ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မညီမၽွတဲ့ ႐ုပ္သံႏွင့္ အသံထုတ္လႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ
DVB
·
September 7, 2017
“၂၀ ရာစုေနာက္ပိုင္း သတင္းအခ်က္လက္ေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာေတြဟာ ကမာၻ႔မ်က္ႏွာစာမွာ ေနရာယူလာလိမ့္မယ္”လို႔ အေစာဆုံး ေဟာကိန္းထုတ္ခဲ့သူကေတာ့ အေတြးအေခၚရွင္ႀကီး ဘာထရန္ရပ္ဆဲပါပဲ။
သူ ေဟာကိန္းထုတ္စဥ္ကေတာ့ ဒုတိယကမာၻစစ္အတြင္း ထရန္စၥတာသုံး ေရဒီယိုေတြကိုပဲ အသုံးျပဳေနဆဲပါ။ ဥေရာပမွာေတာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား ေပၚေနပါၿပီ။ ကြန္ပ်ဴတာလည္း ေပၚဦးစပါ။ အဲဒီအခ်ိန္ကေတာ့ ဆက္သြယ္ေရးနဲ႔ အသံထုတ္လႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာ ကိစၥရပ္ေတြက ႐ႈပ္႐ႈပ္ေထြးေထြးေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ ႐ိုးရွင္းေနဆဲပါ။
၂၀ ရာစု ေႏွာင္းပိုင္းကစလို႔ အေနာက္အုပ္စုေတြမွာေတာ့ ေထြျပားလာခဲ့သလို ႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ အသံထုတ္လႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြလည္း ျပန္လည္ ေရးဆြဲခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကေတာ့ အသံလႊင့္မီဒီယာကို ၁၉၄၆ ေဖေဖာ္ဝါရီလမွာ စတင္ထုတ္လႊင့္ႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ႐ုပ္သံမီဒီယာကိုေတာ့ ၁၉၇၉ မွာ စမ္းသပ္ထုတ္လႊင့္ခဲ့တာပါ။
စတင္စဥ္ကေတာ့ ရန္ကုန္တဝိုက္ပဲ ထုတ္လႊင့္ခဲ့တာ။ ႐ံုးေတြ၊ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းေဆာင္ေတြမွာေတာ့ အစိုးရ ပံ့ပိုးမႈနဲ႔ ၾကည့္႐ႈလို႔ရေနပါၿပီ။ ၁၉၈၀ မွာေတာ့ ျပည္သူေတြထံ စတင္ ထုတ္လႊင့္ ျပသခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံတကာနဲ႔ယွဥ္ရင္ ေနာက္က်ခဲ့ပါတယ္။ အိမ္နီးခ်င္းျဖစ္တဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံကေတာ့ ျမန္မာထက္ေစာစြာ ေပၚခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၅ မွာေတာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားစက္ေတြ ေရာက္ရွိလာျခင္းနဲ႔အတူ ဗြီဒီယိုေတြလည္း ေရာက္ရွိလာခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ထဲမွာပဲ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ ဗြီဒီယုိဥပေဒကို ျပ႒ာန္းခဲ့ပါတယ္။
၁၉၉၆ခုႏွစ္ထဲမွာေတာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ ဗီြဒီယို ဥပေဒအသစ္ ထပ္မံျပ႒ာန္းခဲ့ပါတယ္။ ဒီဥပေဒ ျပ႒ာန္းျခင္းနဲ႔အတူ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ဥပေဒကို ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ဗီြဒီယုိနဲ႔ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားကို သီးျခားခြဲထုတ္လိုက္ၿပီး ႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ အသံလႊင့္ျခင္းကို ပူးေပါင္းၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္ အသံလႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို ျပ႒ာန္းလိုက္ပါေတာ့တယ္။
ဥပေဒထြက္ၿပီး ၅ လအၾကာမွာေတာ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္အသံလႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ကို ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဥပေဒမထြက္မီကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီဂ်စ္တယ္တီဗီြလိုင္းေပါင္း ၆၀ ခန္႔ေလာက္ ရွိေနပါၿပီ။
အဲဒီထဲက ၄၅ လိုင္းက ခ်ေပးသြားၿပီးပါၿပီ။ ဘယ္သူေတြကို ဘယ္လိုပုံစံနဲ႔ လိုင္းခ်ေပးထားသလဲ ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မသိခဲ့ရပါဘူး။ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ မရွိခဲ့ဘူးလို႔ သုံးသပ္သူေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။ အခ်ိဳ႕ေသာ သတင္းရပ္ကြက္မ်ားကေတာ့ မီဒီယာလက္ဝါႀကီးအုပ္မႈကို က်ဴးလြန္ရာက်တယ္လို႔ သုံးသပ္ၾကပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မီဒီယာတခုကို လူနည္းစုက လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားတာကေတာ့ တိုင္းျပည္တခုမွာ အႏၲရာယ္ အလြန္မ်ားတဲ့ လုပ္ရပ္တခုပါ။ တၿပိဳင္တည္း လြတ္လပ္စြာ ေဈးကြက္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈကို အဟန္႔အတား ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဒီဗြီဘီရဲ႕ “ပိုင္းျခားစိတ္ျဖာ ဥပေဒေရးရာ(Law Lab)အစီစဥ္မွာ “႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ အသံလႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒအေပၚ ႐ႈျမင္ခ်က္”ကို ေဆြးေႏြးတင္ဆက္ဖို႔ ေရြးခ်ယ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
႐ုပ္ျမင္သံၾကားနဲ႔ အသံထုတ္လႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာဥပေဒ အသက္ဝင္ျခင္း မရွိေသးတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အစီအစဥ္တင္ဆက္သူ ဦးခင္သန္းအေမးကိုေတာ့ ပထမအႀကိမ္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္တဦး ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ဦးခိုင္ေမာင္ရည္က “ဒီဥပေဒက အရင္အစိုးရ လက္ထက္ကတည္းက ျပ႒ာန္းခဲ့တာပါ။ နည္းဥပေဒေရးဆြဲဖို႔ ျပင္ဆင္ေနတုန္း အေျခအေနေတြ ေျပာင္းသြားေတာ့ နည္းဥပေဒလည္း မေရးျဖစ္ေတာ့ပါဘူး။ ဥပေဒအရ ေကာ္မတီဖြဲ႔ရမွာပါ။ အခုဟာက ေကာ္မတီမဟုတ္ဘဲ ႐ုပ္/သံဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအဖြဲ႔ဆိုၿပီး ဖြဲ႔ထားေတာ့ ေကာင္စီနဲ႔ သဟဇာတမျဖစ္ဘူး။ ဘယ္အဖြဲ႔က ႀကီးၾကပ္မွာလဲဆိုတာ တိတိက်က် မရွိႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဒါဟာလည္း ဥပေဒသက္ဝင္ဖို႔ ၾကန္႔ၾကာေစတဲ့ တခ်က္ပါပဲ”လို႔ ဆိုပါတယ္။
တရားလႊတ္ေတာ္ ေရွ႕ေနႀကီး ဦးေအာင္စိုးဦးကေတာ့ “ဒီဥပေဒမွာ ျပင္ရမွာေတြ ရွိတယ္။ အရင္က ခ်မွတ္ထားခဲ့တဲ့လိုင္းေတြလည္း ဥပေဒ အသက္ဝင္တာနဲ႔ ျပန္လည္ေလၽွာက္ထားသင့္တယ္။ ဒါဟာ စံႏႈန္းနဲ႔ မညီသလို တရားမၽွတတဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈကို ပ်က္ယြင္းေစတယ္”လို႔ေဆြးေႏြးသြားပါတယ္။
မဇၥၽိမမီဒီယာက အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးစိုးျမင့္ကလည္း ဥပေဒ ျပ႒ာန္းၿပီး ၆ လအၾကာမွာ ေကာင္စီဖြဲ႔ရမယ္လို႔ ပါတယ္။ ေကာင္စီမဖြဲ႔ႏိုင္ျခင္းကလည္း မၾကာသင့္ပဲ ၾကာေနတာ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီဥပေဒဟာ အားလုံးပါဝင္မႈမွာ အားနည္းသလို ပြင့္လင္းျမင္သာမႈလည္း အားနည္းတိမ္းေခ်ာ္ေနတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ အားလုံးကေတာ့ ႐ုပ္သံမီဒီယာဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ဆိုရင္ တဦးတေယာက္ တဖဲြ႔တည္းလုပ္လို႔ မရဘူး။ မၽွတမႈရွိရမယ္။ နည္းဥပေဒမွာလည္း မၽွတစြာ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈကို အားေပးရမယ္။ တကယ္ေတာ့ အခုလို အခ်ိန္ဆြဲတာကိုက ပိုလို႔မမၽွတမႈကို ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေဆြးေႏြးသြားခဲ့ၾကပါတယ္။
ေဆြးေႏြးပြဲကေတာ့ ၿပီးဆုံးသြားပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ေဈးကြက္ကို ဘယ္လို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ၿပီး ဘယ္လိုေဈးကြက္ လက္ဦးမႈယူခဲ့သလဲ အခ်ိန္ဆြဲထားျခင္းေၾကာင့္ မမၽွတတဲ့ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ ျဖစ္ေစတယ္ဆိုတာ ျပန္လည္ရွင္းျပဖို႔ လိုမယ္ထင္ပါတယ္။
႐ုပ္ျမင္သံၾကား ထုတ္လႊင့္ရာမွာ အင္နာေလာ့ (Analogue) နဲ႔ (Digital) ဆိုၿပိး ႏွစ္မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အင္နာေလာ့နဲ႔ ၾကည့္႐ႈသူ သန္း ၃၀ ေလာက္ ရွိပါတယ္။
လက္ရွိ ဒီေဈးကြက္ကို လက္ဦးမႈ ရထားတာက အစိုးရေဟာင္း အသိုင္းအဝိုင္းနဲ႔ နီးစပ္သူေတြပါ။ သူတို႔ေဈးကြက္ဦးၿပီးမွ က်န္တဲ့ ႐ုပ္သံမီဒီယာေတြက ဝင္လာရမွာပါ။ အရင္လူေဟာင္း ခ႐ိုနီေတြ ေဈးကြက္ခိုင္ၿပီး ေနာက္မွဝင္လာသူေတြဟာ မၿပိဳင္ဆိုင္ရခင္က တည္းက ႐ႈံးေနသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ပုဂၢလိကပိုင္ မီဒီယာေတြဟာလည္း ေၾကာ္ျငာအေပၚမွာ အမွီျပဳ ရပ္တည္ၾကရတာပါ။ ဒီဂ်စ္တယ္႐ုပ္သံလိုင္းေတြက်ေတာ့ အခေပး႐ုပ္သံ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ေလာေလာဆယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ၾကည့္သူ ဦးေရ နည္းေနပါေသးတယ္။
ဒီၾကားထဲ အစိုးရပိုင္႐ုပ္သံေတြကလည္း ေၾကာ္ျငာေဈးကြက္ကို လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာပါ။ ေဈးကြက္မၽွေဝမႈအတြက္ဆိုရင္ အစိုးရပိုင္မီဒီယာေတြမွာ လက္ခံထုတ္လႊင့္ေနတဲ့ ေၾကာ္ျငာေတြကို ေလၽွာ႔ခ်ေပးမွ မၽွတႏိုင္မယ္လို႔ ဆိုၾကပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေဈးကြက္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ မၽွတေရးကို စဥ္းစားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႐ုပ္သံဥပေဒဟာ မၽွတတဲ့ ေဈးကြက္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈျဖစ္ေရး ဦးစားေပးၿပီး နည္းဥပေဒကို အျမန္ဆုံး ေရးဆြဲျပ႒ာန္းသင့္တယ္။
ဒါအျပင္ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈဥပေဒနဲ႔လည္း သဟဇာတျဖစ္ဖို႔ လိုမယ္လို႔ ယူဆမိပါတယ္။ ဒါမွသာ မၽွတတဲ့ေဈးကြက္ယွဥ္ၿပိဳင္မႈရွိတဲ့ ႐ုပ္ျမင္သံၾကားႏွင့္ အသံထုတ္လႊင့္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒ ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ျမင္မိေၾကာင္းပါ။
ထြန္းေဇာ္ေဌး
