အာဏာရွင္တို႔၏ စီးပြားေရး တလြဲတေခ်ာ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈႏွင့္ ႏိုင္ငံအခ်ဳိ႕၏ ေခ်ာ့ျမႇဴေရးေပၚလစီကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈကာ၊ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့ေနသည့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၊ သန္းႏွင့္ခ်ီသည့္ တရားမဝင္ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ဒုကၡသည္မ်ားကို လက္ညႇိဳးထိုးၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားသည့္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈကို အျပစ္ဆိုခ်င္သူမ်ား ရွိေနပါသည္။ သို႔ရာတြင္ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ေျပာရာတြင္ ပညာရွင္အျမင္၊ စစ္အစိုးရဘက္မွ ေရွ႕ေနလိုက္သူမ်ားအျမင္ႏွင့္ စီးပြားေရးသမားမ်ားဘက္မွ ေရွ႕ေနလိုက္သူမ်ား အျမင္တို႔မွာ ႏိုင္ငံေရးအျမင္ႏွင့္ အႀကီးအက်ယ္ ကြဲလြဲေနပါသည္။
ႏွစ္ပတ္ဗီဇာျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ႏွစ္ႀကိမ္၊ သံုးႀကိမ္ သြားေရာက္၊ အဂၤလိပ္စကားေျပာတတ္သည့္ ျမန္မာလူမ်ဳိး အနည္းငယ္ကို အင္တာဗ်ဴးၿပီး ေရးထုတ္လိုက္သည့္ စာတမ္းမ်ားမွာ မည္သို႔ အဆင့္ရွိမည္ကို နားလည္ယူႏိုင္သည္။ တခ်ိန္တည္းတြင္ ႏိုင္ငံေရးေနာက္ခံရွိသူ သို႔မဟုတ္ မရွိသူ အဆင့္ျမင့္ပညာတတ္ ျမန္မာျပည္သားမ်ားကလည္း စစ္အုပ္စုအတြက္ ေလွ်ာက္လဲခ်က္ ေပးေနၾကသည္။ မည္သို႔ပင္ရွိေစ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္း ျပဳတ္က်သြားခ်ိန္ႏွင့္ စစ္ေထာက္လွမ္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ခင္ၫြန္႔ ျပဳတ္က်သြားခ်ိန္မ်ားတြင္ အလားတူ ျမန္မာလူမ်ဳိး အမ်ားအျပား ေျမာင္းထဲေရာက္သြားခဲ့ၾကပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္မႈမ်ား ဘာေၾကာင့္ ခ်မွတ္ထားပါသနည္း။
(၁) ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ေက်ာင္းသားမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္စြာ ႏွိမ္နင္းခဲ့မႈ၊
(၂) ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ား၊
(၃) ၁၉၉၆ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံျခား သံတမန္တဦးကို အက်ဥ္းေထာင္တြင္း၌ သတ္ျဖတ္ပစ္မႈ၊
(၄) အိုင္အယ္လ္အိုမွ မွတ္တမ္းယူထားသည့္ ၂ဝဝ၁ ခုေနာက္ပိုင္း အဓမၼလုပ္အားေပးေစခိုင္းမႈမ်ား၊
(၅) ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္း ေငြေၾကးခဝါခ်မႈႏွင့္ မူးယစ္ေဆးရေငြမ်ားကို တရားဝင္-စီးပြားေရးထဲ သြင္းမႈမ်ား၊
(၆) ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ားကို ထပ္ခါတလဲလဲ ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းမႈမ်ား၊
(၇) ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ဒီပဲယင္း လူသတ္ပြဲ၊
(၈) ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ သံဃာေတာ္မ်ား ဦးေဆာင္သည့္ ဆႏၵျပပြဲကို ရက္စက္စြာ ႏွိမ္နင္းမႈတို႔ ျဖစ္ပါသည္။
ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ၈ ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုကို ရက္ရက္စက္စက္ ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းခဲ့သည့္အခါ တာဝန္သိႏိုင္ငံအားလံုးက ျပစ္တင္႐ႈတ္ခ်ျခင္း၊ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔ျခင္း၊ ကန္႔သတ္ျခင္း စသည့္ သင့္ေလ်ာ္ၿပီး ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိေသာ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္တို႔က ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားကို ၁၉၉၂ ခုႏွစ္မွ ၂ဝ၁ဝ ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၂ ရက္တြင္ ဒိန္းမတ္၊ ေနာ္ေဝ၊ ဖင္လန္၊ ဆြီဒင္ႏွင့္ ဆြစ္ဇာလန္ႏိုင္ငံမ်ား၏ ေကာင္စစ္ဝန္ (ဂ်ိမ္း လီရင္ဒါ နစ္ခိုးလ္) ကို မိတၲဴပို႔စက္ (ဖက္စ္စက္) လက္ဝယ္ေတြ႔ရွိမႈဟူေသာ ရာဇဝတ္မႈျဖင့္ ဖမ္းဆီးအက်ဥ္းခ်ၿပီး ႏွိပ္စက္ညႇဥ္းပန္းခဲ့၍ ေသဆံုးသြားခဲ့သည္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂ ရက္တြင္ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ႏွင့္ ရန္ကုန္စက္မႈတကၠသိုလ္တို႔မွ ေက်ာင္းသား တေထာင္ေက်ာ္ ဆႏၵျပခဲ့ရာ ရာႏွင့္ခ်ီ၍ အဖမ္းခံရၿပီး ေက်ာင္းအားလံုး ပိတ္ပစ္ခဲ့သည့္ေနာက္ (ကားလ္စ္ဘဂ္) ကုမၸဏီ (ဒိန္းမတ္ႏိုင္ငံ) က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမည့္ အစီအစဥ္ကို စြန္႔လႊတ္လိုက္ၿပီး (ဟင္နီကင္) ကုမၸဏီ (နယ္သာလန္) က ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေဒၚလာသန္း ၃ဝ ရင္းႏွီးထားမႈမွ ဆုတ္ခြာေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္၊ ဇန္နဝါရီ ၂၈ ရက္တြင္ (ကိုဒတ္)၊ (အက္ပယ္လ္)၊ (ေဝါ့လ္ဒစ္စနီ) ႏွင့္ (ပက္ပ္ဆီ) ကုမၸဏီမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လံုးဝ႐ုပ္သိမ္းေၾကာင္း ေၾကညာခဲ့ၾကသည္။
ဥေရာပသမဂၢက ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ လက္နက္ပိတ္ဆို႔မႈကိုလည္းေကာင္း၊ ဘံုရပ္တည္ခ်က္ကိုလည္းေကာင္း သေဘာတူ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ အဆိုပါ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အီးယူ၏ ဘံုရပ္တည္ခ်က္ထဲတြင္ လက္နက္မ်ားႏွင့္ လက္နက္နည္းပညာမ်ား ေရာင္းခ်မႈ သို႔မဟုတ္ လႊဲေျပာင္းေပးမႈကို တားျမစ္ျခင္း၊ စစ္အစိုးရအဖြဲ႔ဝင္မ်ား၊ မိသားစုမ်ား၊ လက္ေဝခံ အေပါင္းအသင္းမ်ားအေပၚ ဗီဇာကန္႔သတ္ျခင္း၊ စစ္အစိုးရ အရာရွိမ်ား၏ ပင္လယ္ရပ္ျခား ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ပိတ္ဆို႔ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္းမ်ား ပါဝင္ခဲ့သည္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၃ဝ ရက္တြင္ အေမရိကန္သမၼတ ကလင္တန္က ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံျခားလုပ္ငန္းခန္႔ခြဲမႈ ဥပေဒၾကမ္းကို လက္မွတ္ထုိး အတည္ျပဳၿပီး ကယ္ဆယ္ေရး အကူအညီႏွင့္ မူးယစ္ေဆးဝါးဆန္႔က်င္ေရး ရည္ရြယ္ခ်က္မွလြဲ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ အေမရိကန္၏ အကူအညီကို တားျမစ္လိုက္သည္။ (အီးယူ) မွ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံေပးထားသည့္ ေလ့လာခ်က္တခုအရ ျမန္မာျပည္တြင္ အဓမၼလုပ္အားေပး ေစခိုင္းခံရသူ ၈ဝဝဝဝဝ (ရွစ္သိန္း) ရွိေနေၾကာင္း ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီးေနာက္ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၅ ရက္တြင္ (အီးယူ) ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ အေထြေထြ ဦးစားေပးစနစ္ GSP အက်ဳိးခံစားခြင့္မ်ားကို ပယ္ဖ်က္ပစ္ဖို႔ မဲေပး ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဒီမိုကေရစီသို႔ တိုးတက္မႈ ကင္းမဲ့ေနျခင္းကို ေထာက္ျပလ်က္ ကေနဒါႏိုင္ငံကလည္း ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၈ ရက္တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ GSP အက်ဳိးခံစားခြင့္မ်ားကို ဖယ္ရွားပစ္ခဲ့သည္။
၁၉၉၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၃ ရက္တြင္ (တက္စ္ကို) အေမရိကန္ ေရနံကုမၸဏီက ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ရဲတံခြန္ေရနံႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ေျမမွ ၎၏ရွယ္ယာ ၄၂ ဒသမ ၉ ရာခုိင္ႏႈန္းကို (ပက္ထ႐ိုးနာ့စ္) မေလးရွားကုမၸဏီႏွင့္ (ပရီမီယာ) ေရနံ ၿဗိတိသွ်ကုမၸဏီသို႔ ေဒၚလာသန္း ၂၆ဝ ျဖင့္ ေရာင္းပစ္ခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက ယခင္ ေခ်းေငြမ်ားကို ျပန္မဆပ္သျဖင့္ ၁၉၉၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၄ ရက္တြင္ WB ကမၻာ့ဘဏ္က ျမန္မာျပည္ႏွင့္ ဘ႑ာေရး အဆက္အသြယ္မ်ားကို ျဖတ္ေတာက္လိုက္သည္။
၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ေမလ ၃ဝ ရက္ေန႔ ညေနတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ေထာက္ခံသူမ်ားကို ႀကံ့ဖြတ္အသင္း၏ လက္ကိုင္တုတ္ျဖစ္ေသာ စြမ္းအားရွင္မ်ားက ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကသည္။ (နအဖ) က လူသတ္သမားမ်ား၊ အၾကမ္းဖက္မႈ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို အေရးယူမႈမရွိခဲ့ဘဲ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အျခားသူ ၁၉ ဦးကိုသာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခဲ့ၿပီး တႏိုင္ငံလံုးရွိ (အဲန္အယ္လ္ဒီ) ပါတီ႐ံုးမ်ားကိုလည္း ပိတ္ပစ္ခဲ့သည္။
၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၆ ရက္ေန႔တြင္ အေမရိကန္သမၼတ ဘြတ္ရွ္အစိုးရက ႀကံ့ဖြတ္အသင္းဝင္မ်ားကိုပါ ဗီဇာပိတ္ဆို႔လိုက္သည္။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၁ ရက္တြင္ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္က (၂ဝဝ၃ ျမန္မာျပည္ လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ ဒီမိုကေရစီ အက္ဥပေဒ) ကို ခ်မွတ္လိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အခ်က္အလက္အခ်ဳိ႕ကုိ မျဖည့္ဆည္းမခ်င္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သြင္းကုန္အားလံုးကို တားျမစ္ျခင္း၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ား၊ အစိုးရႏွင့္ ဆက္ႏြယ္သူမ်ား၏ ပိုင္ဆိုင္မႈမ်ားကို ပိတ္ဆို႔ထိန္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ လက္ရွိ ဗီဇာတားျမစ္ခ်က္ႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ ဘ႑ာေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ေငြေခ်းမႈ တားျမစ္ခ်က္တို႔ကို ဥပေဒအျဖစ္ အသက္သြင္းျခင္းမ်ား ျပဳလုပ္လိုက္သည္။
၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၁၆ ရက္တြင္ အီးယူေကာင္စီက ပစ္မွတ္ပုဂၢဳိလ္မ်ားစာရင္းကို တုိးခ်ဲ႕လိုက္ၿပီး ဝန္ႀကီးမ်ား၊ ဒု-ဝန္ႀကီးမ်ား၊ ဝန္ႀကီးေဟာင္းမ်ားႏွင့္ အထက္တန္း စစ္အရာရွိမ်ား၏ မိသားစုဝင္မ်ားကို ထည့္သြင္းလိုက္သည္။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ဇြန္ ၂၄ ရက္တြင္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက စီးပြားေရး အကူအညီအားလံုး ရပ္ဆိုင္းလိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လက္ရွိေဆာင္ရြက္ေနဆဲ စီမံကိန္းမ်ားမွလြဲ၍ တရားဝင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးအကူအညီ ODA အသစ္ေပးမႈကို ရပ္တန္႔လိုက္သည္။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လ ၂၅ ရက္တြင္ အီးယူက ခရီးသြားလာေရး ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈကို တိုးခ်ဲ႕ကာ ႏိုင္ငံပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားမွ အႀကီးတန္း မန္ေနဂ်ာမ်ား၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရႏွင့္ ဆက္စပ္ေနသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ထည့္သြင္းလိုက္သည္။
၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၁၉ ရက္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မီးယပ္ေရာဂါအတြက္ အႀကီးစားခြဲစိတ္ကုသမႈ ခံယူခဲ့ၿပီး ျပန္လည္နာလန္ထသည့္အခါ အက်ယ္ခ်ဳပ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရသည္။ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၉ ရက္တြင္ အေမရိကန္ ဘ႑ာေရးဝန္ႀကီးဌာနက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု မ်ဳိးခ်စ္အက္ဥပေဒပုဒ္မ ၃၁၁၁ အရ ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ျမန္မာဘဏ္ႏွစ္ခုကို ေငြမည္းခဝါခ်မႈအတြက္ စိုးရိမ္ရသည့္အဆင့္ သတ္မွတ္လိုက္သည္။ ၂ဝဝ၄ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၂၅ ရက္တြင္ အီးယူေကာင္စီက ခရီးသြားလာေရး ပိတ္ပင္မႈကို တိုးခ်ဲ႕ကာ ျမန္မာစစ္တပ္၏ အဆင့္နိမ့္ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားကို ထည့္သြင္းလိုက္ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံပိုင္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားအား ဘ႑ာေငြေခ်းငွားမႈ သို႔မဟုတ္ အေႂကြးေပးမႈကို တားျမစ္လိုက္သည္။
ဆႏၵျပ ဗုဒၶဘာသာ ရဟန္းေတာ္မ်ားကို ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ေသြးထြက္သံယို ႏွိမ္နင္းခဲ့ၿပီးေနာက္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္ ၂၉ ရက္တြင္ စစ္အုပ္စု၏ ဒီမိုကေရစီ ဆန္႔က်င္ေရး JADE အက္ဥပေဒကို ခ်မွတ္လိုက္သည္။ ထိုကာလက ေက်ာက္မ်က္ရတနာမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ဝင္ေငြရရာ တတိယအႀကီးဆံုးဇာစ္ျမစ္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႔ခ်မွတ္ျခင္း ျဖစ္သည္။
ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံသည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ ကာကြယ္ေရးဆိုင္ရာ ပို႔ကုန္မ်ား တားျမစ္မႈႏွင့္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ ခ်မွတ္ခဲ့သည့္ အႀကီးတန္း စစ္အုပ္စုေခါင္းေဆာင္မ်ားအေပၚ ဗီဇာကန္႔သတ္မႈမ်ားကို ဆက္လက္ထိန္းထားလ်က္ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ ျမန္မာစစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားႏွင့္ မိသားစုမ်ားအေပၚ ဘ႑ာေရး ဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ထုတ္ျပန္ ေၾကညာလိုက္သည္။ ကေနဒါႏိုင္ငံကလည္း ၂ဝဝ၇ ခု ႏိုဝင္ဘာလတြင္ စီးပြားေရး ဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈမ်ား ခ်မွတ္လိုက္ၿပီး လူသားခ်င္းစာနာေရး ပစၥည္းမ်ားမွလြဲ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ပို႔ကုန္-သြင္းကုန္မ်ားကို ပိတ္ပင္လိုက္သည္။
ဆင္းရဲမြဲေတမႈႏွင့္ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္အေရးယူမႈ
ဆင္းရဲမြဲေတမႈအတြက္ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားကို အျပစ္တင္သူမ်ားရွိသည္။ သို႔ရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ျမန္မာ့ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ဟုဆိုသည့္ တံခါးပိတ္ စီးပြားေရးေပၚလစီေအာက္တြင္ ၁၉၈၇ ခုႏွစ္ကတည္းက ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအနိမ့္ဆံုးႏိုင္ငံ LDC ျဖစ္ေနခဲ့ရာ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားထက္ ေစာခဲ့ၿပီး ယခု အႏွစ္ ၂ဝ ၾကာ တံခါးဖြင့္ေစ်းကြက္စီးပြားေရး ျဖတ္သန္းခဲ့ေသာ္လည္း LDC အဆင့္မွ မလြတ္ေျမာက္ႏိုင္ခဲ့ေပ။
(ဆူးအက္)တူးေျမာင္းေၾကာင့္ အေစာပိုင္းႏွစ္ကာလမ်ား၌ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ဆန္တင္ပို႔မႈျဖင့္ ခ်မ္းသာခဲ့ရာ သဘာဝသယံဇာတမ်ားမွာ မတို႔ထိဘဲ ရွိခဲ့သည္။ ၂ဝဝ၇-၂ဝဝ၈ တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံသို႔ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ တင္ပို႔မႈမွ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၆ဝဝ ခန္႔ ရခဲ့သည္။ ေရႊဓာတ္ေငြ႔သိုက္မွ ႏွစ္ ၂ဝ စာခ်ဳပ္ျဖင့္ ေဒၚလာ သန္း ၂၄ဝဝဝ (တႏွစ္လွ်င္ ေဒၚလာ သန္း ၁၂ဝဝ) ရထားသည္။ (ကာကြယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန စစ္ပစၥည္းဝယ္ယူေရး ညႊန္ၾကားေရးမႉး႐ံုးက ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း၊ စစ္အုပ္စု ဘက္သားမ်ားက ၆ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ပိုင္သည့္) ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံ စီးပြားေရးဦးပိုင္လီမိတက္က ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ေရာင္းခ်မႈ ၆ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ရရွိသည္။ ေျခာက္လတႀကိမ္ ေက်ာက္မ်က္ေရာင္းခ်မႈမွ ဝင္ေငြ ေဒၚလာ သန္း ၁ဝဝ ခန္႔ရသည္။
ႏိုင္ငံျခားေငြ အရန္ ေဒၚလာသန္း ၆ဝဝဝ ေက်ာ္ရွိေနရာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ျပည္သူတို႔၏ ဘဝမ်ားကို ေျပာင္းလဲသြားေအာင္ လုပ္ႏိုင္သည့္ ဘ႑ာေရးရင္းျမစ္မ်ား ရွိေနသည္။ သို႔ေသာ္ စစ္အုပ္စုသည္ ေျမာက္ကိုရီးယား အကူအညီျဖင့္ ဥမင္လိုဏ္ေခါင္းကြန္ရက္ႀကီးကို ေဒၚလာသန္း ၃ဝဝဝ သံုးစြဲ တည္ေဆာက္ေနသည္။ ျမန္မာေလတပ္အတြက္ ႐ုရွားလုပ္ အမ္အိုင္ဂ်ီ-၂၉ ေလယာဥ္မ်ား ဝယ္ရန္ ယူ႐ိုေငြသန္း ၄ဝဝ သံုးခဲ့သည္။ သို႔ရာတြင္ က်န္းမာေရးအတြက္ အစိုးရအသံုးစရိတ္မွာ ဂ်ီဒီပီ၏ ၁ ရာခုိင္ႏႈန္းမရွိဘဲ ပညာေရးအတြက္လည္း ၂ ရာခုိင္ႏႈန္း မရွိခဲ့ေပ။ တခ်ိန္တည္းတြင္ စစ္အသံုးစရိတ္မွာမူ (၂ဝဝ၃-၂ဝဝ၄ တြင္) ၄ဝ ရာခုိင္ႏႈန္း ေက်ာ္ခဲ့သည္။ (ဝီကီလိခ္)ေၾကးနန္းမ်ားအရ စစ္အစိုးရသည္ ေရနံႏွင့္ဓာတ္ေငြ႔မွ ဝင္ေငြမ်ား တိုးတက္ ရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ျမန္မာျပည္သူတို႔၏ဘဝကို တိုးတက္ေအာင္ ဘာမွမလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း တ႐ုတ္သံအမတ္ႀကီးကိုယ္တိုင္ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဇန္နဝါရီ ၁၈ ရက္တြင္ ဝန္ခံခဲ့သည္။
က်န္းမာေရး ပညာရွင္မ်ားကလည္း စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္မႈ၏ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈကို ေဆြးေႏြး ျငင္းခံုၾကပါသည္။ ျပင္းထန္သည့္ ဆင္ဆာျဖတ္ စိစစ္မႈေၾကာင့္ ေရြးေကာက္ပြဲဆိုင္ရာ အခ်က္အလက္မ်ားသာမက စီးပြားေရး ညႊန္းကိန္းမ်ားႏွင့္ က်န္းမာေရး စာရင္းအင္းမ်ား အပါအဝင္ အခ်က္အလက္အားလံုးကို အၿမဲယံုၾကည္ႏိုင္စြမ္းမရွိ သို႔မဟုတ္ အားကိုးႏိုင္ျခင္းမရွိ ျဖစ္ေနပါသည္။ စီးပြားေရးဒဏ္ခတ္မႈ ဆန္႔က်င္ေရးဂိုဏ္းသားမ်ားက စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူမ်ား ေသဆံုးေနရသည္ဟု ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ WHO/UNICEF မွ အခ်က္အလက္မ်ားအရ ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးသူငယ္ေသဆံုးႏႈန္းမွာ ၁၉၉ဝ ျပည့္ႏွစ္တြင္ လူ ၁ဝဝဝ ၌ ၁၂ဝ-၁၃ဝ ရွိၿပီး၊ ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္တြင္ ၉၇-၉၈ သို႔ က်ဆင္းသြားခဲ့သည္။
ဗဟိုစာရင္းအင္းအဖြဲ႔၏ စာရင္းမ်ားအရလည္း ၅ ႏွစ္ေအာက္ ကေလးသူငယ္ ေမြးကင္းစ ေသေပ်ာက္ႏႈန္းမွာ ၁၉၉ဝ အဆင့္ႏွင့္ ႏႈိင္းစာလွ်င္ က်ဆင္းသြားသည္ကို ျပခဲ့သည္။ ဗီတာမင္ေအ ျဖည့္စြက္တိုက္ေကြၽးျခင္း အပါအဝင္ ကာကြယ္ေဆးေပးမႈႏႈန္း ျမင့္တက္လာေၾကာင္း၊ လူ႔သက္တမ္းမွာ ၅၉ ႏွစ္မွ ၆၂ ႏွစ္သို႔ ျမင့္တက္လာေၾကာင္း၊ (အိတ္ခ်္အိုင္ဗီြ) ျဖစ္ပြားမႈမွာ ၉ဝ ျပည့္ႏွစ္မ်ား ေႏွာင္းပိုင္းတြင္ ၁ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏႈန္းမွ မၾကာေသးမီႏွစ္မ်ားအတြင္း ဝ ဒသမ ၇၄ ရာခုိင္ႏႈန္းသို႔ က်ဆင္းသြားေၾကာင္း ျမန္မာ့အလင္း သတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေလ၏။
အကယ္၍ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ဆန္႔က်င္ေရးသမားမ်ား ေျပာသလို ယင္းဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားေၾကာင့္ ကေလးငယ္မ်ား ေသဆံုးေနသည္ဆိုပါက အထက္ပါ ကိန္းဂဏန္းမ်ားမွာ မယံုႏိုင္စရာ ျဖစ္ေနေလ၏။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားက ျပည္သူလူထု၏ က်န္းမာေရး အဆင့္အတန္းကို ပ်က္ျပားေစသည္ျဖစ္ေစ၊ တိုးတက္ေစသည္ျဖစ္ေစ၊ ၂ဝဝဝ ျပည့္ႏွစ္ အေစာပိုင္းမွစ၍ ျမန္မာျပည္၏ က်န္းမာေရးစနစ္မွာ ကမၻာေပၚရွိ ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၉၂ ႏိုင္ငံအနက္ အဆင့္ ၁၉ဝ ရွိသည္ဟု WHO ကမၻာ့က်န္မာေရး အစီရင္ခံစာတြင္ သတ္မွတ္ထားသည္။
၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးစာရင္းအင္းမ်ားတြင္ ပါရွိသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ က်န္းမာေရး အသံုးစရိတ္ကို စာရင္းထဲတြင္ ကပ္လ်က္ရွိသည့္ (မ) ႏွင့္စေသာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လွ်င္ စိတ္ဝင္စားစရာ ေကာင္းလွပါသည္။
(ဂ်ီဒီပီ) ထဲတြင္ က်န္းမာေရး အသံုးစရိတ္ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ (မိုဇမ္ဘစ္) ၅ ဒသမ ၉ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္)၊ ျမန္မာ ၂ ဒသမ ၁ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၁ ဒသမ ၉ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊
က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္ စုစုေပါင္းထဲတြင္ အေထြေထြ အစိုးရပိုင္း၏ အသံုးစရိတ္ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ (မိုဇမ္ဘစ္) ၇၁ ဒသမ ၉ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၇၁ ဒသမ ၈ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊ ျမန္မာ ၁၃ ဒသမ ၄ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၁၁ ဒသမ ၇ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊
က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္ စုစုေပါင္းထဲတြင္ ပုဂၢလိကပိုင္း၏ အသံုးစရိတ္ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ (မိုဇမ္ဘစ္) ၂၈ ဒသမ ၁ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၂၈ ဒသမ ၂ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊ ျမန္မာ ၈၆ ဒသမ ၆ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၈၈ ဒသမ ၃ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊
အေထြေထြအစိုးရအသံုးစရိတ္ စုစုေပါင္းထဲတြင္ က်န္းမာေရးအတြက္ အသံုးစရိတ္ရာခိုင္ႏႈန္း၊ (မိုဇမ္ဘစ္) ၁၇ ဒသမ ၉ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၁၂ ဒသမ ၆ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊ ျမန္မာ ၁ ဒသမ ၂ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ဝ ဒသမ ၉ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊
က်န္းမာေရးအသံုးစရိတ္ စုစုေပါင္းထဲတြင္ ျပင္ပရင္းျမစ္မ်ားပါဝင္မႈ ရာခိုင္ႏႈန္း၊ (မိုဇမ္ဘစ္) ၂၆ ဒသမ ၄ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၅၇ ဒသမ ၈ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)၊ ျမန္မာ ၁ ဒသမ ၁ (၂ဝဝဝ ခုႏွစ္) ႏွင့္ ၇ ဒသမ ၆ (၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္)။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပိုမိုတိုးျမႇင့္ကုန္သြယ္ျခင္းသည္ ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားဆီ ဦးတည္သြားဖို႔ အလားအလာ မရွိေပ။ အေၾကာင္းမွာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအမ်ားစုကို စစ္အုပ္စုႏွင့္ လက္ေဝခံ ေရာင္းရင္းမ်ားက ခ်ဳပ္ကိုင္ထားေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ ကုန္သြယ္ေရးတိုးျမႇင့္မႈမွ ေပါက္ဖြားလာမည့္ ဓနဥစၥာမ်ားသည္ သာမန္လူတန္းစားမ်ားထံ လွ်ံက် စီးထြက္သြားလိမ့္မည္ဟု ယူဆစရာ အေၾကာင္းမရွိပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ကမၻာ့ဘဏ္သို႔ အေႂကြးဆပ္ရန္ ပ်က္ကြက္ထားသျဖင့္ ႏိုင္ငံစံု ဌာနစံုမွ ေငြေခ်းငွားမႈ အကူအညီရဖို႔ အရည္အခ်င္း မကိုက္ညီေပ။ သို႔ျဖစ္၍ စစ္အစိုးရကိုယ္၌က စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို တကယ္တမ္း ခ်မွတ္ထားသူ ျဖစ္ေနပါသည္။
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားက ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အက်ဳိးျပဳခဲ့သည္ဟူေသာ အဆိုမွာ လက္ခံႏိုင္စရာ ျဖစ္သည္။ ၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီးသန္းေရႊထံ သူမ စာေရးၿပီး စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားေရးအတြက္ ကူညီမည္ဟု ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။ သူမ လြတ္လာၿပီးေနာက္တြင္ (ျပည္သူလူထုက စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို တကယ္ဖယ္ရွားေစလိုလွ်င္ က်မ စဥ္းစားေပးပါမည္) ဟု ေျပာခဲ့သည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဖယ္ရွားလိုက္လွ်င္
ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို မၿဖိဳခြင္း မႏွိမ္နင္းေတာ့ဟု မည္သူက အာမခံႏိုင္မည္နည္း။
အဓမၼလုပ္အားေပး လုပ္ရပ္မ်ား မျပဳလုပ္ေတာ့ဟု မည္သူက အာမခံႏိုင္မည္နည္း။
လူ႔အခြင့္အေရး ေဖာက္ဖ်က္မႈမ်ား လံုးလံုးမရပ္ေသာ္မွ ေလ်ာ့က်သြားၿပီလား။ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၈ ရက္တြင္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ တတိယေကာ္မတီက ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အတည္ျပဳခ်မွတ္စဥ္က ျမန္မာျပည္တြင္ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေန တိုးတက္လာၿပီဟု ၁၉၂ ႏိုင္ငံထဲတြင္ တႏိုင္ငံကမွ မေျပာခဲ့ပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနာက္ထပ္ အတုိက္ခိုက္မခံရဖို႔ သို႔မဟုတ္ အဖမ္းမခံရဖို႔ သို႔မဟုတ္ လုပ္ႀကံသတ္ျဖတ္မခံရဖို႔ မည္သူက အာမခံႏိုင္သနည္း။ ၂ဝဝ၃ ခု ေမ ၃ဝ ရက္ လူသတ္ပြဲကို စြမ္းအားရွင္အမည္ခံ၍ ႀကံ့ဖြတ္အသင္းက စီစဥ္ ႀကီးမႉးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းႀကံ့ဖြတ္အသင္းမွာ ေရြးေကာက္ပြဲမတိုင္မီတြင္ ႀကံ့ဖြတ္ပါတီအျဖစ္ အသြင္ေျပာင္းခဲ့ေၾကာင္း၊ ႀကံ့ဖြတ္အဖြဲ႔ဝင္မ်ားသည္ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲတြင္လည္းေကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္ထဲတြင္လည္းေကာင္း ဆက္ထိုင္ေနၾကမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းကို မွတ္သားေစလိုပါသည္။
ဘြင္းဘြင္းရွင္းရွင္း ေမးစရာမ်ားရွိသည္႕႕႕
၁။ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာ ၂၃ ရက္မွ စတင္ခဲ့သည့္ လက္နက္ပိတ္ဆို႔မႈသည္ အရပ္သားျပည္သူ သန္း ၅ဝ ကို ထိခိုက္ေနသလား။
၂။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာ ၂၅ ရက္မွ စတင္ခဲ့သည့္ အေကာင္ႀကီးႀကီး ၄ဝဝ ေက်ာ္ကို ဗီဇာပိတ္ပင္ျခင္းသည္ ျပည္သူလူထုကို ထိခိုက္နစ္နာေနသလား။
၃။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွ စတင္ခဲ့သည့္ အေမရိကန္ေဒၚလာသံုး ဘဏ္လုပ္ငန္း ကန္႔သတ္ခ်က္သည္ ျမန္မာအမ်ားစုကို ထိခုိက္ေနသလား
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈသည္ ယခုအခ်ိန္ထိ အလုပ္ျဖစ္ပံုမရပါ။ သို႔ေသာ္ မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္ေရး ဂိုဏ္းသားမ်ားကို လက္ညႇဳိးထိုး အျပစ္ဆိုေနပါသနည္း။ ထိေတြ႔ဆက္ဆံေရးေပၚလစီ က်႐ႈံးသြားသည္မွာလည္း အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ တ႐ုတ္၊ အာဆီယံႏွင့္ အိႏၵိယႏိုင္ငံတို႔က ျမန္မာျပည္အတြင္းသို႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ား ေလာင္းထည့္ေနျခင္းေၾကာင့္ အေနာက္အုပ္စု၏ ပိတ္ဆို႔တားျမစ္မႈမ်ား သိပ္မထိေရာက္ဘဲ ျဖစ္ေနသည္။
တ႐ုတ္ျပႆနာ
အေနာက္တိုင္း၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရသည္ တ႐ုတ္ျပည္အေပၚ ပိုမွီခိုလာရသည္ျဖစ္၍ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ႐ုပ္သိမ္းလိုက္ပါက တ႐ုတ္အေပၚ မွီခိုမႈ ေပ်ာက္ကြယ္သြားမည္ဟု ယူဆခ်က္မ်ား ရွိေနသည္။ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား မစတင္မီ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္ ၅ ရက္ေန႔တြင္ ယူနန္ျပည္နယ္ ဒု-အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးႏွင့္ တရားဝင္ နယ္စပ္ကုန္သြယ္ေရးလုပ္ဖို႔ သေဘာတူ လက္မွတ္ထိုးမႈ၊ ထုိ႔ေနာက္တြင္ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈမ်ားႏွင့္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ၿပိဳကြဲမႈတို႔ႏွင့္အတူ ျမန္မာႏွင့္ တ႐ုတ္အၾကား ဆက္ဆံေရး ႀကီးမားစြာ ေႏြးေထြးလာခဲ့သည္။ ၁၉၈၉ ခုမွစ၍ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ စစ္ပစၥည္း ကိရိယာ ၉ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းကို ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၁၇ ရက္တြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ (က်င္ကန္း) က ၿငိမ္းခ်မ္းတည္ၿငိမ္ၿပီး ဒီမိုကေရစီက်င့္သံုးသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံျဖစ္လာဖို႔ ကြၽႏ္ုပ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္သည္၊ သုိ႔ရာတြင္ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ကြၽႏ္ုပ္တို႔ ဆန္႔က်င္သည္ဟု ထပ္ေလာင္းေျပာခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္ရကား စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဖ်က္သိမ္းလိုက္ပါက တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ဝမ္းသာပါလိမ့္မည္။
စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကုိ မည္သူတို႔က ဖယ္ရွားေစခ်င္ပါသနည္း။ ထိုသူတို႔က စိတ္ရင္း ေစတနာျဖင့္ ေျပာသည္ဆိုျခင္းမွာ သံသယျဖစ္ဖြယ္ ရွိပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ၎တို႔မွာ
(၁) အျမတ္အစြန္း ရဖို႔အတြက္သာ စီးပြားေရး လုပ္လိုသူမ်ား ျဖစ္ၾက၍
(၂) စစ္အစိုးရႏွင့္ ႏိုင္ငံစံုကုမၸဏီႀကီးမ်ား၏ ေပးစာကမ္းစာ စားေနသူမ်ားျဖစ္ၾက၍
(၃) ပညာရွင္ေလ့က်င့္ခန္း သက္သက္လုပ္ေနသူမ်ား ျဖစ္ၾက၍ ျဖစ္ပါသည္။
မူအားျဖင့္ေျပာရလွ်င္ အေနာက္အုပ္စု၏ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ဒဏ္ခတ္မႈမ်ားမွာ ကိုယ္က်င့္သိကၡာဆိုင္ရာ တာဝန္ဝတၱရားတခုအျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ အေျခအေနကို ျဖစ္ႏိုင္သမွ် အျပင္းထန္ဆံုး အသံုးအႏႈန္းမ်ားျဖင့္ မေက်နပ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။ သို႔ေသာ္ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ခ်ီသည့္ ယဥ္ေက်းမႈသမိုင္းကို ၾကည့္လွ်င္ အာရွတိုက္သားတို႔သည္ ဘိုးေဘးတို႔၏ ကိုယ္က်င့္တရား တန္ဖိုးစံမ်ားကို ဂုဏ္ယူသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရပါမည္။ အေရွ႕တိုင္း ယဥ္ေက်းမႈဓေလ့သည္ လူသားဝါဒအေပၚ အေျခခံသည္ဟုဆိုၿပီး က်င့္ဝတ္ႏွင့္ သည္းခံခြင့္လႊတ္မႈကို က်င့္သံုးပါသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ပတ္သက္လွ်င္မူ ယဥ္ေက်းမႈျမင့္မားသည့္ တ႐ုတ္၊ အိႏၵိယႏွင့္ အေရွ႕တိုင္းသားတို႔သည္ သမိုင္းကို ေမ့ပစ္လိုက္ၿပီး ကိုယ္က်င့္သိကၡာႏွင့္ သူေတာ္ေကာင္းတရားတို႔ကိုလည္း လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားၾကပါသည္။
မွတ္ခ်က္။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ျပည္ခိုင္ၿဖိဳးအစိုးရကေန အေမရိကန္ဆန္ရွင္ေတြ ႐ုပ္သိမ္းေရးအတြက္ ၂ဝ၁၅ ခုႏွစ္ ဧၿပီလထဲမွာ ေဒၚလာ ၈ သိန္း ၄ ေသာင္းေပးၿပီး Podesta Group ေလာ္ဘီဂ႐ုကို ငွားခဲ့ပါတယ္။
7 years Ago
