က်ေနာ္ငယ္ငယ္ကတည္းက ႏိုင္ငံျခားဆိုတာ သြားရလိမ့္မယ္လို႔ ထင္မထားခဲ့ပါ။ လကၡဏာမွာလည္း အဲဒီမ်ဥ္းေၾကာင္း ပါ မပါကို မၾကည့္တတ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ျပည္ပမွာေနရတာေတာ့ ႏွစ္အစိတ္ေက်ာ္ေနၿပီ။ အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘဝ ျမန္မာပညာေတာ္သင္ေတြအေၾကာင္း သံ႐ုံးေတြကထုတ္တဲ့ စာေစာင္ေတြထဲမွာ ဖတ္ရရင္ အေတာ္ေတာ့ အားက်တာအမွန္ပါ။ အဲဒါက အေမရိကန္နဲ႔ ၿဗိတိန္သံ႐ုံးကေန မွာၿပီးဖတ္တဲ့ စာအုပ္ေတြထဲမွာ ေတြ႔တာပါ။ အထက္တန္းေက်ာင္းသားဘဝမွာ သံ႐ုံးတိုင္းကေန စာေစာင္ေတြ စာအုပ္ေတြ လွမ္းမွာတဲ့ ဝါသနာရွိလို႔ စာအမ်ိဳးစံုကို ဖတ္ခဲ့ရတယ္။ စာတိုက္ကေန ပို႔ေပးသမွ် အကုန္ပါပဲ။ အေနာက္ဂ်ာမနီ (ဂ်ာမနီႏိုင္ငံက ဒုတိယကမာၻစစ္ၿပီးကတည္းက ႏွစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ရာကေန ၃-၁ဝ-၁၉၉ဝ ေရာက္မွ တႏိုင္ငံတည္းျပန္ျဖစ္တယ္) သံ႐ုံးက စာအုပ္ေတြက စာအုပ္အရည္အေသြး အေကာင္းဆံုးျဖစ္တယ္။ ဆိုဗီယက္၊ တ႐ုတ္၊ ယူဂိုဆလားဗီးယား စတဲ့ လက္ဝဲႏိုင္ငံေတြက လာသမွ် စာရြက္အေတာ္ညံ့ံတယ္။ လက္ဝဲအယူအဆနဲ႔ အမိန္႔နာခံမႈကိုသာ ဖတ္ရၿပီး သူတို႔တိုင္းျပည္ေတြမွာ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေနေၾကာင္း၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ခ်ီးမြမ္းထားတာေတြ ပါတယ္။ ကေလးဘဝ ႏိုင္ငံတကာအေရး အကဲျဖတ္ခ်က္က သည္ေလာက္သာ ရွိပါတယ္။ မဆလ အစိုးရက လက္ဝဲနဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္ဘက္ယိမ္းေတာ့ အစိုးရေရဒီယိုနဲ႔ သတင္းစာေတြမွာ အဲဒါေတြသာပါတယ္။ အေမရိကန္သံ႐ုံးက ထုတ္ေဝေနတဲ့ လင္းေရာင္ျခည္ဂ်ာနယ္ ပိတ္ခံရတာလည္းသိတယ္။ ဘီဘီစီ ေငြဗ်ိဳင္းျဖဴက႑၊ လူရည္ခြ်န္က႑ ပိတ္ခံရတာလည္း မွတ္မိတယ္။ ဘာလို႔လဲေတာ့ သိပ္မသိခဲ့ပါ။ ေဆးေက်ာင္းသားဘဝေရာက္ေတာ့ နည္းနည္း နားလည္လာတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းအစိုးရကို မႀကိဳက္တာ မွန္ေပမယ့္ တ႐ုတ္ျပည္ကေန အသံလႊင့္ေနတဲ့ ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (ဗကပ) ေရဒီယိုကေန အလြန္႔အလြန္ တဘက္သတ္ဆန္တဲ့ အေျပာအဆို အသံုးအႏႈန္းေတြကို နားၾကားျပင္းကပ္ရာကေန ၁၉၆၇ တ႐ုတ္အေရးအခင္းမွာ ပါသြားတယ္။ မႏၲေလးနန္းတြင္းက ေထာင္ထဲမွာ တေန႔တာ ထိန္းသိမ္းတာ ခံရဖူးတယ္။ ဗိုလ္ေနဝင္းဆန္႔က်င္ေရးလုပ္တာလို႔ မေျပာလိုပါ။ ကြန္ျမဴနစ္ဆန္႔က်င္ေရးလို႔လည္း တံဆိပ္ကပ္လို႔ မရပါ။ ေဆးေက်ာင္းအၿပီးမွာ သူငယ္ခ်င္းတခ်ိဳ႕က အဂၤလန္ထြက္ၾကေတာ့ နည္းနည္းအံ့ၾသမိတယ္။ ဘယ္လိုက ဘယ္လိုေတာ့ မေမးမိပါ။ ဆရာဝန္ေတြ မေလးရွား၊ ဂ်ေမကာ စတဲ့ႏိုင္ငံေတြကို သြားအလုပ္လုပ္ၾကတာ ၾကားရတယ္။ အဲဒါလည္း မစပ္စုျဖစ္ပါ။ က်ေနာ္က ေတာနယ္ေဆး႐ုံေတြမွာ တာဝန္က်ေနၿပီ။ ႏိုင္ငံျခားသြားအိပ္မက္ မမက္ႏိုင္ပါ။ ႏိုင္ငံေရးထဲေရာက္ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားအကူအညီနဲ႔ အဆက္အသြယ္ကို တားျမစ္တာသိတယ္။ ကိုယ္က နယ္မွာသာေနရလို႔ ဘယ္သံ႐ုံးကိုမွလည္း အဝင္အထြက္မရွိပါ။ တကယ္တမ္း က်ေနာ္က အိႏၵိယကို သြားခဲ့ရတာ မွန္ေပမယ့္၊ ၁၉၈၈ အေရးအခင္းကာလမွာ အိႏိၵယသံ႐ုံးကေန ကူညီတယ္ဆိုတာကို အိႏၵိယေရာက္မွသာ သိတာပါ။ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႔ဖို႔ရာ စိုင္းျပင္းၾကတုန္းက အေမရိကန္သံ႐ုံးကို သြားစကားေျပာဖုိ႔ ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ အစည္းအေဝးကေန ေရြးခ်ယ္ တာဝန္ေပးထားသူက မသြားေတာ့ ျဗဟၼာႀကီးဦးေခါင္းက က်ေနာ့္ပခံုးေပၚ က်လာပါေရာ။ တာဝန္ယူရဲတဲ့သတိၲ ရွိေပမယ့္ အေမရိကန္သံ႐ုံးကို မသြားဖို႔ ေနာက္ဆံုးမိနစ္မွာ ကိုယ္တိုင္ပဲ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။ ကံတရားကေန ဖယ္မေပးတာလို႔ မွတ္ယူပါတယ္။ သြားလိုက္တာနဲ႔ အင္းစိန္ေထာင္ထဲ အေစာဆံုးဝင္ရတဲ့အမတ္ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အိႏိၵယကို ထြက္ရတာကလည္း ဇာတာအရသာျဖစ္မယ္။ သြားဖုိ႔တာဝန္ရွိတာက ထိုင္းနယ္စပ္ပါ။ ၁၉၉ဝ ဒီဇင္ဘာလထဲမွာ ေထာက္လွမ္းေရးေတြက အိမ္ကိုလာဖမ္းေတာ့ လြတ္ေအာင္ေရွာင္ႏိုင္လို႔ ေနာက္ေန႔မနက္ထုတ္ လုပ္သားျပည္သူ႔ေန႔စဥ္ ေနာက္က်ာဖံုးမွာ ဓာတ္ပံုနဲ႔အတူ တရားခံေျပးအျဖစ္ ေတြ႔ရတယ္။ စင္ၿပိဳင္အစိုးရဖြဲ႔ဖို႔ ကိုယ့္လူေတြက ထိုင္းနယ္စပ္ကို သြားေနၾကၿပီ။ က်ေနာ္ ပုန္းေအာင္းေနတဲ့ ေနရာကေန ထိုင္းနယ္စပ္ကို သြားဖုိ႔ဆိုတာ ဘယ္လိုမွ ျဖစ္ႏိုင္မယ္မထင္ပါ။ အဲေလာက္ထိ မစြန္႔စားဘို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ၿပီး အနီးဆံုးျဖစ္တဲ့ အိႏၵိယကိုသာ ေရြးခ်ယ္လိုက္ပါတယ္။ ဘယ္ကားမွလည္း ငွားရမွာမဟုတ္လို႔ ကိုယ့္ကားကိုသာ ကားလမ္းအဆံုးျဖစ္တဲ့ ဟားခါးအထိေမာင္းတယ္။ ေနာက္ထပ္ ၆ ရက္နဲ႔ ၅ ည ေျခလ်င္ခရီးနဲ႔ ခ်င္းေတာင္ေတြကိုျဖတ္၊ အိႏၵိယ-ျမန္မာနယ္စပ္ကို ေရာက္ပါေတာ့တယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ အမ်ိဳးသားညြန္႔ေပါင္းအစိုးရကို အေဝးေရာက္အစိုးရလို႔ မီဒီယာေတြက သံုးပါတယ္။ စစ္အစိုးရကေတာ့ ျပည္ေျပးလို႔ ေခၚပါတယ္။ တိုင္းျပည္ေတြ ရွိသမွ် ေျပးရတယ္။ က်ေနာ္ငယ္တုန္းက စာအုပ္ေတြ မွာယူဖတ္ခဲ့တဲ့ သံ႐ုံးေတြရဲ႕ ႏိုင္ငံေတြကို ေရာက္ပါေတာ့တယ္။ စာရြက္စာသား အေကာင္းဆံုးထုတ္တဲ့ႏိုင္ငံကို အေခါက္ေခါက္ေရာက္တယ္။ ေမာ္စကို ကိုေတာ့ (ထရန္ဆစ္) သာ ေရာက္တယ္။ လင္းေရာင္ျခည္မဂၢဇင္း ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ႏိုင္ငံမွာ အေျခခ်လိုက္ရပါေတာ့တယ္။ က်ေနာ္ဟာ ႏိုင္ငံျခားေရာက္ ေရႊျမန္မာ သံုးေလးသန္းေလာက္ထဲက တေယာက္သာျဖစ္ပါတယ္။ အခု လူသစ္ေတြကေတာ့ ကံေကာင္းၾကမွာ ေသခ်ာတယ္။ ျပည္ပကို တရားဝင္ခရီးေတြကို ပါတီကိုကိုယ္စားျပဳၿပီး သြားလာႏိုင္ၾကေတာ့မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔တုန္းက အန္အယ္လ္ဒီကို ကိုယ္စားျပဳၿပီး ေျပာတာပါလို႔ ေျပာရေပမယ့္ အန္အယ္လ္ဒီ ေခါင္းေဆာင္မႈနဲ႔ အဆက္အသြယ္လုပ္လို႔ မရပါ။ လုပ္လိုက္ရင္ အထဲကလူေတြ ေထာင္ထဲေရာက္မယ္။ ပါတီပါ အဖ်က္ခံရႏိုင္ေသးတယ္။ လူသစ္ေတြကေန အထဲေနလူထုနဲ႔ အျပင္ေနလူထု ႏွစ္ရပ္လံုးအက်ိဳးကိုပါ ႏိုင္ငံတကာစင္ျမင့္မွာ သယ္ပိုး ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ၾကပါေစ။ ေဒါက္တာတင့္ေဆြ