မႏၱေလးၿမိဳ႕မွာ ေရွးအစဥ္လာ ႐ုိးရာဓေလ့ကို အေျခခံ လုပ္ကုိင္ေနတဲ့ လက္မႈလုပ္ငန္းေတြဟာ တေန႔တျခား ေလ်ာ့နည္းလာၿပီး စိန္ေခၚမႈ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႔ေနၾကရတယ္လို႔ လက္မႈလုပ္ငန္း ပညာရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။ ျမန္မာ့လက္မႈလုပ္ငန္း တြင္က်ယ္လာရင္ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ကို ထိုးေဖာက္ႏိုင္မွာျဖစ္ေပမယ့္ ႐ုိးရာလက္မႈလုပ္ငန္း အမ်ားစုဟာ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ထိုးေဖာက္ဖို႔ ေႏွာင့္ေႏွးေနသလို ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွာပါ ေရရွည္ရွင္သန္ ရပ္တည္ဖုိ႔ ခက္ခဲေနတဲ့ ပန္း ၁၀ မ်ိဳး လုပ္ငန္းထဲကေန တခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။ စက္ပစၥည္းပ်က္ေတြနဲ႔ ရပ္တည္ေနတဲ့ ေၾကးသြန္းလုပ္ငန္း ေၾကးသြန္းလုပ္ငန္းရဲ႕ ေစ်းကြက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈက ေၾကးကုန္ၾကမ္းနဲ႔ ျပည္ပေစ်းကြက္၀င္တုိးဖို႔ ခြင့္ျပဳခြင့္လမ္းေၾကာင္းပါ။ ျပည္တြင္းမွာ ေၾကးနီေတာင္က ေၾကးနီကို ျပည္တြင္းလုပ္ငန္းရွင္ေတြ အသံုးျပဳလို႔မရဘဲ စက္ပစၥည္းပ်က္ ေၾကးနီကိုသာ အသံုးျပဳေနရပါတယ္။ ၁၀ စုႏွစ္ေက်ာ္ၾကာတဲ့အထိ ေၾကး႐ုပ္တုလုပ္ငန္းေတြမွာ အလုပ္သမားအခက္အခဲနဲ႔ ကုန္ၾကမ္းရရွိမႈေတြက ၿခိမ္းေျခာက္မႈတခုအေနနဲ႔ တည္ရွိေနတာပါ။ "ေၾကးလုပ္ငန္း တိုးတက္ဖို႔ အစိုးရက ကုန္ၾကမး္ေဖာေဖာသီသီ ခ်ေပးတာ၊ အခက္ခဲမရွိ ၀ယ္လို႔ရရင္ ပိုၿပီး အဆင္ေျပတာေပါ့" လို႔ ႏွစ္ ၄၀ အေတြ႔အႀကံဳရွိ ေၾကးသြန္းပညာရွင္ ဦးဖိုးရီက ေျပာပါတယ္။ ျပည္တြင္း ေၾကးသြန္း႐ုပ္ေတြရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းက အရြယ္အစား လက္ရာအနုစိတ္မႈနဲ႔ သံုးစြဲတဲ့ ေၾကး၀ါ ေၾကးနီအေပၚ မူတည္ေနပါတယ္။ အခုအခါမွာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံက ေၾကးလုပ္ငန္းေတြနဲ႔ ေစ်းကြက္အၿပိဳင္ လုပ္ေနရတယ္လို႔ မိဘလက္ထက္ကတည္းက လုပ္ကုိင္လာတဲ့ ေၾကးသြန္းလုပ္ငန္းရွင္က ဆိုပါတယ္။ "ဒီမွာက ေျမနီနဲ႔ပဲ အဆင့္ဆင့္သြားၿပီး တျဖည္းျဖည္းခ်င္းလုပ္ရတာ။ ထိုင္းမွာက မိုနဲ႔လုပ္ေတာ့ ျမန္တယ္။ အ႐ုပ္အေသးေလးေတြက လုပ္ႏိုင္တယ္။ ဒီမွာ အဲ့ေလာက္အေသးေလးေတြလုပ္ရင္ အလုပ္သမားစရိတ္နဲ႔ မသက္သာဘူး။ ေၾကးကုန္ၾကမ္းကလည္း အခက္ခဲရွိတယ္" လို႔ ေျပာပါတယ္။ ျပည္ပ ေၾကးသြန္း႐ုပ္တုထက္ ျပည္တြင္း ေၾကးသြန္းလုပ္ငန္းမွာ အားသာခ်က္က လက္မႈပညာ အႏုစိတ္ႏိုင္တာနဲ႔ ေၾကး႐ုပ္တုေတြကို အေရာင္တင္ႏိုင္တာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ စိတ္၀င္စားမႈ လိုအပ္ေနတဲ့ ပန္းခ်ီ ျပည္တြင္းပန္းခ်ီ ေစ်းကြက္ေတြ ေရာင္နီသန္းလာေပမယ့္ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ ထုိးေဖာက္ဖို႔က ေငြေၾကးတတ္နိုင္တဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြအတြက္သာ အခြင့္အလမ္းရွိတာေၾကာင့္ ပန္းခ်ီေလာက တိုးတက္ဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ ပူးေပါင္းမႈက အဓိကက်တဲ့ အခ်က္ထဲမွာ ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ပန္းခ်ီေရးဆြဲေနတဲ့ ပန္းခ်ီပညာရွင္ ခင္ေမာင္သန္း(မႏၱေလး) က "သတင္းစာ ေန႔တိုင္းဖတ္တယ္။ အစိုးရနဲ႔ အႏုပညာရွင္နဲ႔၊ ဇာတ္သဘင္နဲ႔၊ အစိုးရနဲ႔ စာေပနဲ႔သာရွိတယ္။ အစိုးရနဲ႔ ပန္းခ်ီပညာရွင္ေတြ ေတြ႔ဆံုတယ္ဆိုတာ မရွိဘူး။ ေနာက္ၿပီး အစိုးရက ပန္းခ်ီေစ်းကြက္ လုပ္ေပးလို႔ ရပါတယ္။ ရတနာကုန္သည္ေတြ အေရာင္းဆိုင္ ပြဲေတြမွာဆို ပန္းခ်ီကား ဘယ္ေလာက္ဆို ေလလံတင္ေရာင္းရင္ ပန္းခ်ီေစ်းကြက္တခု ေပၚလာမွာေပါ့။ အခုက အစိုးရက ပန္းခ်ီကို စိ္တ္ကို မ၀င္စားတာ" လို႔ ေျပာပါတယ္။ မႏၱေလး ပန္းခ်ီေစ်းကြက္မွာ ပန္းခ်ီကားတခ်ပ္ကို အနည္းဆံုး က်ပ္ ၅ ေသာင္းကေန က်ပ္သိန္းဆယ္ဂဏန္းထိ ရွိပါတယ္။ လတ္တေလာ ပန္းခ်ီေစ်းကြက္မွာေတာ့ ျပည္ပက ၀ယ္လက္ထက္ ေအာင္ျမင္သူေတြရဲ႕ ပန္းခ်ီလက္ရာနဲ႔ နာမည္ရ ပန္းခ်ီဆရာေတြရဲ႕ လက္ရာကို စုေဆာင္း၀ယ္ယူေနတဲ့ ျပည္တြင္း၀ယ္လက္က သြက္ေနပါတယ္။ ေက်ာက္ဆစ္အရည္အေသြး ေလ်ာ့နည္းမႈနဲ႔ ေက်ာက္ေတာင္ျပဳန္းတီးမႈရဲ႕ ရလဒ္ ပန္းတေမာ့လုပ္ငန္းနဲ႔ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းျပဳေနတဲ့ ေက်ာက္ဆစ္လုပ္ငန္းမွာ စက်င္ေက်ာက္ ျပဳန္းတီးမႈ အႏၱရာယ္နဲ႔ ႀကံဳေတြ႔ေနတယ္လုိ႔ စက်င္ေတာင္ေက်းရြာ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ "လုပ္ပိုင္ခြင့္ကို သတၱဳတြင္း၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ကုမၸဏီေတြေပါင္းတယ္။ ဧကအမ်ားႀကီး ယူထားလို႔ ေဒသခံေတြ နိုင္ငံျခား အိတ္စ္ပို႔စ္လုပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ေတာ့ဘူး။ ဘာလို႔လဲဆို ဒီကုမၸဏီေတြက အိတ္စ္ပို႔စ္နဲ႔ ပတ္သက္တာေတြကို ခ်ဳပ္ကိုင္သြားၾကတယ္" လို႔ စက်င္ေတာင္ရြာ ေက်ာက္ဆစ္ထုလုပ္ ပညာရွင္ ဦးစိုး၀င္းက လက္ရွိအေျခအေနကို ဆိုပါတယ္။ စက်င္ေတာင္မွာ အစိုးရခြင့္ျပဳထားတဲ့ ကုမၸဏီတခ်ဳိ႕က လုပ္ပိုင္ခြင့္နဲ႔ စက်င္ေက်ာက္ေတြကို အပိုင္းလိုက္ခြဲၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ကို တိုက္႐ုိက္တင္ပို႔ေနတာေတြ ရွိပါတယ္။ စက်င္ေတာင္ ေဒသခံ ေက်ာက္ဆစ္လုပ္ငန္းရွင္ေတြရဲ႕ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္အရ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ကုမၸဏီေတြက ျပည္ပကို ကုန္ၾကမ္းအေနနဲ႔ တိုက္႐ုိက္တင္ပို႔တာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းအလုပ္အကုိင္ ရွားပါးလာသလို ေက်ာက္သားကို အပိုင္းခြဲျဖတ္ေတာက္မႈေၾကာင့္ စက်င္ေက်ာက္ အရည္ေသြးေတြ ပ်က္စီးတာေတြ မ်ားလာၿပီး ေက်ာက္ေတာင္ျပဳန္းတီးမႈေတြအထိ ျဖစ္လာပါတယ္။ ျပည္ပေစ်းကြက္ ၀င္ႏုိင္ဖို႔က ေက်ာက္အရည္ေသြးေကာင္း ရရွိဖို႔အတြက္ အစိုးရ ပူးေပါင္းကူညီမႈေတြ လိုအပ္ေနပါတယ္။ လက္ရွိ ေက်ာက္ဆင္းတု႐ုပ္တုေတြရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းဟာ သံုးစြဲရတဲ့ ေက်ာက္အမ်ိဳးအစားေပၚမူတည္ၿပီး ေစ်းကြက္ျဖစ္တည္ေနပါတယ္။ ျပည္ပဧည့္သည္အမ်ားစုဟာ ေက်ာက္တု႐ုပ္ငယ္ေတြကို အ၀ယ္မ်ားၿပီး ေအာ္ဒါမွာယူရင္ ၄ ေပ ၅ ေပေတြကို အ၀ယ္မ်ားပါတယ္။ ျပည္တြင္း၀ယ္လက္အမ်ားစုက ၃ ေပခြဲအရြယ္ ေဗာဓိ႐ုပ္ပြားေတာ္ေတြျဖစ္ၿပီး တဆူကို က်ပ္ ၃ ေသာင္းခြဲ ရွိပါတယ္။ စိတ္၀င္စားခံရေပမယ့္ ကမၻာ့ေစ်းကြက္မရွိတဲ့ ေရႊျခည္ထိုး ကမၻာလွည့္ခရီးသြားေတြက စိတ္၀င္စားသလို ျပည္တြင္းေစ်းကြက္ရွိေနတဲ့ ျမန္မာ့ ေရႊျခည္ထိုး လုပ္ငန္းဟာလည္း ႏိုင္ငံတကာမွာ ေစ်းကြက္တန္း၀င္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနပါတယ္။ "ပြဲလမ္းေတြမွာ culture exchange (႐ုိးရာယဥ္ေက်းမႈဖလွယ္တာ) ေတြ ရွိတယ္ေလ။ ပထမ အေရွ႕ေတာင္အာရွကို ထိုးေဖာက္ႏုိင္ရင္ တစတစ ထိုးေဖာက္ႏိုင္မွာပါ။ ဒါေပမယ့္ ေရႊခ်ည္ထိုး လုပ္ငန္းရွင္ႀကီးေတြခ်ည္းပဲ မျဖစ္ဘူးေပါ့။ ဘာေတြလိုမလဲဆို ႏုိင္ငံေတာ္ ပံ့ပိုးကူညီမႈ၊ ခရီးသြားဧည့္သည္ေတြကိုသိေအာင္ အဖြဲ႔စည္းေတြက လုပ္ေပးရင္ ထိုးေဖာက္မႈ ျမန္ဆန္မွာေပါ့။" လို႔ ေရႊျခည္ထိုးႏွင့္ အႏုပညာအေရာင္းျပခန္း လုပ္ငန္းရွင္ ဦးစိန္ျမင့္က ေရႊျခည္ထိုးလုပ္ငန္း တိုးတက္ဖို႔ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေျပာျပပါတယ္။ အိမ္တြင္းအလွဆင္ဖို႔အတြက္ အေခါက္အသိမ္းလြယ္တဲ့ ေရႊျခည္ထိုး ပန္းခ်ိီကားခ်ပ္ႀကီးေတြ ျပည္ပက အမွာတခ်ိဳ႕ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းလာ ႏိုင္ငံျခားသားဧည့္သည္ေတြက အေသးစား လက္ေဆာင္ပစၥည္းေစ်းကြက္နဲ႔သာ ျဖစ္တည္ေနပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေရႊျခည္ထိုး လက္မႈလုပ္ငန္းေစ်းကြက္ႀကီး ျပည္တြင္းမွာ တြင္က်ယ္လာသလို ျပည္ပေစ်းကြက္ခ်ဲ႕ထြင္ဖို႔ လိုအပ္တယ္လို႔ ေရႊျခည္ထိုးလုပ္ငန္းရွင္ေတြက ဆိုပါတယ္။ ျပည္တြင္းက ႐ုိးရာလက္မႈပညာလုပ္ငန္း အမ်ားစုကေတာ့ နည္းပညာ၊ ကုန္ၾကမ္းအခက္ခဲနဲ႔  အလုပ္သမား ရွားပါးမႈေတြဟာ ေစ်းကြက္ထိုးေဖာက္ဖို႔ရန္အတြက္ အဓိက ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ့လက္မႈပညာလုပ္ငန္း တိုးတက္ဖို႔ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ ပူးေပါင္းပါ၀င္ဖို႔က အဓိက လိုအပ္ေနတယ္လို႔ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက  သံုးသပ္ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။