ရခုိင္ျပည္နယ္၊ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပင္ေယာင္ေက်းရြာအနားမွာ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္း ဝင္လာတာေၾကာင့္ ေဒသခံေတြ ေၾကာက္လန္႔ၿပီး ထြက္ေျပးခဲ့ၾကတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္၊ ျပင္ေယာင္းေက်းရြာက လူငယ္ေတြအပါအဝင္ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီးတခ်ဳိ႕ဟာ တျခားရြာေတြကို တိမ္းေရွာင္ေနၾကရတယ္လို႔ ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။ အမည္မေဖာ္လိုသူရြာသားတဦးက “ကေလးေတြကေတာ့ ေပ်ာက္ေနၾကတယ္။ ေပ်ာက္တယ္ဆိုတာက ဟိုေျပးဒီေျပးေျပးေနၾကတာ။ စစ္ေၾကာင္းက ရြာနားကို ေရာက္လို႔ ရွိတယ္ေလ။ ရြာသားေတြက ရြာမွာမေနရဲ၊ ေၾကာက္ၿပီး သခၤ်ဳိင္းကို ထြက္ေျပးေနၾကတယ္။ ရြာၾကားကိုဝင္ၿပီးေတာ့ အေနာက္ဘက္ကိုထြက္တယ္။ စစ္သားကို ျမင္တာနဲ႔ထြက္ေျပးတယ္။ ထြက္ေျပးေတာ့ အဲ့ဒီမွာ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ လက္နက္ငယ္ေတြနဲ႔ လွမ္းပစ္တာ” လို႔ ေျပာပါတယ္။ ထြက္ေျပးေနၾကသူေတြထဲမွာေတာ့ လူငယ္ေတြအပါအဝင္ အမ်ိဳးသား၊ အမ်ိဳးသမီး ၅၀ ေလာက္ပါ၀င္ၿပီး ရြာကိုျပန္မေရာက္ၾကေသးဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ျပင္းေယာင္ေက်းရြာ တာ၀န္ရွိသူတဦးက “မေန႔ကလည္း လိုက္လို႔ရွာၾကတယ္။ အခုလည္း ရွာေနၾကတယ္။ ပထမကေတာ့ လက္နက္ငယ္နဲ႔ ပစ္တယ္ခင္ဗ်။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ လက္နက္ႀကီးနဲ႔ တခ်က္ပစ္တယ္။ အခုကေတာ့ စစ္သားေတြက မရွိေတာ့ဘူး။ ရြာေနာက္ဘက္က အိုးပ်ဥ္းေတာင္ကို ထြက္သြားၿပီ”လို႔ ေျပာပါတယ္။ အဲဒီျဖစ္စဥ္အတြင္း ဒဏ္ရာရသူ မရွိဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးလွသိန္းေအာင္က “က်ေနာ္ကေတာ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးကို ရြာကို တအိမ္ဝင္တအိမ္ထြက္စစ္ၿပီးေတာ့ ဘယ္အိမ္က ဘယ္သူေပ်ာက္တယ္ လိုက္ၿပီးေတာ့စုံစမ္း။ စုံစမ္းၿပီးမွ ဆက္လို႔ရႏိုင္ရင္ဆက္သြယ္။ ဆက္သြယ္လို႔ မရရင္ ဘယ္သူေတြကို ဆက္သြယ္လို႔ မရဘူးလဲဆိုတာကို ျပန္ၿပီးေတာ့ စာရင္းျပဳစုခိုင္းထားတယ္”လို႔ ေျပာပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အဲဒီရြာေတြကို သြားေရာက္စုံစမ္းဖို႔ ျပင္ဆင္ေနေၾကာင္းလည္း လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္က ဆိုပါတယ္။ ျပင္ေယာင္းေက်းရြာမွာ အိမ္ေျခ ၂၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ရွိၿပီး ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ (ေအေအ) နဲ႔ တပ္မေတာ္တို႔ တိုက္ပြဲေတြျပင္းထန္ခဲ့တဲ့ သာစည္ရြာနဲ႔ တအုပ္စုတည္းမွာ ရွိေနတာပါ။ မေန႔က ျဖစ္စဥ္အတြင္း တပ္မေတာ္က လက္နက္ႀကီးေတြနဲ႔ ပစ္ခတ္တာေတြလည္း ရွိတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ေျပာၾကားခဲ့တဲ့အေပၚ အေနာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းဦးစီး ဗိုလ္မႉးႀကီးဝင္းေဇာ္ဦးကို ေမးျမန္းရာမွာေတာ့ တပ္မေတာ္စစ္ေၾကာင္းေတြဟာ ေနရာအႏွံ႔မွာ နယ္ေျမရွင္းလင္းေရးေတြ လုပ္ေဆာင္တယ္ဆိုေပမယ့္ ဒီလိုျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာ မသိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ “အဲ့ဒီျဖစ္စဥ္ကို က်ေနာ္တို႔ မသိရေသးဘူးခင္ဗ်။ က်ေနာ္စုံစမ္းလိုက္ပါဦးမယ္။ စစ္ေၾကာင္းေတြကေတာ့ နယ္ေျမရွင္းတာကေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရြာနဲ႔ နီးတဲ့ေနရာမွာေတာ့ က်ေနာ္တို႔ မရွိဘူးခင္ဗ်၊ က်ေနာ္​တို႔ တပ္ဖြဲ႔ေတြကေတာ့ တိုက္ပြဲျဖစ္တဲ့ရြာနဲ႔ ေဝးတဲ့ေနရာမွာပဲ ရွိတာ၊ အဲ့ဒီကိစၥ က်ေနာ္ဂဃနဏ မေျပာႏိုင္ဘူး” လို႔ေျပာပါတယ္။

ရခိုင္ျပည္နယ္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္အတြင္း ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔က ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ တိုက္ပြဲမွာ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (ေအေအ) ကို ျမန္မာ့တပ္မေတာ္ဘက္က ရဟတ္ယာဥ္အသုံးျပဳ တုိက္ခိုက္တာေတြရွိတယ္လုိ႔ ေဒသခံေတြက ဒီဗီြဘီကို အတည္ျပဳေျပာပါတယ္။ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ေရႊက်င္ေက်းရြာနဲ႔ သာစည္ေက်းရြာတို႔အထက္ပိုင္းက ေတာင္တန္းေပၚမွာ တိုက္ပြဲျဖစ္ၾကတာျဖစ္ၿပီး ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔ မနက္ပိုင္း ၉ နာရီေလာက္ကေန ဒီကေန႔ အ႐ုဏ္တက္ခ်ိန္ေလာက္ထိ တိုက္ပြဲေတြ ဆက္တိုက္ဆိုသလို ျဖစ္ခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေရႊက်င္ေက်းရြာေနထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာသူတဦးက “တိုက္ပြဲေတြကေတာ့ အေျခအေနက ေန႔တိုင္းဆိုသလို ျဖစ္ေနတယ္။ ၁၆ ရက္ေန႔ေလာက္ကေနစျဖစ္တာ။ ဇြန္ ၂၁ ရက္ေန႔ မနက္ ၉ နာရီ ေလာက္ကေန ရြာအေရွ႕ဘက္ေတာင္တန္းမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေလယာဥ္နဲ႔ ေတာင္ လာလို႔ပစ္တယ္။ ေျမာက္ဦးဘက္က ပတ္ၿပီးလာတယ္။ စစ္တပ္ကေလယာဥ္ပါ၊ ေလယာဥ္ႏွစ္စီးနဲ႔ပါ” လို႔ ေျပာပါတယ္။ တပ္မေတာ္ဘက္ကေတာ့ ရဟတ္ယာဥ္သုံးခဲ့တာ မွန္ကန္ေၾကာင္းနဲ႔ အင္အားမ်ားတဲ့ ရကၡိဳင့္တပ္မေတာ္ရဲ႕ ယာယီတပ္စခန္းတခုေတြ႔ရတာေၾကာင့္ အဲဒီလိုပစ္ခတ္ရတာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုၿပီး အင္အားအေရအတြက္ကို ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားတာေတာ့ မရွိပါဘူး။ တပ္မေတာ္သတင္းမွန္ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔မွ ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ေဇာ္မင္းထြန္းက “ေလယာဥ္ေတာ့ မသုံးပါဘူး။ ရဟတ္ယဥ္သုံးပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔ သိရသေလာက္က တုိက္ပြဲက အင္အား နည္းနည္းမ်ားတယ္ဆိုတာပဲသိရခင္ဗ်။ အေသးစိတ္ကို မသိရေသးပါဘူး။ ယာယီစခန္းတခု ဗ်ဟုတ္ကဲ့။ ယာယီစခန္းတခုေတြ႔လို႔ ေဆာင္ရြက္ရျခင္းျဖစ္တယ္” လို႔  ေျပာပါတယ္။ ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္ၿပီး ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ ေအေအျပန္ၾကားေရးတာဝန္ခံ ခိုင္သုခကေတာ့ အဲဒီမွာ ေအေအက ယာယီတပ္စခန္းတခုရွိတယ္ဆိုတာ မဟုတ္ဘဲ လႈပ္ရွားစစ္ေၾကာင္းသာ ရွိတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ “ဗမာစစ္တပ္ဘက္ကေနၿပီးေတာ့ ရဟတ္ယာဥ္ႏွစ္စီးနဲ႔လာၿပီး အဲဒီေဒသတစ္ဝိုက္ကုိ ယမ္းသမ္းၿပီးေတာ့ ဗုံးႀကဲတိုက္ခိုက္တာတို႔၊ ေရာကတ္နဲ႔ ပစ္တာ၊ စစ္ေသနတ္နဲ႔ပစ္တာ အဲဒါေတြလာလုပ္တယ္။ သူတို႔ေျပာသလုိမ်ိဳး စခန္းေတြဘာေတြ သိမ္းဆည္းရမိတယ္။ ဘာညာဆိုတာကေတာ့ လုံးဝမဟုတ္ဘူးဗ်။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္တို႔ စခန္းလည္း မရွိဘူး။ ဆိုေတာ့ သိတဲ့အတိုင္းပဲ စစ္သားေနလို႔ရွိရင္ေတာ့ ေရာက္ခဲ့တဲ့ ေနရာမွာ ပစ္က်င္းေတြရွိတာေပါ့ဗ်ာေနာ္။ ဒါကစစ္သားအလုပ္ပဲ။ အဲဒီပစ္က်င္းေတြကို ျမင္လို႔မ်ား သူတိုု႔က စခန္းလို႔ထင္သလားဆိုတာေတာ့ ရွိတာေပါ့။” အဲ့ဒီလက္နက္ကိုင္ႏွစ္ဖြဲ႔ၾကား တိုက္ပြဲေတြေၾကာင့္ မင္းျပားၿမိဳ႕နယ္ ေရႊက်င္နဲ႔ သာစည္ေက်းရြာႏွစ္ရြာက ေထာင္နဲ႔ခ်ီတဲ့ ေဒသခံေတြဟာ အနီးအနားက မင္းဖူး၊ ပန္းေျမာင္း၊ ေက်ာင္းေတာင္၊ ၿမိဳေခ်ာင္းစတဲ့ ေက်းရြာေတြကို ထြက္ခြာသြားၾကၿပီး စားဝတ္ေနေရးနဲ႔ ပညာေရး အခက္ခဲေတြ ႀကံဳေနၾကရတယ္လို႔ မင္းဖူးေက်းရြာကို ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာတဲ့ စစ္ေဘးေရွာင္ ဦးေမာင္က်န္သိန္းက ေျပာပါတယ္။ “က်ေနာ္တို႔ ရြာသားေတြဟာ ေနာက္လည္းတုိက္ပြဲေတြက တင္းမာမႈ အေျခအေနရွိေနမယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႔ရြာေတြဟာ တကယ့္ကို စားဝတ္ေနေရး၊ ပညာေရးအခက္ခဲရွိပါတယ္။ ေရရွည္အတြက္ေတာင္မွ စဥ္းစားေတြးၾကည့္လို႔ေတာင္မွ အိပ္လို႔မရ အေျခအေန ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ စားဝတ္ေနေရးေတြကို ဘယ္လိုေျဖရွင္းရမလဲတာကို။ နဂိုကလည္း ၁ လနီးပါးကေန တိုက္ပြဲျဖစ္ေနတယ္ဆိုေတာ့ မထြက္ရ၊ မလုပ္ရ၊ မကိုင္ရသူေတြမွာလည္း စားဝတ္ေနေရးအေျခေန မဖြံ႔ၿဖိဳးဆိုတာကို က်ေနာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္။” ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ရကၡိဳင့္တပ္ေတာ္ (ေအေအ) နဲ႔ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္တို႔ စစ္ေရးတင္မာလာတာ ၆ လာေက်ာ္ ၾကာျမင့္လာၿပီျဖစ္ၿပီး ျပည္နယ္ရဲ႕ ၿမိဳ႕နယ္ ၆ ခုေလာက္မွာ စစ္ေဘးေရွာင္ ၅ ေသာင္းေလာက္က ေနရပ္စြန္႔ခြာၿပီး စစ္ေဘးေရွာင္စခန္းေတြမွာ ခိုလႈံေနၾကရပါ တယ္။ သတင္းႏွင့္ဓာတ္ပုံ ဝဏၰခြာညိဳ