အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ တရားရုံး ICJ နဲ့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရာဇဝတ်မှုတရားရုံး ICC တို့အနေနဲ့ မြန်မာပြည်သူတွေရဲ့ အသံကို နားထောင်ပေးစေလိုကြောင်းနဲ့ နစ်နာခဲ့သူတွေအတွက် တရားမျှတမှု ဆောင်ကျဉ်းပေးဖို့ မြန်မာသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

အောက်တိုဘာ ၂၇ ရက်က နယူးယောက်မြို့မှာကျင်းပတဲ့ (၇၇) ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံရဲ့ (၂၁) ကြိမ်မြောက် မျက်နှာစုံညီအစည်းအဝေးမှာ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာတရားရုံး ICJ အစီရင်ခံစာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးရာမှာ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက မိန့်ခွန်းပြောကြားခဲ့တာပါ။

စစ်တပ်ရဲ့ လူသားမျိုးနွယ်စုအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ တခြားသော ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေဟာ လျော့နည်းလာခြင်းမရှိဘဲ မြန်မာနိုင်ငံနေရာအနှံ့ အပြားမှာ ဆက်လက်ကျူးလွန်နေကြောင်း  ICJ တရားရုံးရဲ့  ဂမ်ဘီယာ-မြန်မာအမှုနဲ့ ပတ်သက်တဲ့  ဆုံးဖြတ်ချက်အပေါ် အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရအနေဖြင့် ကြိုဆိုကြောင်းလည်း သံအမတ်ကြီးက ပြောပါတယ်။

အထူးသဖြင့် တရားရုံးရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ဟာ ၂၀၁၆ နဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တို့မှာ စစ်ဆင်ရေးတွေ ပြုလုပ်နေစဉ် ရိုဟင်ဂျာတွေကို ဦးတည်ခဲ့တဲ့ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုတွေအပေါ် ခိုင်မာတဲ့ ကြားနာ စစ်ဆေးမှုတွေ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့ လမ်းရှင်းပေးလိုက်တာဖြစ်တယ်၊ အမှန်အားဖြင့် စစ်တပ်ရဲ့ ကန့်ကွက်ချက်တွေကို ကြားနားဖို့တောင် မလိုအပ်ကြောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ တရားဝင်ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်တဲ့ NUG အစိုးရက ကနဦးကန့်ကွက်ချက် အားလုံးကို ရုပ်သိမ်းကြောင်းနဲ့ တရားရုံးရဲ့ စီရင်ဆုံးဖြတ်ချက်ကို လက်ခံမယ်လို့ ICJ သို့ တရားဝင် အကြောင်းကြားခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်၊

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ရဲ့ လူသားမျိုးနွယ်စုအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့တခြား ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုများမှာနေရာအနှံ့အပြားမှာ ဆက်လက် ကျူးလွန်နေကြောင်း ဒီပဲယင်းမြို့နယ်၊ လက်ယက်ကုန်းကျေးရွာစာသင်ကျောင်း ပစ်ခတ်မှုနဲ့  ဖားကန်ဒေသ အနန့်ပါမှာ  တေးဂီတ‌ဖျော်ဖြေပွဲကို စစ်တပ်က လေကြောင်းဗုံးကြဲမှုတွေကို သံအမတ်ကြီးက ကုလသမဂ္ဂမှာ ထပ်မံတင်ပြသွားပါတယ်။

စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်စတင်ကျင်းပမယ့် ၇၆ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံမှာ စစ်ကောင်စီဘက်ကကိုယ်စားလှယ် တက်ရောက်မိန့်ခွန်း မပြောနိုင်အောင် ထိထိရောက်ရောက် တားဆီးဖို့ အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်တို့ သဘောတူညီရရှိခဲ့တယ်လို့ သံတမန်တွေရဲ့ပြောဆိုချက်ကို ကိုးကားပြီး Foreign Policy မဂ္ဂဇင်းမှာ ရေးသား ဖော်ပြထားပါတယ်။

ဒီအစီအစဉ်ကို ဥရောပသမဂ္ဂ (အီးယူ) ကိုယ်စားလှယ်တွေ၊ အာဆီယံနိုင်ငံတွေနဲ့ ရုရှား နိုင်ငံတို့ကလည်း အလွတ်သဘော ထောက်ခံအတည်ပြုပေးခဲ့ပါတယ်။

ဒါဟာ ဒီနှစ်အစောပိုင်းက မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာသိမ်းမှု ကျူးလွန်ပြီးနောက်မှာ နိုင်ငံတကာရဲ့ တရားဝင် အသိအမှတ်ပြုခံရအောင် စစ်ကောင်စီရဲ့ ကြိုးပမ်းမှုကို ထိုးနှက်ချက်တရပ် ဖြစ်တယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ နောက်ကွယ်က သီတင်းပတ်ချီ သံတမန်ရေးစေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုတွေအတွင်း မြန်မာအနေနဲ့ ကြံ့ကြံ့ခံဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်ပြီး အရင်အစိုးရကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ လက်ရှိကုလသမဂ္ဂသံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းဟာ အဆင့်မြင့်အစည်းအဝေးတွေအတွင်း ပြောဆိုဆွေးနွေးခွင့်ကို ဆက်ထိန်းထားရဖို့နဲ့ ဒါမှသာ အနည်းဆုံး နို၀င်ဘာလအထိ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တရားဝင်အစိုးရအနေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုဖို့ ဖိအားပေးမယ့် စစ်ကောင်စီရဲ့ ဘယ်လိုကြိုးပမ်းမှုကိုမဆို နှောင့်နှေးစေနိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့  ဆိုပါတယ်။ 

စက်တင်ဘာ ၁၄ ရက်နေ့ ကုလသမဂ္ဂအထွေထွေညီလာခံမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့အသင့်တော်ဆုံး ကုလသမဂ္ဂ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်ကို ရွေးချယ်ဆုံးဖြတ်ပေးမယ့်   ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ် ၉ ဦးပါ စိစစ်ရွေးချယ်ရေးအဖွဲ့  Credential Committee ကို ခန့်အပ် ကြေညာဖို့ အစီအစဉ်ရှိပါတယ်။ 

တရားဝင် မကြေညာသေးပေမဲ့ အဆိုပါ ၉ ဦးကော်မတီကို ဆွီဒင်နိုင်ငံက ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်ဦးဆောင်မှာဖြစ်ပြီး အဖွဲ့တွေထဲမှာ  ဘူတန်၊ ဘဟားမား၊ ချီလီ၊ တရုတ်၊ ရုရှား၊ ဆီယာရာလီယွန်၊ တောင်အာဖရိကနဲ့ အမေရိကန်တို့မှ ကိုယ်စားလှယ်တွေ ပါဝင်မှာဖြစ်တယ်လို့လည်း  သတင်းထွက်နေပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်နေရာကို ဘယ်လိုရှေ့ဆက်လုပ်ဆောင်မလဲ ဆိုတာ နိုင်ငံတကာဆွေးနွေးညှိနှိုင်းမှုတွေ လုပ်ဆောင်နေဆဲလို့ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းက Foreign Policy  နဲ့ တယ်လီဖုန်းအင်တာဗျူးထဲမှာ အတည်ပြုပြောကြားပါတယ်။

သံတမန်ရေးရပ်တည်မှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး မေးခွန်းတွေကို ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေနဲ့အတူ အစည်းအဝေးတွေမှာ ပြောဆိုခွင့်ရှိသူစာရင်းထဲ မြန်မာနိုင်ငံ ပါဝင်နေပေမယ့်လည်း ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံမှာ မိန့်ခွန်းပြောဖြစ်မှာ မဟုတ်ဘူးလို့လည်း ဦးကျော်မိုးထွန်းက ပြောပါတယ်။

အထောက်အထားစိစစ်ရေး ကော်မတီအတွင်း ဆွေးနွေးမှုတွေကနေ ရလဒ်တချို့ကို စောင့်နေတုန်းပဲ လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

အဆင့်မြင့်ဆွေးနွေးမှုအတွင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့နေရာကို အလွတ်ထားမလား ဆိုတာကိုတော့ အတည်ပြုပြောဆိုခြင်းမရှိပေမယ့် လူသိရှင်ကြား အသက်အန္တရာယ် ခြိမ်းခြောက်မှုကြုံခဲ့ရတဲ့ ဦးကျော်မိုးထွန်းက သူ့လုံခြုံရေးက အခု အဆင်ပြေတယ်လို့ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားပြုမှု ကံကြမ္မာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးမှုတွေဟာ  အနည်းဆုံး နို၀င်ဘာလအထိ အချိန်ဆိုင်းထားနိုင်တယ်လို့လည်း ခန့်မှန်းနေကြပါတယ်။ 

ကိုယ်စားလှယ်ခန့်အပ်ခြင်းဆိုင်ရာ အငြင်းပွားမှု ရှိနေရင် အထွေထွေညီလာခံစည်းမျဉ်းတွေနဲ့ အညီ ကိုယ်စားလှယ်စိစစ်ရွေးချယ်ခန့်အပ်ခြင်းအဖွဲ့က ဆုံးဖြတ်ချက်တစုံတရာ ချပြီးလို့ အထွေထွေညီလာခံက အတည်ပြုလိုက်တဲ့အချိန်အထိ လက်ရှိကိုယ်စားလှယ် ဦးကျော်မိုးထွန်းဟာ သူ့နေရာမှာပဲ ဆက်ရှိနေဦးမှာဖြစ်ပါတယ်။

အမေရိကန်နဲ့ သူ့ရဲ့ ဥရောပမဟာမိတ်တွေဟာ စစ်ကောင်စီဘက်ကို စာနာတဲ့နိုင်ငံတခုခုကနေ နိုဝင်ဘာလမှာပြုလုပ်မယ့် ပထမဆုံး အစည်းအဝေးမတိုင်မီ ဒီကိစ္စကို Credential Committee ထံ  တင်ပြအယူခံဝင်မှာကို စိုးရိမ်ခဲ့ကြတာပါ။

သူတို့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံကိုယ်စားပြုမှုဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက်မှန်သမျှကို အတတ်နိုင်ဆုံးနှောင့်နှေးဖို့ မျှော်လင့်ထားပြီး မြန်မာနိုင်ငံရဲ့လက်ရှိသံအမတ်ကြီးကျော်မိုးထွန်းက မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ကုလသမဂ္ဂကိုယ်စားလှယ်နေရာအတွက် သူ့ရဲ့အခွင့်အရေးကို ဆက်လက်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်တာပါ။

လက်ရှိအခြေအနေကို တတ်နိုင်သလောက်ထိန်းထားဖို့ စိတ်ဝင်စားတယ်လို့လည်း ဆွေးနွေးပွဲတွေမှာပါဝင်နေတဲ့ သံတမန်တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။

မြန်မာပြည်သူလူထုကတော့  မြန်မာနိုင်ငံရဲ့  ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ အမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် လက်ရှိသံအမတ်ကြီးကျော်မိုးထွန်းကို ထောက်ခံတဲ့အကြောင်း အွန်လိုင်းကနေ လက်မှတ်ကောက်ခံလှုပ်ရှားမှုတွေ ပြုလုပ်ခဲ့ကြသလို ပြည်တွင်းနဲ့ ပြည်ပရောက် မြန်မာတွေက လည်း ကမ္ဘာတဝန်းမှာ NUG အစိုးရနဲ့ သံအမတ်ကြီး ဦးကျော်မိုးထွန်းကို ထောက်ခံပွဲတွေ  ပြုလုပ် နေကြပါတယ်။

Photo- UN