အလုပ္သမားအခြင့္ေရးရဖို့ အလုပ္သမားေတြ ညီညြတ္ဖို့လိုပါတယ္
DVB
·
November 22, 2011
ျမန္မာနိုင္ငံမွာ အလုပ္သမားအဖြဲ့အစည္းေတြ ဖြဲ့စည္းေရးနဲ့ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ အမ်ိုးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ့ခ်ဳပ္က ဗဟိုအလုပ္မႈေဆာင္အဖြဲ့ဝင္ ဦးသန္းထြန္းကို ကိုမင္းလြင္က ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားပါတယ္။
ဦးသန္းထြန္းဟာ တီယူစီဘီလို့ လူသိမ်ားတဲ့ အလုပ္သမားအစည္းအရံုးမ်ားအဖြဲ့ခ်ဳပ္ ဗမာနိုင္ငံမွာ ၁၉၅၃ ကေန ၁၉၆၂ ခုနွစ္အထိ အတြင္းေရးမႈး တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူလည္းျဖစ္ပါတယ္။
နိုင္ငံပိုင္ သတင္းစာမွာ ပါတယ္ေလ။ ျပည္သူ့အလုပ္သမားမ်ား၏ အေျခခံရပိ္ုင္ခြင့္နွင့္ တာဝန္မ်ားဆိုတာကို ႐ုပ္သိမ္းမယ္ဆိုေတာ့ ၁၉၆၄ ခုနွစ္က လုပ္ထားတာဆိုေတာ့ အဲဒါ ျဖုတ္လိုက္လို့ ဘာေတြျဖစ္မလဲ။
“ဒီဥပေဒက လြတ္လပ္ေရး ရျပီးစက အလုပ္သမား ဥပေဒေတြ႐ွိတယ္။ အဲဒီ ဥပေဒေတြကို ခ်ံု့ျပီးေတာ့ ၆၄ ခုနွစ္မွာ ဦးေနဝင္း အစိုးရလက္ထက္ေပါ့။ သူက အလုပ္သမား တာဝန္နဲ့ရပိ္ုင္ခြင့္မ်ား ဥပေဒဆိုျပီးေတာ့ ဥပေဒျပ႒ာန္းလိုက္တယ္။ သူက ဖြဲ့စည္းေရးက အလုပ္သမား အဖြဲ့အစည္းကို ဘယ္လိုဖြဲ့ရမယ္ဆိုတာရယ္။ ဘာေတြေတာင္းရမယ္ဆိုတာရယ္၊ ဘာေတြတာဝန္႐ွိတယ္။ ဘာေတြလုပ္ရမယ္ဆိုတဲ့ဟာေတြကို သူကလမ္းညြွႊန္ထားတဲ့ ဥပေဒ၊ သူက လြတ္လပ္တဲ့ ဖြဲ့စည္းပံု ဥပေဒမဟုတ္ဘူးေလ။ အခု အဲဒီဥပေဒကို တေန့က ျပည္သူ့လြွႊတ္ေတာ္ကေန လုပ္လိုက္တဲ့ အလုပ္သမားဖြဲ့စည္းေရး မွတ္ပံုတင္ဥပေဒဆိုျပီးေတာ့ ထြက္လာတာ ႐ွိတယ္ေလ။ အဲဒီဥပေဒက ထြက္လာေတာ့ ဒီဥပေဒက ပယ္ပစ္ရမယ့္ ဥပေဒျဖစ္ေနတာေပါ့။ ၆၄ ခုနွစ္ ဥပေဒက၊ ပယ္ပစ္ရမယ့္ဥပေဒျဖစ္ေတာ့ ပယ္လိုက္တာပါပဲ။”
အလုပ္သမား အဖြဲ့အစည္းနဲ့ ပတ္သက္တဲ့ ဥပေဒေတာ့ ထြက္လာျပီ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီဥပေဒပါတဲ့အတိုင္း ဘယ္ေလာက္ထိလုပ္နိ္ုင္မယ္လို့ေကာ ေမ်ွာ္လင့္လဲ။
“အခု သူတို့လုပ္တဲ့ဥပေဒက စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြ အလုပ္ဌာနေတြမွာေတာ့ အလုပ္သမား အဖြဲ့ေတြ ဖြဲ့ခြင့္႐ွိျပီ။ ဒါေပမယ့္ တခုတည္းဖြဲ့ရမွာေပါ့။ အမ်ားစုက အလုပ္သမားအဖြဲ့ ဖြဲ့ခြင့္႐ွိျပီ။ အဲဒီ ဖြဲ့ထားတဲ့ အလုပ္သမားေတြကေန အလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြကို ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္႐ွိျပီ။ ဘယ္လိုေျဖ႐ွင္းမယ္ဆိုတာကို တိတိက်က် ေဖာ္ျပထားတာေတာ့ မ႐ွိဘူး။ ေျပာဆိုနိုင္ခြင့္ ႐ွိတယ္ဆိုတာေတာ့ ႐ွိတယ္။ အဲဒီဟာေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ အလုပ္သမားေတြနဲ့ ပတ္သက္လို့ အလုပ္သမားဆိုတဲ့ ေနရာမွာ အလုပ္သမားဆိုတာ ေပါင္းစံု႐ွိတယ္မဟုတ္လား။ ဝန္ထမ္းေတြလည္း ပါတယ္။ အဲဒီလို အလုပ္သမားေတြရဲ့ ရပိုင္ခြင့္ဆိုတဲ့ ဥပေဒေတြက အမ်ားၾကီး႐ွိတယ္။ ဥပေဒေတြကို ျပ႒ာန္းေပးရဦးမယ္။ ျပ႒ာန္းေပးမွ အဲဒီအလုပ္သမားေတြက ဥပေဒအတိုင္း အလုပ္႐ွင္ေရာ၊ အလုပ္သမားေရာ လိုက္နာေဆာင္႐ြက္ရမယ့္ ျပဿနာျဖစ္ေနတယ္။ အေျခခံဥပေဒအတိုင္း အလုပ္သမားဖြဲ့စည္းပိုင္ခြင့္ ႐ွိတယ္။ အလုပ္သမားေတြ စုေပါင္းျပီးေတာ့ အလုပ္သမား အဖြဲ့ခ်ဳပ္ဆိုတဲ့ အဖြဲ့ၾကီးကို ဖြဲ့စည္းပိ္ုင္ခြင့္႐ွိတယ္။ အိုင္အယ္အိုနဲ့လဲ ဆက္သြယ္ပိ္ုင္ခြင့္႐ွိတယ္။ အဲဒီ့အခြင့္အေရးေလးေတြေတာ့ အဲဒီဥပေဒထဲမွာ အခုလြွႊတ္ေတာ္က အတည္ျပုလိုက္တဲ့ ဥပေဒထဲမွာပါတယ္။ ပါေပမယ့္ အဲဒါေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့အခါမွာ ဘယ္လိုစလုပ္ရမယ္ဆိုတာကိုေတာ့ နည္းဥပေဒအေနနဲ့ ထြက္လာမယ္လို့ က်ေနာ္ထင္တာပဲ။”
၁၉၅၃ ခု ပတ္ဝန္းက်င္က အလုပ္သမားအဖြဲ့ခ်ဳပ္မွာ လုပ္ခဲ့တဲ့အခါက်ေတာ့ လက္႐ွိေပါ့၊ အရင္ဦးေနဝင္းေခတ္ အေျခအေနနဲ့ အခု အစိုးရသစ္လက္ထက္မွာ ဒီအလုပ္သမားအဖြဲ့ေတြ ဖြဲ့စည္းပိုင္ခြင့္ေတြ ႐ွိလာျပီဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဘယ္ိလိုအေနအထားေတြ ႐ွိမလဲ။
“ေတာ္လွန္ေရးအစိုးရ မတက္ခင္တုန္းက ဒီမိုကေရစီ အစိုးရလက္ထက္တုန္းက ႐ွိတဲ့ဥပေဒေတြနဲ့ လုပ္ခဲ့တဲ့အေျခအေနနဲ့ကေတာ့ အမ်ားၾကီးကြာသြားတယ္။ ဟိုတုန္းက လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ့စည္းခြင့္႐ွိတယ္။ အလုပ္႐ွင္အလုပ္သမား လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျဖ႐ွင္းခြင့္႐ွိတယ္။ ေနာက္ျပီး စည္းရံုးခြင့္႐ွိတယ္။ ေနာက္ျပီး လုပ္ပိုင္ခြင့္ေတြ အမ်ားၾကီးေပးထားတဲ့ ဥပေဒ ၁၃ခုေလာက္႐ွိတယ္။ အဲဒီဥပေဒအရ လုပ္ခဲ့လို့႐ွိရင္ အဲဒီတုန္းက ေတာ္ေတာ္ကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္နဲ့ ေတာ္ေတာ္ကို အလုပ္သမားေတြရဲ့ အခြင့္အေရးေတြကို ေျပာလို့ဆိုလို့ လုပ္လို့ကိ္ုင္လို့ ရခဲ့တယ္။ ဥပေဒအရ ျပ႒ာန္းျပီးေတာ့ လုပ္ခဲ့တာေတြ ႐ွိတဲ့အတြက္ အဲဒီတုန္းက အေျခအေနနဲ့ အခုေတာ္လွန္ေရးအစိုးရ တက္တဲ့အေျခအေနက အဲဒါေတြကို ပယ္ဖ်က္ျပီးေတာ့ အလုပ္႐ွင္ အလုပ္သမားဆိုတာ မ႐ွိေတာ့ဘူး။ အလုပ္႐ွင္က အစိုးရပဲ။ အလုပ္သမားက အလုပ္သမားပဲ။ အလုပ္႐ွင္က မ႐ွိဘူး။ ဒါကေတာ္လွန္ေရး အစိုးရလက္ထက္က၊ အခုအစိုးရ လက္ထက္က်ေတာ့လည္း ဒီတိုင္းပဲ။ အလုပ္႐ွင္ဆိုတာ အစိုးရပဲ၊ အလုပ္သမားက အလုပ္သမား။ အလုပ္႐ွင္က အစိုးရဆိုေတာ့ အလုပ္သမားရယ္၊ အလုပ္႐ွင္ရယ္၊ အစိုးရရယ္ သံုးဦးေပါင္းျပီး ေဆြးေနြးရမယ္ဆိုရမယ့္ ကိစၥက မ႐ွိေတာ့ဘူး။ မ႐ွိေတာ့ အဲဒီမွာ ျပဿနာက ေျဖ႐ွင္းလို့မရဘူး။ အဲေတာ့ စည္းရံုးလို့လည္း မရဘူး။ ဒီအေျခအေန အခက္အခဲေတြက ဗမာျပည္မွာ အမ်ားၾကီး ခံေနရတာေပါ့။ အလုပ္႐ွင္နဲ့ အလုပ္သမားက အခ်ိန္ပို ခိုင္းခ်င္သလိုခိုင္းမယ္။ လုပ္ခေတြ ေပးခ်င္သလို ေပးမယ္။ အဲဒါေတြကို ေျပာဖို့ဆိုဖို့ ေျပာေရးဆိုခြင့္လည္း မ႐ွိဘူး။ ေျပာလို့ဆိုလို့ ႐ွိျပန္ရင္လည္း အစိုးရကေန ဝင္ျပီးေတာ့ ဘာမလုပ္ရဘူး။ ညာမလုပ္ရဘူး။ တားတယ္၊ ဆီးတယ္၊ ပိတ္တယ္။ အဲဒါေတြနဲ့ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြက ဆံုး႐ွံုးနစ္နာတာေတြ ျဖစ္တာေပါ့။ အခု ဥပေဒနဲ့ ထြက္ေပးလိုက္ေတာ့ ဖြဲ့စည္းခြင့္႐ွိတယ္။ ေျပာခြင့္႐ွိလာတယ္။ ဆိုတာေလးေတာ့ နည္းနည္း ေရာင္ျခည္သန္းလာတဲ့ သေဘာ႐ွိတာေပါ့။ ျပီးေတာ့ လုပ္နိ္ုင္မယ္ဆိုတာေတာ့ လက္ေတြ့ဖြဲ့စည္းျပီးေတာ့ လုပ္ၾကည့္မွသိမယ္။”
အစိုးရဘက္ကေကာ ဘယ္ေလာက္ထိ အလုပ္သမား အဖြဲ့အစည္းေတြကို စြက္ဖက္ေနမလဲ။ လြွႊမ္းမိုးေနမလဲ။ တကယ္လို့ အစိုးရက လြွႊမ္းမိုးေနမယ္ဆိုရင္ေရာ အလုပ္သမား အဖြဲ့ေတြက သူတို့လြတ္လြတ္လပ္လပ္ လုပ္နိ္ုင္ပါ့မလား။ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။
“အခု အစိုးရအေနနဲ့က သူက လြတ္လပ္တဲ့စီးပြားေရး လုပ္ပိုင္ခြင့္ဆိုတာ ႐ွိေနေတာ့ အလုပ္႐ွင္အေနနဲ့ေတာ့ သူ့ဟာသူ ႐ွိေနတယ္။ အစိုးရကလည္း ႐ွိတယ္။ အလုပ္႐ွင္ေတြကလည္း စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြ၊ အလုပ္ဌာနေတြ ႐ွိတယ္၊ အလုပ္သမားေတြလည္း ႐ွိတယ္။ သံုးဦး သံုးဖလွယ္ ေဆြးေနြးနိ္ုင္တဲ့ အေျခအေနေတာ့ ေပၚလာေနျပီ။ ေပၚလာေနတဲ့အတြက္ ဥပေဒထဲမွာ အလုပ္သမား အလုပ္႐ွင္ ေျဖ႐ွင္းေရး ဥပေဒဆိုတဲ့ဟာကို မူတည္ျပီးေတာ့ ေျဖ႐ွင္းတာေတြကို လုပ္ရမယ့္သေဘာ ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္သမားက ညီညြတ္ဖို့ အေရးၾကီးတယ္။ ညီညီညြတ္ညြတ္နဲ့ လုပ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အလုပ္႐ွင္နဲ့ အလုပ္သမားျဖစ္တဲ့ ပဋိပကၡ ျပဿနာကို အစိုးရက ေျဖ႐ွင္းရမယ့္ ေနရာမွာ တဖက္က အလုပ္႐ွင္ဘက္ကလိုက္ရင္လည္း အလုပ္သမားက လက္မခံ၊ အလုပ္သမားဘက္က လိုက္ရင္လည္း အလုပ္႐ွင္က မခံဘူးဆိုတဲ့ ျပဿနာေပၚလာတယ္။ ေပၚလာေတာ့ နွစ္ ဦး နွစ္ဖက္ ေျပလည္ေအာင္ ေျဖ႐ွင္းေဆာင္႐ြက္ေပးမွာေပါ့။ လက္႐ွိနိုင္ငံေရး၊ စီးပြားေရး အေျခအေနအရ ေငြေရးေၾကးေရး အေျခအေနအရ ေျဖ႐ွင္းရမယ့္ ျပဿနာေတြပါ။”