အယ်လ်ဆာဗေဒိုနိုင်ငံက သတင်းထောက်တွေနဲ့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ သုံးဒါဇင်နီးပါးရဲ့ လက်ကိုင်ဖုန်းတွေကို ၂၀၂၀ နှစ်လယ်ပိုင်းလောက်က စပြီး ကြားဖြတ်ဖောက်ထွင်းပြီး အစိုးရတွေနဲ့ ဥပဒေစိုးမိုးရေးဆိုင်ရာ အရာရှိတွေအတွက်သာ ရနိုင်တဲ့ ခေတ်မီဆန်းပြားတဲ့ စပိုင်ဝဲလ်တွေ ထည့်သွင်း ခံထားရတာ တွေ့ထားတယ်လို့ ကနေဒါ သုတေသနအဖွဲ့တခုက ပြောပါတယ်။
သမ္မတ နာယစ် ဘူခေလေလက်အောက်မှာ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ မီဒီယာတွေအပေါ် ရန်လိုတဲ့ အခင်းအကျင်းတွေ တိုးလာနေချိန်မှာ ခုလို ဆက်သွယ်ရေး ဖောက်ထွင်းမှုစွဲချက် ပေါ်ထွက်လာတာပါ။
ကနေဒါနိုင်ငံ တိုရွန်တိုတက္ကသိုလ် ကမ္ဘာ့ရေးရာဌာနက စပိုင်ဝဲလ်တွေကို လေ့လာနေတဲ့ The Citizen Lab လက်တွေ့စမ်းသပ်ခန်းက ဒီဖြစ်ရပ်ကို မနှစ်က နှောင်းပိုင်းမှာ တွေ့ခဲ့ပါတယ်။
လက်ကိုင်ဖုန်းတွေကို ဖောက်ထွင်းကျူးကျော်တဲ့ လုပ်ရပ်ကို ၂၀၂၀ ဇူလိုင်ကနေ နိုဝင်ဘာကြားမှာ တွေ့ခဲ့ပြီး အစ္စရေးနိုင်ငံက ပုံစံထုတ်ထားတဲ့ ပေဂက်စ်ဆပ်စ် စပိုင်ဝဲလ် သုံးစွဲမှုအတွက် ဘယ်သူ့မှာ တာဝန်ရှိတယ် ဆိုတာကိုတော့ မဖော်ထုတ်နိုင်ဘူးလို့ The Citizen Lab က ပြောခဲ့ပါတယ်။
အယ်လ်ဆာဗေဒိုနိုင်ငံက အာဏာပိုင်တွေဟာ အမေရိကန်ဒေါ်လာ သန်း ၆၀ကျော် တန်ဖိုးရှိတဲ့ ကိုကင်း ၂ ဒသမ ၇ တန်ကို သိမ်းဆည်းရ မိခဲ့ပြီး ဒါဟာ ၂၀၁၉ ဇွန်လတည်းက ခုထိ အကြီးဆုံး မူးယစ်ဆေး သိမ်းဆည်းရမိမှုလို့ အစိုးရက နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်မှာ ပြောပါတယ်။
မူးယစ်ဆေးတွေလို့ ယုံကြည်ရတဲ့ အထုပ်ပေါင်း ၁၃၅ ခုကို သိမ်းဆည်းရမိခဲ့ပြီး အထုပ်တခုချင်းစီမှာ အထုပ်သေး ၂၀ စီ ပါတယ်လို့ အယ်လ်ဆာဗေဒိုကာကွယ်ရေးဝန်ကြီး ရေနေ မေရီနိုက ပြောပါတယ်။
အယ်လ်ဆာဗေဒို ကမ်းရိုးတန်းကနေ ကမ်းလွန်ရေမိုင် ၄၆၀ အကွာမှာ မက္ကစီကို နိုင်ငံသား ၃ယောက်၊ ကိုလံဘီယာနိုင်ငံသား ၂ယောက်နဲ့ အီကွေဒေါ နိုင်ငံသား၄ ယောက် အပါအဝင် လူ ၉ယောက် ယာဉ် ၃ စီးနဲ့ ခရီးသွားနေတုန်း နိုဝင်ဘာ ၁၉ ရက်က ဖမ်းမိခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
အလယ်အမေရိကဒေသနဲ့ မက္ကစီကိုနိုင်ငံတွေဟာ တောင်အမေရိကဒေသထွက် ကိုကင်းမူးယစ်တွေကို အမေရိကန်စျေးကွက်ဆီ သယ်ပို့ရာမှာ ခရီးတထောက်နားတဲ့ အဓိက နေရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
