တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အင္ဒိုနီးရွားနဲ႔ ဖိလစ္ပိုင္တုိ႔က အစိုးရအဖြဲ႔နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရ အဖြဲ႔တို႔အၾကား ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူလက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး ျမန္မာ့ဆန္ေတြ တင္ပို႔ႏိုင္ဖို႔ စီးပြားကူးသန္း ၀န္ႀကီးသစ္ကို တိုက္တြန္းထားတဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္က ေျပာပါတယ္။ အဲဒီႏုိင္ငံေတြကို ပင္လယ္ေရေၾကာင္းကတဆင့္ ျမန္မာ့ဆန္ေတြ တင္ပို႔တဲ့ေနရာမွာ အခြန္သက္သာခြင့္ ရရိွဖို႔အတြက္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရအဖြဲ႔ အခ်င္းခ်င္းအၾကားမွာ ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူ လက္မွတ္ေရးထိုးထားရိွဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းက စီးပြားကူးသန္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးသစ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္က တာ၀န္ရိွတဲ့သူေတြ ေနျပည္ေတာ္မွာ ေတြ႔ဆံုစဥ္ အစိုးရအခ်င္းခ်င္း ႏွစ္ဘက္ သေဘာတူလက္မွတ္ ေရးထိုးႏိုင္ဖို႔အတြက္ တိုက္တြန္းခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆန္စပါးအသင္းခ်ဳပ္ ဒု-ဥကၠ႒ ေဒါက္တာစုိးထြန္းက ေျပာပါတယ္။ “ဒီႏိုင္ငံေတြကေတာ့ အစိုးရအခ်င္းခ်င္း ေျပာဆိုၿပီးေတာ့မွ G to G ထိုးေပးႏိုင္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ဆန္စပါးေစ်းကြက္ ရရိွမွာျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔ လက္ရိွေရးဆြဲထားတဲ့ အမ်ိဳးသားပုဂၢိဳလ္မဟာဗ်ဴဟာမွာ ဆန္စပါးဆိုတာ အဓိကပါတယ္။ Target အေနနဲ႔ ၂၀၂၀ ခုႏွစ္မွာ တန္ခ်ိန္ ၄ သန္းထိ ျပည္ပတင္ပို႔ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားမယ္ဆိုတာ ပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ G to G ထိုးေပးဖို႔အတြက္ကလည္း ပထမဆံုး လမ္းစဥ္တခုအေနနဲ႔ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ဒါကို အစိုးရကို တိုက္တြန္းရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားကူးသန္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး အေနနဲ႔လည္း ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ရိွတဲ့အေနအထားမွာ ရိွပါတယ္။ ဒါကေတာ့ လက္ရိွအေျခအေနေပါ့ေနာ္။” လက္ရိွမွာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိက ဆန္ Export ေစ်းကြက္ျဖစ္တဲ့ တ႐ုတ္ေစ်းကြက္က အဖမ္းအဆီးရိွလာလို႔ ျမန္မာ့ဆန္တင္ပို႔မႈက ေလ်ာ့က်မႈ ရိွေနတယ္လုိ႔လည္း သူက ဆုိပါတယ္။ “အစိုးရသစ္ မတက္ခင္ေပါ့ေနာ္။ ႏွစ္ပတ္သံုးပတ္ေလာက္ကစၿပီး တ႐ုတ္ဘက္ကေနၿပီးေတာ့မွ သူတို႔ဆီကို ျမန္မာနယ္စပ္က ၀င္လာတဲ့ ဆန္နဲ႔ ေျပာင္းေတြကို က်ေနာ္တို႔က အဖမ္းအဆီး မ်ားတယ္ေပါ့ေနာ္။ မ်ားတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံကို တင္ပို႔မႈက ေလ်ာ့က်သြားတယ္ေပါ့ေနာ္။ အရင္တုန္းက အိတ္ ေထာင္နဲ႔ေသာင္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ပို႔ေနရာက ရာဂဏန္းေလာက္ပဲ အေျခအေန ရိွသြားေတာ့တယ္။ တင္ပို႔မႈေလ်ာ့က်သြားတဲ့ အပိုင္းကို က်ေနာ္တို႔ျမင္ပါတယ္။” ၿပီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၄-၂၀၁၅ ဘ႑ာႏွစ္က ျပည္ပကို ျမန္မာ့ဆန္တင္ပို႔မႈက ၁ သန္းခြဲေက်ာ္ တင္ပို႔မႈရိွခဲ့တဲ့အနက္ ၂၀၁၅-၂၀၁၆ ဘ႑ာႏွစ္မွာေတာ့ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္မႈေၾကာင့္ ျပည္ပဆန္တင္ပို႔မႈကို ၁ လခြဲ ယာယီရပ္ဆိုင္းခဲ့ရတဲ့အတြက္ ဆန္တင္ပို႔မႈက တန္ခ်ိန္ ၂ သိန္းေက်ာ္ ေလ်ာ့က်မႈ ရိွခဲ့ပါတယ္။

ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွာ မသန္႔ရွင္းတဲ့ စားသံုးဆီေတြကို  ျပန္လည္သန္႔စင္ၿပီး စားအုန္းဆီနဲ႔ ေရာေႏွာေရာင္းခ်ေနတာေတြကို ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႔ စီးပြားကူးသန္း ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ညႊန္ၾကားလိုက္ပါတယ္။ ဒီဇင္ဘာ ၁ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္ စီးပြားကူးသန္း ၀န္ႀကီးဌာန႐ုံးမွာက်င္းပတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ကုန္ေစ်းႏႈန္းတည္ၿငိမ္ေရး ေကာ္မတီရဲ႕ အစည္းအေဝးမွာ ေျပာၾကားလိုက္တာပါ။ “ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း စက္မႈလုပ္ငန္းေတြမွာ အသံုးျပဳၿပီး ေျမာင္းဆီလို႔ လူသိမ်ားတဲ့ မသန္႔စင္ေသာ ဆီေတြကို ျပန္လည္သန္႔စင္ကာ စားအုန္းဆီျဖင့္ ေရာေႏွာေရာင္းခ်ေနသည့္ သတင္းမ်ား ရွိေနေၾကာင္း၊ အမ်ားျပည္သူက်န္းမာေရးကို ဆုိးရြားစြာထိခိုက္ေစႏိုင္သည့္ ကိစၥျဖစ္လို႔  ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႔ ၀န္ႀကီး ဦး၀င္းျမင့္က ေျပာၾကားသြားပါတယ္။ စားသံုးရန္မသင့္သည့္ဆီေတြ ႏိုင္ငံတြင္း လက္ရွိ ၀င္ေရာက္လာမႈ အရင္ကထက္စာရင္ နည္းပါးသြားၿပီလို႔ မႏၱေလးတိုင္း ဆီကုန္သည္ႏွင့္ ဆီလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း ဥကၠ႒  ဦးကိုကိုုႀကီးက ဒီဗြီဘီကို ေျပာပါတယ္။ “ခုေတာ့ အဲဒီကိစၥေတြက စီးပြားကူးသန္း ၀န္ႀကီးဌာနနဲ႔ ပူးေပါင္းၿပီး ထိန္းလိုက္ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးေတာ့ ၿငိမ္သြားၿပီ၊ လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ႏွစ္ ၄ ႏွစ္ေလာက္က ျပႆ     နာ ျဖစ္ခဲ့တာေပါ့ေလ။ တ႐ုတ္ဘက္ေနၿပီးေတာ့ ေျမာင္းထဲကို စြန္႔ပစ္ထားတဲ့ ဆီေတြကို စက္နဲ႔ ခၽြတ္ၿပီးေတာ့ ျပန္ေရာင္းတာေပါ့ေလ။ ေရာင္းေတာ့ အဲဒီဆီက ျမန္မာျပည္ထဲကို ၀င္လာတာ၊ က်ေနာ္တို႔ ဆီအသင္းကပဲ အစည္းအေ၀းမွာ အဲဒီဆီေတြေတာ့ ၀င္လာေနတယ္၊ ခဲလည္းမခဲဘူး၊ ဒီလိုၾကားတယ္ စံုစမ္းေပးပါဆိုေတာ့  စံုစမ္းေတာ့ ဘာေတြ႔လဲဆိုေတာ့  ဟုတ္တယ္ ေျမာင္းထဲကေန စြန္႔ပစ္ထားတဲ့ဆီေတြကို စုၿပီးေတာ့ ျပန္ခၽြတ္ၿပီးေတာ့ အေရာင္အနံ႔ အရသာ ခၽြတ္ၿပီးေတာ့ ထုပ္ပိုးၿပီးေတာ့ ျမန္မာျပည္ေရာ တျခားႏုိင္ငံေတြေကာပို႔လားေတာ့ မသိဘူး၊ ျမန္မာျပည္ကို ၀င္တဲ့လမ္းေၾကာင္းေတြ႔တယ္၊ ၀င္ေတာ့ အဲဒီလမ္းေၾကာင္းကို ပိတ္တယ္၊ ဒီေနာက္ပိုင္း မိုဘိုင္းအဖြဲ႔ေတြေရာ ေတာ္ေတာ္ေလးေတာ့ပိတ္တယ္၊ ေနာက္ပိုင္း ဒီတႏွစ္ေလာက္ရွိၿပီ အဲဒီေကာင္ အ၀င္မရွိဘူးဆိုတာ  ေတြ႔လာရတယ္။” မသန္႔ရွင္းတဲ့ အဆိုပါစားသံုးဆီေတြ စားသံုးမိရင္ ကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္တာေၾကာင့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ဦးကိုကိုုႀကီးက လႊတ္ေတာ္မွာ အရင္က တင္ျပေဆြးေႏြးခဲ့ဖူးပါတယ္။ မေန႔က အစည္းအေ၀းမွာေတာ့ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးဝင္းျမင့္က ျပည္တြင္း ၾကက္သြန္နီေစ်းႏႈန္းေတြ ယခုႏွစ္ ထူးျခားစြာ ျမင့္တက္ေနတဲ့အတြက္ ပင္လယ္ေရေၾကာင္းနဲ႔ နယ္စပ္ကုန္သြယ္မႈ လမ္းေၾကာင္းေတြက တင္သြင္းခြင့္ျပဳေပးထားၿပီး ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွာ ျဖန္႔ျဖဴးေပးႏိုင္ေရး ေဆာင္ရြက္ေပးေနတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ စီးပြားကူးသန္းဌာနအေနနဲ႔လည္း ျပည္တြင္းမွာ ၾကက္သြန္နီေစ်းႏႈန္း အဆမတန္ ျမင့္တက္လာေနတာကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔နဲ႔ ေစ်းႏႈန္း တည္ၿငိမ္ေရးအတြက္ အိႏိၵယနဲ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတြကေန ၾကက္သြန္နီေတြကို အကန္႔အသတ္နဲ႔ ၀ယ္ယူတင္သြင္းခြင့္ျပဳမယ္လုိ႔  ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပိုင္းက ေၾကညာထားပါတယ္။ အရင္က ျပည္တြင္းေစ်းကြက္မွာ  ၾကက္သြန္ေစ်း ၁ ပိႆာ   ပ်မ္းမွ် က်ပ္ ၁၀၀၀ ေလာက္ရွိရာက လက္ရွိက်ပ္ ၄၀၀၀ ေစ်းတက္လာေနတာျဖစ္ပါတယ္။