သက္တမ္းရွိတဲ့ ကၽြန္းသစ္လံုး ျဖတ္ပိုင္းႀကီးကို အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာႏုိင္ေစဖို႔ လင္းႏို႔ဂူ သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမမွာ ျပသသြားဖို႔ရွိေနပါတယ္။
၂၀၁၇ ေမလ ၂၆ ရက္ေန႔က စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသႀကီး၊ ခ်င္းတြင္းျမစ္အထက္ပိုင္း၊ ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္၊ လႊစင္ကုန္းေက်းရြာအေနာက္ဘက္ ၄ ဖာလံုခန္႔အကြာ ဦးေက်ာ္ေထြးရဲ႕ လယ္ကြင္းအတြင္း ေျမေအာက္အနက္ ၁၁ ေပခန္႔မွာ ရြာသားေတြက အဆိုပါ ကၽြန္းသစ္လံုးႀကီး တူးေဖာ္ေတြ႔ရွိခဲ့တာပါ။
တုိင္းေဒသႀကီး သစ္ေတာဦးစီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးခင္ေမာင္ဝင္းက “ေဒသခံေတြ ေျပာစကားအရ တဆင့္စကား တဆင့္နားနဲ႔ ဂ်ပန္အဆုုတ္ အဂၤလိပ္အဝင္မွာ ေခ်ာင္းကူးတံတားထိုးခိုင္းတာ မလုပ္ႏုိင္လို႔ ဒီသစ္ပံုႀကီး ရွိေနသမၽွ ခိုင္းေနဦးမွာပဲဆိုၿပီး သစ္လံုးေတြကို ေရထဲ လွိမ့္ပစ္ခဲ့တာလို႔ ေျပာၾကတယ္။ အဲဒါကို ရြာသားေတြက တူးတာ ေတြ႔လို႔ ဘုရားထုၿပီး ရြာမွာ ကိုးကြယ္ၾကတာ။ တခါ လႊစင္ကုန္းရြာက လူေတြကလည္း သူတို႔ရြာမွာလည္း ရွိတယ္ဆိုတာ သိလို႔ တူးတာကေန ေတြ႔တာပါ။ ေတြ႔တာက ၂ လံုး။ ၁လံုးက သူတို႔ ဘုရားထု ကိုးကြယ္ခ်င္လို႔ပါဆိုလို႔ ၁ လံုးပဲ သယ္လာခဲ့တယ္။ သစ္အဖ်ားပိုင္းကေတာ့ နည္းနည္းေဆြးေနတယ္။ သစ္တံုးအရင္းဘက္မွာ အဂၤလိပ္ေခတ္က သစ္ထုတ္ေရး အမွတ္အသားေတြ အထင္အရွား ရွိေနေသးတယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။
သစ္ျဖတ္ပိုင္းေပၚက သစ္ကြင္းေတြကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ သစ္ပင္ရဲ႕ သက္တမ္းက ၂၉၈ ႏွစ္ရွိၿပီဆိုတာ သိရၿပီး ရွားပါးအဖိုးတန္တဲ့ ကြၽန္းသစ္တံုးႀကီးကို အမ်ားျပည္သူ ေလ့လာႏုိင္ေအာင္ ကန္႔ဘလူၿမိဳ႕နယ္က လင္းႏို႔ဂူ သဘာဝထိန္းသိမ္းေရးနယ္ေျမမွာ မၾကာခင္ ဖြင့္လွစ္ ျပသထားရွိသြားမွာပါလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။
ကြၽန္းသစ္ျဖတ္ပိုင္းက သစ္ကြင္းေတြအရ ကြၽန္းပင္ စေပါက္တဲ့ႏွစ္က ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၆၄၇ ခုႏွစ္ဝန္းက်င္ကလို႔ ယူဆရၿပီး စစ္ကိုင္းၿမိဳ႕က စူဠာမဏိေကာင္းမႈေတာ္ တည္တဲ့ႏွစ္နဲ႔ တုိက္ဆိုင္ေနပါတယ္။
ကြၽန္းပင္က ၁၉၃၆ ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္လက္ထက္မွာ သင္းသတ္ခံခဲ့ရတယ္လုိ႔ ယူဆရၿပီး သစ္လံုးေပၚက သစ္ထုတ္ေရး အမွတ္အသားေတြအရ ၁၉၃၉ ခုႏွစ္မွာ ခုတ္လွဲၿပီး တံဆိပ္႐ိုက္ခဲ့တယ္လုိ႔ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ကြၽန္းသစ္က အရွည္ေပ ၂၀၊ လံုးပတ္ ၇ ေပ ၅ လက္မ ရွိပါတယ္။
လင္းႏို႔ဂူမွာ သစ္ေတာျပတုိက္လည္း ဖြင့္လွစ္သြားမွာ ျဖစ္သလို ခုေတြ႔ရွိထားတဲ့ ရွားပါးသက္တမ္း ၂၀၀ ေက်ာ္ ကြၽန္းသစ္နဲ႔ ေခတ္ၿပိဳင္သမိုင္းေတြကိုလည္း ေဖာ္ျပထားၿပီး တဖက္မွာေတာ့ ကြၽန္းသစ္ရဲ႕ ဂုဏ္သတၱိေတြကိုလည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
ဒီကြၽန္းသစ္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္စဥ္ေတြ၊ ကြၽန္းသစ္ရဲ႕ သေဘာသဘာဝေတြအျပင္ ကြၽန္းသစ္ကို အေျခခံၿပီး ခ်င္းတြင္းျမစ္အထက္ပိုင္း ေရေျမသဘာဝ ေျပာင္းလဲလာမႈေတြကိုလည္း ေလ့လာႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္ကိုင္းတုိင္းေဒသႀကီး သစ္ေတာဦးစီးဌာနအေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ၾသဂုတ္လ အတြင္းကလည္း ကမာၻ႔အႀကီးဆံုး ကြၽန္းပင္ႀကီးကို ဟုမၼလင္းၿမိဳ႕နယ္ ဥ႐ုႀကိဳးဝိုင္းအတြင္း အကြက္အမွတ္ ၇၉ မွာ ရင္ဆို႔လံုးပတ္ ၂၇ ေပ ၅လက္မ၊ အျမင့္ ၁၁၀ ေပခန္႔ရွိတဲ့ ကြၽန္းပင္ႀကီးကို ေတြ႔ရွိခဲ့ပါေသးတယ္။
