ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းႏွင့္ အမွ်င္ဓာတ္
DVB
·
August 31, 2017
ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းဆိုတဲ့အရာကို လူတိုင္း ေတြ႔ႀကံဳဖူးပါလိမ့္မယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရာ အမ်ားႀကီးရွိတဲ့အနက္က ေရဓာတ္နည္းျခင္းန႔ဲ အမၽွင္ဓာတ္ နည္းျခင္းေၾကာင့္ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းျဖစ္တာ အမ်ားဆံုးပါပဲ။ တခ်ဳိ႕ဆိုရင္ ဝမ္းခ်ဳပ္တဲ့အတြက္ ကိုယ္လက္မအီမသာျဖစ္ၿပီး ေခါင္းေတြအံု၊ ေခါင္းေတြကိုက္တဲ့အထိေတာင္ ခံစားရေလ့ ရွိပါတယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကို Constipation အျပင္ Constiveness, Dyschezia, Dyssy-nergic Defaecation စသျဖင့္လည္း ေခၚၾကပါေသးတယ္။
ဆိုလိုတဲ့သေဘာကေတာ့ Dowel Moments (အူလႈပ္ရွားျခင္း၊ က်င္ႀကီးစြန္႔ျခင္း) ဟာ ခက္ခဲေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းဆိုတာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ ဝမ္းသြားေနစဥ္ နာက်င္ျခင္း Painful Defecation ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အရမ္းကို ဝမ္းခ်ဳပ္ေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ Obstipation (ေလႏွင့္ဝမ္း လံုးဝ မသြားႏိုင္ျခင္း)၊ Fecal Impaction (ဝမ္း လံုးဝမသြားဘဲ ပိတ္ဆို႔ျခင္း) စသည္တို႔ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
လူဦးေရရဲ႕ ပ်မ္းမၽွ ၂ မွ ၃ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကို ခံစားရေလ့ ရွိပါတယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကို ျဖစ္ပြားေစတဲ့အခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ အဓိကအားျဖင့္ ပံုစံႏွစ္မ်ဳိး ရွိပါတယ္။ လံုးဝပိတ္ဆို႔ၿပီး ဝမ္းမသြားႏိုင္ျခင္း Obstructed Defecation နဲ႔ အူမ်ား လႈပ္ရွားမႈ ေလ်ာ့နည္းျခင္း၊ ေႏွးေကြးျခင္း Colonic slow Transit, Hypomobility တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆး႐ံုေတြကို ေရာက္လာတဲ့ လူနာေတြရဲ႕ ၅ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ဟာ Obsturcted Defecation ေၾကာင့္ ေရာက္လာတာ မ်ားပါတယ္။ အူလႈပ္ရွားမႈနည္းျခင္းေၾကာင့္ျဖစ္တဲ့ Colonic Slow Transit Constipation ကုိ ျဖစ္ေစတဲ့ အရာေတြကေတာ့ အစားအေသာက္၊ ေဟာ္မုန္း၊ ေဆးဝါးေတြရဲ႕ ေဘးထြက္ဆိုးက်ဳိးေတြနဲ႔ Heavy Metal Toxicity ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူ႔ကို ကုသတဲ့အခါမွာလည္း အစားအေသာက္ ပံုစံေျပာင္းလဲျခင္း၊ ဝမ္းေပ်ာ့ေဆး၊ ဝမ္းခ်ဴေဆးေတာင့္၊ ခြဲစိတ္ျခင္း စသည္တို႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ထိထိေရာက္ေရာက္ ကုသခ်င္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတာလဲဆိုတဲ့ Cause ကုိ အရင္ရွာေဖြဖို႔ လိုပါတယ္။
ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းကို အဓိပၸာယ္သတ္မွတ္ထားတာေတြကေတာ့
- အူလႈပ္ရွားမႈ Bowel Moment (က်င္ႀကီးစြန္႔ျခင္း) ဟာ တပတ္ကို သံုးႀကိမ္ သို႔မဟုတ္ သံုးႀကိမ္ထက္ နည္းေနျခင္း
- ဝမ္းသြားရတာ ခက္ခဲျခင္း (ညႇစ္ရျခင္း၊ စျမင္းေခၚ အမာမ်ားသြားျခင္း)
- ဝမ္းသြားၿပီးေသာ္လည္း မၿပီးမျပည့္စံုသကဲ့သို႔ ခံစားရျခင္း၊ ဝမ္းက်န္ေနသလို ခံစားရျခင္း စသည္တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
- Congenital (ေမြးရာပါ)
- Primary (ပထမအေၾကာင္းအရင္း)
- Secondary (ဒုတိယအေၾကာင္းအရင္း) စသည္တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
- သစ္သီးမ်ား (သစ္ေတာ္သီး၊ ပန္းသီး၊ လိေမၼာ္သီး စသည္)
- အရြက္မ်ား (ေဂၚဖီ၊ ပန္းေဂၚဖီစိမ္း၊ မုန္လာဥ၊ အာလူး၊ ဖ႐ံု စသည္)
- ပဲအမ်ဳိးမ်ဳိး၊ စားေတာ္ပဲ၊ ပဲနီေလး
- ဂ်ဳံေပါင္မုန္႔၊ ဆန္ညိဳ၊ ဖြဲမႈန္႔၊ အုတ္ ဂ်ဳံမႈန္႔
- ေနၾကာေစ့၊ ေျမပဲ၊ မက္မြန္၊ သစ္ၾကားသီး စသည္တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။